İNSAN HAKLARI KAPSAMINDA KADIN HAKLARI

1. İNSAN HAKLARI KAPSAMINDAKADIN HAKLARI Prof. Dr. RECEP AKDUR

2. TÜRKİYE’ GÜNLÜĞÜ Terör Türban Yolsuzluk Trafik kazaları Avrupa Birliği IMF-Özelleştirme İnsan Hakları Kadın Hakları

3. “Genel Hukuk” kuramına göre; *Hak; adalet ve hukukun bireylere kazandırdığı şey *Bir ilişkinin iki ucunda bulunan taraflar karşılıklı hak ve ödevlere sahiptir, taraflardan birisi için hak olan diğer taraf için ödevdir *Haklar genellikle egemen olanın ödev ve sorumluluklarından yola çıkarak belirlenir AKDUR 08.03 2008

4. Herhangi bir yerde, ya da ilişkide egemenlik var ise; orada üst-ast / buyuran - buyurulan, yani eşitsizlik var demektir. Eşitsizlik ise yokluk, yoksunluk, çatışma ve savaş demektir. AKDUR 08.03 2008

5. TANIM İnsanları egemenlere, onların zorbalık ve baskısına karşı koruyan moral, etik ve toplumsal değerler ile bunlardan türetilmiş yasal düzenlemelere insan hakları denir. AKDUR 08.03 2008

6. BİRİNCİL / TEMEL EGEMENLİK HALKALARI • İnsanın bedenine egemenliği • Ailenin egemenliği • Klanın, sülalenin egemenliği • Ulusun /devletin egemenliği • Ulusların, uluslara ve kişiye egemenliği AKDUR 08.03 2008

7. EVRENSEL /TEMEL/ KLASİK İNSAN HAKLARI İnsanları temel egemenlik halkalarına karşı koruyan; yaş, cins, statü, ırk, din ulus ve düşünce farkı gözetmeksizin tüm insanlar için geçerli olan haklara evrensel /temel / klasik insan hakları denir. Metin haline gelmiş şekli 10 aralık 1948 İnsan Hakları Bildirgesi AKDUR 08.03 2008

8. İKİNCİL EGEMENLİK HALKALARI Erkek egemenliği; KADIN HAKLARI Ergin egemenliği: ÇOCUK HAKLARI İşveren/kapital egemenliği ;İŞÇİ HAKLARI Öğretmen egemenliği; ÖĞRENCİ HAKLARI Üretici egemenliği; TÜKETİCİ HAKLARI Sağlam egemenliği; ÖZÜRLÜ HAKLARI Sağlık çalışanı egemenliği; HASTA HAKLARI AKDUR 08.03 2008

9. ÜÇÜNCÜL EGEMENLİK HALKALARI İnsanların hayvanlara egemenliği; HAYVAN HAKLARI İnsanların doğaya / küreye egemenliği; ÇEVRE HAKKI KÜREYE ORTAKLIK HAKKI AKDUR 08.03 2008

10. 8 MART DÜNYA KADINHAKLARI VE ULUSLARARASI BARIŞ GÜNÜ • 8 Mart 1857 New York tekstil işinde çalışan kadınların grevi • 1908 New York büyük kadın yürüyüşü • 1909 Kopenhag’da düzenlenen Kadın Sosyalist Enternasyonal’de 8 Martın, Kadın Günü olarak kutlanması kararlaştırıldı. AKDUR 08.03 2008

11. BM Kadın Hakları Süreci • 1946 Kadının Statüsü Komisyonu • 1.Dünya Kadın Konferansı 1975, Mexico City “Eşitlik, Kalkınma ve Barış” İstihdam, sağlık ve eğitim • 1975 yılı BM tarafından Uluslararası Kadınlar Yılı olarak kutlandı. Bu etkinlikler içinde 8 Mart Dünya Kadınlar Günü olarak kutlandı. • 1977'de, Birleşmiş Milletler genel kurulunda, 8 Mart “Kadın Hakları ve Dünya Barışı Günü” olarak kabul edildi. • 2.Dünya Kadın Konferansı 1980, Kopenhag • Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi (CEDAW) BM Genel Kurulu tarafından kabul edilmiş ve 1980 yılında üye ülkelerin imzasına açılmıştır.

12. 3. Dünya Kadın Konferansı 15-26 Temmuz 1985 Nairobi’de 157 ülkenin resmen temsil edildiği, pek çok hükümetler arası organizasyon ve kuruluşun katıldığı bu Konferansta • Birleşmiş Milletler Kadın On Yılının Başarılarının Gözden Geçirilmesi ve Değerlendirilmesi yapıldı • “Kadının İlerlemesi İçin Nairobi İleriye Yönelik Stratejileri” kabul edilmiştir. Üçüncü Dünya Kadın Konferansı kararları bağlamında alınacak önlemler üç kategoride toplanmıştır; a)kurucu ve yasal adımlar, b)sosyal katılımda eşitlik, c)siyasi katılım ve karar almada eşitlik konularını ekledi ve hedefledi

13. 4. Dünya Kadın Konferansı 4-15 Eylül 1995’de Pekin Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konsey’in kararıyla Pekin’de bir ‘taahhütler konferansı’ olarak cereyan etti. AKDUR 08.03 2008

14. TÜRKİYE’nin KATILIMI 11 Haziran 1985 tarih ve 3232 sayılı “Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesine (CEDAW) Katılımın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun” 1 Temmuz 1985 tarih ve 85/9722 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile onaylanmış, 14 Ekim 1985 tarih 18898 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 19 Ocak 1986 tarihinde yürürlüğe girmiştir Türkiye, o tarihten geri CEDAW Sözleşmesine taraf devletlerden biridir AKDUR 08.03 2008

15. KADIN EŞİTSİZLİK ALANLARI • Anne karnında / dünyaya gelmede eşitlik • Çocuklukta /bakımda eşitlik • Eğitimde eşitlik a)eğitime katılma b)eğitim süreçlerinde eşitlik AKDUR 08.03 2008

16. KADIN EŞİTSİZLİK ALANLARI 4.Topluma katılımda eşitlik • kadından arındırılmış bölgeler • kadından arındırılmış işler • Cinsel taciz/fiziksel taciz-şiddet • Politik faaliyetlerde eşitsizlik • Bilimsel faaliyetlerde eşitsizlik AKDUR 08.03 2008

17. KADIN EŞİTSİZLİK ALANLARI 5.Aile biriminde eşitlik • Eş seçiminde eşitlik • Aile yönetiminde eşitlik • İş bölüşümünde eşitlik • Mülkiyet ve mirasta eşitlik AKDUR 08.03 2008

18. KADIN EŞİTSİZLİK ALANLARI 6. İş yaşamında eşitlik • İstihdamda eşitsizlik • Emeğin ücretlenmesinde eşitsizlik • İş yönetiminde eşitsizlik AKDUR 08.03 2008

19. TÜM EŞİTSİZLİKLER KÖTÜDÜRTÜM HAKLAR ÖNEMLİDİR • İNSANLAR TEMEL EĞİTMENİ ANNEDİR • İNSANLARIN TEMEL ÖRNEĞİ ANNEDİR • DEMOKRASİYE KADIN KATKISI ÖNEMLİDİR • TOPLUMDA, ÜLKEDE, DÜNYADA İNSAN HAKLARININ YERLEŞMESİ KADIN HAKLARININ YERLEŞMESİNDEN GEÇER AKDUR 08.03 2008

20. KADIN SORUMLULUĞUAYDIN SORUMLULUĞU • Konuyu ve yasaları bilmek • Kendisini korumak, kadın haklarına saygılı bir birey olmak • Etrafını eğitmek /uyarmak • Görevini ve yasal sorumluluklarını yerine getirmek AKDUR 08.03 2008

21. Güzel günleri anneler kuracak