Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun Görev ve Çalışma Esasları

1. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun Görev ve Çalışma Esasları Refik TİRYAKİ, LLM Enerji Uzmanı Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Sermaye Piyasası Kurulu * 14/10/2005

2. Sunuş Planı • Regülasyon Kurumu (Üst Kurul) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, • Kurul; • Yapısı • Görevleri • Kurum; • Yapısı • Başkanlık • Hizmet Birimleri • Görevleri • Personel yapısı itibariyle incelenecektir.

3. Regülasyon tanım1/3 • En basit tanımıyla regülasyon “sosyo-ekonomik amaçlara ulaşmak için hukuki araçların kullanılması” biçiminde tanımlanır. Regülasyon genel olarak; • Sosyal, • Ekonomik • Yapısal (structural) ekonomik regülasyon • Müdahaleci (conductive) ekonomik regülasyon, regülasyon biçiminde sınıflandırılır. • Ekonomik regülasyon teorileri de kendi içinde • Pozitif (positive) [(i)public interest theories (ii) private interest theories] • Normatif (normative) teoriler biçiminde sınıflandırılmaktadır.

4. Regülasyon kanunlar2/3 • Bu çerçevede 4628 s. Elektrik Piyasası Kanunu ile Elektrik Piyasası Düzenleme Kurumu olarak kurulan EPDK; 4646 s. Doğalgaz Piyasası Kanunu ile ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURULU biçimine dönüşmüştür. • Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu; • 4628 s. Elektrik Piyasası Kanunu, • 4646 s. Doğalgaz Piyasası Kanunu, • 5015 s. Petrol Piyasası Kanunu, • 5307 s. Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Kanunu, ile kendisine verilen yetki ve görevleri ifaya memurdur. • EPD Kurumu bu kanunlardan kaynaklanan yetkilerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu vasıtasıyla kullanır. Kurumun temsil ve karar organı Kuruldur. • Kurul Başkanı, aynı zamanda Kurumun da başkanıdır.

5. Regülasyon kanunların amacı3/3 • Yukarıda yer verilen kanunlar kapsamında EPDK; “elektrik, doğalgaz, petrol ve sıvılaştırılmış petrol gazlarının yeterli kaliteli, sürekli, düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde tüketicilerin kullanımına sunulması için, rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösterebilecek, mali açıdan güçlü, istikrarlı, eşitlikçi ve şeffaf bir enerji piyasasının oluşturulması ve bu piyasada bağımsız bir düzenleme, yönlendirme, gözetim ve denetimin sağlanmasını temin etmekle yetkili ve görevlidir. ”. • Bu ortak tanım Kurumun; (i) ekonomik (ii) sosyal regülasyona dair amaçlarını ortaya koymaktadır.

6. Organizasyon Şeması

7. Kurul oluşum ve statü1/11 • Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu; Kurumun karar ve temsil organıdır. • Biri Başkan, biri İkinci Başkan olmak üzere dokuzüyeden oluşur, • Üyeler; hukuk, siyasal bilgiler, idari bilimler, kamu yönetimi, iktisat, mühendislik, işletme ya da maliye dallarında eğitim veren en az dört yıllık yüksek öğrenim kurumlarından mezun olmuş, kamu kurum ve kuruluşlarında ya da özel sektörde en az on yıl deneyim sahibi ve mesleğinde temayüz etmiş kişiler arasından BakanlarKuruluncaatanır, • BakanlarKurulu, atamayla birlikte KurulBaşkanını ve İkinci Başkanı görevlendirir, ( Kurul göreve 19.11.2001’de başlamıştır.) • Kurul başkan ve üyelerinin görevsüresialtıyıldır. Görev süresi sona eren üyeler yenidenseçilebilir, • Başkanlık veya üyelikler, görev süresi dolmadan herhangi bir sebeple boşaldığı takdirde, boşalan üyeliklere bir ay içinde atama yapılır.

8. Kurul statü2/11 • Kurul üyeleri, üyelikleri süresince özel bir kanuna dayanmadıkça kamu ya da özel kuruluşlarda hiçbir görev alamazlar. • Kurul üyelerinin görev süreleri dolmadan görevlerine son verilemez. • Kurul Başkan ve üyeleri; • Kanun ile kendilerine verilen görevler ile ilgili olarak işlediği suçlardan dolayı haklarında mahkumiyet kararı kesinleşirse, • 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca Devlet memuru olmak için aranan şartları kaybettikleri tespit edilirse, • Üç aydan fazla bir süre ile hastalık, kaza veya başka bir nedenle görevlerini yapamaz durumda olur veya görev süresinin kalan kısmında görevine devam edemeyeceği, üç aylık süre beklenmeksizin tam teşekküllü bir hastaneden alınacak heyet raporu ile tevsik edilirse, süreleri dolmadan Bakanlar Kurulu tarafından görevden alınır.

9. Kurul oluşum EK • Kurul 19.11.2001 tarihinde 7 üye ile göreve başlamış, 5015 s. PPK ile üye sayısı 9’a çıkarılmış ve bu üyelerin 4628 s. Kanun gereği yapılan kura’ya tabi olmadıklarını belirlemiştir. • Kurum Merkezi Ankara’dadır. Kurum dağıtım bölgelerinde müşteri ilişkileri açısından irtibat bürosu (3’ü geçmemek üzere) kurabilir. • İlişkili olduğu Bakanlık ETKB’dir.

10. Kurul yetki3/11 • Kurul’un mezkur kanunlardan kaynaklanan yetki ve görevleri; • Kurumsal yapının oluşturulması, • Politika tercihlerine dair plan, politika, program ve uygulamalara ilişkin Kurum görüşlerini belirlemek, • İkincil mevzuatın çıkarılması, • Piyasada faaliyet göstere(cek)n kişilerin lisanslandırılması, • Piyasa faaliyeti yürütülecek tesislerin tabi olacağı teknik mevzuatın belirlenmesi , • Piyasa tarafları arasında çıkan bazı uyuşmazlıklarınçözmek veya çözülmesine arabuluculuketmek, • Piyasada tüketicilere ikmal edilecek eşyanın tabi olacağı teknik hükümlerin/standartların tespit edilmesi, • Piyasada faaliyette bulunan g./t. kişilerin idari-mali- teknik açıdan denetlenmesi, • İdari yaptırımlar uygulaması ve ceza verilmesi biçiminde sınıflandırılabilir.

11. Kurul yetki4/11 • EPD Kurulunun kurumsal yapıya ilişkin yetkileri babında; • Personel atamaları da dahil olmak üzere, Kurumun personel politikasını oluşturmak ve uygulamak, • Kuruma taşınır ve taşınmaz mal veya hizmet alınması, satılması ve kiralanması konularında karar vermek, • Uluslararası organizasyon ve teşkilatların piyasaya ilişkin mevzuat ve uygulamalarını izleyerek, gerekli gördüğü düzenlemeleri yapmak; yasal düzenleme ihtiyacı duyulması halinde gerekli hazırlıkları yaparak Bakanlığa sunmak,

12. Kurul yetki5/11 • Kurumun üçüncü kişilerle olan alacak, hak ve borçları hakkında her türlü işleme karar vermek, • Kurumun, Başkanlık tarafından hazırlanan bütçesini, yıllık iş planını, gelir-gider kesin hesaplarını, yıllık raporunu ve piyasa gelişimi ile ilgili sair raporları onaylamak ve gerekli gördüğü durumlarda, bütçe kalemleri arasında aktarma yapılmasına karar vermek, • Kurumun harcamalarını, onaylı bütçesi çerçevesinde ve harcama usul ve esaslarını belirlemek üzere çıkaracağı yönetmeliğe uygun olarak gerçekleştirmek, sayılabilir.

13. Kurul yetki6/11 • Kurul’un görev ve yetki alanındaki kanunlar kapsamında uygulayabildiği idari yaptırımlar ile idari cezalara kısaca değinmek gerekir. • İdari yaptırımlar; (i) para cezaları (ii) disiplin cezaları ve (iii) diğer idari cezalar biçiminde sınıflandırılmaktadır. • Kurum’un faaliyet alnındaki kanunlar • Para cezaları ve • Diğer idari cezalara(yaptırımlara) • Geçici Durdurma, • Lisans İptali, • Yönetime Katılma, • Tesise el konulması (ve yönetim) , olmak üzere çeşitli biçimlere bürünebilmektedir. • Yaptırımların (i) mürekkep uygulanmaları, (ii) tekrarı ve (iii) birleşme kuralları kanunlarda yer almıştır.

14. Kurul çalışma usul7/11 • EPD Kurulunun çalışma usul ve esasları 24/1/2002 tarih ve 16 sayılı Kurul Kararı yürürlüğe konulan “Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Çalışma usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” ile düzenlenmiştir. • Kurul, Kanun ve diğer mevzuat ile öngörülen görevleri yapar ve verilen yetkileri kullanır. • Kurul, uygun bulduğu konularda Başkanlığı görevlendirebilir veya yetkilendirebilir. • Başkanlık tarafından Kurum personeline verilen yetkiler hariç olmak üzere, Kurumun tüm kararları Kurul tarafından alınır. • Üyeler ile hizmet birimleri arasındaki organizasyon ve koordinasyon Başkan tarafından sağlanır. • Kurum, Kanunla kendisine verilen görevleri yerine getirirken yetkilerini Kurul vasıtasıyla kullanır.

15. Kurul çalışma usul8/11 • Kurumun temsil ve karar organı Kuruldur. • Kurul Başkanı, aynı zamanda Kurumun da Başkanıdır. • Kurul en az haftada bir defa olmak üzere, gerekli gördüğü sıklıkta toplanır. Gerektiği durumlarda haftada birden fazla Kurul toplantısı da yapılabilir • Toplantıyı Kurul Başkanı veya yokluğunda İkinci Başkan yönetir. • Her toplantının gündemi toplantıdan önce Başkan ya da yokluğunda İkinci Başkan tarafından hazırlanarak Kurul üyelerine bildirilir. • Her toplantının gündemi ve gündeme ilişkin bilgi ve belgeler ile toplantının yapılacağı gün,yer ve saati, toplantıdan en az 48 saat önce Başkan ya da yokluğunda İkinci Başkan tarafından, Kurul Özel Büro Müdürlüğü aracılığıyla üyelere yazılı olarak bildirilir.

16. Kurul çalışma usul9/11 • Başkan, Kurul kararlarının uygulanmasından, yürütülmesinden ve Kurulun temsilinden sorumludur. Bu sorumluluk, Kurulun işleri ile ilgili olarak kamuya bilgi verilmesi görevini de kapsar. • Başkanın izin veya hastalık sebebiyle görevinin başında bulunamaması veya görevli olarak yurt içi veya yurt dışında bulunması halleri ile görevi başında bulunmadığı diğer hallerde Başkanın görevlerini ve yetkilerini İkinci Başkan üstlenir. • “Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 24/01/2002 tarihli ve 16 sayılı Kararı ile yürürlüğe giren “Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde hizmet birimleri, Kurul Gündemine alınacak konularla ilgili olarak gerekli inceleme, araştırma ve değerlendirmeleri yapıldıktan sonra müzekkere örneğine uygun olarak Başkanlık makamına müzekkerelerini sunarlar.

17. Kurul çalışma usul10/11 • Kurul toplantıları Kurum merkezinde yapılır. Kurul’un gerekli görmesi halinde Kurum merkezi dışında da toplantı yapılabilir. • Toplantıyı, Başkan ya da yokluğunda İkinci Başkan yönetir. Toplantıda gündemde yer alan hususlar görüşülür. • Toplantıya katılan üyeler, gündem maddelerinin görüşülmesine geçilmeden önce, gündeme ilave edilmesini istedikleri hususları önerebilirler. Bu öneriler Kurul kararıyla gündeme alınır veya reddedilir. • Kurul salt çoğunlukla toplanır ve kararlar toplantıya katılanların çoğunluğunun oyu  ile alınır. Çekimser oy kullanılamaz. • Toplantıda oylarda eşitlik bulunması halinde, Başkan toplantıyı erteler. İkinci toplantıda da oylarda eşitlik olması halinde, karar yeter sayısı üç’den az olmamak kaydıyla, Başkanın, Başkanın bulunmadığı hallerde de İkinci Başkanın bulunduğu tarafın oyları esas alınır. • Toplantı gündemindeki konular, Kurulda serbestçe tartışıldıktan sonra Başkan tarafından oylanır ve Başkan oyunu en son verir. • Kurul üyeleri, kendileri ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar sıhri hısımlarıyla ilgili olaylarda müzakere ve oylamaya katılamaz.

18. Kurul çalışma usul11/11 • Kararlarda yer alacak hususlar • Toplantıya katılan üyelerin ad ve soyadları, • Varsa, karar öncesinde konu hakkında inceleme ve araştırma yapanların ad ve soyadları, • Varsa, konuyla ilgili üçüncü gerçek veya tüzel kişilerin ad ve soyadları veya unvanları ile ikametgahları, • İncelenen ve tartışılan konuların özeti, • Konunun değerlendirilmesi, gerekçe ve hukuki dayanak, • Sonuç, • Varsa, karşı oy yazıları. • Verilen kararlar, şüphe ve tereddüde yol açmayacak şekilde açıkça yazılır. • Toplantıda, tarih ve sıra sayısı verilmek suretiyle alınan karar, Başkanın görevlendireceği bir personel tarafından yazılır. Kararların yazıldığı tutanakların her sayfası, toplantıya katılan Başkan ve üyeler tarafından imzalanır. • Kurul, hangi konularla ilgili olan konuşmaların tutanağa geçirileceğini önceden bir ilke kararına bağlayabileceği gibi, bunu toplantı sırasında da kararlaştırabilir. • Karara aykırı görüşte olan üyeler, karşı oy yazısını tutanağa yazdırır ve altını imzalarlar.

19. Kurum organizasyon1/6 • Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu; • Ana hizmet birimleri, II. Yardımcı hizmet birimleri • Elektrik Piy. Düz. İzl. Değ. Dai. Bşk., Yönetimi Gelş. ve İn. Kay. Dai. Bşk., • Doğalgaz Piyasası Uygulama Dai. Bşk., Yönetim Hizm. Ve Bilişim Dai. Bşk., • Petrol Piyasası Dai. Bşk., Kurul Özel Büro Müd., • Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Dai. Bşk., Başkanlık Özel Büro Müd. , • Denetim Dai. Bşk., Savunma Uzmanlığı, • Sektörel Rekabet Dai. Bşk., • Danışma Hizmet birimleri,VI. Başkanlık (*) • Hukuk Dairesi Bşk., • Uluslararası İlişk. Ve AB ile Koor. Dai. Bşk., • Başkan Danışmanlığı, • Basın ve Halkla İlişkiler Danışmanlığı, olmak üzere üç temelbirime ayrılabilir.

20. Kurum başkanlık2/6 • Başkan, hem Kurul’un hem de Kurum’un başkanıdır. (Başkan’ın atanması ve görevden ayrılması Kurul üyesi sıfatı bağlamında yukarıda ele alınmıştır.) • Başkan’ın görev ve yetkileri; • Kurul kararlarına istinaden gerekli gördüğü hizmet birimlerini kurmak, • Kurumun işlevlerini yerine getirebilmesi için Kurul kararı doğrultusunda yeterli sayıda personeli istihdam etmek, • Hizmet birimlerinin uyumlu, verimli, disiplinli ve düzenli biçimde çalışmasını temin etmek, hizmet birimleri ile Kurul arasında organizasyonu ve koordinasyonu sağlamak ve hizmet birimleri arasında çıkabilecek görev ve yetki ihtilaflarını çözmek, • Kurul toplantılarının gündemini, gün ve saatini belirlemek ve toplantıları idare etmek,

21. Kurum başkanlık3/6 • Kurul kararlarının gereğinin yerine getirilmesini sağlamak ve bu kararların uygulanmasını izlemek, • Kurulu resmi ve özel kuruluşlar nezdinde temsil etmek, • Kurumun yıllık bütçesi ile gelir gider kesin hesabını ve Kurum yıllık raporunu hazırlamak ve Kurula sunmak ve Kurum bütçesinin uygulanmasını, gelirlerin toplanmasını, harcamaların yapılmasını sağlamaktır şeklinde sayılabilir. • Başkan’ın görevlerini yerine getirmesinde ana ve danışma hizmet birimlerine ek olarak; • Başkanlık Özel Büro Müdürlüğü ve • Kurul Özel Büro Müdürlüğü yardımcı olur.

22. Kurum personel4/6 Kurum personeli; • Meslek personeli, • Enerji Uzmanı (90), • Enerji Uzman Yardımcısı (70), • Diğer Personel • Grup Başkanı (66), • Grup Koordinatörü (33), • Daire Başkanı (11), • Başkan Danışmanı (10), • Avukat (5), • Kurul Danışmanı (6) , • Basın Halkla İlişkiler Danışmanı (1), • Özel Büro Müdürü / İrt. Büro Md. Yard. (2) / (4) , • İrtibat Büro Müdürü (5), • Çözümleyici / Programcı (3) / (3), • Tabip / Hemşire / (2) / (3), • Savunma Uzmanı (1), • Mütercim – Tercüman (4), • Tekniker / Kalöriferci / Şöför (3) / (2) / (12) • İletişim Görevlisi / Büro Görevlisi (30) / (60) şeklinde ayrımlanır.

23. Kurum personel5/6 • Enerji Uzmanlığı; • Enerji Uzmanlığı meslek memurluğu olup kuruluş aşamasında 4628 s. EPK’nun Geçici maddesi uyarınca naklen atama yoluyla gelen personel marifetiyle Kurum organizasyonu tamamlanmıştır. • 2003 yılı sonu itibariyle Teşkilat Yönetmeliğinin ilgili hükmü yürürlükten kalkmıştır. • Enerji Uzman Yardımcılığına giriş ve enerji uzmanı olmak için gerekli usul ve esaslar “Enerji Uzman Yardımcılığı Giriş Sınavı ile Enerji Uzmanlığı Yeterlik Sınavına İlişkin Yönetmelik”le (01/4/2002 t. 24713s. RG) düzenlenmiştir. • Meslek personelinin çalışma ilke ve esasları ile usulleri ve uzman yardımcılarının eğitim ve yetiştirilmeleri “Enerji Uzman ve Uzman Yardımcılarının Görev, Yetki ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmelik” (yayımlanmamıştır) ile belirlenmiştir.

24. Kurum eğitim6/6 • Kurum personelinin eğitimi konusunda; • Hizmet içi Eğitim Yönetmeliği, • Kurum Eğitim Planı ve • Kurum Eğitim Programı düzenlemeleri; ve ayrıca benzeşik konulara münhasır; • Enerji Uzmanlığı Tez Hazırlama Yönergesi, • Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Aday Memur Yetiştirme Yönetmeliği, • Enerji Uzman ve Uzman Yardımcılarının Görev, Yetki ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmeliği, ni de burada anmak gerekir.

25. İletişim İlgi ve Katılımız İçin Teşekkürler. Refik TİRYAKİ; LLM, Enerji Uzmanı 312-287 25 60 / 536 532- 297 83 07 rtiryaki@epdk.org.tr Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu