DŹWIĘK

1. DŹWIĘK KAMERTONY

2. Co to jest dźwięk? • Dźwięk jest falą akustyczna, podłużną, która rozchodzi się w danym ośrodku, zdolna wytworzyć wrażenie słuchowe, które dla człowieka zawarte jest w paśmie miedzy częstotliwościami granicznymi od ok. 16Hz do 20 kHz. • W potocznym znaczeniu dźwięk to każde rozpoznawalne przez człowieka pojedyncze wrażenie słuchowe.

3. Rezonans akustyczny • Zjawisko wzmocnienia drgań akustycznych powstałych na strunach, membranach, słupach powietrza, jeżeli częstości drgań wymuszonych zbliża się do częstości drgań własnych układu. Rezonans akustyczny wykorzystuje się w pudłach rezonansowych instrumentów muzycznych, dzięki czemu lepiej słyszymy brzmienie instrumentu.

4. Kamertony • Cel: Ukazanie rezonansu za pomocą kamertonów. • Pomoce: dwa kamertony, młoteczek • Czynności: • Ustawiamy kamertony otwartymi częściami do siebie. • Następnie młoteczkiem uderzamy w jeden kamerton. • Czekamy chwile, po czym odsuwamy kamerton uderzany. • Wynik: Dźwięk jest słyszalny na drugim kamertonie.

5. Wnioski: Zachodi tu rezonans akustyczny. Pierwszy kamerton przekazuje drgania drugiemu, po czym ten drugi zaczyna drgać, wydając dźwięk.

6. Ping – pong i kamertony • Cel: Ukazanie rezonansu za pomocą kamertonów. • Pomoce: dwa kamertony, młoteczek, ping – pong, statyw, nitka • Czynności: • Ustawiamy ping - ponga, tak aby dotykał jednego z kamertonów. • Drugi kamerton ustawiamy pustym wnętrzem do drugiego. • Uderzamy w drugi kamerton. • Wynik: Widać jak ping - pong zaczął drgać.

7. Wnioski: Zachodzi tu rezonans akustyczny. Kamerton uderzony przekazał pierwszemu drgania, po czym ping – pong przejął te drgania od pierwszego i zaczął się poruszać.

8. Brzdęk! • Cel: Pokazanie wpływu długości drgającego przedmiotu na dźwięk przezeń wydawany. • Pomoce: linijka • Czynności: • Połóż linijkę na stole, zostawiając jej część (20cm) poza stołem. • Przyciśnij dłonią część linijki leżącą na stole. • Drugą ręką naciśnij wystający kawałek linijki i puść go. • Podczas gdy linijka drga, szybko wsuwaj ją na stół. • Wsłuchaj się w dźwięk wydawany przez linijkę. • Wynik: Wydawany dźwięk staje się coraz wyższy, w miarę jak zmniejsza się długość części linijki wystającej poza stół.

9. Wnioski: Dźwięk wytwarzany jest przez drgające przedmioty. Jest on tym wyższy, im częstsze są te drgania. Skracanie drgającej linijki powoduje, że porusza się ona coraz szybciej, wykonując coraz częstsze drgania. Dlatego też dźwięk stawał się coraz wyższy.

10. DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ Marta Wieczorek Katarzyna Zając