MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM

1. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM

2. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • “İnsanları yasa ve ceza ile yönetirseniz, onlar bir daha yanlış yapmayacaklar, ancak şeref ve utanma duygularına da sahip olmayacaklardır. • Ancak, insanları erdem ve ahlâk kuralları ile yönetirseniz, o zaman onlar hem şeref ve utanma duygusuna sahip olacaklar, hem de doğruyu yapmaya çalışacaklardır.” • Konfüçyüs

3. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • Mesleki Etik ile ilgili ilk ip uçlarını aramak için ilk çağlara geri gitmemiz gerekecektir. Ama öncelikle bu çağlardaki felsefi akımları ve filozofları yakından hatırlamak gereklidir.

4. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • SOKRATES (MÖ469-399) ETİK BİLİMİNİN KURUCUSU OLARAK KABUL EDİLİR. ONA GÖRE; • ERDEM BİLGİDİR (dolayısı ile öğrenilir ve öğretilebilir); • BİLGİLİ OLAN ONA GÖRE DAVRANIR; • KİMSE GÖNÜLLÜ OLARAK KÖTÜNÜN İZİNDEN GİTMEZ; • ERDEMSİZLİK SADECE İHMALDEN DOĞAR; • İNSAN SADECE KENDİNİ TANIYARAK ÖZGÜRLÜĞE ULAŞABİLİR; • KENDİ RUHUNDAKİ TUTKULARI ÖĞREN VE ONLARI DENETİM ALTINA AL Kİ AKIL YOLUNA ULAŞABİLESİN

5. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • PLATO (M.Ö. 427-347) • SOKRATİK AKIMIN ÖNEMLİ TEMSİLCİLERİNDENDİR. ONA GÖRE 4 ANA ERDEM VARDIR; • AKIL • GÜÇ/CESARET • DUYGUSAL AKIL • ADALET

6. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • ARİSTO • ZENA • SENEKA • EPİKTETUS…..

7. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • ORTAÇAĞDA AVRUPA KİLİSE BASKISI ALTINDA KARANLIK BİR DÖNEM YAŞARKEN , ENDÜLÜS VE HORASAN –SEMERKAND-BUHARA BÖLGELERİNDE MÜSLÜMAN FİLOZOFLAR YUNAN FELSEFESİNİ GELİŞTİREREK ÖNEMLİ KİTAPLAR YAZMIŞLARDIR.

8. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • FARABİ • İBN-İ RÜŞD • İBN-İ SİNA • İBN-İ ARABİ….

9. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • YİNE BU DÖNEM İÇERİSİNDE MESLEK AHLAKI AÇISINDAN KAYDEDEĞER BİR OLUŞUM İSE AHİLİK TEŞKİLATIDIR. • AHİLİK TEŞKİLATLARI, 12. YÜZYILDA ANADOLU’DA KURULAN ESNAF TEŞKİLATLARIDIR.

10. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • AHİLİK KÜLTÜRÜNDE ALTI TEMEL İLKE VARDIR: • GÖZ, KÖTÜ BAKIŞLARA, • AĞIZ , KÖTÜ SÖZLERE, • EL, HAKSIZLIĞA KAPALI OLMALIDIR. • KAPI, KONUKLARA, • KESE, KARDEŞLERE • SOFRA, FUKARALARA AÇIK OLMALIDIR.

11. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • YİNE AHİLİK TEŞKİLATININ TOPLAM 740 ADET DAVRANIŞ KURALLARI VARDIR. BUNLARDAN BAZILARI ; • DOĞRULUKTAN AYRILMAMAK, • AHDİNDE VE SÖZÜNDE VEFALI OLMAK, • ALÇAKGÖNÜLLÜ OLMAK, • SIR SAKLAMAK, • HİZMETTE AYIRIM YAPMAMAK, • HİLE YAPMAMAK, • AFFEDİCİ OLMAK, • GÜLERYÜZLÜ OLMAK, • MAİYET VE HİZMETİNDEKİLERİ KORUMAK, • VB.,VB……………..

12. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • YENİ ÇAĞ BAŞLANGICINDA AVRUPA’DA İKİ ANA AKIM VARDI.

13. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • YAKIN ÇAĞDA İSE İKİ ÖNEMLİ AKIMIN ÖNE ÇIKTIĞI GÖRÜLÜR. • 1-)KANTÇILIK (KANTIZM) • 2-)FAYDACILIK (UTILITAIRIZM)

14. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • KANTÇILIK • IMMANUEL KANT (1724-1804) • AKIMIN TEMEL FİKİRLERİ • Yapmak zorunda olduğumuz şeyleri yapabiliriz, ama neyi yapmak zorunda olduğumuzu bilmezsek onu yapamayız. • Görevler arasında bir çelişme olması mümkün değildir. • Davranışlarımızın ahlaki olup olmadığını o davranışların motivasyonu belirler; davranışların sonuçları değil.

15. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • FAYDACILIK (UTILIARIZM) • JEREMY BENTHAM (1748-1832) ve STUART MILL(1806-1873) • KANTIZME REAKSİYON OLARAK ORTAYA ÇIKMIŞTIR. DAVRANIŞLARIN İYİ YANİ ETİK OLUP OLMADIĞINI, SONUÇLARIN İYİ OLUP OLMAMASI BELİRLER. • BU AKIM, WILLIAM JAMES(1842-1910) ve JOHN DEWEY’İN(1859-1952) KATKILARI İLE BUGÜN PRAGMATİZM OLARAK ADLANDIRILAN YAKLAŞIM ORTAYA ÇIKMIŞTIR.  

16. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • BU YAKLAŞIMA GÖRE, ETİK UYGULAMALAR TOPLUMUN MUTLULUĞUNU MAKSİMİZE ETMELİDİR. ANCAK; • BU YAKLAŞIM BİREYLERİ GÖZ ARDI ETMEKTEDİR, • OLAYLARIN SONUÇLARINI BAŞTAN KESTİRMEK HER ZAMAN MÜMKÜN OLMAMAKTADIR.

17. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • ETİK TEORİLERİNİN BUGÜNKÜ DURUMU İLERİDE TEKRAR DETAYLI OLARAK ELE ALINACAK OLUP ŞİMDİ MÜHENDİSLİK MESLEĞİNİN GEÇMİŞİ VE ETİK KONULARLA İLİŞKİSİNİ KISACA GÖRECEĞİZ.

18. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM MÜHENDİSLİK TARİHİ

19. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • MÜHENDİS • MÜHENDİS KELİMESİ, ARAPÇA HENDESE , YANİ GEOMETRİ KÖKÜNDEN GELMEKTEDİR VE GEOMETRİ BİLEN, GEOMETRİYİ KULLANAN ANLAMINA GELMEKTEDİR.

20. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • BATI LİSANLARINDAKİ • ENGINEER(İNGİLİZCE) , • INGENIEUR (ALMANCA) • INGENIĔUR (FRANSIZCA) KELİMELERİNİN KÖKÜ İLK ÇAĞA KADAR GERİ GİDER. LATİNCE INGIGNERE KELİMESİNDEN TÜREMİŞ OLUP KELİMENİN ANLAMI ZEKİ , BULUŞ YAPAN, İCAT YAPAN KİŞİDİR.

21. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • BUHARIN İCADINDAN SONRA MAKİNA KELİMESİNİN ENGINE OLARAK KULLANILMAYA BAŞLAMASI İLE MÜHENDİS KELİMESİ DE BUGÜN KULLANILDIĞI ENGINEER ŞEKLİNİ ALMIŞTIR. • BUHAR MAKİNASINA ENGINE DENİLMESİ DAHİCE ŞEY, AKILLICA ŞEY ANLAMI VERİLMESİ DOLAYISIYLADIR.

22. MÜHENDİSLİK NEDİR ? • “Mühendislik, matematik ve doğa bilimlerinden, ders çalışma, deneyler ve uygulama yolları ile kazanılmış bilgileri akıllıca kullanarak, doğanın madde ve kuvvetlerini insanoğlunun yararına sunmak üzere ekonomik yöntemler geliştiren bir meslektir”

23. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • MÜHENDİSLİĞİN TARİHÇESİ MÖ 3000 YIL ÖNCESİNE DAYANIR. ADI MÜHENDİSLİK OLMASA DA SU KANALLARI İNŞASI, PİRAMİTLERİN İNŞASI, TEKNE İMALATI, BASİT SU POMPASI DÜZENEKLERİ YAPILMASI, ASTRONOMİK GÖZLEMLER ,VB HEP BİRER MÜHENDİSLİK FAALİYETLERİ SONUCU ORTAYA ÇIKAN ESERLERDİR.

24. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • KAĞIDIN İCADI • BARUTUN BULUNMASI • TOP VE MANCINIK TEKNİĞİNDEKİ GELİŞMELER • MATBAANIN BULUNMASI • MUHTEŞEM KATEDRALLER, CAMİLER, KÖPRÜLER İNŞA EDİLMESİ….

25. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • ENDÜSTRİ DEVRİMİNE KADAR FORMEL BİR MÜHENDİSLİK EĞİTİMİ YOKTUR. ORTA VE YENİ ÇAĞDA ŞAHESER İNŞA EDEN – BULUŞ YAPAN KİŞİLER ÇIRAKLIK- KALFALIK-USTALIK DÖNGÜSÜ İLE YETİŞİYORLARDI.

26. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • DÜNYADA İLK MÜHENDİSLİK OKULU 1757 YILINDA FRANSA’DA KURULMUŞTUR. • MÜHENDİSLİĞİN BİR MESLEK HALİNE GELMESİ ANCAK 18. YY DA GERÇEKLEŞMİŞ OLUP İNGİLİZ JOHN SMEATON İNŞAAT MÜHENDİSİ (CIVIL ENGINEER) ÜNVANINI İLK OLARAK KULLANAN KİŞİDİR.

27. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • YİNE AYNI KİŞİ, 1771 YILINDA İLK MÜHENDİSLİK BİRLİĞİNİ KURMAK ÜZERE GİRİŞİMLERDE BULUNMUŞ AMA BAŞARILI OLAMAMIŞTIR. AKABİNDE 1818 SENESİNDE BİR GRUP İNGİLİZ MÜHENDİS, INSTITUTION OF CIVIL ENGINEERS (İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI ) İSİMLİ BİR YAPI KURMUŞLARDIR.

28. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM BUNU TAKİP EDEN DÖNEM İÇERİSİNDE A.B.D. DE; • AMERICAN SOCIETY OF CIVIL ENGINEERS (1852) • AMERICAN INSTITUTE OF MINING AND PETROLEUM (1871) • AMERICAN SOCIETY OF MECHANICAL ENGINEERS (1880) İSİMLİ KURULUŞLAR KURULMUŞTUR.

29. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • ETİK VE MÜHENDİSLİK… • YOLLARI NEREDE KESİŞTİ ?

30. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • ÖNCELİKLE ŞUNU BELİRTMEKTE FAYDA VARDIR Kİ MESLEKİ ETİK KONUSU SADECE MÜHENDİSLİK MESLEĞİ İLE İLGİLİ BİR KONU OLMAYIP ÇOK DAHA GENİŞ BİR KAPSAMA SAHİPTİR.

31. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • BİLİM ETİĞİ • TIP ETİĞİ • BİOETİK • HUKUK ETİĞİ • MEDYA ETİĞİ • ÇEVRESEL ETİK • POLİTİK ETİK • VB, VB…..

32. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • MESLEK ETİĞİ KAVRAMI BİR KANUN HALİNE İLK OLARAK TIP ALANINDA 1793 YILINDA GELMİŞ OLMAKLA BİRLİKTE MÜHENDİSLİK KONUSUNDAKİ İLK ETİK KANUNU 1912 YILINDA AMERİKAN ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI TARAFINDAN HAZIRLANARAK KANUNLAŞMIŞTIR.

33. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • BU AHLAK YASASI, • AMERİKAN KİMYA MÜHENDİSLERİ ODASI (AICE) TARAFINDAN 1912 YILINDA, • AMERİKAN MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI (ASME )TARAFINDAN 1914 YILINDA KABUL EDİLMİŞTİR.

34. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • ANCAK, 1970 LERE KADAR BU KONUDA HERHANGİ BİR UYGULAMA VEYA EĞİTİM VERİLDİĞİNE DAİR HİÇ BİR KAYIT YOKTUR.

35. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • AMERİKAN MÜHENDİSLİK GELİŞME KONSEYİ (ECPD ) İLK MÜHENDİSLİK AHLAK KANUNUNU 1947 YILINDA ÇIKARTMIŞTIR. BU KANUN BİLAHARE, 1963, 1974 VE 1977 YILLARINDA REVİZE EDİLMİŞTİR.

36. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • AMERİKAN MÜHENDİSLİK GELİŞME KONSEYİ, İLERLEYEN YILLARDA (1985) İSİM DEĞİŞTİREREK VE 33 MESLEK ÖRGÜTÜNÜ DE BÜNYESİNE ALARAK ABET (ACCREDITATION BOARD FOR ENGINEERING AND TECHNOLOGY ) İSMİNİ ALMIŞTIR.

37. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • ETİK KONUSUNUN , MÜHENDİSLİK DİSİPLİNLERİNE DERS OLARAK OKUTULMAYA BAŞLANMASI 1970 LERİN SONUNA RASTLAMAKTADIR.

38. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • ABD’DE SOUTHERN ILLINOIS UNIVERSİTESİ EDWARDSWILLE ‘DE 1979 YILINDA “ENGINEERING, ETHICS AND PROFESSIONALISM” ADI ALTINDA BİR DERS PLANLANMIŞ VE VERİLMEYE BAŞLANMIŞTIR.

39. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • BU DERSİN İKİ AMACI OLDUĞU BELİRTİLMEKTEDİR. • 1-)ÖĞRENCİLERE MÜHENDİSLİK MESLEĞİNİN GENİŞ BİR KAPSAMA SAHİP OLDUĞUNU GÖSTERMEK VE BENİMSETMEK, • 2-)ÖĞRENCİLERİN, MÜHENDİSLİK HAYATLARI ESNASINDA KARŞILAŞACAKLARI SORUNLARI TANITMAK VE BU GİBİ DURUMLARDA NASIL DAVRANACAKLARINININ EĞİTİMİNİ VERMEK.

40. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • BİLAHARE, 1981 YILINDA YİNE ABD’DE PURDUE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİ İÇİN DÖRDÜNCÜ YARIYILDA “ ENGINEERING ETHICS AND PROFESSIONALISM” İSİMLİ BİR DERS VERİLMEYE BAŞLANMIŞTIR. • BU DERSİN İÇERİĞİNDE DE MÜHENDİSLERİN MESLEK HAYATLARI ESNASINDA KARŞILAŞABİLECEKLERİ ETİK, SOSYAL, POLİTİK , YASAL VE EKOLOJİK SORUNLARDAN BAHSEDİLECEĞİ BELİRTİLMEKTEDİR.

41. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM

42. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM ETİK TEORİLER (BUGÜNKÜ DURUM)

43. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • MÜHENDİSLİK ETİĞİ KONUSUNDA EN ÖNDE GELEN UZMANLARDAN CHARLES FLEDDERMAN ENGINEERING ETHICS İSİMLİ KİTABINDA, ETİK TEORİLERİ 4 ANA BAŞLIK ALTINDA SINIFLANDIRMAKTADIR.

44. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • FAYDACILIK ETİĞİ • GÖREV ETİĞİ • HAKLAR ETİĞİ • ERDEM ETİĞİ

45. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • MARTIN VE SCHINZINGER İSE YAZDIKLARI KİTAPTA BU 4 ETİK TEORİSİNE BİR TEORİ DAHA EKLEMEKTEDİRLER.

46. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • FAYDACILIK ETİĞİ • GÖREV ETİĞİ • HAKLAR ETİĞİ • ERDEM ETİĞİ • KENDİNDEN FARKINDALIK (SELF REALIZATION )

47. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • FAYDACILIK ETİĞİ • GÖREV ETİĞİ • HAKLAR ETİĞİ • ERDEM ETİĞİ

48. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • FAYDACILIK ETİĞİ, TOPLUMUN MUTLULUĞUNU MAKSİMİZE ETMEYİ ESAS ALAN BİR YAKLAŞIMA SAHİPTİR, BİREYİ FAZLA DİKKATE ALMAZ. • ÖRNEĞİN: BİR BARAJ İNŞA EDİLMESİ TOPLUMUN ÇOĞU KESİMİ İÇİN İYİDİR. ZİRA ; • DÜZENLİ SU TEMİN İMKANI • SEL RİSKİNİN ÖNLENMESİ İMKANI • ELEKTRİK ÜRETİM İMKANI GİBİ FAYDALARI TOPLUMA SUNMAKTADIR.

49. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • ANCAK , BARAJ İNŞAAT SAHASI İÇERİSİNDE YAŞAYAN KİŞİLER İÇİN; • EVLERİNDEN –YURTLARINDAN TAŞINMAK • MEVCUT İŞ İMKANLARINI KAYBETMEK • VB SONUÇLARA YOL AÇMAKTADIR.

50. MÜHENDİSLİK ETİĞİ VE KİŞİSEL İLETİŞİM • BU DURUMDAN OLUMLU OLARAK ETKİLENEN KİŞİ SAYISI, OLUMSUZ OLARAK ETKİLENEN KİŞİ SAYISINDAN ÇOK DAHA FAZLA OLDUĞU VE TOPLUMA FAYDALARI OLDUKÇA FAZLA OLDUĞU İÇİN BU TEORİYE GÖRE BU BARAJIN YAPILMASI GEREKLİDİR.