1 / 25

WAKUOLA – JEJ BUDOWA I FUNKCJE

WAKUOLA – JEJ BUDOWA I FUNKCJE. Co to jest wakuola?. Komórka roślinna. Co to jest wakuola?. wakuola (wodniczka) w j. łacińskim oznacza próżnię, pustkę występuje w komórkach większości roślin, protistów i grzybów jest ograniczona pojedynczą, gładką błoną wakuolarną (tonoplastem)

patch
Download Presentation

WAKUOLA – JEJ BUDOWA I FUNKCJE

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. WAKUOLA – JEJ BUDOWA I FUNKCJE

  2. Co to jest wakuola?

  3. Komórka roślinna

  4. Co to jest wakuola? • wakuola (wodniczka) w j. łacińskim oznacza próżnię, pustkę • występuje w komórkach większości roślin, protistów i grzybów • jest ograniczona pojedynczą, gładką błoną wakuolarną (tonoplastem) • wakuole są zwykle duże i nieliczne • pojedyncza wakuola może zajmować nawet 90% objętości komórki

  5. Budowa pantofelka Co to jest wakuola? • wodniczka występuje u niektórych pierwotniakóworaz w komórkach zwierzęcych • w komórkach zwierzęcych występuje wiele małych wodniczek (wakuol) • u pierwotniaków występują: • wodniczki tętniące • wodniczki trawiące

  6. Budowa wakuoli • wnętrze wakuoli wypełnia płyn (nieplazmatyczny składnik komórki) – sok komórkowy • może zawierać substancje zapasowe organiczne, sole mineralne, metabolity wtórne • może zawierać ciała stałe

  7. Sok komórkowy • Może zawierać: • związki nieorganiczne • woda (ok. 90% całości składu) • sole mineralne (jony potasowe, sodowe, wapniowe, magnezowe, cynkowe, siarczanowe, fosforowe, chlorkowe) • kryształy szczawianu wapnia (rafidy, druzy, styloidy) oraz węglanu wapnia (cystolity) • związki organiczne • substancje zapasowe organiczne: • białka • cukry • wolne aminokwasy • rozpuszczalne kwasy organiczne (szczawiowy, cytrynowy, winny, jabłkowy, octowy, mrówkowy) • tzw. metabolity wtórne: • glikozydy • alkaloidy • garbniki

  8. a) kryształy pojedyncze b) druzy c) pęczki igieł (rafidy) Sole wapniowe – kryształy szczawianu wapnia

  9. Komórki kryształonośne w łyku sosny - Pinus sp. z licznymi kryształami szczawianu wapnia. Pow. mikroskopu 50 x Kryształy szczawianu wapnia w komórkach ogonka liściowego begonii - Begonia sp. przyjmują dwie formy: piramid oraz druz.Pow. mikroskopu 100x

  10. Kryształy szczawianu wapnia – pojedyncze i bliźniacze (tzw. krzyżaki) w komórkach suchej łuski cebuli - Allium cepa. Kontrast Nomarskiego, DIC. Pow. mikroskopu 50x

  11. Szczawian wapnia w formie igieł krystalicznych (rafidów) ułożonych w wiązki w komórkach zalążka palmy Chamaedorea sp. Preparat trwały, barwiony hematoksyliną Ehrlicha.Pow. mikroskopu 100x

  12. Druza (kompleks zrośniętych kryształów szczawianu wapnia) w liściu Hoya sp. Kontrast Nomarskiego (DIC). Pow. mikroskopu 100x

  13. Sole wapniowe – kryształy węglanu wapnia Cystolit w komórce skórki na przekroju poprzecznym blaszki liściowej fikusa - Ficus sp. Bryłowata struktura osadzona na wyrostku ściany skierowanym do wnętrza komórki to węglan wapnia, którego nadmiar komórka odkłada w takiej postaci. Pow. mikroskopu 100x

  14. Białka Rącznik pospolity Ricinus Ziarna aleuronowe w komórkach nasion Ricinus sp.

  15. Cukry Kuliste kryształy inuliny (polisacharydu zapasowego) wytrącone alkoholem w komórkach korzenia dalii - Dalia sp. W żywych komórkach inulina występuje w postaci koloidu w wakuoli i jest niewidoczna na preparacie. Kontrast Nomarskiego (DIC). Pow. mikroskopu 100x

  16. Cukry Materiały zapasowe z bulwy ziemniaka - Solanum tuberosum widziane w kontraście Nomarskiego (DIC). Skrobia (polimer glukozy) ma postać owalnych ziaren, a białko spichrzowe – drobnych, sześciennych kryształów (strzałka). Pow. mikroskopu 100x

  17. Metabolity wtórne • GLIKOZYDY – są nimi m.in. barwniki: • antocjany– zabarwienie czerwone w kwaśnym pH, zabarwienie niebieskie w zasadowym pH - flawony zabarwienie żółte

  18. Antocyjany Komórki miękiszowe dojrzałego owocu ligustra - Ligustrum vulgare. Dzięki obecności barwnych antocyjanów rozpuszczonych w soku komórkowym widać jak znaczne rozmiary przyjmuje wakuola w komórce roślinnej. Pow. mikroskopu: 200x Przekrój poprzeczny przez blaszkę liściową reo - Rhoeo discolor. Skórka górna liścia jest bezbarwna, dolna zawiera antocyjany. Wielowarstwowa skórka, poza ochroną, pełni dodatkowo funkcję gromadzenia wody. Pow. mikroskopu 50x

  19. Metabolity wtórne • ALKALOIDY - związki bezbarwne zwykle trucizny (np. nikotyna, kofeina, kokaina, morfina, teofilina, teobromina, chinina, kolchicyna, skopolamina, atropina, strychnina) Difenbachia Bieluń dziędzierzawa

  20. Metabolity wtórne • GARBNIKI– występują w organach roślin w postaci żółtych i brunatnych skupień, wywierają działanie garbujące oraz toksyczne Malina właściwa Choina kanadyjska

  21. Funkcje wakuoli • odpowiada za turgor (jędrność) komórki • magazynuje wodę, substancje odżywcze (zapasowe) i związki swoiste, składniki energetyczne • przechowuje zbędne produkty przemiany materii • gromadzi substancje toksyczne • nadaje barwę częściom roślin • niekiedy wakuole roślinne zawierają enzymy trawiące

  22. Funkcje wodniczek zwierzęcych • liczne i drobne • funkcje głównie trawienne • wodniczki tętniące – u pierwotniaków słodkowodnych biorą udział w osmoregulacji i wydalaniu; nazwa "tętniąca" pochodzi od jej nieustannego kurczenia się, spowodowanego wyrzucaniem poza obręb komórki nadmiaru wody • wodniczki trawiące – u pierwotniaków reguluje poziom płynów w organizmie i wypuszcza soki trawienne w celu trawienia pokarmu

  23. Co przedstawia fotografia?

  24. Co przedstawia fotografia?

  25. Bibliografia • Biologia 2, E. Holak, W. Lewiński i in., Operon, Gdynia 2005. • Mikrofotografia botaniczna - fotografie Joanny Leśniewskiej dostępne na http://uwb.edu.pl/uniwersytet.php?p=1282 • http://www.naukowy.pl • http://portalwiedzy.onet.pl • http://pl.wikipedia.org/wiki • http://zadane.pl/zadanie/259364 • http://www.zmirr.info Przygotowała: Małgorzata Puda styczeń 2011

More Related