Zenona Barszczewska-Rolf Kazimierz Waćkowski

1. Zenona Barszczewska-Rolf Kazimierz Waćkowski

2. ARiMR • Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wyznaczona została do pełnienia roli Agencji Płatniczej, po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. • Jako jedno z zadań wyznaczone Agencji Płatniczej jest przyznawanie, sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem przepisów dotyczących płatności bezpośrednich oraz wypłaty płatności bezpośrednich. • W tym zakresie Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wyposażona została w instrumenty niezbędne do prawidłowego wykonywania nałożonych obowiązków. ARiMR podejmuje rozstrzygnięcia o charakterze administracyjno - prawnym w postaci: decyzji administracyjnych i postanowień oraz wydawać będzie zaświadczenia. • Organem ARiMR jest Prezes Agencji, który udziela pełnomocnictwa dyrektorom oddziałów regionalnych i kierownikom biur powiatowych do dokonywania określonych czynności prawnych i upoważnień do dokonywania określonych czynności faktycznych.

3. ARiMR Postępowanie administracyjne jest to tok czynności organu administracyjnego i stron, zmierzających do wydania aktu administracyjnego. Inaczej mówiąc tryb i formy postępowania. Aktu administracyjnego nie można wydać w dowolny sposób. Konieczne jest przestrzeganie pewnych formalności i rygorów. Istnieje stały tryb załatwiania określonych rodzajów spraw. Wszystko to składa się na postępowanie administracyjne.

4. SYSTEM KONTROLI W AGENCJI RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA Obowiązujący w Agencji system kontroli obejmuje: Audyt wewnętrzny, wykonywany przez Departament Audytu Wewnętrznego, do zadań którego należy dokonywanie oceny systemu zarządzania i kontroli funkcjonującego w Agencji i w podmiotach wykonujących zadania przez nią delegowane, poprzez przeprowadzanie audytów operacyjnych, finansowych, informatycznych oraz audytów zgodności działania z obowiązującymi przepisami polskimi i unijnymi. Kontrole wewnętrzne wykonywane przez Departament Kontroli Wewnętrznej i Wydziały/Sekcje Kontroli Wewnętrznej usytuowane w Oddziałach Regionalnych ARiMR. Realizuje zadania w zakresie kontroli prawidłowości funkcjonowania Agencji oraz zapobiegania występowaniu nieprawidłowości. Kontrole na miejscu, wykonywane przez Departament Kontroli na Miejscu i Biura Kontroli na Miejscu usytuowane w Oddziałach Regionalnych ARiMR, do zadań których należy przeprowadzanie kontroli bezpośrednio u wnioskodawców metodą inspekcji terenowej. Kontrole administracyjne, wykonywane przez pracowników biur powiatowych i oddziałów regionalnych przy rozpatrywaniu i weryfikacji wniosków o przyznanie płatności.

5. DEPARTAMENT KONTROLI WEWNĘTRZNEJ kontroluje: • prawidłowość realizacji zadań przez departamenty i biura Centrali i oddziały regionalne oraz zadań delegowanych przez Agencję w ramach umów cywilno-prawnych, • celowość i prawidłowość wykorzystania środków publicznych przez beneficjentów programu SAPARD oraz środków WPR i funduszy strukturalnych, • zasadność i prawidłowość wydatków budżetowych Agencji przez komórki organizacyjne Centrali, oddziały regionalne i biura powiatowe, • nieprawidłowości, nadużycia i oszustwa wykryte zgodnie z procedurami dotyczącymi programu operacyjnego SAPARD, WPR i funduszy strukturalnych, • rozpatrywanie i załatwianie skarg i wniosków wpływających do Agencji.

6. WSPÓLNA POLITYKA ROLNA • Agencja obsługuje m.in. następujące mechanizmy: • płatności bezpośrednie do gruntów rolnych, • dopłaty w ramach PROW 2004-2006 oraz PROW 2007-2013 • dopłaty w ramach rynku owoców i warzyw • Wspólna Polityka Rybacka

7. DEFINICJA NIEPRAWIDŁOWOŚCI jest zawarta w Rozporządzeniu Rady (WE, EURATOM) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich „Nieprawidłowość oznacza jakiekolwiek naruszenie przepisów prawa wspólnotowego wynikające z działania lub zaniedbania ze strony podmiotu gospodarczego, które spowodowało lub mogło spowodować szkodę w ogólnym budżecie Wspólnot lub w budżetach, które są zarządzane przez Wspólnoty, albo poprzez zmniejszenie lub utratę przychodów, które pochodzą ze środków własnych pobieranych bezpośrednio w imieniu Wspólnot, albo też w związku z nieuzasadnionym wydatkiem”.

8. DEFINICJA OSZUSTWA • jest zawarta w Konwencji o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich z dnia 26 lipca 1995 roku, ustanowiona na podstawie art. K. 3 Traktatu o Unii Europejskiej; • „Dla celów niniejszej Konwencji za oszustwo naruszające interesy finansowe Wspólnot Europejskich, uważa się: • a) w kwestii wydatków — każde podjęte świadomie działanie lub zaniechanie odnoszące się do: • wykorzystania lub przedłożenia fałszywych, niekompletnych lub nieścisłych oświadczeń lub dokumentów, w wyniku czego zostały przekazane i zatrzymane nienależne fundusze po­chodzące z ogólnego budżetu Wspólnot Europejskich lub z budżetów zarządzanych przez lub w imieniu Wspólnot Eu­ropejskich, • nieudostępnienia informacji, stanowiącego pogwałcenie określonego zobowiązania, powodującego taki sam skutek, • sprzeniewierzenie środków na inne cele aniżeli te, na które zostały one przyznane;

9. DEFINICJA OSZUSTWA C.D. b) w kwestii przychodów — każde świadome działanie lub zaniechanie odnoszące się do: • wykorzystania lub przedłożenia podrobionych, przerobionych dokumentów, niekompletnych lub nieścisłych oświadczeń lub dokumentów, w wyniku czego zostały bezprawnie pomniejszone zasoby ogólnego bud­żetu Wspólnot Europejskich lub budżetów zarządzanych przez lub w imieniu Wspólnot Europejskich, • nieudostępnienia informacji, stanowiącego pogwałcenie określonego zobowiązania, powodującego taki sam skutek, • sprzeniewierzenie legalnie uzyskanej korzyści, powodujące taki sam skutek

10. KIEROWANIE SPRAW DO ORGANÓW ŚCIGANIA Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jako instytucja państwowa, ma ustawowy obowiązek zawiadamiać organy ścigania o przestępstwach ściganych z urzędu, zgodnie z art. 304 § 2 k.p.k.; „Instytucja państwowa lub samorządowa, która w związku ze swą działalnością dowiedziała się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu ma obowiązek niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub policję oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa”.

11. DEFINICJA PRZESTĘPSTWA • Przestępstwo na gruncie polskiego prawa karnego jest to czyn człowieka zabroniony pod groźbą kary jako zbrodnia lub występek, przez ustawę karną obowiązującą w czasie jego popełnienia, bezprawny, zawiniony i społecznie szkodliwy w stopniu wyższym niż znikomym. • Powyższa definicja jest definicją formalno-materialną. • Definicja formalna przestępstwa odwołuje się jedynie do wyczerpania zachowaniem sprawcy ustawowych znamion czynu zabronionego, ignorując kwestię negatywnego wpływu tego czynu na funkcjonowanie społeczeństwa.

12. DEFINICJA PRZESTĘPSTWA C.D. • Możliwa jest także ściśle materialna definicja przestępstwa – przestępstwo jest czynem społecznie szkodliwym (względnie społecznie niebezpiecznym). Definicja taka nie jest jednak możliwa do zaakceptowania na gruncie nowoczesnego prawa karnego, całkowicie ignoruje bowiem konieczność opisania czynu w ustawie, co narusza gwarancyjną funkcję prawa karnego. • Należy podkreślić, że w polskim prawie karnym nie ma wprost wyrażonej definicji przestępstwa. Można ją skonstruować na podstawie przepisów części ogólnej Kodeksu karnego, który jest najważniejszym, po konstytucji, źródłem prawa karnego; art. 1 i 7.

13. KIEROWANIE SPRAW DO ORGANÓW ŚCIGANIA Ponadto we wnioskach pomocowych składanych przez rolników znajduje się odwołanie do kodeksu karnego, w którym producent rolny oświadcza, że znane mu są „skutki składania fałszywych oświadczeń wynikających z przepisu Kodeksu karnego art. 297 § 1”, który stanowi, że „Kto w celu uzyskania dla siebie lub innej osoby kredytu, pożyczki bankowej, gwarancji kredytowej, dotacji, subwencji lub zamówienia publicznego, przedkłada fałszywe lub stwierdzające nieprawdę dokumenty albo nierzetelne, pisemne oświadczenia dotyczące okoliczności mających istotne znaczenie dla uzyskania takiego kredytu, pożyczki bankowej, gwarancji bankowej, dotacji, subwencji lub zamówienia publicznego, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”.

14. KIEROWANIE SPRAW DO ORGANÓW ŚCIGANIA W art. 297 kk istotny jest też zapis paragrafu 2, który wskazuje, iż; „(…) tej samej karze podlega, kto wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi nie powiadomił właściwego organu lub instytucji o powstaniu okoliczności mogących mieć wpływ na wstrzymanie lub ograniczenie wysokości udzielonego kredytu, pożyczki bankowej, gwarancji kredytowej, dotacji, subwencji lub zamówienia publicznego”. Zgodnie z wykładnią prawa karnego, zapis ten dotyczy przede wszystkim pracowników instytucji finansowych lub organu decydującego o subwencjach i dotacjach, którzy wbrew ciążącemu na nich obowiązkowi służbowemu nie powiadomili władz lub instytucji o powstaniu znanych im okoliczności mogących mieć wpływ na wstrzymanie lub ograniczenie wysokości wymienionych świadczeń.

15. WSPÓŁPRACA Z POLICJĄ Policja, zgodnie z art. 14.1. ustawy o Policji (Dz.U. 2002 nr.7, poz.58), w celu rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw i wykroczeń wykonuje czynności operacyjno - rozpoznawcze, dochodzeniowo – śledcze i administracyjno-porządkowe. Zgodnie z art. 14.4 tej ustawy, w celu realizacji swoich ustawowych zadań, Policja może korzystać z danych o osobie, w tym również w formie zapisu elektronicznego, uzyskanych przez inne organy, służby i instytucje państwowe w wyniku wykonywania czynności operacyjno – rozpoznawczych oraz przetwarzać je w rozumieniu ustawy z dn. 29.08.1997 roku o ochronie danych osobowych bez wiedzy i zgody osoby, której dane dotyczą. Należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt. 6 ustawy o Policji, Agencja jako instytucja państwowa jest zobowiązana do udzielenia policji niezbędnej pomocy i informacji w zakresie swego działania i w zakresie obowiązujących przepisów prawa.

16. WSPÓŁPRACA Z POLICJĄ Oddziały Regionalne ARiMR mogą przekazywać informacje wyłącznie, jeżeli; • jest prowadzone postępowanie przygotowawcze niezależne od tego czy jest ono prowadzone „w sprawie” lub „przeciwko”; postępowanie takie jest prowadzone pod nadzorem prokuratury – w takich sytuacjach należy przekazać informacje, o które proszą właściwe służby, • są prowadzone działania operacyjno – rozpoznawcze i organy policji wskazały jakie działania prowadzą – to należy przekazać informacje, o które proszą właściwe służby pod warunkiem okazania stosownego upoważnienia.

17. WSPÓŁPRACA Z POLICJĄ Udostępnianie danych Policji podlega ochronie na podstawie ustawy o ochronie informacji niejawnych i w związku z tym dane te powinny być udostępnione policjantom, zgodnie z postanowieniami ustawy o Policji, na podstawie imiennego upoważnienia Komendanta Głównego Policji, komendanta Wojewódzkich i powiatowych Policji lub uprawnionego policjanta, okazanego przez policjanta wraz z legitymacja służbową. Agencja ma obowiązek przekazywania dokumentacji w każdym przypadku na żądanie sądu.

18. WSPÓŁPRACA Z POLICJĄ Na mocy art. 15. § 2. K.P.K. „Wszystkie instytucje państwowe, samorządowe i społeczne są obowiązane w zakresie swego działania do udzielanie pomocy organom prowadzącym postępowanie karne.”. Obowiązek, o którym mowa powyżej, wynika również z art. 177 K.P.K. : „Każda osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania.” Świadkiem jest osoba fizyczna, która ma złożyć w danej sprawie karnej zeznania, co do faktów, nie zaś oceny tych faktów i wypływających z nich wniosków, gdyż dokonywanie takich ocen nie leży w ich kompetencji.

19. WSPÓŁPRACA Z POLICJĄ Do obowiązków świadka należą: • obowiązek stawiennictwa na wezwanie organu procesowego, • obowiązek pozostawania do dyspozycji organu procesowego, • obowiązek zeznawania, • obowiązek złożenia przyrzeczenia, • obowiązek zeznawania prawdy. Dość częstą praktyką jest wzywanie świadków przez Policję bez konkretnego wskazania personalnego. W takim przypadku kierownik jednostki zobowiązany jest wskazać (spośród podległych mu pracowników) osobę, która zajmowała się daną sprawą lub też wykazuje się w konkretnej materii największą wiedzą. W takim wypadku osoba ta powinna wystąpić przed Policją lub Prokuraturą w charakterze świadka.

20. WSPÓŁPRACA Z POLICJĄ Sam tryb przesłuchania reguluje szczegółowo art. 171 KPK: „§ 1 Osobie przesłuchiwanej należy umożliwić swobodne wypowiedzenie się w granicach określonych celem danej czynności, a dopiero następnie można zadawać pytania zmierzające do uzupełnienia, wyjaśnienia lub kontroli wypowiedzi. § 2. Prawo zadawania pytań moją, prócz organu przesłuchującego, strony obrońcy, pełnomocnicy, biegli oraz podmiot określony w art. 416. Pytania zadaje się osobie przesłuchiwanej bezpośrednio, chyba, że organ przesłuchujący zarządzi inaczej. § 4. Nie wolno zadawać pytań sugerujących osobie przesłuchiwanej treść odpowiedzi. § 5. Niedopuszczalne jest: - wpływanie na wypowiedzi osoby przesłuchiwanej za pomocą przymusu lub groźby bezprawnej, - stosowanie hipnozy albo środków chemicznych lub technicznych wpływających na procesy psychiczne osoby przesłuchiwanej albo mających na celu kontrolą nieświadomych reakcji jej organizmu w związku z przesłuchaniem.

21. WSPÓŁPRACA Z POLICJĄ § 6. Organ przesłuchujący uchyla pytania określone w § 4, jak również pytania nieistotne. § 7. Wyjaśnienia, zeznania oraz oświadczenia złożone w warunkach wyłączających swobodę wypowiedzi lub uzyskane wbrew zakazom wymienionym w § 5 nie mogą stanowić dowodu.”

22. WSPÓŁPRACA Z POLICJĄ Należy jednak pamiętać, że świadkowi przysługują również liczne prawa: • prawo zastrzeżenia danych dotyczących miejsca zamieszkania, • prawo utajnienia danych umożliwiających poznanie tożsamości świadka, • prawo domagania się wyłączenia jawności rozprawy, • prawo przesłuchania świadka w miejscu jego pobytu, • prawo osoby najbliższej do odmowy zeznań, • prawo uchylenia się od odpowiedzi na pytanie, jeżeli odpowiedź na nie mogłaby narazić na odpowiedzialność karną tego świadka lub osobę dla niego najbliższą, • prawo domagania się zwolnienia od złożenia zeznań lub odpowiedzi na pytanie, jeżeli świadek pozostaje z oskarżonym w szczególnie bliskim stosunku osobistym, • prawo do zwrotu poniesionych wydatków z powodu stawiennictwa, • prawo do wynagrodzenia za stracony zarobek.

23. NAJCZĘŚCIEJ WYSTEPUJĄCE NIEPRAWIDŁOWOŚCI W OBSZARZE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ • W ramach poszczególnych mechanizmów pomocowych, stwierdzano wiele różnych sytuacji i przypadków skutkujących powstawaniem nieprawidłowości w poszczególnych wnioskach pomocowych, w tym. m.in. w zakresie; • 1. Dopłat bezpośrednich W tym zakresie stwierdzano przede wszystkim następujące przypadki nieprawidłowości; • zadeklarowane działki ewidencyjne nie znajdują się w ewidencji gruntów tzn. faktycznie nie istnieją, • powierzchnia zadeklarowana działki ewidencyjnej jest niezgodna z ewidencją gruntów oraz ze stanem faktycznym, • suma powierzchni zadeklarowanych działek rolnych leżących na jednej działce ewidencyjnej jest większa od wskazanej powierzchni użytkowanej rolniczo tej działki ewidencyjnej,

24. NAJCZĘŚCIEJ WYSTEPUJĄCE NIEPRAWIDŁOWOŚCI W OBSZARZE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ • zadeklarowana działka znajduje się na terenach niekwalifikowanych do płatności, tj. nie jest gruntem, nie jest prowadzona na niej uprawa roślin uprawnionych do płatności bezpośrednich (np. sprawdzanie przez system informatyczny użytków zagregowanych), • został wykryty błąd kontroli krzyżowej tj. co najmniej dwóch wnioskodawców ubiega się o płatności bezpośrednie do gruntów rolnych na tę samą działkę, podczas wyjaśnienia którego uzyskano informację, że jeden z producentów zadeklarował ją bezprawnie i nie ma żadnych praw do ww działki ani nie użytkuje jej rolniczo, • producent rolny chce zmienić lub wycofać działki ewidencyjne, rolne lub wycofać cały wniosek w sytuacji, kiedy został powiadomiony o błędach we wniosku o przyznanie płatności lub o zamiarze przeprowadzenia kontroli na miejscu w jego gospodarstwie, • przedstawianie przez producentów rolnych nierzetelnych oświadczeń polegających na zawyżeniu powierzchni, • przedstawianie przez producentów rolnych nierzetelnych oświadczeń polegających na deklarowaniu upraw niezgodnych z rzeczywistym stanem,

25. NAJCZĘŚCIEJ WYSTEPUJĄCE NIEPRAWIDŁOWOŚCI W OBSZARZE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ • 2. Nieprawidłowości w ramach kontroli na miejscu • W ramach kontroli na miejscu najczęściej występują; • nieprawidłowości pomiędzy zadeklarowanymi a faktycznymi uprawami, • nieprawidłowości pomiędzy zadeklarowaną a faktyczną powierzchnią, • nie utrzymywanie gruntów rolnych w dobrej kulturze rolnej, • 3. Nieprawidłowości w ramach Systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt • posiadacze bydła dokonują ubojów domowych bydła i zgłaszają ten fakt jako padnięcie bydła, • nieterminowe zgłaszanie zwierząt do rejestru, • obrót bydłem niewyposażonym w paszporty, • niepodpisywanie paszportów bydła,

26. NAJCZĘŚCIEJ WYSTEPUJĄCE NIEPRAWIDŁOWOŚCI W OBSZARZE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ • niewypełnianie strony dotyczącej przemieszczeń na paszportach bydła, • przekraczanie ustawowych terminów na dokonywanie zgłoszeń, • niezgłaszanie zdarzeń dotyczących posiadanych zwierząt gospodarskich, • nieprawidłowe wypełnianie zgłoszeń i wniosków (brak numerów siedzib stad, brak podpisu, wpisywanie błędnych danych np. błędny numer siedziby stada ). • nieprawidłowe prowadzenie ksiąg rejestracji w siedzibach stad, • niedokonywanie spisów stanów stad. • 4. Nieprawidłowości w ramach rent strukturalnych • Mogą zaistnieć nieprawidłowości związane z niespełnieniem przez producenta warunków dotyczących przyznania renty strukturalnej wynikających ze stosownych ustaw np. nieprzekazanie gruntów.

27. NAJCZĘŚCIEJ WYSTEPUJĄCE NIEPRAWIDŁOWOŚCI W OBSZARZE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ • 5. Nieprawidłowości w ramach wspierania gospodarstw niskotowarowych • Mogą zaistnieć nieprawidłowości związane z niespełnieniem przez producenta warunków przyznania pomocy finansowej w ramach wspierania gospodarstw niskotowarowych opisane w odpowiednich przepisach prawa • brak realizacji zadeklarowanego celu przedsięwzięcia, • brak osiągnięcia żywotności ekonomicznej, • przekazanie gospodarstwa przed upływem 5-letniego okresu zobowiązania, • dokonywanie sztucznego podziału gospodarstwa np. przez współmałżonka w celu zakwalifikowania się do otrzymania pomocy

28. NAJCZĘŚCIEJ WYSTEPUJĄCE NIEPRAWIDŁOWOŚCI W OBSZARZE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ • 6. Nieprawidłowości w ramach wsparcia działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania • Mogą zaistnieć nieprawidłowości związane z niespełnieniem przez producenta warunków dotyczących przyznania pomocy w ramach wsparcia działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania wynikające ze stosownych ustaw i przepisów. • zmniejszenie powierzchni gruntów objętych 5-letnim zobowiązaniem, • niedotrzymanie zobowiązań wieloletnich, • grunty, na których podjęto 5-letnie zobowiązanie nie są użytkowane rolniczo

29. NAJCZĘŚCIEJ WYSTEPUJĄCE NIEPRAWIDŁOWOŚCI W OBSZARZE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ • Nieprawidłowości w ramach przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt • nieprowadzenie rejestru działalności rolnośrodowiskowej, • brak realizacji pakietów objętych wnioskiem zgodnie z przedstawionym planem działalności rolnośrodowiskowej, • brak opracowania planu działalności rolnośrodowiskowej lub nieprawidłowa realizacja planu, • zaprzestanie z nieuzasadnionych przyczyn wykonywania planu działalności rolnośrodowiskowej przed upływem terminu jego realizacji

30. NAJCZĘŚCIEJ WYSTEPUJĄCE NIEPRAWIDŁOWOŚCI W OBSZARZE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ 8. Nieprawidłowości w ramach mechanizmu zalesiania gruntów rolnych • brak dokonania zalesień, • brak pielęgnacji założonej uprawy leśnej przez okres 5 lat od dnia wykonania zalesienia, • zadeklarowanie przez producenta działek rolnych nie spełniających kryteriów określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na zalesianie gruntów rolnych objętych planem rozwoju obszarów wiejskich 9. Nieprawidłowości w ramach dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów Unii Europejskiej • niewykonanie zadania zgodnie z planem przedsięwzięcia, • nieprawidłowe wykonania zadań objętych planem przedsięwzięcia (np. budowa płyty gnojowej niezgodnie z planem)

31. NAJCZĘŚCIEJ WYSTEPUJĄCE NIEPRAWIDŁOWOŚCI W OBSZARZE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ 10. Nieprawidłowości w ramach złożonego wniosku o wpis do ewidencji producentów Jednym z najczęściej występujących nieprawidłowości w tym zakresie jest sytuacja, gdy po uzyskaniu informacji spoza Agencji (np. od producentów rolnych, rodzin producentów, którzy złożyli wnioski), okazuje się, że producent złożył niekompletny wniosek o wpis do ewidencji producentów, który nie zawiera wszystkich podpisów współwłaścicieli gruntów lub współmałżonka. W takim przypadku wniosek o wpis do ewidencji producentów jest złożony niezgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

32. NAJCZĘŚCIEJ WYSTEPUJĄCE NIEPRAWIDŁOWOŚCI W OBSZARZE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ 11. Nieprawidłowości z przedstawieniem nieprawdziwych dokumentów lub oświadczeń Pracownik biura powiatowego w trakcie weryfikacji spraw może mieć podejrzenie, że np. podpisy złożone na wniosku o pomoc finansową (dotyczy wszystkich wniosków obsługiwanych na poziomie biur powiatowych) mogą być złożone przez osoby nieuprawnione lub mogą być sfałszowane. Pracownicy BP mogą też stwierdzić, że np. dokumenty (załącznik, faktury, zaświadczenia) załączone do wniosków są nieprawidłowe np. sfałszowane.

33. Poniżej prezentuję zbiorcze podsumowanie nieprawidłowości w rozbiciu na mechanizmy pomocy w roku 2007.Ilość nieprawidłowości w rozbiciu na mechanizmy pomocy w roku 2007

34. Powyższa tabela wskazuje, że najwięcej nieprawidłowości występuje w obszarze dopłat bezpośrednich do gruntów rolnych oraz ONW. Należy tu zaznaczyć, że są to najbardziej „popularne” mechanizmy pomocy, z których korzysta większość polskich rolników. Duża liczba dotyczy także nieprawidłowości związanych z systemem Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt. Ponadto należy zaznaczyć, że nieprawidłowości mogą być wykryte przez pracowników ARiMR na dwóch etapach: • przed dokonaniem płatności, • po dokonaniu płatności. Opracowany system identyfikowania i rejestrowania nieprawidłowości jest ukierunkowany na wykrywanie nieprawidłowości już na etapie kontroli administracyjnych wniosków, tj. przed dokonaniem płatności. Liczba nieprawidłowości o takim statusie systematycznie wzrasta. Natomiast w przypadkach, gdy nieprawidłowość została wykryta już po dokonaniu płatności, Agencja podejmuje stosowne działania zmierzające do zweryfikowania ustalonej nieprawidłowości i ewentualnej windykacji środków finansowych nienależnie wypłaconych. Ponadto informuję, że w prowadzonych przez Departament Kontroli Wewnętrznej ARiMR Rejestrach Nieprawidłowości przy poszczególnych nieprawidłowościach mogą figurować następujące statusy spraw: • w toku, • zakończone, • umorzone.

35. Zbiorcze zestawienie kwot nieprawidłowości za rok 2007. Poniżej prezentuję tabelę zawierającą kwoty nieprawidłowości odnośnie trzech mechanizmów pomocowych za rok 2007. Należy wskazać, że kwota nieprawidłowości została wyliczona w następujący sposób: od powierzchni deklarowanej przez producenta we wniosku odjęto powierzchnię faktycznie stwierdzoną, np. w wyniku przeprowadzonych kontroli (kontroli na miejscu lub kontroli administracyjnej). Kwota ta jest tzw. kwotą czystą, czyli nie zawiera zastosowanych sankcji dotyczących naliczania płatności.

36. NIEPRAWIDŁOWOŚCI POPEŁNIANE PRZEZ PRACOWNIKÓW ARIMR • Potencjalne nieprawidłowości, zarówno formalne jak i merytoryczne związane z obsługą wniosków pomocowych popełniane przez pracowników obsługujących wnioski: • W ramach rejestracji wniosku – pomyłka w dacie przyjęcia wniosku, błędna data wprowadzenia wniosku, kilkukrotne zarejestrowanie wniosku, zła kolejność wprowadzania dokumentów np. najpierw „zmiana do wniosku” później wniosek, nie odnotowanie czynności w karcie weryfikacji wniosku, • W ramach kontroli kompletności i zgodności – samodzielne (bez kontaktu z beneficjentem) samowolne uzupełnienie danych na wniosku papierowym i w systemie informatycznym przez operatora, nie odnotowanie czynności w karcie weryfikacji wniosku, • W ramach wprowadzenia danych z wniosku do systemu informatycznego – błędnie wprowadzone dane z wniosku pomocowego do systemu informatycznego,

37. NIEPRAWIDŁOWOŚCI POPEŁNIANE PRZEZ PRACOWNIKÓW ARIMR • W ramach zatwierdzenia wniosku po kontroli administracyjnej – błędnie zatwierdzona przez zatwierdzającego data • W ramach wydania postanowienia lub decyzji odmownej – błędne daty wydania dokumentów, • Kontrola na miejscu – wprowadzenie nieprawidłowych danych z protokołu z kontroli na miejscu, • Autoryzacja płatności – zatwierdzenie płatności naliczonej na podstawie niewłaściwie wprowadzonych danych, • Wydanie decyzji administracyjnych – błędne daty wydania dokumentów, • Sporządzenie i zatwierdzenie list zleceń płatności – błędne wprowadzenie danych beneficjentów, • W ramach kontroli administracyjnej – nieprawidłowa, błędna bądź niezgodna z prawdą zmiana statusu wskazanych przez system błędów, samodzielne (bez kontaktu z beneficjentem) uzupełnienie danych na wniosku papierowym i/lub w systemie informatycznym przez kontrolera, nie odnotowanie czynności w karcie weryfikacji wniosku,

38. NIEPRAWIDŁOWOŚCI POPEŁNIANE PRZEZ PRACOWNIKÓW ARIMIR • W ramach zatwierdzenia wniosku po kontroli administracyjnej – zatwierdzenie kontroli z błędami bez dokładnego ich zweryfikowania (czy są słuszne czy nie wynikają z błędu operatora), zatwierdzenie bez sprawdzenia czy statusy błędów są poprawnie zgodnie z instrukcją, niewykonanie raportu z kontroli administracyjnej i nie dołączenie go do akt sprawy ONW, nie odnotowanie czynności w karcie weryfikacji wniosku, • W ramach wydania postanowienia lub decyzji odmownej – wydanie decyzji bez wcześniejszego skontaktowania się z wnioskodawcą w celu wyjaśnienia stwierdzonych błędów, nie zarejestrowanie w systemie faktu wydania decyzji, nie zarejestrowanie w systemie faktu otrzymania decyzji przez beneficjenta, w przypadku, gdy nie ma odpowiedniego komunikatu przetrzymywanie decyzji wydanej w systemie i nie wysyłanie jej do wnioskodawcy, wysłanie niepodpisanej decyzji, wysłanie decyzji do niewłaściwego wnioskodawcy, podpisanie decyzji przez osobę nieupoważnioną, nie odnotowanie czynności w karcie weryfikacji wniosku,

39. NIEPRAWIDŁOWOŚCI POPEŁNIANE PRZEZ PRACOWNIKÓW ARIMR • Zatwierdzenie wniosku po kontroli na miejscu - nieprawidłowa weryfikacja stwierdzonych błędów, zła kolejność wprowadzania dokumentów – wcześniejsze zatwierdzenie (bądź zatwierdzenie i naliczenie wniosku niż wprowadzenie raportu z kontroli, zatwierdzenie raportu bez analizy i weryfikacji stwierdzonych błędów, • Naliczenie płatności – zatwierdzenie naliczenia mimo widocznych błędów np. naliczenia kwoty 0 zł, • Wydanie decyzji administracyjnych – wysanie do wnioskodawcy decyzji z widocznymi błędami kompletności np.: bez kwoty, wydanie wnioskodawcy decyzji z błędami w naliczonej kwocie bądź wielkości zobowiązania np. decyzja o przyznani płatności w kwocie 0 zł lub zobowiązanie powyżej 300 ha, nie zarejestrowanie w systemie faktu wydania decyzji, nie zarejestrowanie w systemie faktu otrzymania decyzji przez beneficjenta, nieuzasadnione przetrzymywanie decyzji wydanej w systemie i nie wysyłanie jej do wnioskodawcy, wysłanie niepodpisanej decyzji, wysłanie decyzji do niewłaściwego wnioskodawcy, podpisanie decyzji przez osobę nieupoważnioną, nie odnotowanie czynności w karcie weryfikacji wniosku,

40. STATYSTYKI NIEPRAWIDŁOWOŚCI Ilość nieprawidłowości w obszarze WPR w rozbiciu na poszczególne lata (stan na dzień 23.04.2008 r.) * ilość nieprawidłowości wskazana w tabeli może być różna od danych zaprezentowanych na poniższych wykresach – sytuacja ta wynika z faktu, że wykresu są sporządzone na podstawie danych otrzymanych z Oddziałów Regionalnych ARiMR, natomiast łączna liczba nieprawidłowości może być wyższa ze względu na wykrywanie nieprawidłowości przez Centralę ARiMR.

41. STATYSTYKI NIEPRAWIDŁOWOŚCI ZA ROK 2006 – ŁĄCZNA LICZBA ZGŁOSZONYCH INFORMACJI O UZASADNIONYM PODEJRZENIU/ STWIERDZENIU WYSTĄPIENIA NIEPRAWIDŁOWOŚCI DANE WG ODDZIAŁÓW REGIONALNYCH. Ze względu na dużą liczbę danych przedstawiamy statystyki dotyczące roku 2006 i 2007

42. STATYSTYKI NIEPRAWIDŁOWOŚCI ZA ROK 2006 – ŁĄCZNA LICZBA ZGŁOSZONYCH INFORMACJI O UZASADNIONYM PODEJRZENIU/ STWIERDZENIU WYSTĄPIENIA NIEPRAWIDŁOWOŚCI, W KTÓRYCH INFORMACJA O WYSTĄPIENIU NIEPRAWIDŁOWOŚCI POTWIERDZIŁA SIĘ - DANE WG ODDZIAŁÓW REGIONALNYCH.

43. STATYSTYKI NIEPRAWIDŁOWOŚCI ZA ROK 2006 – ŁĄCZNA LICZBA ZŁOŻONYCH ZAWIADOMIEŃ DO ORGANÓW ŚCIGANIA - DANE WG ODDZIAŁÓW REGIONALNYCH

44. STATYSTYKI NIEPRAWIDŁOWOŚCI ZA ROK 2007 – ŁĄCZNA LICZBA ZGŁOSZONYCH INFORMACJI O UZASADNIONYM PODEJRZENIU/ STWIERDZENIU WYSTĄPIENIA NIEPRAWIDŁOWOŚCI DANE WG ODDZIAŁÓW REGIONALNYCH

45. STATYSTYKI NIEPRAWIDŁOWOŚCI ZA ROK 2007 – ŁĄCZNA LICZBA ZGŁOSZONYCH INFORMACJI O UZASADNIONYM PODEJRZENIU/ STWIERDZENIU WYSTĄPIENIA NIEPRAWIDŁOWOŚCI, W KTÓRYCH INFORMACJA O WYSTĄPIENIU NIEPRAWIDŁOWOŚCI POTWIERDZIŁA SIĘ - DANE WG ODDZIAŁÓW REGIONALNYCH

46. STATYSTYKI NIEPRAWIDŁOWOŚCI ZA ROK 2007 – ŁĄCZNA LICZBA ZŁOŻONYCH ZAWIADOMIEŃ DO ORGANÓW ŚCIGANIA - DANE WG ODDZIAŁÓW REGIONALNYCH

47. PONADTO PONIŻEJ PREZENTUJĘ INFORMACJE DOTYCZĄCE ILOŚCI SKIEROWANYCH SPRAW DO ORGANÓW ŚCIGANIE W ROKU 2004 I 2005

48. PONADTO PONIŻEJ PREZENTUJĘ INFORMACJE DOTYCZĄCE ILOŚCI SKIEROWANYCH SPRAW DO ORGANÓW ŚCIGANIE W ROKU 2004 I 2005

49. RAPORTOWANIE NIEPRAWIDŁOWOŚCI Poniżej prezentuję tabelę zawierającą nieprawidłowości podlegające raportowaniu do Komisji Europejskiej na kwotę powyżej 10.000 EUR. Poniższe zestawienia prezentuje ilość poszczególnych przypadków beneficjentów, którzy wystąpili w poszczególnych województwach. Najwięcej beneficjentów z wysoką kwotą nieprawidłowości występuje w woj. zachodniopomorskim. NIEPRAWIDŁOWOŚCI PODLEGAJĄCE RAPORTOWANIU DO KE– NA KWOTĘ POWYŻEJ 10.000 EUR (KWARTALNE RAPORTY NIEPRAWIDŁOWOŚCI)

50. NIEPRAWIDŁOWOŚCI PODLEGAJĄCE RAPORTOWANIU DO KE– NA KWOTĘ POWYŻEJ 10.000 EUR (KWARTALNE RAPORTY NIEPRAWIDŁOWOŚCI)- statystyka przygotowana wg ilości beneficjentów