E N D
ŚWIAT MAJÓW Dawid OCIESA Klasa V A
Majowie – grupa ludów indiańskich mówiących językami z rodziny maja, zamieszkujących południowo-wschodni Meksyk (półwysep Jukatan i stan Chiapas), Gwatemalę, Belize i zach. Honduras; w węższym znaczeniu nazwa „Majowie” odnosi się wyłącznie do grupy zamieszkującej półwysep Jukatan (tzw. Majowie jukatańscy).
Chronologia historii Majów • Początek cywilizacji Majów określa się na ok. 450 p. n. e- 250 n.e • Okres wczesnoklasyczny (250–400 n.e.) charakteryzowało powstawanie miast (m.in. Tikal oraz Uaxactún) spełniających funkcje sakralno-adm., z monumentalnymi zespołami architektonicznymi; Uaxactún
Chronologia historii Majów • Okres średnioklasyczny (400–700)- wystąpiły lokalne kryzysy polityczne; • Okres późnoklasyczny (700–900)- rozwinęły się style regionalne w architekturze i sztuce, a cywilizacja Majów osiągnęła swe apogeum; • Okres poklasyczny wczesny (900–1200) północna część Jukatanu znalazła się pod silnym wpływem kultury Tolteków ze środkowego Meksyku; najważniejszym miastem regionu pólnocnego stało się Chichen Itza • Okres poklasyczny średni (1200–1450)- okres dekadencji i tarć politycznych między zwaśnionymi rodami arystokracji, władającymi licznymi, stosunkowo niewielkimi państewkami • Okres poklasyczny późny- zakończył się wraz z podbojem hiszpańskim w XVI w., ale ostatnie niepodległe miasto-państwo Majów, Tayasal na jeziorze Petén Itzá w Gwatemali, zostało zdobyte dopiero w 1697 roku.
Osiągnięcia: • Świątynie na wysokich piramidach schodkowych
Zastosowanie w budownictwie tzw. fałszywego sklepienia • Malowidła ścienne, rzeźby i płaskorzeźby
Odkrycie liczby zero i system dwudziestkowy • Wysoko rozwinięta astronomia Obserwatorium w ChichenItza
Kalendarz, różniący się od najnowszych badań astrologicznych o 6 sekund w skali roku Kalendarz 365 dniowy- HAAB Kalendarz 260 dniowy- TZOLKIN
Architektura: • Styl Rio-Bec („fałszywe” wierze po bokach lub po środku budowli)
Styl Puuc (budowle wzniesione na sztucznie usypanych platformach, ustawione wokół czworokątnych dziedzińców, górna część bogato zdobiona)
Styl Majańsko-Totlecki (kolumny, formy zdobnicze w postaci jaguarów i pierzastych wężów)
Zaszczytnymi miejscami do składania ofiar ludzkich były Świątynia Jaguara i Świątynia Wojowników w Chichén Itzá. Świątynia Wojowników Świątynia Jaguara
Ciekawie wyglądała gra w piłkę - Pelota: • Dwie drużyny po 8 osób • Trzy tarcze, rozmieszczonych na boisku i obręcze zawieszone na ścianach. Obręcze umocowane były pionowo • Piłka, wykonana z gumy, bardzo ciężka i twarda, o średnicy około 20 cm • Gra kończyła się, gdy jedna z drużyn strzeliła pierwszego gola, • Przegranych składano w ofierze
Życie codzienne i organizacja społeczeństwa • Uprawiali kukurydzę, bawełnę, fasolę, dynię, grzyby i kakao • Budowali systemy nawadniające i odwadniające • System kastowy- boscy królowie, za nimi znajdowali się kapłani, następnie żołnierze, rzemieślnicy, kupcy i rolnicy
Rola kobiet w społeczeństwie Majów ograniczała się do rodzenia dzieci, choć w niektórych miastach możne kobiety zajmowały stanowiska w rządzie
Upadek cywilizacji • Podstawowe teorie: • Susza • Wojny międzyplemienne • Wyjałowienie ziemi • Ludzie przestali wierzyć, że królowie są bogami i nie chcieli im dłużej służyć
Majowie XXI wieku • Zamieszkują te same tereny co ich przodkowie • Liczbę Majów szacuje się na ok. 450 tys osób • Nazywają swój język yucateco lub mayatan
MIŁO BYŁO ALE . . . TO JUŻ KONIEC !!! ;-). Dziękuję.