Uvod p rekidači su jedan od najvažnijih elemenata u VN razvodnim postrojenjima

1. Tendencije u razvoju visokonaponskih prekidačaBojan Đordan , student ETF-a PodgoricaZoran Ostojić , HE ”Perućica”Milutin Kilibarda , student ETF-a Podgorica

2. Uvod • prekidači su jedan od najvažnijih elemenata u VN razvodnim postrojenjima • sigurnost i pouzdanost u radu visokonaponskih prekidača su osnova za pravilan rad postrojenja i cjelokupnog elektroenergetskog sistema • razvoj tehnologije posljednih godina uslovio je i poboljšanje postojećih (ranijih) vrsta prekidača, kao i razvoj novih vrsta (vakuumskih i sa SF6 gasom), prije svega sa aspekta mogućnosti bržeg i efikasnijeg gašenja električnog luka • prekidanje struje u ovim prekidačima se vrši razdvajanjem kontakata u raznim tipovima gasova , kao što je na primjer SF6 koji ima odlične dielektrične osobine , koje pomažu brže gašenje luka

3. O SF6 tehnologiji • prvi patenti o SF6 pojavili su se u Njemačkoj 1938. i prijavio ih je Vitali Grose iz kompanije AEG i nezavisno od njega, nešto kasnije u julu 1951. gospoda LINGAL, Braun i Storm , svi iz Vestinghausa. • industrijska primjena SF6 bila je 1953. Razvijeni su prekidači za napon od 15 kV do 161 kV sa opterećenjem od 600 A • prvi visokonaponski prekidač SF6 imao je 6 komora za gašenje u rednoj vezi po polu • kasnije se pojavila nova tehnika SF6 automatskih prekidača kod kojih je pomjeranje klipa i cilindra povezanog sa pokretnim djelovima korišćeno da stvori pritisak neophodan za oduvavanje električnog luka kroz diznu napravljenu od izolacionog materijala

4. OsobineSF6: • jednostavnostkomorezagašenje • autonomnostobezbjeđenatehnikomoduvavanja • kratkovrijemeprekida • visokapouzdanost, kojadozvoljavagotovo 25 godinarada • bezodržavanja • ugrađeni otpornik ili sinhronizovane operacije, da se • spriječi pojava prenapona prilikom prekidanja  • pouzdanostidostupnost • nizakstepenbuke • osnovnamana SF6 tehnologijejestecijenaizradeovog • tipaprekidača, kaoi u odnosunavakuumskeprekidače, • manjadielektričnačvrstoća

5. Razlikuje se više tipova prekidača u zavisnosti od komore : • komora sa termičkim udarom (od 1996) • samogaseća komora (u komercijalnoj upotrebi od 1996) • dvostruko kretanje kontakata (na bazi smanjenja kinetičke energije) • komora termičkog udara sa otvaranjem pomoću energije električnog luka • ova tehnologija primjene SF6 gasa je donijela smanjenje utroška energije za okidanje ovih prekidača za 5 do 7 puta u poslednje nekolike decenije

6. Podjela VN prekidača prema medijumu koji se koristi za gašenje električnog luka : • Uljni prekidači • Pneumatski (komprimovani vazduh) • Vakuumski • SF6 • Prema načinu prekidanja električnog luka razlikujemo sljedeće tipove prekidača u SF6 tehnologiji: • prekidači sa SF6 gasom sa dva pritiska • autopneumatski SF6 prekidači • autoekspanzioni SF6 prekidači • SF6 prekidači sa rotirajućim lukom

8. Vakuumski prekidači u HE „Perućica“ • vakuumski prekidač tipa 3AH15 sastavljen je od upravljačke mehaničke kutije, tri prekidačka kontakta sa vakuumskim prekidom i kinematičkom polugom za upravljanje kontaktima • svaki od tri prekidačka kontakta (pola) vrši ulogu izolacije, štiti od pregrijavanja i vrši funkciju izolovanja u toku rada • prekidački polovi su postavljeni na prednjoj strani prekidačke kutije • pokretački mehanizmi su povezani sa upravljačkim mehanizmom prekidačkih polova preko metala postavljenog niže na kutiji • uzimajući u obzir nominalni napon i nominalnu struju, 3AH15 prekidački pol je dostupan u dvije veličine

9. 1Pokretniprovodnik 2 Upravljačkimehanizam 3Kinematički par za upravljanjekontaktom 4 Vakuumskiprekidač 5 Elementipolovaza temperaturnu zaštitu 6Izolacija 7Prekidačkipolovi

10. Tehnički podaci za prekidač 3AH15

11. HVALA NA PAŽNJI !!!