PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH

1. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH (PROW2007 - 2013) Urząd MarszałkowskiWojewództwa Podlaskiego

2. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 5.3.3. OŚ 3 Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej Nazwa działania: 3.2 Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Kod działania: 321. Podstawa prawna Art. 56 rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz. Urz. UE L 277/1 z 21.10.2005 r.). Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1974/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW)(Dz. Urz. UE L 368/15 z 23.12.2006 r.). Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 kwietnia 2008 r w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej” objętego PROW na lata 2007 – 2013 (Dz.U. z 2008 r. Nr 60 poz. 373)

3. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 Uzasadnienie Barierę rozwoju obszarów wiejskich stanowi brak podstawowych elementów infrastruktury technicznej. Szczególne utrudnienia w tym zakresie występują w najmniejszych miejscowościach. Realizacja działania stanowi uzupełnienie zakresu wsparcia obejmującego inwestycje przewidziane do finansowania w ramach programów operacyjnych, współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) oraz programów krajowych. Cel działania Poprawa podstawowych usług na obszarach wiejskich, obejmujących elementy infrastruktury technicznej, warunkujących rozwój społeczno-gospodarczy, co przyczyni się do poprawy warunków życia oraz prowadzenia działalności gospodarczej. Alokacja dla województwa podlaskiego na rok 2008 16 597 341 EURO

4. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013

5. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013

6. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • Zakres działania • Pomocy udziela się na realizację projektów w zakresie: • gospodarki wodno-ściekowej, w szczególności: • a) zaopatrzenia w wodę, • b) odprowadzania i oczyszczania ścieków, w tym systemów kanalizacji sieciowej lub kanalizacji zagrodowej, • 2) tworzenia systemu zbioru, segregacji, wywozu odpadów komunalnych; • 3) wytwarzania lub dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych, w szczególności wiatru, wody, energii geotermalnej, słońca, biogazu albo biomasy. Zakres pomocy obejmuje koszty inwestycyjne, w szczególności: zakup materiałów i wykonanie prac budowlano - montażowych, zakup niezbędnego wyposażenia. Beneficjent Gmina, jednoosobowa spółka gminy oraz gminny zakład budżetowy.

7. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH 2007-2013 • Każdy z wnioskodawców może złożyć po jednym wniosku o przyznanie pomocy w zakresie: • - gospodarki wodno-ściekowej; • tworzenia systemu zbioru, segregacji, wywozu odpadów komunalnych; • wytwarzania lub dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych.

8. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 Kryteria dostępu Pomoc może być przyznana na: projekt realizowany w miejscowości należącej do: - gminy wiejskiej lub gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys. mieszkańców, - gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. projekt spełniający wymagania wynikające z obowiązujących przepisów prawa, które mają zastosowanie do tego projektu. Forma i wysokość pomocy Pomoc ma formę zwrotu części kosztów kwalifikowalnych projektu. Maksymalna wysokość pomocy na realizację projektów w jednej gminie, w okresie realizacji Programu, nie może przekroczyć: 1) 4 000 000 zł (1 024 642,7 euro) - na projekty w zakresie gospodarki wodno-ściekowej; 2) 200 000 zł (51 232,1 euro) - na projekty w zakresie tworzenia systemu zbioru, segregacji, wywozu odpadów komunalnych; 3) 3 000 000 zł (768 482,0 euro) - na projekty w zakresie wytwarzania lub dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych. Poziom pomocy Poziom pomocy Z EFRROW wynosi maksymalnie 75% kosztów kwalifikowalnych inwestycji. Wymagany krajowy wkład środków publicznych, w wysokości co najmniej 25% kosztów kwalifikowalnych projektu pochodzi ze środków własnych.

9. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH 2007-2013 • Pomoc jest przyznawana na operację niefinansowaną z udziałem innych środków publicznych z wyłączeniem przypadku współfinansowania: • a) z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej; • b) ze środków własnych jednostek samorządu terytorialnego, zgodnie z ustawą z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z późn. zm.)

10. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH 2007-2013 • Warunki przyznania pomocy: • operacja realizowana w jednym albo dwóch etapach; • złożenie wniosku o płatność pośrednią w terminie 24 miesięcy od dnia zawarcia umowy; • zakończenie realizacji operacji i złożenie wniosku o płatność ostateczną w terminie: • 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy – w przypadku operacji realizowanych w dwóch etapach, • 24 miesięcy od dnia zawarcia umowy – w przypadku operacji realizowanych w jednym etapie • nie później jednak niż do dnia 30 czerwca 2015 r.; • płatność ostateczna będzie obejmować nie mniej niż 25 % łącznej planowanej kwoty pomocy.

11. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • Płatność: • 1) pośrednia – refundacja kosztów kwalifikowalnych przyznawana po zrealizowaniu pierwszego etapu operacji, jeżeli etap ten nie jest etapem końcowym; • 2) ostateczna – refundacja kosztów kwalifikowalnych przyznawana po zrealizowaniu całej operacji.

12. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 Koszty kwalifikowane • 1) budowa, przebudowa, remont budynku lub budowli; • 2) rozbiórka i utylizacja materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki, pod warunkiem, że rozbiórka jest niezbędna w celu realizacji operacji; • 3) zakup i montaż maszyn, urządzeń, instalacji niezbędnych do osiągnięcia celów operacji; • 4) zakup sprzętu komputerowego i oprogramowania służącego wsparciu procesów technologicznych; • 5) zakup pojemników służących do segregacji odpadów komunalnych; • 6) zakup środków transportu na potrzeby systemu zbioru, segregacji i wywozu odpadów komunalnych, z wyłączeniem zakupu samochodów osobowych; • 7) budowa i wyposażenie punktów segregacji odpadów komunalnych (gniazd segregacji odpadów komunalnych, punktów selektywnej zbiórki odpadów); • 8) zakup materiałów i usług służących realizacji operacji, • 9) ogólne, które są bezpośrednio związane z przygotowaniem i realizacją operacji, • 10) poniesione: • po dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy, a w przypadku kosztów stanowiących koszty ogólne – poniesionych nie wcześniej niż dnia 1 stycznia 2007 r., w formie rozliczenia bezgotówkowego, • jeżeli postępowanie o zamówienie publiczne zostało wszczęte po dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy.

13. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • Koszty kwalifikowane poniesione przed dniem zawarcia umowy, są ponoszone na wyłączne ryzyko wnioskodawcy. W przypadku nieprzyznania pomocy wnioskodawcy nie przysługuje roszczenie o zwrot tych kosztów.

14. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • Do kosztów kwalifikowanlych zalicza się koszty ogólne w wysokości nieprzekraczającej 10% pozostałych kosztów kwalifikowalnych, obejmujące koszty: • przygotowania dokumentacji technicznej operacji, w tym: • kosztorysów, • projektów architektonicznych lub budowlanych, • ocen lub raportów oddziaływania na środowisko, • operatów wodno-prawnych, • dokumentacji geologicznej lub hydrologicznej, • wypisów i wyrysów z katastru nieruchomości; • usług geodezyjno-kartograficznych, • przygotowania dokumentacji ekonomicznej operacji; • opłat za patenty lub licencje; • sprawowania nadzoru inwestorskiego lub autorskiego i związane z kierowaniem robotami budowlanymi; • przygotowania innych dokumentów niezbędnych do realizacji operacji. • Do kosztów kwalifikowalnych zalicza się także podatek od towarów i usług (VAT), na zasadach określonych w art. 71 ust.3 lit. a rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz. Urz. UE L 277 z 21.10.2005, str. 1, z późn. zm.).

15. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • Zarząd województwa ustala i podaje do publicznej wiadomości na stronie internetowej urzędu marszałkowskiego i co najmniej w jednym dzienniku o zasięgu wojewódzkim informację o kryterium regionalnym opartym na mierzalnym wskaźniku i uwzględniającym specyfikę województwa oraz o terminie i miejscu składania wniosków o przyznanie pomocy. • Podanie do publicznej wiadomości kryterium regionalnego nie może nastąpić przed opublikowaniem wniosku o pomoc finansową • Zarząd województwa ustala początek terminu składania wniosków o przyznanie pomocy, który nie może być wyznaczony wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia podania do publicznej wiadomości informacji o kryterium regionalnym. • Termin składania wniosków o przyznanie pomocy nie może być krótszy niż 14 dni i dłuższy niż 60 dni.

16. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • Wniosek o przyznanie pomocy zawiera w szczególności: • numer identyfikacyjny, o którym mowa w przepisach o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie pomocy, nadany wnioskodawcy; • nazwę, siedzibę i adres wnioskodawcy; • opis operacji; • plan finansowy operacji; • informacje o załącznikach; • oświadczenia lub zobowiązania wnioskodawcy związane z pomocą; • zestawienie rzeczowo-finansowe operacji. • Formularz wniosku o przyznanie pomocy udostępnia się na stronie internetowej urzędu marszałkowskiego albo samorządowej jednostki nie później niż w dniu podania do publicznej wiadomości informacji o kryterium regionalnym oraz o terminie i miejscu składania wniosków.

17. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • Wniosek o przyznanie pomocy składa się bezpośrednio w miejscu wskazanym przez Zarząd Województwa. • Złożenie wniosku o przyznanie pomocy potwierdza się w formie pisemnej. • Potwierdzenie zawiera datę i godzinę złożenia wniosku, jest opatrzone pieczątką urzędu marszałkowskiego albo samorządowej jednostki i podpisane przez osobę przyjmującą ten wniosek.

18. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • Jeżeli złożony wniosek o przyznanie pomocy jest wypełniony nieprawidłowo lub zawiera braki, wzywa się wnioskodawcę na piśmie do usunięcia nieprawidłowości lub braków w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania. • Jeżeli wnioskodawca pomimo wezwania do usunięcia nieprawidłowościlub braków nie usunął wszystkich nieprawidłowości lub braków w terminie, wzywa się ponownie wnioskodawcę, w formie pisemnej, do usunięcia pozostałych nieprawidłowości lub braków w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania. • Jeżeli wnioskodawca pomimo wezwania do usunięcia nieprawidłowości lub braków, nie usunął w terminie żadnego lub wszystkich nieprawidłowości lub braków, pomocy nie przyznaje się. Podmiot wdrażający informuje wnioskodawcę, w formie pisemnej, o odmowie jej przyznania, z podaniem przyczyny odmowy.

19. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • Wniosek o przyznanie pomocy jest rozpatrywany w terminie 3 miesięcy od upływu terminu składania wniosków. • Wezwanie wnioskodawcy do wykonaniaokreślonych czynności w toku postępowania w sprawie przyznania pomocy wstrzymuje bieg terminu rozpatrywania wniosku o przyznanie pomocy do czasu wykonania przez wnioskodawcę tych czynności.

20. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013Kryteria oceny • podstawowy dochód podatkowy gminy, w której jest planowana realizacja operacji w przeliczeniu na 1 mieszkańca, obliczany zgodnie z przepisami o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, kształtuje się na poziomie: • nie więcej niż 50% średniej krajowej – 4 punkty, • powyżej 50% średniej krajowej nie więcej niż 75% średniej – 3 punkty, • powyżej 75% średniej krajowej i nie więcej niż 100% średniej krajowej – 2 punkty, • powyżej 100% średniej krajowej – 0 punktów • bezrobocie w powiecie, na obszarze którego jest położona gmina, w której planowana jest realizacja operacji w okresie ostatnich 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy jest: • wyższe od średniej w województwie – 2 punkty, • równe ze średnią w województwie – 1 punkt, • niższe od średniej w województwie – 0 punktów; • kryterium regionalne - 2 punkty;

21. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • wnioskowana kwota dofinansowania operacji na każdym etapie jej realizacji wynosi nie więcej niż 50% kosztów kwalifikowalnych operacji - 2 punkty; • wskaźnik zwodociągowania gminy, w której podejmowana jest realizacja operacji z zakresu gospodarki wodnej, kształtuje się na poziomie: • a) do 25% - 3 punkty, • b) od 25% do 50% - 2 punkty, • c) od 50% do 75 % - 1 punkt; • wskaźnik zwodociągowania gminy, w której podejmowana jest realizacja operacji z zakresu gospodarki ściekowej, kształtuje się na poziomie: • a) powyżej 80% - 3 punkty, • b) od 80% do 50% - 2 punkty, • c) poniżej 50% - 1 punkt. • operacja polega na łącznej realizacji wodociągu i kanalizacji – 2 punkty

22. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • W pierwszej kolejności pomoc przyznaje się na operacje, które uzyskały największą liczbę punktów. • W przypadku operacji o tej samej liczbie punktów o kolejności przyznania pomocy decyduje niższa wartość podstawowego dochodu podatkowego gminy przypadająca na 1 mieszkańca. • W przypadku operacji o tej samej liczbie punktów i identycznej wartości podstawowego dochodu podatkowego gminy przypadającego na 1 mieszkańca o kolejności przyznania pomocy decyduje data wpływu wniosku o przyznanie pomocy. • Po dokonaniu oceny wniosków sporządza się listę w kolejności uzyskanych punktów zawierającą określenie wnioskodawcy oraz tytuł operacji. • Pomoc może być przyznana na operacje: 1) na podstawie wniosków złożonych w terminie, które uzyskały największą liczbę punktów; 2) w zakresie: • a) gospodarki wodno-ściekowej, które uzyskały co najmniej 4 punkty. • b) tworzenia systemu zbioru, segregacji, wywozu odpadów komunalnych oraz wytwarzania lub dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych, które uzyskały co najmniej 3 punkty.

23. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • Zatwierdzenia listy operacji dokonuje zarząd województwa w formie uchwały. • Umowy są zawierane przez zarząd województwa, w kolejności wynikającej z listy w ramach dostępnych środków w danym roku w danym województwie. • Niezwłocznie po zatwierdzeniu listy operacji wyznacza się wnioskodawcy, w formie pisemnej, termin zawarcia umowy, nie dłuższy niż 14 dni od dnia otrzymania wezwania. • W przypadku gdy wnioskodawca nie stawił się w wyznaczonym terminie w celu zawarcia umowy, pomocy nie przyznaje się, chyba że wnioskodawca stawił się w celu podpisania umowy i ją podpisał w innym terminie: • uzgodnionym przed upływem wyznaczonego w wezwaniu terminu albo • wyznaczonym wnioskodawcy i nie dłuższym niż 21 dni od dnia, na który został wyznaczony poprzedni termin zawarcia umowy. • W przypadku nieprzyznania pomocy podmiot wdrażający informuje wnioskodawcę, w formie pisemnej, o odmowie jej przyznania, z podaniem przyczyny odmowy.

24. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • Umowę zawiera się na formularzu opracowanym przez samorząd województwa, zatwierdzonym przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi i udostępnionym na stronach internetowych urzędu marszałkowskiego albo samorządowej jednostki. • Poza postanowieniami określonymi w art. 23 ustawy, umowa może zawierać inne postanowienia dotyczące realizacji operacji, w szczególności zobowiązania beneficjenta dotyczące: • osiągnięcia celu operacji i jego zachowania przez 5 lat od dnia dokonania przez agencję płatniczą płatności ostatecznej; • ograniczeń lub warunków w zakresie: • a) przenoszenia własności lub posiadania rzeczy nabytych w ramach realizacji operacji lub sposobu ich wykorzystywania, • b) sposobu lub miejsca prowadzenia działalności związanej z przyznaną pomocą; • umożliwienia przeprowadzenia kontroli związanych z przyznaną pomocą; • przechowywania dokumentów związanych z przyznaną pomocą; • informowania o okolicznościach mogących mieć wpływ na wykonanie umowy. Zmiana umowy w zakresie zobowiązań beneficjenta co do osiągnięcia celu operacji i jego zachowania przez 5 lat od dnia dokonania przez agencję płatniczą płatności ostatecznej jest nieważna.

25. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • Wypłaty środków finansowych dokonuje się niezwłocznie po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku o płatność, nie później jednak niż w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia poprawnie wypełnionego wniosku.

26. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • Kategoriami siły wyższej i wyjątkowymi okolicznościami, innymi, niż wymienione w przepisach rozporządzenia nr 1974/2006, w przypadku wystąpieniaktórych nie jest wymagany zwrot pomocy, są: • 1) wywłaszczenie części nieruchomości związanej z operacją, jeżeli takiego wywłaszczenia nie można było przewidzieć w dniu zawarcia umowy; • 2) katastrofa naturalna powodująca trwałe uszkodzenie nieruchomości lub obiektów będących przedmiotem operacji; • 3) wypadki lub awarie skutkujące zniszczeniem budynków, budowli lub innego mienia w stopniu uniemożliwiającym ich dalsze używanie zgodnie z założonym celem operacji; • 4) kradzieże mienia będącego przedmiotem operacji, z wyłączeniem kradzieży, które nastąpiły na skutek niezachowania należytej staranności przez beneficjenta. • Tryb postępowania podmiotów w razie wystąpienia okoliczności siły wyższej lub wyjątkowych okoliczności, w przypadku wystąpienia których nie jest wymagany zwrot pomocy, określa się w umowie.

27. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH2007-2013 • Poza okolicznościami siły wyższej i wyjątkowymi okolicznościami, o których mowa w przepisach rozporządzenia nr 1974/2006, beneficjent nie jest zobowiązany do zwrotu pomocy w części dotyczącej operacji, która została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w umowie, jeżeli cel operacji został osiągnięty i zachowany.

28. Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich ul. św. Rocha 13/15 15-888 Białystok tel. (085) 74 97 640, fax. (085) 74 97 624 www.wrotapodlasia.pl www.minrol.gov.pl www.arimr.gov.pl