ANAÇLAR

1. ANAÇLAR HAZIRLAYAN Abdulmuttalip KARADENİZ Mühendis

2. Kiraz Anaçları • Kuş Kirazı: Süzek , derin, organik maddece zengin, hafif alkali, kumlu tınlı ve tınlı topraklar için çok uygun olup,böyle  topraklarda ağaç büyük taçlı, verimli uzun ömürlü olur.  Ağır , havasız çok nemli ve kuru toprakları hiç sevmez. Toprak nemine karşı idristen daha toleranslıdır. Kirece  dayanımı ise daha azdır. Kuvvetli bir anaçtır, meyveye geç yatar.Kültür çeşitleriyle aşı uyuşması iyidir. Kuş kirazına aşılı çeşitlerde verim 7-8 yıldan itibaren başlar.Daha çok tohumla çoğaltılır. • Mahlep(İdris):İdris anaçları alçaktan aşılandığı için daha küçük anaçlar oluşturur. Kireçli ve kurak topraklara iyi uyum sağlar. Ancak nemli ve ağır topraklara karşı hassastır. Genel olarak nemli topraklarda kiraz ve vişne için idris anaç olarak kullanıldığı zaman 7-8 yaştan sonra ağaçlarda kuruma ve ölümler meydana gelir. Böyle yerlerde yabani kiraz anacının kullanılması gerekir.

3. Kiraz Anaçları • Mazzard F 12/1 : Yabani kiraz (Prunus avium)’ dan seleksiyon yolu ile elde edilmiştir. Kiraz ve vişneye anaç olarak kullanılmaktadır. Bakteriyel hastalıklara çok iyi dayanıklı olup, çelikle kolaylıkla üretilebilir. • Colt : East Malling araştırma istasyonunda elde edilen Prunus avium x Prunus pseudocerasus hibriti olup, çelikle kolaylıkla çoğaltılabilir ve çeşitlerle uyuşması iyidir. • Mahleb SL 64 : İdris tohumlarından seleksiyon yolu ile elde edilen bir anaçtır. Bütün yeşil çelikleri IBA ile muamele edildiği taktirde kolaylıkla çoğaltılabilir. Kurak ve kireçli topraklarda iyi gelişir. Kiraz ve vişnelerle iyi uyuşur. ABD’ de özellikle vişneler için kullanılan bir anaçtır. • Stockton Morello : Yabani vişne tohumlarından seleksiyon yolu ile elde edilen bir anaçtır. Ağır ve nemli topraklarda kullanılır. Kumsal topraklar için uygun değildir. Kök sürgünleri ve çelikle kolaylıkla çoğaltılabilen bu anaç, kök ur nematoduna da dayanıklıdır. Üzerine aşılanan kiraz çeşitlerini bodurlaştırma etkisine sahiptir.

4. Kiraz Anaçları • Gissela 5 : Yarı bodur bir anaçtır. Killi, ağır, anaerobik topraklar için uygun değildir. Phytophytoraya karşı bir miktar dayanım gösterebilir. PNRSV ve PDV' ye karşı aşırı hassastır. • Gissela 1 : Islak topraklara ve oksijensiz şartlara nispeten dayanıklıdır. Phytophytoraya nispeten dayanıklılık göstermektedir. PNSRV ve PDV' ye aşırı hassastır. Gecikmiş uyuşmazlık gösterebilir. Sulanmayan şartlarda aşırı zayıflık göstermektedir. • GM 79 (Camil) : kiraz çeşitleriyle uyuşması iyidir. Ürün erkenciliği ve verimliliği çok iyidir. Daha az budama ihtiyacı göstermektedir. Destek istemezler. Kış soğuklarına karşı iyi tolerans gösterir. Islak topraklara hassastır. Phytohytoradan zarar görür ve ölür.

5. Kiraz Anaçları • GM 61-1 (Damil) : Erkenciliği iyidir. Dikimin ilk yıllarında destek isterler. pH'sı yüksek topraklara orta derecede toleranslıdır. Kış soğuklarına karşı iyi bir dayanım gösterir. Phytophytoraya orta derecede dayanıklıdır. • Tabel / Edabriz : Kiraz ve vişnelerle uyuşması iyidir. Erkenci ve bol verimlidir. Toprağa iyi tutunur. Kireçli topraklardan hoşlanır. • Maxma 14 : Kiraz ve vişne ağaçlarının kuvvetini azaltır. Erken verime yatar ve ürün verimliliği iyidir. Vişnelerde meyve iriliği zayıf olmaktadır. Gecikmiş uyuşmazlık gösterebilirler. Killi topraklara iyi bir dayanım gösterirler. Phytophytoraya ve bakteriyal kansere dayanıklıdır.

6. Elma Anaçları • Tohum Anaçları :Yabani olarak yetişen elma tohumlarından elde edilir. Bu anaç üzerine Starking Delicious, Golden Delicious, Granny Smith gibi kuvvetli gelişen çeşitler aşılandıkları zaman 5.5- 6.0 m.’ye kadar boy yapan kuvvetli ağaçlar oluştururlar ve standartgelişen ağaçlar olarak tanımlanırlar. Verime yatmaları5-6 yılı bulur. 12-15 yaşında tam verime geçerler ve 25-30 yaşlardan sonra ekonomik anlamda verimden düşmeye başlarlar. Yabani tohum anaçları (çöğür) üzerine Starkrimson Delicious, Starkspur Golden Delicious gibi yarı bodur gelişen (spur tipi) çeşitlerde aşılanabilir. Hatta yarı bodur elma çeşitleri en başarılı sonucu tohum anaçları üzerine aşılandıkları zaman vermek tedirler. Bu durumda, çeşitten dolayı %30-35’e varan bir bodurlaşma etkisi elde edilmektedir.

7. Elma Klon Anaçları • Çok Bodur M 8, M 9, M 27 • Bodur M 26 • Yarı Bodur M 7, MM 106 • Kuvvetli M 2, MM 104, MM 111 • Çok Kuvvetli M 16, M 25, MM 109,

8. Elma Klon Anaçları—M9 • M 9 : Çok bodur anaçlar içerisinde bu gün dünyada en çok kullanılanı M 9 anacıdır. Verimli topraklarda daha iyi gelişirler. Dikimden itibaren ömrü boyunca desteğe ihtiyaç gösterirler. Dikim hemen ertesi yılı meyve vermeye başlar ve en iyi şartlarda bile boyu 270 cm’yi geçmez. Çöğürlerin % 20-40’ı kadar gelişirler. • M 9 boğaz çürüklüğüne (Phytophytora spp)ayanıklı fakat ateş yanıklığı (erwina amylovora) ve pamuklu bite (Eriosoma Lanigerum) hassastır. • M 9 anacı Stool Bed Layering veya tepe daldırması ile çoğaltılır. • M 9 anacına aşılı çeşitler ince iğ şekli (Slender Spindle) terbiye sistemine göre şekillendirilir ve budanırlar. • M 9 anacına aşılı çeşitlerle kurulan bahçelerde uygulanacak dikim aralıkları toprak verimliliğine göre (1,5 m x 3,5 m) veya (2,0 m x 3,5 m) olmalıdır.

9. Elma Klon Anaçları—M9 • M 9 anacı üzerine kesinlikle Starkrimson Delicious veya Starkspur Golden Delicious gibi yarı bodur gelişen çeşitler aşılanmamalı, Starking Delicious, Golden Delicious ve Granny Smith gibi kuvvetli gelişen (standart) çeşitlerin aşılanmasıyla elde edilen fidanlarla bahçe tesis edilmelidir . • M 9 anacı aşılı çeşitlerin ekonomik ömürleri 15-20 yıldır. Verimli topraklarda ağaç başına 60-70 kg’ a kadar meyve verirler ki; bu da dekardan ortalama 7 ton ürün demektir. Dekara düşen ağaç sayısı olarak en az 80-100 adet verimli topraklarda ise 140-150 ağaç hesaplanmalıdır. • M 9 anacına aşılı çeşitlerle kurulan bahçelerde uygulanacak dikim aralıkları toprak verimliliğine göre (1,5 m x 3,5 m) veya (2,0 m x 3,5 m) olmalıdır.

10. Elma Klon Anaçları—MM106 • Bugün dünyada ve yurdumuzda en çok tercih edilen bu anaç pamuklu bite (Eriosoma Lanigerum) dayanıklı, ancak kök boğazı çürüklüğüne (Phytophytora spp) hassastır. MM 106 anacı hem yarı bodur (Spur tipi) anaçlar hem de özellikle kuvvetli gelişen çeşitler için uygun bir anaçtır. • MM 106 üzerine yarı bodur çeşitler aşılandığında ilk 3 yıl meyve alınmayıp çiçeklerin koparılması gerekir. • Stool Bed Layering” ve “tepe daldırması” ile gayet kolay çoğaltılan bu anaç adi odun çeliği ile de % 70’in üzerinde köklendirilebilmektedir.

11. Elma Klon Anaçları—MM106 • Üzerine kuvvetli gelişen çeşitler aşılandığında değişik doruk dallı (modifiye lider), yarı bodur çeşitler aşılandığında ise çam şekli (bir lider ve çok sayıda yan dallı) terbiye sistemi tavsiye edilmektedir. • MM 106 anacı kuvvetli gelişen tohum anaçlarının (çöğürlerin) % 50-60’ı kadar gelişir. Üzerine yarı bodur gelişen çeşitler aşılandığında ise ağaçlar hemen hemen M 9 üzerine aşılı kuvvetli gelişen çeşitler gibi küçük kalır. Bu bakımdan verilecek dikim aralıkları, üzerine aşılanan çeşide göre değişir. Kuvvetli gelişen çeşitler aşılandığında, toprağın kuvvetine göre (5 m x 3m) veya (6m x 3m), yarı bodur gelişen çeşitler aşılandığında ise (2,5m x 4.0m) veya (3 m x 4m) dikim aralıkları verilmesi uygundur.

12. Elma Klon Anaçları—MM111 • MM 111 : Bugün en rağbet gören ve tavsiye edilen bu anaç kuvvetli ve dik gelişir. MM 111 üzerine aşılı çeşitler yarı kuvvetli ağaçlar meydana getirirler ve kuvvetli büyüyen tohum anaçlarının (çöğürlerin) % 75-80’i kadar gelişirler. Gerek Starking Delicious, Golden Delicious ve Granny Smith gibi kuvvetli gelişen ve gerekse Starkrimson Delicious, Starkspur Golden Delicious ve Spur Granny Smith gibi yarıbodur gelişen çeşitlerle iyi performans gösterirler. Kuvvetli gelişen çeşitler aşılandığında verilecek dikim aralıkları (3.5m x 6.0m), spur çeşitler aşılandığında ise toprağın verimliliğine göre (3.0m x 4.5m) veya (3m x 5m) olmalıdır.

13. Erik Anaçları—Tohum Anaçları • Myrobolan Eriği :Türkiye’de can eriği anaçları olarak bilinen ve Prunus cerasifera türü içinde yer alan bu anaçlar, eskiden beri pratikte yoğun olarak kullanılmaktadır. Ağır ve nemli topraklarda iyi adapte olurlar. Nematodlara, kök çürüklüğüne ve kuraklığa dayanıklıdırlar. Myrobolan eriği çöğürleri Avrupa (P.domestica) ve Japon (P.salicina) kökenli çeşitlerle iyi uyuşmasına karşılık can erikleri ile şeftaliler için anaç olarak kullanılması uygun değildir. Myrobolan çöğürleri üzerine aşılı erik ağaçları büyük taçlı ve çok verimli olurlar. Sağlam yapılı olan ağaçların ömürleri de uzundur. • Marianna Eriği :Bu anacın P.ceresifera ile P.munsoniana’nın tabii hibritlenmesi sonucunda meydana geldiği tahmin edilmektedir. Nemli topraklarda da iyi gelişen bu anacın kültür çeşitleri ile uyuşması genel olarak iyidir. Ancak President çeşidi ile iyi uyuşmaz. Meyveleri küçük olup kırmızı renklidir.

14. Erik Anaçları—Tohum Anaçları • Şeftali Çöğürü :Erik için orta kuvvetli bir anaçtır. Sıcak, tınlı topraklarda kullanılabilir. Bazı sofralık erik çeşitleri ile iyi uyuşmadığı tesbit edilmiştir. Şeftaliye aşılı erik ağaçları erken meyveye yatar ve meyveleri erken olgunlaşır. Nematodla bulaşık topraklarda, erik yetiştiriciliği için Nemaguard şeftali çöğürleri anaç olarak kullanılmalıdır. • Kayısı Çöğürü (Zerdali):Özellikle nematodlu bölgelerdeki kumsal topraklarda eriğe anaç olarak kullanılabilir. Japon erik çeşitleri bu anaç üzerinde Avrupa eriklerine göre daha iyi gelişme gösterir. Zerdali anacı erikler için, ancak nematodlu bölgeler için anaç olarak düşünülmelidir. Zerdali, erikler için kuvvetli bir anaçtır. Sıcak, süzek ve kireçli topraklara uygundur. Zerdali anacı üzerine aşılı eriklerde meyve kalitesi ve verim üzerine aşılı eriklerde meyve kalitesi ve verim üzerinde olumlu etki yapar. • Badem Çöğürü :Bazı erik çeşitleri örneğin D’Agen, badem çöğürü üzerinde başarıyla yetiştirilmektedir. Badem Çöğürü erik için orta kuvvetli bir anaç olup, kuru, kireçli ve taşlı topraklar için uygundur. Bademe aşılı eriklerde meyve kalitesi ve verim orta derecededir.

15. Erik Anaçları—Klon Anaçları • Pixy :Bodur bir anaçtır. Pixy anacı üzerine aşılı eriklerde %30 oranında gelişmeyi kısıtlamaktadır. Bu nedenle yüksek bir dikim sıklığı sağlar. Pixy anacının kullanıldığı erik bahçelerinde dekara 100-200 ağaç düşmektedir. Bütün erik çeşitleriyle iyi bir uyuşma gösterir. Bu anaca aşılı eriklerde 2.yıl ürün alınabilmektedir. Meyve kalitesi, iriliği açısından olumlu bir etki gösteren Pixy anacının üzerine aşılı erik çeşitlerinin meyvelerinde yüksek oranda şeker görülür. • Myrobolan B : Erik çeşitleriyle büyük ölçüde iyi bir uyuşma gösterir. Stool Bed Layering daldırma metodu ve yeşil çelikle kolay üretilmektedir. Buna karşılık odun çeliği ile üretimde köklenme yüzdesi çok düşük bulunmuştur. Kuvvetli ve verimli ağaçlar oluşturur. Verimli, kurak topraklar ile killi ve gevşek topraklar çok iyi adapte olurlar.

16. Erik Anaçları—Klon Anaçları • Myrobolan GF-31 :Çok kuvvetli bir anaçtır. Yeşil çelikle çok başarılı üretilmektedir. • Marianna GF 8-1 :Bu anaç ağır- nemliden, kumlu- kireçli topraklara kadar değişik topraklarda çok iyi sonuçlar vermektedir. Ağır topraklara dayanıklılığı Myrolandan daha iyidir. Çok verimli ağaçlar yapar. Yeşil çelikle ve Stool Bed Layering daldırma metoduyla kolayca çoğaltılabilir.

17. Şeftali Anaçları—Tohum Anaçları • Şeftali Çöğürü:Genellikle küçük çekirdekli yabani formlar mütecanis çöğür vermektedir. Alüvyonlu, süzek, sıcak topraklarda iyi gelişirler. Ağır ve kireçli topraklara ve nematodlara hassastırlar. • Nemaguard: Kendine verimli ve nemaguard adı verilen ağaçlardan elde edilmişlerdir. Nematodlara (Melodogyne incognita agrita, M. javanica) dayanıklı, tüm çeşitlerle uyuşması (affinite) iyi, ancak kloroza karşı hassastırlar. • GF 305:Fransa’da selekte edilmiştir. Kendine verimli olan bu anaç homojen çöğür vermektedir. Bütün şeftali çeşitleri ile affinitesi iyi olup, gelişmesi kuvvetlidir. Yaprak kıvırcıklığına (klok) dayanıklıdır. İyi drene edilmiş orta kuvvetteki topraklarda iyi gelişir, nematodlara mukavim olup, çimlenme oranı % 100 dür. • Kayısı Çöğürü:Bu anaç, kurak iklim bölgelerinde ve kurak toprak şartlarında kullanılır. Kök-ur nematodlarına dayanıklı olup, şeftali çeşitleri ile uyuşumu iyi değildir.

18. Şeftali Anaçları—Tohum Anaçları • Şeftali Yozları:Homojen çöğür vermeleri nedeniyle, Amerika’da; Halford, Rutgers Red Leaf, Lowel ve Elberta kültür çeşitleri anaç üretiminde kullanılmaktadır. Ancak bunlar ağır ve kireçli topraklarda yetişememekteve nematoda dayanıksız bulunmaktadırlar. • Erik Çöğürü:Ağır, killi, taban suyu yüksek olan soğuk topraklarda kullanılırlar.Ancak, vegetatif faaliyet bunlarda erken sona erdiğinden, erik anaçlarına geç olgunlaşan şeftali çeşitleri aşılanmamalıdır. Erik anaçlarından en önemlileri; St. Julien çöğürleri, St julien Hybrit No 1, Myrobolan ve Damask çöğürleridir. • Badem Çöğürü:Bu anaç, kireçli ve çakıllı topraklar (PH>7) için uygundur. Şeftali çeşitleri ile affinitesi iyi değildir. Ağaçlar küçük ve verimsiz olup, kısa ömürlü olurlar.

19. Şeftali Anaçları—Klon Anaçları • GF 677 Klonu: (Badem x Şeftali Melezi) Çok kuvvetli olup, nematoda mukavimdir. % 12- 13 aktif kireç bulunduran topraklarda kullanılabilir. Kuru, kireçli ve bilhassa yamaç araziler için uygundur. Yeşil çelik ve doku kültürü ile üretilirler. • GF 677 Klonu: (Badem x Şeftali Melezi)Çok kuvvetli olup, nematoda mukavimdir. % 12- 13 aktif kireç bulunduran topraklarda kullanılabilir. Kuru, kireçli ve bilhassa yamaç araziler için uygundur. Yeşil çelik ve doku kültürü ile üretilirler. • Hansen 2168 ve Hansen 536 klonları: (Badem x Şeftali Melezi)Bu anaçlarda Gal nematodlarına dayanıklı olup, Kuzey ve Güney Afrika’daşeftali yetiştiriciliğinde önemli bir yere sahiptir. Bu melezler daha çok yorgun topraklarda kullanılabilirler. İtalya’dan yayılmış olup, doku kültürü ile çoğaltılırlar.

20. Şeftali Anaçları—Erik Klon Anaçları • GF 43:Kuvvetli büyüyen bu anaç, tüm şeftali çeşitleri ile iyi uyuşan, Avrupa tipi verimli bir eriktir. Organik maddece zengin, kumlu-killi karakterdeki kuvvetli topraklar için uygun olup, yorgun topraklara elverişli değildir. Çelikle ve doku kültürü ile çoğaltılırlar. • Damask 1869:İtalya’da şeftali üretiminde kullanılan bir erik klonudur. Kloroz görülen ağır topraklar için uygundur. Üzerine aşılı ağaçların tacında % 20 oranında küçültme yapar, erken ve çokça çiçeklenir. Ancak, çöğür anacına göre meyveler daha küçüktür ve daha kısa ömürlüdür. Nectarinler için uygun olmayıp, çelik ve doku kültürü ile çoğaltılırlar. • Saint Julien GF 655-2:Kloroza meyilli, ağır ve kuru topraklarda iyi sonuç verir. Taşlı topraklar için uygun olmayıp, ağacın tacını % 30 oranında küçültür. Damask 1869 ve çöğürden daha az verimli olup, bol dip sürgünü verir. Üzerine aşılı olan çeşitlerde meyve küçük olur. Nectarinlerle uyuşumu iyi olup, doku kültürü ile çoğaltılırlar.

21. Armut Anaçları • Ahlat ( P. Elaeagrifolia ), kurak iklim koşullarına uyum sağlamış bir türdür.  Ahlatın armut çeşitleri ile uyuşması üzerine yapılmış bir çalışma yoktur. Üzerine aşılı ağaçlar orta boyda gelişir, verim ve kaliteleri orta düzeydedir. • Alıç ( Crataegus sp. ), küçük boylu ağaç yapan kurak koşullara uymuş, az derin kumlu, taşlı topraklarda yetişebilen bir türdür. Ancak armut çeşitleri ile uyuşması iyi değildir. Pratikte alıç üzerine ayva ve bunun da üzerine ayva ile uyuşabilen armut çeşitleri aşılanır.

22. Armut Anaçları—Klon Anaçları • Quince A ;Armudun en önemli bodur klonal anacı ayvadır. Ayvanın Quince A, B, C klonları dünyaca meşhur olup bunlardan en çok kullanılan QA anacıdır. Ancak bu anaç kireçli ve drenajı kötü topraklar için uygun değildir. QA, B ve C anaçları odun çelikleriyle çoğaltılabilmektedir. Ayva anaçları ayrıca kök çelikleriyle  ve yumuşak odun çelikleriyle ve dip sürgünleri ile de çoğaltılabilmektedir.

23. Armut Anaçları—Armut Klon Anaçları • OHXF 97:Kök yayılımı çok azdır. Kökün tutunması, aşı uyuşması ve uniform yapı ve mahsuldarlık çok iyidir. Meyve büyüklüğü ve erken verime etkisi orta derecededir. Soğuk kış sıcaklıklarına, kumlu ve killi topraklara yüksek toleranslıdır. Mahsuldarlığa etkisi iyidir. Standardın % 100 kadar taç yapmaktadır. Ilık kış ve sıcak yazlara, düşük pH’ a, kloroza, nemli ve kuru topraklara karşı orta derecede mukavimdir. Ateş yanıklığına ve geriye doğru ölüm hastalıklarına karşı çok toleranslıdır. Bakteriyal kanser ve kök funguslarına karşı toleranslıdır. Yaprak lekesi, armut küllemesi, kök kanseri, kök boğazı çürüklüğüne karşı orta derecede toleranslıdır.Pamuklu bite karşı hassas, nematotlara karşı çok hassastır. • OHXF 333:Kök yayılımı çok azdır. Kökün tutunması, aşı uyuşması ve uniform yapı ve mahsuldarlık çok iyidir. Meyve büyüklüğü ve erken verime etkisi orta derecededir. Soğuk kış sıcaklıklarına, kumlu ve killi topraklara yüksek toleranslıdır. Standardın % 70 kadar taç yapmaktadır. Ilık kış ve sıcak yazlara, düşük pH’ a, kloroza, nemli ve kuru topraklara karşı orta derecede mukavimdir. Ateş yanıklığına ve geriye doğru ölüm hastalıklarına karşı çok toleranslıdır. Bakteriyal kanser ve kök funguslarına karşı toleranslıdır. Yaprak lekesi, armut küllemesi, kök kanseri, kök boğazı çürüklüğüne karşı orta derecede toleranslıdır.

24. Armut Anaçları—Ayva Klon Anaçları • M QA ( Angers )Üzerine aşılı armut çeşitlerini bodurlaştırıcı etkiye sahiptir. Yabani armut anacı üzerine aşılanmış aynı çeşitlerin % 30 – 60’ ı kadar büyür ve ortalama olarak bir daha önce mahsule yatar.Araziyi ekonomik olarak kullanmak için sık dikilmeleri tavsiye edilir. Her ağaca bir herek verildiği zaman 3 x 4,5 m, tele alındığında 3x 2,5 m aralıklarla dikilmeleri tavsiye edilir. Bahçe performansları da oldukça iyidir. • M QC;Armut çeşitleri için kullanılan ve çok bodur olan klonal bir ayva anacıdır. M QA’ nın % 50 si kadar gelişir.Birim alanda oldukça yüksek verim ve erkencilik sağlar.Ayrıca M QB, BA 29, Sydo, Adams ve East Malling Araştırma İstasyonunda ıslah edilen 193/36 gibi ayva klon anaçları var ise de, bunlardan BA 29 dışındakiler yaygın olarak kullanılmamaktadır. • PQBA 29:Provence ayvasından selekte edilmiştir. Standardın % 55 büyüklüğünde taç oluşturur . Güçlü, üretime ağır girer fakat yüksek verimlidir. Meyve kalitesi ortadır. Williams ve Abbe Fetel ile uyum gösterir fakat bu çeşitlerde ara anaç ile daha iyi sonuç verir. Armut göçürene, armut küllemesi, kök kanseri, pamuklu bite çok toleranslıdır . Yaprak lekesi ve ateş yanıklığına çok hassastır.

25. Ayva Anaçları • Ayva çeşitleri çelik, daldırma ve dip sürgünleri ile çoğaltılabilmelerine rağmen fidan üretiminde ise aşı ile üretim tercih edilir. Aşı ile yapılan üretimlerde anaç olarak Quince - A anacı veya kolay köklenen, ayva çeşitleri ile aşı uyuşmazlığı göstermeyen tipler tavsiye edilmektedir. Fidan üretiminde yaygın olarak durgun T- Göz aşısı uygulanmaktadır.

26. Kayısı Anaçları • ZERDALİ: Kayısı çöğür anacı üretiminde zerdali ve kültüre alınmış kayısı çeşitlerinin çekirdekleri kullanılır.Verimli, yüksek meyve kalitesine sahip olmasının yanı sıra kültür çeşitleri ile uyuşması, nematod, kireçli, hatta kısmen tuzlu topraklara ve kurağa dayanımı bakımından zerdali anaçları tatminkar sonuçlar vermektedir. Zerdali anacı üzerine aşılanmış kayısı çeşitlerinin olumsuz yönü ise ürüne birkaç yıl geç yatması, ağaçların büyük olması, taban suyu yüksek, ağır topraklarda başarısız sonuçlar alınmasıdır. • BADEM:Kireçli ve taşlı topraklarda kayısıya anaç olarak badem kullanılır. Badem anacı kazık köklü olduğundan diğer anaçların iyi gelişemediği kurak koşullarda daha iyi sonuçlar verir. Kayısı ile badem arasında gecikmiş aşı uyuşmazlığının olması en büyük dezavantajıdır.

27. Kayısı Anaçları • ŞEFTALİ:Kurak koşullarda şeftali üzerine aşılanmış kayısı çeşitleri diğer anaçlara göre daha iyi gelişir. Şeftali nemli topraklarda  dayanıklı olmayıp, hafif ve geçirgenliği iyi olan topraklarda gelişmelerini normal şekilde sürdürür. Bademde olduğu gibi şeftali üzerine aşılanmış kayısı ağaçlarında da gecikmiş aşı uyuşmazlığına sıklıkla rastlanılmaktadır. Ayrıca şeftaliler nematoda karşı hassastırlar. • ERİK ANAÇLARI: Taban suyu yüksek ve fazla su tutan killi topraklarda kayısı için erik anaçları tavsiye edilir.Tohumdan elde edilen Myrobalan çöğürü bir takım dezavantajları olsa da günümüzde kullanılan bir anaçtır. Killi topraklar dahil her türlü toprağa uyum sağlar, kireç ve kuraklığa karşıda dayanıklıdır. Myrobalan’nın  seleksiyonlarından “Myrobalan 29” verimliliği ve ağacının sağlamlığı itibarı ile en fazla kullanılan tiptir. • Erik anaçları ile bazı kayısı çeşitleri arasında  gecikmiş aşı uyuşmazlığı bulunmakta ve aşı noktalarından kırılma olmaktadır. Bu durum erik anaçlarının olumsuz yönünü oluşturmaktadır.

28. Badem Anaçları • Badem: Derin iyi drenajlı ve sulanmayan yerlerde en uygun anaçtır. Kireçli topraklara toleranslıdır.Badem anacı kök ur nematoduna, kök kanserine ve Armillaria ya karşı hassastır. Çeşitlerle uyuşması iyidir, aşılı ağaçlar uzun ömürlü ve kuvvetli olurlar.Badem yozlarıda anaç olarak kullanılmaktadır. Texas,Cristomorto,Desmayo çeşidinin çöğürleri üniform ve kuvvetli fidan oluşturmaktadır.Badem tohumlarının iyi çimlenmeleri için 3-4 hafta 0,5 ile 5 °C’de katlamaya tabi tutulması gerekir. • Şeftali: Sulama yapılan ve nematod problemi olan yerlerdede kullanılır. Kireçli, kurak ve bor oranı yüksek olan topraklarda uygun değildir. En çok kullanılan şeftali çeşitleri Lovell’in ve nematoda mukavemeti yönüyle Nemaguard’dır. Sulanan topraklarda şeftali üzerine aşılı ağaçlar ilk yıllarda hızlı gelişir ve 15-20 yıl badem anacına göre daha çok ürün verir. Şeftali anaçları ağaçları erken meyveye yatırır. Ancak kısa ömürlüdür. Nematodlara hassastır bu nedenle badem x şeftali melezleri kullanılır. Şeftali anacıyla bademin uyuşması iyi değildir. Aşı yerinin üstünde şişkinlik oluşur. Ağaçlar 10-12 yaşlarından itibaren verimden düşmeye başlar.

29. Badem Anaçları • Şeftali X badem melezleri: Şeftali badem melezleri genel olarak değişik toprak şartlarına uyabilmektedirler. Melezler çok kuvvetli olup,  kök sistemleri iyi tutunur.Vegetatif çoğaltmaya uygun GF 557, GF 677 kullanılmaktadır.  • Erik anaçları:Su tutan, kök çürüklüğü  ile bulaşık alanlarda kullanılır.Genellikle erikler bademle iyi uyuşmaz verim düşük olur ve meyvelerin büyük kısmında dış kabuk bademe yapışık ve ağaçlar kısa ömürlü kalmaktadırlar.Erik anaçlarından Marianna GF 8-1 ve Marianna 2624 erik klonları kullanılmaktadır.

30. Ayva Anaçları • Ayva çeşitlerinin autogam olmaları bu türde tohumla üretme imkanını sağlarsa da, türün vegetatif olarak da kolaylıkla üretilmesi yüzünden kültür çeşitlerinin çoğaltılması geniş ölçüde çelik, dip sürgünü veya bazı durumlarda aşı ile olur.Aşı yapma zorunluluğu olan durumlarda durgun göz aşısı tercih edilir.Ayva ayva anacı üzerinde düzgün gelişirse de alıç üzerinde büyümesi yavaş ve zayıf olur. Aşı yerlerinde ve kalem tarafında daima bir şişkinlik meydana gelir.

31. Asma Anaçları • Rupestris du lot : • Yurdumuzda en çok kullanılan safkan anaçtır. • Sürgünleri dik olarak büyüdüğünden bazı yörelerde dik çubuk veya zerdali çubuğu olarak da tanımlanır. • Kökleri dik büyür ve derine gider. Bu özelliği nedeni ile kuraklığa dayanır ve derin olan çakıllı, meyilli kır-kır-taban topraklarda diğer anaçlardan iyi gelişir. • Yerli üzüm çeşitlerinin çoğu ile iyi uyuşur. Kolay köklenir, aşı tutması iyidir. Köklü ve aşılı köklü fidan üretiminde verimi yüksektir. • Kuvvetli bir anaç olduğundan nemli ve taban topraklarda silkmeye yol açar. Yüzlek ve nemli topraklarda iyi sonuç vermez. • Verimliliği ortadır. • Fazla dip sürgünü vermeye ve seyrek salkıma meyillidir. Aynı zamanda bulaşık soysuzlaşma gibi virüs hastalıklarına duyarlıdır.

32. Asma Anaçları • Berlandieri x Rupestris melezleri: • Bu grubun anaçları kurağa çok, kirece orta derecede dayanıklıdırlar. • Adaptasyonları iyidir. • Rupestris melezleri olduklarından dik büyürler, kök yapıları kuvvetlidir. • Bu grubun anaçlarından 99 R ve 110 R birbirine çok benzer. • 110 R nemli topraklarda iyi geliştiği gibi kurağa da 99 R den daha dayanıklıdır. • İkisi de kolay aşıya gelirler. Meyilli ve kır-taban, çakıllı topraklarda 99 R tercih edilmelidir. 110 R’nin köklenme ve aşı tutması 99 R den daha zayıftır. • Bu grubun anaçlarından Paulsen 1103 ve Paulsen 1045 de kuraklığa dayanıklıdır. • P 1103 killi ve nemli topraklarda iyi geliştiği gibi tuzluluğa da dayanıklıdır. • P 1045 ise kumlu, killi ve hafif kireçli topraklar için uygundur. • Diğer bir Berlandieri x Rupestris melezi Ruggeri 140 tır. Bu anaç kurağa çok fazla dayanıklı olduğu gibi %70 toplam kirece dayanabilir. Verimlilik kapasitesi yüksektir.Bu özellikleri 41 B ye üstünlük gösterir. • Kuvvetli bir anaç olduğundan sökülen bağların yenilenmesinde ve yorgun topraklara bağ tesisinde tercih edilir.

33. Asma Anaçları • Berlandieri xRiparia melezleri : • Bu gruba giren anaçlar orta ve yüzlek köklüdür. Bu yüzden orta kuvvetli anaçlardır. • Kirece de orta derecede dayanıklıdırlar. Serin ve yağışlı bölgeler için uygundurlar. • Bunlardan 5 BB nemli(yandaki resim), killi- tınlı topraklarda iyi gelişir. Kurağa ve sıcağa dayanıklı değildir. Erkenci bir anaçtır ve sürgünleri çabuk odunlaşır. Marmara ve Trakya Bölgesinde çok kullanılır. Özellikle sulanan ve erken ürüne yatması istenen bölgeler için çok ideal olup son yıllarda örtü altı bağcılığında da çok fazla oranda tercih edilmektedir. • SO4 anacı 5 BB den seçilmiştir. Yaş ve ağır topraklarda iyi gelişebilir. Kök ur nematotlarına dayanıklıdır. Bol ve düzenli ürün sağlar. • Grubun bir başka anacı olan 420 A kuvvetli bir anaçtır ve vejetasyon süresi uzundur. Yüzlek ve orta derinlikte kök oluşturur. Killi- kireçli ve killi çakıllı topraklarda iyi gelişir. • Aşıya gelmesi iyi aşı tutması zayıftır. Aşıları ilk yıllarda zayıf gelişir. Bazı üzüm çeşitleri ile (Alphons, Royal, Çavuş) aşı tutması iyi değildir. • Gruba dahil anaçlardan 5 C ve 8 B nin özellikleri daha çok 5 BB ye benzer.

34. Asma Anaçları • Vinifera x Berlandieri melezleri: • Bu grubun bilinen ve en yaygın anacı 41 B dir. • Kirece dayanıklılığı % 60 a kadar çıkar. • Kökleri kalın ve kuvvetlidir. Bu yüzden kurak ve sıcağa dayanıklıdır. • Alt kısmı fazla nemli olmayan kireçli veya kireçsiz, derin veya yüzlek topraklarda iyi gelişir. • Aşıları ilk yıllar zayıf gelişir. Yerli çeşitlerimizle uyuşması ve aşı tutması iyidir. Ancak köklenmesi zayıftır. • Riparia x Rupestris 44-53 te Cardifolia kanı da vardır. • Kurağa dayanıklıdır. Soğuk ve nemli yerlerde iyi sonuç vermez, kirece dayanıklı değildir. • Mineralmadde noksanlıklarına duyarlıdır.

35. Asma Anaçları • Diğer anaçlar: • Kök-ur nematodlarının zararını önlemenin en uygun ve pratik yolu, filokserada olduğu gibi dayanıklı anaç kullanmaktur. • Bunlar Harmony, Ramsey, Dodridge,1613, 1616 ve SO4 tür. • Bunlar aynı zamanda filokseraya da dayanıklıdır. Ancak toprak tiplerine ve çeşitlere uyumu farklı farklıdır. Bu nendenle değişik ekolojilerde denendikten sonra kullanılması gerekir. • Ancak bu anaçlar virüs taşıyıcısı olan kamalı nematoda(Xiphinema Index) dayanıklı değildir.