Aktualny stan branży mięsnej i jej perspektywy rozwoju

1. Aktualny stan branży mięsnej i jej perspektywy rozwoju dr inż. Robert Mroczek Łódź, 27 czerwca 2014 r.

2. Plan wystąpienia 1. Źródła danych 2. Produkcja żywca rzeźnego w Polsce 3. Pozycja Polski wśród głównych unijnych producentów mięsa 4. Podstawowe dane o przemyśle mięsnym w Polsce 5. Struktura firm przemysłu mięsnego 6. Wyniki ekonomiczno-finansowe przedsiębiorstw przemysłu mięsnego 7. Wskaźniki finansowe przemysłu mięsnego 8. Wydajność pracy w przemyśle mięsnym i jego poszczególnych grupach 9. Obroty handlowe mięsem wieprzowym i wołowym 10. Konkluzje

3. Źródła danych • Podstawowym źródłem danych o wynikach ekonomiczno-finansowych przemysłu mięsnego w Polsce, które według Polskiej Klasyfikacji Działalności 2007 były zakwalifikowane do klas - PKD 10.11 (poprzednio 15.11) przetwórstwo i konserwowanie mięsa, z wyłączeniem mięsa z drobiu oraz PKD 10.13 (poprzednio 15.13) produkcja wyrobów z mięsa, włączając wyroby z mięsa drobiowego i złożyły sprawozdania finansowe F-01/I-01. • Korzystano również z Eurostatu oraz z danych Centrum Analitycznego Administracji Celnej (CAAC)

4. Produkcja żywca rzeźnego w Polsce w przeliczeniu na wbc (w tys. ton) * - prognoza IERiGŻ-PIB

5. Pozycja Polski wśród unijnych producentów mięsa w 2012 r. a - w 2011 roku Źródło: opracowanie M. Tereszczuk

6. Najważniejsi producenci mięsa i produktów mięsnych w UE-27 w 2012 r. (wartość obrotów wg parytetu siły nabywczej) w mld euro Źródło: opracowanie M. Tereszczuk

7. Podstawowe dane o przemyśle mięsnym w Polsce a – szacunek

8. Struktura podmiotowa przedsiębiorstw przemysłu mięsnego według grup wielkości przedsiębiorstw a – szacunek

9. Struktura podmiotowa przedsiębiorstw przemysłu mięsnego (w proc. produkcji sprzedanej i zatrudnieniu) produkcja sprzedana zatrudnienie

10. Liczba przedsiębiorstw mięsnycha w krajach o najwyższej produkcji mięsa w Unii Europejskiej (usystematyzowana według liczby przedsiębiorstw w 2012 roku) a – mięsa czerwonego i białego Źródło: obliczenia własne na podstawie danych Eurostatu

11. Wyniki ekonomiczno-finansowe przedsiębiorstw przemysłu mięsnego

12. Wskaźniki finansowe przedsiębiorstw przemysłu mięsnego a – liczby w nawiasach odnoszą się do przeciętnych wskaźników w całym przemyśle spożywczym

13. Wydajność pracy w przedsiębiorstwach przemysłu mięsnego mierzona wartością produkcji sprzedanej w cenach bieżących (w tys. zł/ zatrudnionego)

14. Struktura asortymentowa handlu zagranicznego mięsem i jego produktami w latach 2004-2013 (w %) EKSPORTIMPORT Źródło: opracowanie M. Tereszczuk

15. Struktura geograficzna handlu zagranicznego mięsem i jego produktami w latach 2004-2013 (w %) EKSPORT IMPORT Źródło: opracowanie M. Tereszczuk

16. Handel zagraniczny wieprzowiną (w tys. ton*) (w mln euro)

17. Eksport mięsa wieprzowego Źródło: opracowanie M. Tereszczuk

18. Handel zagraniczny wołowiną i cielęciną (w tys. ton - w ekw. mięsa) (w mln euro)

19. Eksport mięsa wołowego i cielęcego Źródło: opracowanie M. Tereszczuk

20. Udział eksportu w produkcji sprzedanej mięsa i przetworów mięsnych (w %) Źródło: Szczepaniak I. (red.), Monitoring i ocena konkurencyjności polskich producentów żywności (2). Raport PW nr 40, IERiGŻ-PIB, Warszawa 2012.

21. Wskaźniki ujawnionych przewag komparatywnych (RCA) w eksporcie produktów mięsnych i w całkowitym eksporcie rolno-spożywczym Źródło: Szczepaniak I. (red.), Monitoring i ocena konkurencyjności polskich producentów żywności (4). Raport PW nr 74, IERiGŻ-PIB, Warszawa 2013.

22. Wskaźnik pokrycia importu eksportem (TC) Źródło: opracowanie M. Tereszczuk

23. Konkluzje • 1. Polska jest liczącym się producentem mięsa w Unii Europejskiej. W 2012 roku zajmowaliśmy czwartą pozycję w produkcji wieprzowiny, piątą w drobiu i ósmą w produkcji wołowiny. Pod względem wartości produkcji sprzedanej całego sektora (mięsa czerwonego i białego) liczonej w cenach porównywalnych, zajęliśmy bardzo wysokie, bo czwarte miejsce za Niemcami, Francją i Hiszpanią. • 2. Procesy koncentracji przemysłowej produkcji mięsa czerwonego i ubojów zwierząt rzeźnych (trzody oraz bydła) przebiegają powoli i w najbliższej perspektywie nie widać przesłanek, by w istotny sposób nastąpiło ich przyspieszenie. Mimo malejącej od lat liczby przedsiębiorstw przemysłu mięsnego, zwłaszcza małych oraz mikrofirm, branża charakteryzuje się rozdrobnioną strukturą podmiotową, gdyż w firmach małych i średnich ulokowana jest połowa produkcji tego sektora. Nie oznacza to, że z rynku powinny zniknąć małe firmy, dla których także jest miejsce (rynki lokalne, niszowe).

24. Konkluzje 3. Wyniki ekonomiczno-finansowe oraz wskaźniki finansowe przemysłu mięsnego osiągnięte w 2013 roku, były nieco lepsze niż w latach 2011-2012, o czym świadczą następujące zjawiska: • zysk netto zwiększył się o ponad 1/5 (do 963 mln zł), • poprawiła się również rentowność kapitału własnego (ROE) do prawie 13% tj. tyle samo - co w 2012 r., ale o 2.p.p. więcej niż w 2011 r., • płynność bieżąca jest na bezpiecznym poziomie (1,2-1,3), • nakłady inwestycyjne wzrosły o 8% (do 889 mln zł), ale do 1,16 obniżyła się stopa inwestowania, • rentowność netto pozostała na niskim poziomie – ok. 2%, • nadwyżka operacyjna (ekonomiczna) obniżyła się o 8% (do 4,57%), • kapitał własny zwiększył się o 16% (do 7,5 mld zł), a o 14% wzrosło zadłużenie ogólne (do 8,5 mld zł), co oznacza, że relacje zadłużenia ogółem do kapitału własnego, czy do aktywów ogółem są utrzymywane na bezpiecznym poziomie, • na względnie stabilnym i bezpiecznym poziomie utrzymywało się zadłużenie długoterminowe, w tym z tytułu pożyczek i kredytów, • odsetek firm osiągających zyski netto w ogólnej liczbie firm wzrósł do 84,1% , tj. o 2,8 p.p. więcej niż w 2012 r. i o 6,8 p.p. więcej niż w 2011 r.

25. Konkluzje 4. Eksport mięsa i jego produktów jest jednym z głównych czynników rozwoju przedsiębiorstw przemysłu mięsnego w Polsce. Potrzebna jest zatem kontynuacja podjętych wcześniejdziałań, takich jak m.in.: • dywersyfikacja rynków zbytu (poszukiwanie atrakcyjnych i perspektywicznych rynków oraz szybki powrót na rynki azjatyckie, bliskiego wschodu, WNP), • skuteczna i ukierunkowana promocja (2-3 produktów utożsamianych z Polską), • dbałość o dobry wizerunek polskiego przetwórstwa mięsnego oraz o jakość oferowanych produktów, • poprawa efektywności produkcji (większe wykorzystanie mocy produkcyjnych, specjalizacja). 5. Innym ważnym elementem wpływającym na rozwój branży mięsnej, jest wzrost spożycia mięsa w naszym kraju, zwłaszcza wołowego i wieprzowego, czemu nie sprzyja trwający od kilku lat regres w chowie trzody chlewnej oraz wysokie ceny mięsa wołowego przy braku powtarzalności jego jakości. Konsumenci - a zwłaszcza ci bardziej zamożni, zwracają większą uwagę na jakość mięsa i jego produktów, akceptując ich wyższą cenę w zamian za smak, trwałość, naturalne przyprawy, brak konserwantów itp. Jest to szansa dla małych firm sprzedających swoje produkty na runkach lokalnych czy w niszach rynkowych.

26. Konkluzje 6. Wyniki ekonomiczno–finansowe przemysłu mięsnego w 2014 roku w porównaniu z 2013 rokiem mogą się pogorszyć i być zbliżone do tych z 2011 roku. Na taki stan rzeczy wpływ będą miały niewątpliwie perturbacje na rynku mięsa wieprzowego, wynikające z wykrycia w naszym kraju przypadków Afrykańskiego Pomory Świń (ASF) u 2 padłych dzików w lutym tego roku, co stało się pretekstem do wprowadzenia embarga na polską wieprzowinę przez kraje z tzw. Unii Celnej zawiązanej przez: Rosję, Białoruś oraz Kazachstan. Embargo wprowadziły też inne kraje trzecie w tym m.in.: Chiny, Japonia i Korea, co znalazło odzwierciedlenie w niższych obrotach handlowych mięsem wieprzowym z Polski. Czym dłużej stan ten będzie trwał, tym oczywiście rysują się gorsze perspektywy dla branży mięsnej - nie tylko w tym roku, ale również w następnych latach. Większa konkurencja na rynku krajowym doprowadzi do obniżania i tak niskich marż przetwórczych, a to może spowodować większą liczbę upadłości firm przemysłu mięsnego. Trzeba mieć nadzieję, że w II półroczu tego roku, uwarunkowania zewnętrzne zmienią się na korzyść i chociaż w części uda się powrócić na te rynki.

27. Dziękuję za uwagę,

28. Charakterystyka przedsiębiorstw przemysłu mięsnego oraz drobiarskiego według grup wielkości przedsiębiorstw