"TRAFİK KAZALARINDA SİGORTA ve TAZMİNAT" Av. Cumhur ARIKAN Av. Abdulhalim EKE-Av. Emre EREN

1. "TRAFİK KAZALARINDA SİGORTA ve TAZMİNAT" Av. Cumhur ARIKAN Av. Abdulhalim EKE-Av. Emre EREN

2. MOTORLU ARAÇ İŞLETENİN HUKUKİ SORUMLULUĞU

3. İŞLETEN KİMDİR ? 1) ARACIN SAHİBİ OLAN KİŞİ2) MÜLKİYETİ MUHAFAZA KAYDI İLE SATIŞTA SİCİLDE ALICI OLARAK İSMİ YAZAN KİŞİ3) ARACI UZUN SÜRE KİRALAYAN KİRACI4) ARİYET VEYA REHİN ALANLAR5) ARACI KENDİ HESABINA VE TEHLİKESİ KENDİSİNE AİT OLMAK ÜZERE TASARRUF EDENLER, YANİ ARAÇ ÜZERİNDE EYLEMLİ OLARAK EGEMENLİK KURANLAR

4. İŞLETENGERÇEK İŞLETEN FARAZİ İŞLETEN

5. GERÇEK İŞLETEN KİMLERDİR?1) ARAÇ MALİKİ OLAN KİŞİ2) MÜLKİYETİ SAKLI TUTARAK SATIN ALAN ALICI3) UZUN SÜRELİ ARAÇ KİRALAYAN KİRACI4) UZUN SÜRELİ ARİYET ALAN (ÖDÜNÇ ALAN) KİŞİ5) MOTORLU ARACI REHİN ALAN KİŞİ6)MOTORLU ARACIN İŞLETİLMESİNE KATILAN GİRİŞİMCİLER (TEŞEBBÜS SAHİPLERİ)

6. İŞLETEN SAYILAN GİRİŞİMCİLER TEŞEBBÜS SAHİPLERİ KİMLERDİR? KTK-Madde 85 - (Değişik 1. fıkra: 4199 - 17.10.1996) Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.(Değişik 4. fıkra: 4199 - 17.10.1996) İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.

7. T.C.YARGITAY11. HUKUK DAİRESİE. 2012/5055K. 2012/7352T. 8.5.2012• BİLET SATICISI ( Firmanın İşletenle Birlikte Doğan Zarardan Müştereken ve Müteselsilen Sorumlu Tutulması Gerektiği - Yolcu Taşıma Sözleşmesine Dayalı Maddi ve Manevi Tazminat Davası )ÖZET : Dava, yolcu taşıma sözleşmesine dayalı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Davalı şirket, yolcuya bilet satmak suretiyle taşıyıcı olarak sorumlu olduğu gibi, Karayolları Trafik Kanunu'na göre de bilet satıcısı firmanın işletenle birlikte doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması gerekmektedir. Bu itibarla mahkemece davaya konu olay sebebiyle davalı bilet satıcısı şirketin de davacıya karşı sorumlu olacağı düşünülmelidir.Yasa koyucu yolcuların uğradığı bedeni zararlar bakımından taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortacısı, trafik sigortacısı ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen bir sorumluluk öngörmemiş, sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir. Başka bir anlatımla, yolcunun uğradığı bedeni zararlar, taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortası kapsamında ise, bu aracın trafik veya ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının sorumluluğu doğmayacaktır. Ancak, limit aşımında sırasıyla zorunlu ve ihtiyari mali mesuliyet sigortacılarının sorumluluğu söz konusu olacaktır.

8. İŞLETEN SAYILAN GİRİŞİMCİLER • Yasa ‘’3’’ durumda motorlu aracın işletilmesine katılan girişimcileri işleten ile birlikte sorumlu tutmaktadır: İŞLETEN SAYILAN GİRİŞİMCİLER ŞUNLARDIR: • 1) Bir kişi yada kuruluşun unvanının kullanılmasında unvanı kullanılan kurum-şirket-kişi işleten sayılır !.. • 2) Motorlu aracın bir işletmenin adı altında işletilmesinde adını kullandıran kurum-şirket-kişi işleten sayılır !.. • 3) Motorlu aracın teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesinde bileti kesen kurum-şirket-kişi işletmeye katılma boyutunda ise işleten sayılır !.. ZORUNLU UNSUR: GİRİŞİMCİNİN İŞLETME ÇALIŞMASINA AZ VEYA ÇOK ETKİN OLARAK KATILMASI VEYA DENETİMDE BULUNMASIDIR…

9. İŞLETEN SAYILAN GİRİŞİMCİLERİÖRNEKLERLE TARTIŞALIM

10. İŞLETEN SAYILAN GİRİŞİMCİLERİÖRNEKLERLE TARTIŞALIM

11. İŞLETEN SAYILAN GİRİŞİMCİLERİÖRNEKLERLE TARTIŞALIM

12. İŞLETEN SAYILAN GİRİŞİMCİLER • GİRİŞİMCİNİN İŞLETEN SAYILABİLMESİ İÇİN İLGİLİ ARAÇ ÜZERİNDE BİR EGEMENLİĞİ, ETKİNLİĞİ, DENETİMİ, YAPTIRIM GÜCÜ OLMASI GEREKİR ! • BİLET SATIŞINDAN SADECE BELİRLİ ORANDA KOMİSYON ALMASI BİR GİRİŞİMCİYİ İŞLETEN YAPMAZ !..

13. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLER KİMLERDİR? • 1) ARAÇLARIN BAKIMI, ONARIMI, KORUNMASI VE SATIŞI GİBİ ALANLARDA ÇALIŞMADA BULUNANLAR • 2) YARIŞ DÜZENLEYİCİLERİ • 3) HIRSIZLAR VE GASPÇILAR • 4) ***GÜVENCE HESABI (Türkiye Sigorta Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği) Kanun koyucu varsayımsal (farazi) işleten kavramını oluşturarak, ‘’ araç üzerinde gerçek işleten olanın eylemli yetki ve egemenliğinin kesildiği bazı özel durumlarda gerçek işleteni sorumlu tutmanın imkansız olduğu veya sadece gerçek işleteni sorumlu tutmanın hakkaniyete uygun düşmeyeceği bazı özel durumlar için bu kavramı oluşturmuştur…’’

14. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDENARAÇ BAKIMI,ONARIMI,KORUNMASI VE SATIŞI GİBİALANLARDA ÇALIŞAN GİRİŞİMCİLER • 1) Motorlu araçlarla ilgili mesleki çalışmada bulunan girişimciler kendisine bırakılan bir motorlu aracın neden olduğu zararlardan işleten gibi sorumlu olur. • 2) Girişimci, kendisine teslim edilen araçları kapsayacak biçimde sigorta yaptırmak ve araçları deftere yazarak belgelendirmek zorundadır. • 3)Bu nitelikteki girişimcinin işleten gibi sorumlu olduğu durumlarda gerçek işletenin ve onun için ZMSS yapan sigorta şirketinin zarardan dolayı sorumluluğu ortadan kalkar…

15. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDENARAÇ BAKIMI,ONARIMI,KORUNMASI VE SATIŞI GİBİALANLARDA ÇALIŞAN GİRİŞİMCİLER • ARAÇ BAKIMI, ONARIMI, KORUNMASI VE SATIŞI GİBİ ALANLARDA ÇALIŞAN GİRİŞİMCİ DENİLEREK HERHANGİ BİR SAYISAL SINIRLAMA GETİRİLMEMİŞTİR. ASIL OLAN ARAÇLA İLGİLİ BİR ALANDA MESLEKİ ÇALIŞMADA BULUNULMASIDIR. • GERÇEK İŞLETENİN SORUMLULUK DIŞINDA KALMASINDA GİRİŞİMCİNİN ÇALIŞMA ALANININ NİCELİK VE NİTELİĞİ GÖZETİLEREK AYRIM YAPILMAKTADIR.

16. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDENARAÇ BAKIMI,ONARIMI,KORUNMASI VE SATIŞI GİBİALANLARDA ÇALIŞAN GİRİŞİMCİLER • MOTORLU ARACIN KİŞİLERİN MALLARI, SAĞLIK VE YAŞAMLARI AÇISINDAN GÜVENCE OLUŞTURACAK KAPSAMDA DÜZENLENMEMİŞ İŞLETMELERE (GİRİŞİMCİLERE) BIRAKILMASI DURUMUNDA GERÇEK İŞLETENİN İŞLETEN SIFATI VE SORUMLULUĞU ORTADAN KALKMAZ ! • (Y 4. H.D. 1990/10623E-1991/110932K): ‘’…Motorlu araç maliklerinin araçlarını üçüncü kişilerin durumlarını ağırlaştırmayacak müteşebbislere bırakmaları zorunludur…’’

17. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDENARAÇ BAKIMI,ONARIMI,KORUNMASI VE SATIŞI GİBİALANLARDA ÇALIŞAN GİRİŞİMCİLER

18. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDENARAÇ BAKIMI,ONARIMI,KORUNMASI VE SATIŞI GİBİALANLARDA ÇALIŞAN GİRİŞİMCİLER

19. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDENARAÇ BAKIMI,ONARIMI,KORUNMASI VE SATIŞI GİBİALANLARDA ÇALIŞAN GİRİŞİMCİLER • Önemli olan giriş çıkışı herhangi bir şekilde kayda alınmış ve bir düzen içinde çalışan işletme olması

20. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDENARAÇ BAKIMI,ONARIMI,KORUNMASI VE SATIŞI GİBİALANLARDA ÇALIŞAN GİRİŞİMCİLER • GİRİŞİMCİNİN İŞLETEN YERİNE SORUMLU OLABİLMESİ İÇİN DİĞER KOŞULLAR: • 1) ARAÇ ÜZERİNDEKİ EGEMENLİĞİN EYLEMLİ OLARAK GİRİŞİMCİYE GEÇMESİ • 2) KISA SÜRELİ BASİT BİR ONARIM.GÖZETİM OLMAMASI • Örneğin : Y. 4 H.D. 1988/7742E., 1989/1055K. ‘’…Akü değişimi sırasında araç sahibinin yanında deneme yapmak isteyen çırağın karıştığı trafik kazası…’’ gibi

21. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDENARAÇ BAKIMI,ONARIMI,KORUNMASI VE SATIŞI GİBİALANLARDA ÇALIŞAN GİRİŞİMCİLERAlıcı adayının deneme sürüşü esnasında oluşan trafik kazasında gerçek işletenin sorumluluğu nedir ?..

22. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDENYARIŞ DÜZENLEYİCİLERİ • 1) Yarış düzenleyicisi ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI işleten gibi sorumlu olur. • 2) Yarış düzenleyicisi yarışçılara ve araç içindeki yolculara karşı varsa kusuru genel hükümlere göre sorumludur. • 3) Yarış düzenleyicisinin işleten gibi sorumlu olabilmesi için kamusal izni olması gerekir. • 4) Yarış yolunun karayolu olması şart değildir. • 5) Yarış düzenleyicisinin varsayımsal işleten olarak sorumlu olduğu durumlarda bile gerçek işletenin sorumluluğu ortadan kalkmaz ! • 6) Yarış sponsoru olan firmada bazı doktrine göre müşterek ve müteselsilen sorumludur…

23. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDENYARIŞ DÜZENLEYİCİLERİ

24. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDENMOTORLU ARACI ÇALAN VE GASP EDENLER • 1) Motorlu aracı ÇALAN veya GASP EDENLER her durumda gerçek işletenle birlikte müşterek ve müteselsilen sorumludurlar… • 2) Gerçek işleten aracın çalınması veya gasp edilmesinde hiçbir kusurunun bulunmadığını kanıtlayabilirse sorumluluktan kurtulur. • 3) Gerçek işletenin rızası dışında çalma amacı olamadan aracının alınması gerçek işleteni sorumluluktan kurtarmaz !.. • 4) Aracın gerçek işletenin elinden hırsızlık ve gasp dışında suç sayılan başka şekillerde (güveni kötüye kullanma, dolandırıcılık gibi nedenlerle) çıkması gerçek işletenin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz !!!

25. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDENMOTORLU ARACI ÇALAN VE GASP EDENLER • HIRSIZLIK VE GASP DURUMUNDA İŞLETENDEN BEKLENEN ÖZEN ÇOK YÜKSEK DÜZEYDEDİR.

26. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDENMOTORLU ARACI ÇALAN VE GASP EDENLER • TARTIŞALIM: ÇALINAN VEYA GASP EDİLEN ARACIN GERÇEK İŞLETENİ SORUMLU OLMADIĞINDA ARACIN TRAFİK SİGORTASI DA SORUMLU OLMAYACAKTIR BU DURUMDA ZARARA UĞRAYAN MAĞDUR VEYA MAĞDURLAR ZARARLARININ GİDERİLMESİNİ KİMDEN İSTEYECEKLERDİR ?..

27. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDEN GÜVENCE HESABI (Türkiye Sigorta Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği) • GÜVENCE HESABININ AMACI: ZORUNLU MALİ SORUMLULUK (TRAFİK SİGORTASINA) TABİ ARAÇLARIN NEDEN OLDUKLARI ZARARLARIN İŞLETEN VEYA SİGORTACI TARAFINDAN KARŞILANMAMASI DURUMUNDAZARAR GÖRENLERİ KORUMAK AMACIYLA OLUŞTURULMUŞ BİR FONDUR…

28. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDEN GÜVENCE HESABI (Türkiye Sigorta Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği) GÜVENCE HESABINA BAŞVURULACAK DURUMLAR ŞUNLARDIR: • 1) ZARARI VEREN MOTORLU ARACIN TESPİT EDİLEMEMESİ DURUMUNDA • 2) ZMSS (TRAFİK SİGORTASI) YAPTIRILMAMIŞ MOTORLU ARACIN VERDİĞİ ZARARLARDA • 3) MOTORLU ARACIN ZMSS (TRAFİK SİGORTASINI) YAPAN SİGORTA ŞİRKETİ İFLAS ETTİĞİNDE • 4) ÇALINAN VEYA GASP EDİLEN ARAÇLARIN İŞLETENİNİN SORUMLU OLMADIĞI HALLERDE

29. GÜVENCE HESABINA BAŞVURULACAK DURUMLAR (devamla) • 5) ÖNEMLİ : Zorunlu sigorta teminat limitleri ile sigorta poliçesinde belirtilen teminat arasındaki fark kadar ödenecekbedensel tazminat tutarlarıdır !... • 6) Yeşil Kart Sigortası uygulamaları için faaliyet gösteren Türkiye Motorlu Taşıt Bürosunca yapılacak ödemeler. • Yeşil Kart Sertifikası, Türk Hükümeti'nin de imzaladığı 1959 tarihli Strasbourg Anlaşması çerçevesinde, yeşil kart sistemi dahilindeki ülkelere, Mali Mesuliyet Poliçesinin uluslararası uzantısı şeklinde, kaza mahalli ülke mevzuatı ve limitleri dahilinde teminat veren, uluslararası, yeşil renkli ve tek formatla düzenlenen bir belgedir.

30. Güvence Hesabı'ndan karşılanmayacak zararlar nelerdir? • 1)Manevi zararlar. • 2) Bedensel zararlar dışında kalan her türlü maddi zararlar. • 3) Kazaya neden olan aracın işletenin veya sürücüsünün bedensel zararları. • 4) Motorlu aracı çalan veya gasbedenlerle, bunlara yardımcı olanların ve bu durumu bilerek araca binen sürücü veya yolcunun zararları. • 5) Motorlu araçların yarış için bulunması gereken sigortayı yaptırmaksızın yarışa katılması durumunda kişilere verdiği bedeni zararlar. • 6) İşletenin eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği zararlar. * • 7) İşleten tarafından ileri sürülebilecek tazminat talepleri. • 8) Motorlu bisikletin sebep olduğu kazalardan doğan zararlar. • 9) Motorla araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunan kimselere motorlu aracın bırakılması sırasında kişilere gelen zararlar.

31. FARAZİ (VARSAYIMSAL) İŞLETENLERDEN GÜVENCE HESABI (Türkiye Sigorta Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği) • SORU :Plakasını alamadığım bir araç, park halindeki aracıma çarparak kaçmıştır. Güvence Hesabı, aracımda meydana gelen hasarı öder mi?

32. CEVAP • Güvence Hesabı, motorlu araçlarda meydana gelen maddi hasarlardan sorumlu değildir. Güvence Hesabı’ndanancak bedeni zararlar (maluliyet ve ölüm halinde doğan zararlar)talep edilebilmektedir.

33. SORU • Çalıntı bir aracın kusurlu olarak sebep olduğu bir kazada yaralanma ve ölüm durumlarında Güvence Hesabı’na başvurulabilir mi ?

34. CEVAP • KTK’nun 108.maddesi uyarınca; çalınmış veya gaspedilmiş araçların neden olduğu bedeni zararlar, KTK’nun 107 maddesi uyarınca işletenin sorumlu olmadığı durumlarda Güvence Hesabı’ndan talep edilebilmektedir.

35. SORU • Güvence Hesabın’dan talep edilebilecek tazminat tutarı ne kadardır?

36. CEVAP • Güvence Hesabı’nın sorumluluğu, kaza tarihinde Hazine Müsteşarlığı’nın belirlediği teminat limitleri ile sınırlıdır. Bu teminat limiti her durumda ödenmemektedir. Öncelikle hak sahiplerinin talep edebileceği tazminat miktarı, tarafların kusurları da dikkate alınarak alınarak tespit edilmektedir. Tespit edilen bu tazminat, teminat limitleri kapsamında kalmak kaydıyla ödenmektedir.

37. SORU • Güvence Hesabı’nın ödediği tazminat nedeniyle rü’cu hakkı var mıdır ?...

38. CEVAP • Güvence Hesabı, ödediği tazminatın tahsili amacıyla KTK’nun 108. ve Güvence Hesabı Yönetmeliği’nin 16.maddesi uyarınca zarar veren aracın işletenine, sürücüsüne, sigortacısına veya sigortacının iflas masasına rü’cu hakkı vardır. Trafik sigortasından farklı olarak rü’cu için İşleten veya sürücünün alkollü olması gerekmez. Kusurlu işleten ve sürücü ölmüş ise mirasçılarına da rü’cu hakkı vardır…

39. SORU • Güvence Hesabı’na ne kadar sürede başvurmak gerekmektedir ?

40. CEVAP • Hak sahiplerinin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren iki yıl ve herhalükarda 10 yıl içinde bizzat yazılı olarak veya taahütlü mektupla Güvence Hesabı’na başvurmaları gerekmektedir.

41. SORU • Sürücüsü bulunduğum araçla, kendi kusurumla kaza yaptım. Trafik poliçem bulunmamaktadır. Zararımı Güvence Hesabı’ndan talep edebilir miyim ?

42. CEVAP • KTK ve Güvence Hesabı Yönetmeliği’nin 14/b maddesi uyarınca kazaya neden olan aracın işleten ve sürücüsü tarafından ileri sürülecek zararlar Güvence Hesabından karşılanmaz.

43. İŞLETENİN EYLEMLERİNDEN SORUMLU OLDUĞU KİŞİLER KİMLERDİR ? İŞLETENİN SORUMLU OLDUĞU KİŞİLER: • 1)SÜRÜCÜ (ŞOFÖR) • 2) ARACIN KULLANILMASINA KATILAN YARDIMCI KİŞİ Bu kişiler işleten ve sigortacı açısından 3. kişi konumunda olmadıklarından, işleten bu kişilerin ağır kusuruna dayanarak sorumluluktan kurtulamaz !...

44. İŞLETENİN SORUMLU OLMASININŞARTLARI • 1) MOTORLU ARAÇ İŞLETME DURUMUNDA OLMALIDIR • 2) ÜÇÜNCÜ KİŞİ KONUMUNDAKİLER ZARARA UĞRAMALIDIR • 3) ZARARLA MOTORLU ARACIN İŞLETİLMESİ ARASINDA UYGUN İLLİYET BAĞI OLMALIDIR • 4) ZARARLA MOTORLU ARAÇ İŞLETİLMESİ ARASINDA HUKUKA AYKIRILIK BAĞI BULUNMALIDIR

45. İŞLETENİN SORUMLULUKTANTAMAMEN KURTULMASININ ŞARTLARI • 1) İŞLETENİN KENDİSİNİN veya EYLEMLERİNDEN SORUMLU OLDUĞU KİŞİLERİN HİÇBİR KUSURU OLMAYACAK, • 2) ARAÇTAKİ HİÇBİR BOZUKLUK KAZAYA NEDEN OLMAYACAK, • 3) KAZA MÜCBİR BİR SEBEPTEN OLACAK, • 4) ZARAR GÖREN veya ÜÇÜNCÜ BİR KİŞİ AĞIR VE TAM KUSURLU OLACAK (Hırsızlık ve gasp durumu da dahil)

46. İŞLETENİN SORUMLULUĞUNUAZALTAN DURUMHATIR TAŞIMASI YARGITAY İÇTİHATLARI İLE “HATIR TAŞIMASININ” GEÇERLİLİK ŞARTLARI TARTIŞMASIZ BİR ŞEKİLDE AÇIKÇA BELİRLENMİŞTİR. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun yerleşik içtihatlarına göre hatır taşıması özetle şudur:“Araç işleteni kişinin, taşımak üzere aracına aldığı yolcudan maddi bir karşı edim alabilecekken, yolcunun hatırı için, yükümlülüğü veya görevi olmadığı halde, sırf iyilik yapma düşüncesi ile maddi bir karşı edimi almayıp, yolcuyu bedelsiz taşımasına hatır için taşıma denir...”

47. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun içtihadına göre hatır için taşımanın şartları madde madde şunlardır: • 1)İşletenin veya şoförün; aracına aldığı yolcudan istese maddi bir karşı edim (para gibi...) alabilmesinin mümkün olması gerekir. • 2) İşletenin aracına aldığı yolcuya karşı hukuken, ahlaken, manen veya örf ve adetler gereğincekendisini taşıması için bir yükümlülüğünün veya görevinin bulunmaması gerekir. • 3) İşletenin tamamen iyilik yapma düşüncesi ile yolcuyu ivazsız olarak (bir ivaz elde etmesi de mümkün iken) taşıması gerekmektedir. Yukarıda sayılan bu şartlar olmadan yapılan taşımaya “hatır taşıması” denilemez !..

48. Örneğin Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2011/4-824E., 2012/134K. sayılı 14.03.2012 tarihli kararına göre özetle: • “...Davadaki somut olaya gelince, davalılardan Serkan’ın kullandığı araçta bulunan eşi Selda’nın öldüğü, Selda ile Serkan’ın resmi nikahlı karı-koca oldukları....Hatır için taşımanın söz konusu olabilmesi için işletenin taşımak üzere araca aldığı yolcudan maddi bir karşı edim alabilecekken yolcunun hatırı için veya iyilik yapma düşüncesi ile karşı edimi almayıp, yolcuyu bedelsiz taşıması gerekmektedir. Ancak ölen ile davalı işleten zaten karı—koca olduklarından, eşlerin birbirinden herhangi bir karşı edim almak gibi bir durumları söz konusu olmayacağı gibitersine eşlerin bir birlerine yardım ve muavenet hem hukuken hem de hayatın olağan akışı gereğince görevleridir... Hal böyle olunca, eşler arasındaki zararlandırıcı olayda Borçlar Kanunu’nun 43. maddesinin uygulanmasına olanak bulunmadığından, hükmedilen tazminat miktarından hatır taşıması nedeniyle de yapılacak bir indirim de bulunmamaktadır. Buna göre de yerel mahkemece hükmedilen tazminat miktarından indirim yapılarak karar verilmiş olması bozmayı gerektirmiştir...”denilmektedir.

49. HATIR TAŞIMASI • Bir kişinin eşi, çocukları, anne-babası veya yakın akrabaları (kardeşleri vbg...) ile seyahat etmesinde veya aracına almasında maddi ve manevi yararı bulunduğu (yani karşı bir edimi bulunduğu) gibi Türk Medeni Kanununun ilgili maddeleri gereğince de görev, sorumluluk ve yükümlülükleri de vardır. • Hiç kimse eşini, çocuklarını, anne—babasını veya çok yakın akrabalarını maddi bir edim alabilecekken almayarak, sırf iyilik yapmak amacı ilehatır için aracıma aldım diyemez !... Bu durum hayatın olağan akışına aykırıdır. • Bir işletenin aracına çocuklarını, eşini veya yakın hısım akrabasını alması hem hukuken (Türk Medeni Kanununun ilgili hükümleri) hem de hayatın olağan akışı gereğince görevidir. Ayrıca işletenin aile bireylerini taşımasında şahsi bir manevi yararı yani kazanılmış bir edimi de vardır.

50. YARGITAY 17. HUKUK DAİRESİNİN 2011/7422E., 2012/6339K. sayılı, 17.05.2012 tarihli kararına göre: • “...Dava, trafik kazasından kaynaklı maddi tazminat istemine ilişkindir. Meydana gelen kazada araç sürücüsünün annesihayatını kaybetmiş, kardeşi yaralanmıştır. Kazada hayatını kaybeden anne ve yaralanan kardeşin taşınması aile bireyleri olması nedeniyle taşınanların değil, öncelikle taşıyanın menfaatinedir.Bu gibi durumlarda hatır taşımasından bahsedilemez. Bu tür taşımanın hatır taşıması olduğunun kabulü ile indirim yapılmak sureti ile tazminata hükmedilmesi hukuka aykırıdır...”