ÖĞRETİM SÜRECİ İBRAHİM TEKMAN

1. ÖĞRETİM SÜRECİ İBRAHİM TEKMAN

2. Öğretim Sürecinde Kullanılabilecek Öğrenme İlkeleri • Öğrenci niteliklerine ilişkin öğrenme ilkeleri • Öğrencinin güdülenmişlik düzeyinin yüksek olması, öğrenme birimine ilgi ve ihtiyaç duyması, değer vermesi, öğrenmede bir amacının olması, öğrenebileceğine ilişkin özgüveni, öğrencinin eğitim durumuna dikkatini yöneltmesi ve öğrenme etkinliğini sürdürmesini sağlar.

3. Öğrencinin yaşı, gelişim düzeyi, genel sağlık durumu, yeteneği, içinde yaşadığı sosyo-kültürel koşullar, onun öğrenmesini etkileyen faktörlerdir. • Öğrencinin yeni öğreneceği ders, ünite, konu ile ilgili sahip olduğu ön öğrenmeleri, yeni öğrenmeleri kolaylaştırır. Öğrencilerin ön öğrenmeleri ne kadar yeterli ise, yeni öğrenmeleri o derece kolay olur.

4. 2. İçerik özellikleriyle ilgili öğrenme ilkeleri Öğretimin içeriği öğrencinin beklentilerine, amaçlarına uygun ise öğrencinin etkin katılımı, dolayısıyla da öğrenme düzeyi yükselir.

5. Mantıksal olarak iyi organize edilmiş bilgi, iyi organize edilmemiş bilgiden daha kolay öğrenilir ve hatırlanır. Öğrenilmesi gereken ders, ünite ya da konunun kapsamı mantıklı olarak, aşamalı bir şekilde örgütlenmelidir. Böylece öğrenci, bir bilgi bütününü öğrendikten sonra diğerine geçeceğinden, öğrencinin öğrenme düzeyi yükselebilir.

6. Somut bilgi, öğrencinin daha kolay resmetmesini, imajlar oluşturmasını sağlar. Bu nedenle öğrenciye yeni bir bilgi verilirken, bilginin kapsamı olabildiğince resimler, tablolar, grafiklerle somutlaştırılmalıdır.

7. 3. Öğretim etkinliklerine ilişkin öğrenme ilkeleri Öğrenme, bir çok öğretim modelinin ve araçlarının etkili bir şekilde, bir bütünlük içinde kullanımıyla gerçekleşir. Öğrenmede somut bilgilerden ve öğrencinin bildiklerinden hareket ederek yeni öğrenmelerle ilişkilerinin kurulması, öğrenme düzeyini artırır. Öğrencilerin aşina olmadığı konuların öğretiminde, bildiği örnekler, benzetimler vb. in kullanılması, öğrencinin konuyu daha kolay ve anlamlı bir şekilde öğrenmesini sağlar.

8. Öğrenme sırasında öğrenci ne kadar çok duyu organını kullanırsa bilgiyi çok yönlü olarak kodlayabilir ve geri getirme düzeyi de o denli yükselir. Örneğin, kitapta metin içindeki bilginin yanı sıra verilen grafikler, tablolar, şemalar, metinde verilen bilginin az ve öz bir şekilde ifade edilmesini sağlar. Kulağa hitap eden uyarıcıların yanı sıra göze ve diğer duyu organlarına yönelik uyarıcıların verilmesi bilgiyi çok yönlü kodlamayı sağlar ve öğrenme niteliğini geliştirir.

9. Öğretim durumu hem konu odaklı hem de öğrenci odaklı olmalıdır. • Öğretimi düzenlemede, bireysel farklılıklar dikkate alınmalıdır. Öğrencilerin, eğitim durumlarından en üst düzeyde yararlanmaları için gerek hızlı öğrenen öğrenciler, gerekse yavaş öğrenen öğrenciler için ek öğrenme olanakları yaratılmalıdır.

10. Öğrencinin dikkatinin konu üstünde odaklaşması, öğrenme çabasını sürdürmesi öğrenme düzeyini artırır. Bu nedenle, öğretim sırasında yapılacak yönlendirici etkinlikler dikkati çekecek şekilde olmalıdır. • Öğrenmenin gerçekleşmesi için, öğretim sırasında öğrencinin davranışı bizzat yapması gerekir.

11. Uyarıcı-tepki-pekiştirici ne kadar sık olursa, öğrenme de o denli güçlü olur. Yani, bir uyarıcıya karşı gösterilen tepki ve onu izleyen pekiştireç ne kadar sık tekrarlanırsa öğrenme o denli güçlü olur. Örneğin, yabancı dilde sözcük öğrenmede, resim-sözcük çiftini sık tekrar eden ve pekiştirilen gruptaki çağrışım, seyrek tekrar eden gruptan yüksek olur.

12. Öğrenci davranışı güçlendirmek için pekiştirme, olumlu dönüt etkili olarak kullanılmalıdır. Davranışın öğrenilme aşamasında sürekli pekiştireç kullanılmalıdır. Olumlu dönüt, yani pekiştirme, bireyin hedefe ulaştığına işaret ederken, bireyin eksik ve yanlışlarını kapsayan dönüt, öğrenciyi uyarmakta, kullandığı stratejileri düzeltmeye yönlendirmektedir.

13. Öğrenmenin niteliğinin artmasında transfer ve genellemeler önemlidir. Bu nedenle öğretim sırasında transfer ve genellemeleri sağlayacak etkinliklere yer verilmelidir. Transfer, başlangıçta kazanılan bilginin, çok çeşitli, benzer, yeni durumlarda da uygulanmasıdır. Genelleme ise, bilginin kodlanması sonrasında oluşur. Bilginin kodlanması sırasında meydana gelen, hoşlandığımız ya da hoşlanmadığımız olaylar, verilen örnekler, yapılan benzetimler bilginin genellenmesini sağlar.

14. Öğretim Süreci Basamakları Öğretim, bir süreç ve ürün olan öğrenmeyi destekleyen ve sağlayan dışsal olayların planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi sürecidir.Eğitimin gerçekleşebilmesi için öğretimin, belli hedeflere dönük öğrenmeleri oluşturmak üzere planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Öğretimin tanımında da yer aldığı gibi, öğretim sürecinin öğretimin planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesiolmak üzere üç aşaması bulunmaktadır

15. 1. Öğretimi Planlama • Planlama, tüm öğretim sürecinde üç temel işleve sahiptir. 1. Öğreticiye duygusal bir güven verir 2. Öğretimde öğeleri, öğrenmeyi sağlayacak şekilde örgütlemeyi sağlar 3. Öğreticinin kendi öğretim etkinliklerini izlemesini, değerlendirmesini ve düzeltmesini sağlar.

16. Öğretimi Planlama Aşamaları • Kazandırılacak hedef ve hedef davranışları belirleme • Hedef ve hedef davranışların kazandırılması için gerekli ön koşul öğrenmeleri belirleme • Öğrencilerin niteliklerini belirleme • Öğrencinin öğrenme ihtiyaçları doğrultusunda kazandırılacak yeni hedefleri, hedef davranışları gözden geçirme

17. Öğrenci nitelikleri ve kazandırılacak hedef davranışlar doğrultusunda içeriği organize etme • Öğretim stratejilerini ve öğrenme kaynaklarını/materyallerini seçme • Seçilen öğretme model, strateji ve materyallerine uygun öğretim etkinliklerini planlama • Öğretimi değerlendirmede kullanılacak ölçme ve değerlendirme araçlarını ve etkinliklerini planlama ve hazırlama

18. 2. Öğretimi Uygulama Bu aşamada, öğretimi planlarken öğrenciye, hedef davranışlara, konuya uygun olarak seçilmiş olan öğretim model ya da stratejilerinin işe konulması söz konusudur. Öğretim modelleri ve öğretim stratejileri özelliklerine uygun olarak işe konulup, öğrencinin öğrenmesi sağlanmaya çalışılır.

19. 3. Öğretimi Değerlendirme Öğretimi değerlendirme; yapılan öğretim planının ve uygulanan öğretim etkinliklerinin hedef davranışları ne derecede gerçekleştirdiğinin, diğer bir deyişle öğrenmeyi sağlama derecesinin belirlenmesidir. Öğretimin değerlendirilmesi, öğrenmenin gerçekleşmesine yardım etmeyen ya da engelleyen öğelerin düzeltilmesi ve öğretimin geliştirilmesi amacına hizmet eder.