1 / 110

TBT TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERSİ

TBT TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERSİ . BİLGİSAYAR, DONANIM VE YAZILIM KAVRAMLARI.

lorant
Download Presentation

TBT TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERSİ

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. TBT TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ DERSİ BİLGİSAYAR, DONANIM VE YAZILIM KAVRAMLARI Giriş birimleri   ile dış dünyadan aldıkları veriler  üzerinde aritmetiksel ve mantıksal  işlemler  yaparak  işleyen  ve bu işlenmiş bilgileri  çıkış birimleri  ile bize ileten, donanım (Hardware) ve   yazılım (software) dan oluşan elektronik bir makine dİr. Bilgisayar donanımı (hardware) : Bilgisayarların fiziksel kısımlarına donanım denilmektedir. Elle tutulabilirler. Ekran, klavye, Sabit disk (harddisk), fare, yazıcı, bellek, mikroişlemci, tarayıcı,… Bilgisayar yazılımı (Software) : Donanımı kullanmak için gerekli programlardır. Bilgisayarın nasıl çalışacağını söylerler. Elle tutulmazlar. Belirli bir işlemi yapmak üzere bilgisayara kurulurlar (setup, install). Örneğin: Kelime işlem (Word processor) programları son kullanıcıların yazı yazması için kullanılır. Tablolama (spread sheet), sunu (presentation), programlama dilleri (Pascal, C ...), ses (sound) programı gibi.

  2. Girdi: Kullanıcı tarafından ya da bilgisayar tarafından sağlanan verilerdir. Bu veriler, sayılar, harfler, sözcükler ve komutlardır. • İşlem: Gereken verilere göre, programın yetenekleri ölçüsünde yapılan işlemlerdir. Bu süreç oldukça karmaşıktır. Çünkü işlemler sırasında bellek hizmetleri ve diğer bileşenlerle uyum içinde çalışma gibi birçok işlem gerekir. • Çıktı: Bilgisayar tarafından üretilen rapor, belgeler. İşlenmiş sonuçların yazılı olarak ekrandan veya diğer çıkış birimlerinden çıkarılmasıdır.

  3. BİLGİSAYARIN TARİHİ

  4. eniac

  5. ordvac1

  6. brlescII1

  7. vax780

  8. BİLGİSAYARIN TARİHİ • İlk Kuşak: Vakum Tüpleri(1942-1956) ENIAC gibi ilk elektronik bilgisayarlar vakumlu tüp olarak bilinen teknolojiye dayanmaktadır. Bu kuşakta yazılım diye bir şey yoktu. Teknolojinin çoğu donanıma dayanıyordu. • İkinci Kuşak: Transistörler(1956-1963) İkinci kuşak bilgisayarlarda vakum tüplerinin yerine yarı iletken materyallerden yapılan transistorlar kullanıldı. Bu kuşak yazılım kavramını ortaya çıkarmıştır. • Üçüncü Kuşak: Entegre Devreler (1964-1971) Bu kuşakta transistörlerden yonga (chip) adı verilen entegre devrelere geçildi. Yongalar içinde elektronik devreleri içeren küçük kare parçalardır. Genellikle silikondan ve ileri teknoloji kullanılarak üretilirler. • Dördüncü Kuşak: Mikro Devreler (1971-?) 1970'li yıllarda entegre devreler iyice küçülmeye devam etmiştir. Bu işlem büyük çapta tümleşme (very large scale entegration) olarak adlandırılmıştır. • Beşinci (Ve Gelecek) Kuşak Beşinci kuşak bilgisayarlar özellikle yeni teknolojilerin kullanıldığı ve buna bağlı olarak hızlı çalışan ve daha akıllı bilgisayarlar geliştirilecek. Yapay zekaya sahip olan bu bilgisayarlar yaşamımıza daha çok girecekler.

  9. BİLGİSAYARLARIN TÜRLERİ • Süper Bilgisayarlar Süper bilgisayarlar önemli kuruluşların elinde bulunan ve özellikle çok büyük hesaplama işlemlerini yapan bilgisayarlardır. Genellikle uzman kişiler tarafından programlanan bu bilgisayarlar araştırma işlerinde kullanılır. • Ana Bilgisayarlar Büyük bilgisayarlar ya da ana bilgisayarlar olarak adlandırabileceğimiz bu bilgisayarlar özellikle kurumsal alan kullanılır. Ana bilgisayar bir ana bilgisayar ve ona bağlı istemci bilgisayarlardan oluşan bir bilgisayar ağı şeklinde çalışırlar. Örneğin bir üniversite içinde kullanılan bilgisayar sistemi. IBM sistemlerini örnek gösterebiliriz. • Mini Bilgisayarlar Ana bilgisayarlar ile aynı kapsamda ancak daha küçük olan bilgisayar sistemleridir. • Kişisel Bilgisayarlar/Mikro Bilgisayarlar Genelde tek kişi tarafından kullanılırlar. Bu sebepten daha çok “kişisel bilgisayar” (Personal Computer/PC) olarak adlandırılırlar. Her biçim ve boyutta üretilirler. Masaüstü bilgisayarlar (desktop computers), dizüstü bilgisayarlar (laptop computers) gibi...

  10. BİLGİSAYAR UYGULAMA ALANLARI • Mimarlar çizimlerinde • eğitmenler derslerinde • mühendisler modellerini üretmekte • iş dünyası; grafik, satış analizi, ileriye dönük tahminler, proje yönetimi, üretim planlama, yatırım gibi konularda • Havayolları, iniş kalkış saatleri, uğrak yerleri ve uçuş programlarını düzenlemek, rezervasyon ve idari bilgiler için • Trafik kontrol sisteminde gecikmeleri minimum seviyeye indirmek, trafik akışında optimalliği sağlamak amacıyla • perakende satış uygulamalarında, stok kontrol işlemlerinde • Kütüphanelerde kitap ödünç verme işlemlerinin yürütülmesi ve takibi amacı ile

  11. BİLGİSAYAR UYGULAMA ALANLARI • Turizm sektöründe rezervasyon ve tanıtım amacı ile • Hastanelerde hasta takibi, hastaların durumları, kuruluşun mali tablosunu güncel bir şekilde takip etmek için • İş yerlerinde müşterilere ait bilgileri depolamak, yazışmalarda etiket basmak, muhasebe işlemlerini yürütmek amacı ile • Güvenlik unsurunun ön plana çıktığı kuruluşlarda ses, görüntü ve parmak izlerinden tanıma amacı ile • Oyun oynamak için • Grafik Uygulamaları için: Tıpta bilgisayarlı tomografi İmalat alanında CAD/CAM uygulamaları …………………………………..

  12. TEMEL BİLEŞENLER

  13. KASA İÇERİSİNDEKİ BİLEŞENLER

  14. DONANIM Bilgisayarı oluşturan elektronik devreler ve mekanik kısımların oluşturduğu fiziksel parçalardır. Donanım bileşenleri 5 ana başlıkta toplanabilir. • Giriş Birimleri (Fare, Klavye, vb.) • İşlem Birimleri (Mikroişlemci, vb) • Bellek ve Depolama Birimleri • Çıkış Birimleri (Yazıcı, Çizici) • İletişim Birimleri (Modem vb.)

  15. CPU (CENTRAL PROCESSING UNIT) MERKEZİ İŞLEM BİRİMİ Bilgisayarın beyni olarak nitelendirilebilir. Bilgisayar donanımının Yönetim ve kontrolü burada yapılır. İki bölümden oluşur; Aritmetik ve Mantık Birimi (Arithmetic & Logic Unit -ALU) :Dört işlem, verilerin karşılaştırılması, karşılaştırmanın sonucuna göre yeni işlemlerin seçilmesi ve kararların verilmesi bu birimin görevidir. Kontrol Ünitesi ( Control Unit -CU) : Işlem akışını düzenler, komutları yorumlar ve bu komutların yerine getirilmesini sağlar.

  16. Microprocessor Tarihçesi Intel 4004 chip CPU olarak adlandırılan bir mikroişlemci tek bir chip üzerinde üretilmiş komple bir hesaplama motorudur. İlk mikroişlemci Intel 4004 adı ile 1971 yılında üretilmiştir. 4004 işlemci sadece toplama ve çıkarma işlemlerini yapabilen 4 bitlik bir işlemci idi. Fakat herşey tek bir chip de toplandığı için bu çok önemli bir gelişme idi. 4004 den önce bilgisayarlar birden fazla chip kullanılarak veya farklı bileşenlerin birleştirilmesi ile üretiliyordu. 4004 ile taşınabilir elektronik hesap makinaları da büyük bir gelişme kaydetmişti.

  17. Kişisel bilgisayarlar (PC) için geliştirilen ilk mikroişlemci Intel 8080 dir ve 8-bit lik teknolojiye sahip olup 1974 yılında tanıtılmıştır. Bununla birlikte bilgisayar dünyasındaki gerçek sıçrama 1979 yılında üretilen Intel 8088 dir. Intel 8088 işlemcisi IBM PC lerde kullanılmıştır (1982). Daha sonraları 80286 to the 80386 to the 80486 Pentium to the Pentium II to the Pentium III to the Pentium 4 işlemcielri geliştirilmiştir. Tüm bu işlemciler Intel tarafından geliştirilmiş olup hepsi 8088 işlemcisinin temel tasarımı üzerinde yapılan değişiklikler ile geliştirilmiştir. Pentium 4 işlemcisi orijinal 8088 işlemcisi üzerinde çalışan her türlü kodu 5000 kat daha hızlı çalıştırabilmektedir.

  18. INTEL işlemcilerin gelişimi

  19. HAFIZA ÇEŞİTLERİ

  20. RAM (RANDOM ACCESS MEMORY) RAM genel olarak Bilgisayar hafızası olarak bilinir. Rastgele erişilebilir bellek olarak adlandırılmıştır, çünki RAM içerisindeki herbir hücreye istenildiği anda bilgi yazılabilir ve silinebilinir, içeriği okunabilir.

  21. Mikroişlemcilere benzer olarak hafıza chip leri de milyonlarca transistör ve kapasitörden oluşan entegre devrelerdir. Genel hali ile bilgisayar hafızalarında (DRAM, Dynamic Random Access Memory) bir transistör ve bir kapasitör birlikte bir hafıza hücresini oluştururlar ve tek bir bit bilgiyi temsil ederler. Kapasitör bir bitlik bilgiyi (0 veya 1) tutar, transistör ise bir anahtar görevi görerek bilginin okunmasını veya değiştirilmesini kontrol eder. Kapasitör elektronları bir kova şeklinde düşünülebilir. Bir Hafıza hücresinde “1” bilgisini tutabilmek için kovanın yani kapasitörün elektronlar ile dolu olması gerekmektedir. “0” bilgisini hafızada tutmak için ise kovanın yani ilgili kapasitörün boş olması gerekmektedir. Buradaki temel problem kovadaki elektron kayıplarıdır. Birkaç milisaniye içerisinde kova kayıplardan dolayı boşalabilmektedir. Bu nedenle dinamik hafızaların işlevlerini yerine getirebilmeleri için “1” bilgisini tutmaı gereken hafıza hücrelerindeki kapasitörlerin CPU veya memory controller tarafından sürekli sürekli doldurulması gerekmektedir. Bunun için memory kontrolleri hafızayı okur ve dolu olması gerekenlerin sürekli dolu olmasını sağlar. Bu tazeleme işlemi saniyede binlerce kez yapılır.

  22. RAM TİPLERİ SRAMStatic random access memory herbir hafıza hücresi için çoklu transistör, 4 den 6 ya kadar, kullanmaktadır ve kapasitör bulundurmamaktadır. Transistör sayısı fazla olduğu için daha fazla yer kaplamakta fakat sürekli tazeleme gerektirmediği için (refresh) dinamik RAM lerden çok daha hızlı çalışmaktadır. Genel olarak Cache bellek olarak kullanılmaktadır. DRAMDynamic random access memory bir adet transistör ve kapasitör çiftinden oluşan hafıza hücrelerine sahiptirler ve sürekli tazeleme işlemine ihtiyaç duymaktadırlar. EDO DRAM Extended data-out dynamic random access memory Bu tip RAM ler bir hafıza hücresinin (bit) sadece adresinin tespit edilmesini takiben diğer bit ile ilgili işlemleri yapmak için önceki hafıza hücresinin tam olarak doldurulmasını beklemezler, bu nedenle bir miktar hızlıdır.

  23. SDRAMSynchronous dynamic random access memory SDRAM ler EDO RAM lerden biraz daha hızlıdırlar. Hafıza hücreleri için okuma ve yazma işleminde belirili bir satır, ve bu satırdaki ilgili sütunların işlem görmesi ile yaklaşık %5 lik bir hız artımı sağlanmıştır. DDR SDRAMDouble data rate synchronous dynamic RAM Bu tip RAM ler SDRAM ile benzerdirler, aradaki farklılık data aktarım genişliğinde sağlanan artımdır ki bu da yüksek hız anlamına gelmektedir. RDRAMRambus dynamic random access memory RDRAM leri diğer RAM lerden üstün ve farklı kılan özelliği kullandığı yüksek hızlı “Rambus channel” olarak adlandırılan veri yoludur. RDRAM hafıza chip leri 800 MHz hızında veri transferi ile çalışabilirler. Yüksek hızlı çalıştıklarından dolayı diğer hafıza chip lerinden daha fazla ısı üretilirler ve bu ısıyı uzaklaştırmak için kendi soğutucuları vardır. CMOS RAM CMOS RAM küçük miktardaki hafıza ihtiyaçlarını karşılamak üzere kullanılan bir tanımlamadır, örneğin bilgisayarımızdaki Hard disk ayarlarını saklamak için kullanılmaktadır. Bu RAM ler içeriklerini koruyabilmek için küçük pillerlere ihtiyaç duymaktadır.

  24. VRAM VideoRAM ler ayrıca multiport dynamic random access memory (MPDRAM) olark da bilinirler ve video adaptörleri veya 3 boyutlu grafik hızlandırıcıları için kullanılırlar. "multiport" kelimesi VRAM in iki adet bağımsız erişim kanalı kullanmasından dolayı kullanılmaktadır. Bu kanallardan biri CPU diğeri ise grafik işlemcisinin RAM’e eşzamanlı erişimi için kullanılmaktadır. VRAM grafik kartı üzerinde bulunmaktadır. VRAM ihtiyacını belirleyen faktörler ekrana ait çözünürlük “resolution” ve renk derinliği “color depth” dir. RAM TAKMA İŞLEMİ

  25. ROM (READ ONLY MEMORY) SALT OKUNABİLİR BELLEK Read-only memory (ROM), firmware olarak da bilinirler, üretimleri esnasında özel bilgiler ile programlanmış Hafıza tipleridir. ROM chipleri sadece bilgisayarlarda değil birçok elektronik cihazda da kullanılmaktadır. ROM Tipleri Temel olarak beş adet ROM tipi bulunmaktadır ROM (Read Only Memory) PROM (Programmable Read Only Memory) EPROM (Electrically Programmable Read Only Memory) EEPROM (Electrically Erasable Programmable Read Only Memory) Flash memory • Farklı ROM tipleri olmakla birlikte hepsi için temel iki özellik bulunmaktadır. • Bu tip hafızalarda elektirik olmasa dahi bilgiler kaybolmazlar. • Bu tip hafızalarda tutulan bilgiler ya değişitirilemez dir, yada değiştirilmeleri için özel işlemler gerekmektedir.

  26. ROM Yapısı RAM lere benzer olarak, ROM chipleri de satır ve sutunlardan oluşan bir matris yapısına sahiptir. Fakat satır ve sütunların kesiştiği yerlerde (hafıza hücreleri), ROM chipleri RAM chiplerinden temel farklılıklar göstermektedir. RAM ler her bir hafıza hücresinde kapasitörlere erişimi sağlamak için transistör kullanırken, ROM chipleri diyod lar kullanmaktadır. Eğer bir ROM hücresindeki bilgi 1 ise satır ve sutun birleştirilir, eğer değer 0 ise satır ve sutünların kesiştiği bölgede bağlantı kesilmektedir.

  27. PROM Bu tip ROM lar boş olarak temin edilip programlanabilmektedirler. Boş PROM chipleri ucuz olmakla birlikte programlanması özel araçlar ile yapılmaktadır. Bu tip ROM larda satır ve sütunlar arasında sigortalar (fuse) bulunmaktadır. ROM un programlanma işlemi bazı sigortaların yakılması ile bazı satır ve sütunlar arasındaki bağlantıların kesilmesi şeklinde olmaktadır. Bağlantı olan kesişimlerde değer 1, olmayanlarda ise 0 olarak algılanmaktadır.

  28. EPROM ROM ve PROM lar ile çalışmak oldukça zaman alıcı bir işlemdir. ROM ve PROM chipleri çok pahalı olmamalarına rağmen harcanan zaman ve tek kullanımlık olmaları dikkate alındığında maliyet yüksektir. Bu durumda Erasable programmable read-only memory (EPROM) lar devreye gimiştir. Bu tip ROM chipleri defalarca yazılabildiği için maliyetleri daha düşük olmaktadır. Programlanmış bir EPROM’u silmek için özel araçlar gereklidir. Bu araçlar ile belirli frekansta Ultraviyole ışık kullanılmaktadır.

  29. EEPROM • EPROM lar tekrar kullanılabilirlikleri nedeni ile PROM lardan oldukça üstündürler. Fakat yinede EPROM lar ile işlem yapmak özel araçlar ve hassas laboratuvar işlemleri gerektirmektedir. EPROM lar tekrar yazılırken monte edildikleri yerden sökülüp özel cihazlarda tekrar programlanmaktadırlar ve mevcut program içerisinde bir kısım değişiklik yapılacak ise, tüm programın silinip tekrar programlanması gerekmektedir. Bu gibi zorlukları ortadan kaldırmak için Electrically erasable programmable read-only memory (EEPROM) lar geliştirilmiştir. • EEPROM lar; • Tekrar yazılmaları için yerlerinden sökülmeleri gerekmemektedir. • Programın kısmen değişmesi gerektiğinde, mevcut programın tamamamının silinmesi gerekmemektedir. • EEPROM ların yazılması için özel ekipmanlara ihtiyaç duyulmamaktadır.

  30. EEPROM ların tekrar yazılması işleminde UV ışığınının yerine elektrik alanı kullanılmaktadır. Yazma işlemi herbir hücreye elektrik alanı uygulamak sureti ile yapılmaktadır ve eklektrik alanı her hücreye ayrı ayrı uygulanmaktadır. Bu zorunluluk EEPROM içeriğinin hızlı bir şekilde değiştirilmesini gerektiren uygulamalarda düşük hız problemini ortaya çıkarmaktadır. FLASH MEMORY Üreticiler bu problemi ortadan kaldırmak için Flash Memory leri geliştirmişlerdir. Bu tip hafızalar bir çeşit EEPROM olmakla birlikte hücreler arasındaki bağlantılar iç teller ile sağlanmakta, EEPROM un silinme işlemi tüm EEPROM için aynı anda yapılabilmekte veya blok olarak tabir edilen bazı parçalar için silme işlemi tek seferede elektrik alanı uygulama sayesinde gerçekleşmektedir. Flash hafızalar normal EEPROM lardan çok daha hızlı çalışmaktadırlar çünkü bu tip hafızlarda her defasında 512 byte lık bilgi yenilenebilmektedir, normal EEPROM larda ise bu her defasında 1 byte lık değişiklik yapılabilmektedir.

  31. BIOS Flash hafızalararın en çok kullanılan uygulama alanı bilgisayarların temel giriş/çıkış sistemi olan BIOS lardır. BIOS temel olarak bilgisayarı oluşturan tüm birimlerin birlikte çalışmalarını denetleyen bir birimdir. Temel olarak iki farklı yazılım tipi mevcuttur. Birincisi İşletim Sistemi; bilgisayarda çalışan uygulamalar için bir dizi servis hizmeti verir ve kullanıcı ile bilgisayar arasındaki temel arabirimi oluşturur. Windows 2000, XP, Unix, Linux gibi çeşitleri bulunmaktadır. İkincisi ise Uygulama Yazılımlarıdır. Uygulama yazılımları bilgisayar ile belirli işlemleri yapmamızı sağlayacak ve programcılar tarafından geliştirilmiş veya kendimizin geliştirebileceği yazılımlardır. Örneğin şu anki sunumu gerçekleştirmek için kullandığımız MS Power Point programı gibi.

  32. Tüm bunlara ek olarak BIOS bilgisayarın başarılı bir şekilde çalıştırılabilmesi için gerekli olan ÜÇÜNCÜ tür bir yazılımdır. BIOS ne yapar ? BIOS birden fazla önemli role sahiptir fakat bunlardan en önemlisi İşletim sisteminin bilgisayara yüklenmesidir. Bilgisayarınızı açtığınızda ve mikroişlemcinin ilk komutu çalıştırmaya başlaması için bu komutun ona biryerden aktarılması gereklidir. Mikroişlemci bu komutu işletim sisteminden alamaz çünki işletim sistemi HARD DİSK üzerinde bulunmaktadır. Mikroişlemci bu komuta nasıl ulaşacağını kendisine iletecek bir komut (açıklama) olmadan bu işlemi gerçekleştiremez. BIOS mikroişlemciye bu bilgiyi sağlamaktadır. BIOS un gerçekleştirdiği diğer bazı işlemeler şu şekilde sıralanabilir. Bilgisayar sistemini oluşturan donanımların power-on self test olarak adlandırılan (POST) testini yaparak herşeyin uygun bir şekilde çalışıp çalışmadığını kontrol eder. Bilgisayara monte edilen diğer kartlar üzerinde bulunan farklı BIOS chip lerini çalıştırır. (Örneğin Grafik kartı ve SCSI adaptörü gibi)

  33. İşletim sistemi ile iletişimde olan farklı donanımlar için düşük seviyeli bazı programları içerir. Klavye, Ekran, seri ve paralel portlar bu sınıfa örnek olarak gösterilebilir. Hard disk, bilgisayar zamanı gibi birim ve bilgiler için mevcut ayarları tutmaktadır. BIOS bilgisayar açılırken tüm sürücüleri kontrol eder. BIOS ayarları değiştirilebilirdir.

  34. SIFIR VE BİR • SİNYAL VAR YADA YOK DURUMUDUR. V 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 0 1 YOK VAR t BIT

  35. İKİLİ SAYILAR • 0 VE 1 OLUŞAN, PC’LERİN İLETİŞİM KURMASINDA KULLANILAN SAYI SİSTEMİDİR. • ÖRNEĞİN;00100011

  36. BIT • EN KÜÇÜK BİLGİ BİRİMİDİR. 0 VEYA BİR (SİNYAL VAR YADA YOK) OLABİLİR.

  37. BYTE • 8 BİTLİK BİLGİ GRUBUDUR. • BİR KARAKTERİ TEMSİL ETMEK İÇİN BİR BYTE KULLANILIR. • ÖRNEĞİN KLAVYEDEN A TUŞUNA BASTIĞINIZDA ASLINDA KLAVYEDEN İŞLEMCİYE 01000001 ŞEKLİNDE İKİLİ BİR KOD GÖNDERİLİR.

  38. SES KARTLARI Ses kartları bilgisayarlarda dijital olarak üretilen ses bilgisinin hoparlörlere aktarımını gerçekleştiren veya analog olarak dış ortamdan alınan sesleri dijital olarak bilgisayarda depolamaya yarayan bir donanımdır. Ses kartlarının kullanımı gündemde değil iken kişisel bilgisayarlar anakart üzerinde bulunan bir hoparlörden sağlanan “beep” sesine mahkumdular. 1980 lerin sonlarına doğru ses kartlarının kullanılmaya başlaması ile birlikte bilgisayar kullanıcıları multimedya desteği ile tanıştı ve bilgisayar kullanımı çok daha farklı bir hale geldi. 1989 yılında Creative laboratuvarlarında geliştiren Creative Labs SoundBlaster® ses kartı piyasaya sürüldü. Daha sonra birçok firma ses kartı üretimine başladı.

  39. Tipik bir ses kartı aşağıdaki bileşenlerden oluşmaktadır. • Gerekli hesaplamaları yapmak için bir dijital sinyal işlemcisi (DSP) • Bilgisayarda üretilen dijital sinyalleri dış ortama analog olarak aktarmak için kullanılan bir Dijital – analog çevirici (DAC) • Dış ortamda üretilen analog sesleri bilgisayara dijital olarak kaydetmek için bir Analog-Dijital çevirici (ADC) • Dataları kaydetmek için bir ROM veya Flash hafıza. • Müzik enstümanlarını bilgisayara bağlamak için Müzical ınstrument digitalk interface (MIDI) arayüzü • Mikrofon ve hoparlörleri bağlamak için giriş ve çıkış jag ları. • Jostick veya gamepad bağlantısı için bir giriş.

  40. SES OLUŞUMU ve KAYDI Mikrofon Analog Sinyal

  41. Bilgisayarda üretilen seslerin dış ortama aktarılması

  42. MONİTÖRLER VE EKRAN KARTLARI Monitörler bilgisayar ile kullanıcı arasındaki temel arabirimdir. Günümüzde farklı tiplerde monitörler olmakla birlikte masaüstü bilgisayarlarda kullanılan temel monitör teknolojisi Katot tüpü (CRT) dür.

  43. Bir Televizyon İç Yapısı

  44. Monitörlerde Renkli Görüntü Oluşumu Renkli monitörlerde Katot dan çıkan üç adet elektron beam’ı vardır. Bunlar Kırmızı, Yeşil ve Mavi olarak adlandırılırlar. Ekran ise tek bir fosfor tabakası yerine üç adet (kırmızı, Yeşil ve Mavi) fosfor tabakası ile kaplanmış ve bu tabakalar nokta veya katmanlar şeklinde yerleştirilmiştir. Eğer monitöre yakından bir büyüteç ile bakılır ise bu noktalar ve tabakalar görülebilir. Fosfor tabakasına çok yakın ve tübün iç yüzeyinde shadow mask olarak adlandırılan bir metal panel bulunmaktadır. Bu panel kırmızı , yeşil ve mavi fosfor noktaları ile ayarlanmış çok küçük deliklerle donatılmıştır.

  45. Monitörlerde Bazı Temel kavramlar İki temel ölçüt ekran boyutlarını belirlemede kullanılmaktadır. Aspect ratio yada ekran boyutu. Birçok bilgisayar monitörü 4:3 oranını kullanmaktadır. Bu ekran genişliğinin ekran yüksekliğine oranınının 4:3 olduğu anlamına gelir. Diğer bir oran ise 16:9 dur ki bu oran genellikle sinema filmlerinde kullanılır. Ekran boyutları genel olarak ekranın diyagonal mesafesinin inç (1 inch=25.4 mm) olarak verilmesi ile ifade edilir. Günümüzde kullanılan ekran boyutları 15, 17, 19 ve 21 inç dir. Notebook larda ise bu değerler daha düşüktür (12 ila 15 inch). Çözünürlük (Resolution) Çözünürlük kavramı bir ekran için sahip olduğu toplam pixel sayısını ifade etmektedir. Pixel kırmızı, yeşil ve mavi renk üçlüsünün oluşturduğu birimi iafade etmektedir. Çözünürlük genel olarak satır ve sütün olarak pixel sayısının verilmesi ile ifade edilir. Örneğin 640x480, 1024x768 gibi. Dot pitch kavramı pixel ler arasındaki mesafeyi tanımlamaktadır (mm olarak). Genel olarak 0.31mm, 0.28mm, 0.27mm, 0.26mm, ve 0.25mm dot pitch’e sahip monitörler kullanılmaktadır. Televizyonlarda bu değer 0.51 mm dir. Büyük boyutlu televizyonlarda ise bu değer 1 mm dir.

  46. CRT teknolojisine sahip monitörlerde tazeleme oranı kavramı (refresh rate) ekrandaki görüntünün bir saniye içerisinde kaç kez görüntülendiğinin sayısıdır. Örneğin 72 Hz lik tazeleme oranına sahip bir monitörde ekrandaki pixel ler en üst sıradan en alt sıraya doğru olmak üzere saniyede 72 kez yenilenirler. Düşük tazeleme oranları ekranda titreşimlere yol açar ve bu durum baş ağrısı ve gözlerde probleme yol açar.

More Related