Digitale tachograaf

1. Digitaletachograaf

2. Leerdoelen; • De kandidaat kan de begrippen zoals arbeidstijd, rijtijd, pauze en rusttijd op de juiste manier toepassen. (kennisdoel) • De kandidaat is in staat uitleg te geven over deze begrippen. (kennisdoel) • De kandidaat kan op zowel de digitale als de analoge tachograaf aangeven op welke wijze de arbeidstijd, de rijtijd, de pauze en de rusttijd wordt aangegeven. (kennisdoel) • De kandidaat is in staat aan te geven hoe en wanneer de dagelijkse en de wekelijkse rusttijd moet worden toegepast. (kennisdoel) • De kandidaat kan middels de tachograaf aangeven hoe deze tijden moeten worden geregistreerd. (vaardigheidsdoel) • De kandidaat kan aangeven over welke periode de geregistreerde gegevens in het voertuig moeten worden bewaard en over welke periode deze gegevens ten kantore van de onderneming moeten worden bewaard op basis van de Arbeidstijdenwetgeving. (kennisdoel) • De kandidaat kan uitleggen hoe hij kan zien tot wanneer de goedkeuring van de tachograaf geldt en kan uitleg geven over de informatie die terug te vinden is op het installatieplaatje. (vaardigheidsdoel)

3. Leer onderdelen; • De Arbeidstijdenwetgeving • Vervoerscategorieën • De regels van de Arbeidstijdenwet en het Arbeidstijdenbesluit vervoer • Samenloopregeling • De tachograaf • De digitale tachograaf • Het gebruik van de digitale tachograaf • Verlies, defect of diefstal bestuurderskaart • De werkgever • Controle onderweg • Onderhoud tachograaf • Toetsen en functies • De tijd instellen • Bediening van de tachograaf • Wat leest u op het display • Het menu • Gebruik printer

4. Voorwoord; De groeiende complexiteit van het nationale en internationale verkeer stelt hoge eisen aan de vakbekwaamheid van vrachtauto-, bus- en touringcarchauffeurs. Het kwaliteitsniveau van chauffeurs is niet alleen van groot belang voor de verkeersveiligheid, maar ook voor de concurrentiepositie van het bedrijfsleven en van vervoersondernemingen.

5. Arbeidstijdenwetgeving De Arbeidstijdenwet In deze Arbeidstijdenwet staat onder meer vermeld hoe lang een werknemer op een dag of in een week mag werken. Ook worden de minimale pauzes en rusttijden voorgeschreven. In de Arbeidstijdenwet worden eisen gesteld met het oog op de gezondheid, veiligheid en welzijn, maar tevens om de werkzaamheden, privé, maar ook zorgtaken te combineren. Deze eisen, dus de regels, gelden voor werknemers van 18 jaar en ouder. Voor kinderen onder 16 jaar en voor jongeren in de leeftijd van 16 en 17 jaar gelden aangepaste regels. Dat geldt overigens ook voor zwangere en pas bevallen vrouwen.

6. Het Arbeidstijdenbesluit (ATB) De Arbeidstijdenwet In het ATB staan een aantal uitzonderingen en aanvullingen op hetgeen in de Arbeidstijdenwet vermeld staan. In het ATB vervoer staan een aantal specifieke regels voor arbeid in het wegvervoer. • Vrachtautos • Bussen • Taxi’s

7. Vervoerscategorie (1) 1. Zwaar vervoer Meer dan 3.500 kg 2. Uitzondering categorieën “zwaar “ wegvervoer Dit zijn voertuigen zonder tachograafplicht • Openbaar vervoer “bussen “ • Voertuigen waarvan de toegestane maximum snelheid niet meer dan 40 km per uur • Voertuigen; • Strijdkrachten • Civiele bescherming • Brandweer • Korpsen handhaving openbare orde • Voertuigen, niet- commerciële vervoersoperaties m.b.t. humanitaire hulp • Voertuigen, speciaal voor medische doeleinden • Voertuigen, die worden beproefd met het oog op technische ontwikkelingen

8. Vervoerscategorie (2) 3. “Licht “wegvervoer” Iedere verplaatsing, lege of beladen toestand alsmede daarmee samenhangende werkzaamheden. • Een, vrachtauto waarvan een laadvermogen van meer dan 500 kg • Een, lossen trekker • Een, bus • Een, taxi, niet zijnde een ambulance

9. Vervoerscategorie (3) 4. Vervoer dat niet onder ATB vervoer valt, uitsluitend ATW • vrachtauto’s met een laadvermogen TOT 500 kg • Voertuigen met een maximum snelheid van 30 km/h • Voertuigen voor de handhaving openbare orde • Politievoertuigen • Strijdkrachten • Brandweer • Civiele bescherming • Medische doeleinden • Historische voertuigen • Reparaties en wegslepen • Testritten

10. Regels ATW en ATB vervoer Arbeidstijd Per dienst 12 uur Gemiddelde arbeidstijd 48 uur p/w bij een periode van 16 weken

11. Regels ATW en ATB vervoer Onder Arbeidstijd wordt verstaan • Laden en lossen • Toezicht houden op instappende en uitstappende passagiers • Schoonmaken • Technisch onderhoud • Administratieve werkzaamheden • Werkzaamheden om de veiligheid te waarborgen m.b.t. lading of passagiers

12. Regels ATW en ATB vervoer Houd echter rekening met het navolgende • Ziekte • Wettelijke en bovenwettelijke vakantie • Werk als lid van de OR of PVT Geen Arbeidstijd NIET als Arbeidstijd telt de tijd besteed is aan; • Pauze • Onderbreking van de rijtijd • Dagelijkse rusttijd • Wekelijkse rusttijd Let op met de beschikbaarheidstijd !!!

13. Regels ATW en ATB vervoer Pauze in de arbeidstijd Definitie van een pauze Een periode van tenminste 15 minuten waarin een werknemer vrij over zijn tijd kan beschikken Onderscheid tussen licht en zwaar vervoer; Lichtvervoer = Valt niet onder de verordening (EG) nr. 561/2006 Zwaar vervoer = Valt wel onder de verordening (EG) nr. 561/2006

14. . .

15. De rij- en rusttijden • De rijtijd • De ononderbroken tijd • De dagelijkse tijd • De wekelijkse rijtijd • De tweewekelijkse rijtijd • De dagelijkse rusttijd • De wekelijkse rusttijd • Arbeid op zondag • Nachtarbeid • Zwaar wegvervoer • Overmacht

16. .

18. Samenloopregeling Samenloop van regels komt voor als een werknemer verschillende werkzaamheden verricht, waarbij in de ene situatie de Arbeidstijdenwet (ATW) geldt en in de andere het Arbeidstijdenbesluit vervoer (ATB-v). Samenloop komt in twee vormen voor: • Binnen één dienst • Tussen twee diensten

19. Tachograaf ‘Tachograaf’ is het Griekse woord voor ‘snelheidsschrijver’. Dit apparaat is een instrument dat werd en wordt gebruikt om de snelheden en de werkzaamheden te registreren en is verplicht voorgeschreven in vrachtauto’s en bussen. De tachograaf is in gebruik genomen in 1974 en registreert de snelheden, de tijdgroepen en de afstanden.

20. Sedert 16 juni 2010 zijn ook in de AETR-landen in alle nieuwe vrachtauto’s en bussen de digitale tachograaf verplicht gesteld. Ook zijn in 2010 de bepalingen van de rij- en rusttijden die in de Europese Unie werden gebruikt, van toepassing verklaard in de AETR-landen. Daarmee komt langzaam maar zeker een einde aan de verschillen in de rij- en rusttijden en het gebruik van de tachograaf tussen de EU-landen en de AETR-landen.

21. Uitzonderingen, gebruik van de tachograaf niet verplicht is • Voertuigen; • met een toegestane maximum snelheid van niet meer dan 40 km per uur; • van de strijdkrachten, brandweer en korpsen voor de handhaving…; • speciaal voor medische doeleinden; • die speciaal zijn uitgerust voor reparaties en wegslepen; • die op de weg worden beproefd met het oog op technische ontwikkeling, reparatie of onderhoud; • nieuwe of vernieuwde voertuigen die nog niet in gebruik zijn genomen; • of een combinatie van voertuigen die worden gebruikt voor niet-commercieel goederenvervoer en waarvan het toegestaan maximummassa niet meer dan 7.500 kg is; • commerciële voertuigen die krachtens de wetgeving van de lidstaat waar ermee wordt gereden een historische statuut hebben en die voor niet-commercieel vervoer van personen en goederen worden gebruikt.

22. EU landen

23. De digitale tachograaf De digitale tachograaf is verplicht : • in voertuigen ingericht voor het vervoer van meer dan acht personen, de bestuurder niet meegeteld; • in voertuigen ingericht voor het vervoer van goederen, al of niet voorzien van een aanhangwagen, waarvan • de toegestane maximummassa meer is dan 3.500 kg.

24. Gebruik digitale tachograaf Het is dus erg belangrijk dat de chauffeur en de werkgever goed op de hoogte zijn met het gebruik van deze nieuwe tachograaf. Op het moment dat beiden daarmee op de juiste wijze omgaan, loopt het bedrijf, maar ook de chauffeur minder risico op ongewenste situaties zoals boetes en rijverboden. Het is eveneens belangrijk dat de werkgever/planner maar ook de chauffeur zeer goed op de hoogte is met die rij- en rusttijden en het juiste gebruik van dit ‘nieuwe’ apparaat.

25. Verschillende merken De digitale tachograaf in z’n geheel bestaat in feite uit drie onderdelen. Een sensor die aangesloten zit op de versnellingsbak van het voertuig en die de gegevens daaruit doorstuurt naar deze digitale tachograaf. De kast met display en een ingebouwde printer. De tachograafkaart.

26. Tachograafkaarten Bij de digitale tachograaf wordt gebruik gemaakt van tachograafkaarten in plaats van tachograafschijven (of registratiebladen). We kennen vier soorten kaarten bij het gebruik van deze tachograaf.

27. Behandeling van de tachograafkaarten De gebruiker, dus ook u als chauffeur, doet er goed aan zorgvuldig om te gaan met de bestuurderskaart. Gebruik deze kaart niet voor andere doeleinden dan waarvoor deze bestemd is. Buig of knik de kaart niet. Houd de contactvlakken schoon, droog, vet- en olievrij en bewaar hem altijd in een beschermhoes. Leg de kaart niet in de directe omgeving van sterke elektromagnetische velden.

28. Het gebruik De digitale tachograaf wordt via de versnellingsbak met een sensor gevoed. Deze sensor geeft meetimpulsen door aan de tachograaf en deze gegevens worden omgezet in snelheid en in afstand. Enerzijds wordt deze data vastgelegd op het interne geheugen van de tachograaf en anderzijds op de in de tachograaf aanwezige bestuurderskaart(en).

29. De tachograaf aan de voorzijde 1. Display. 2. Toetsenveld chauffeur 3. Kaartlezer 4. Download-interface / kalibratie- interface. 5. Toetsenveld chauffeur 6. Kaartlezer 7. Ontgrendelingstoets printerlade. 8. Afscheurrand. 9. Menutoetsen. De Siemens VDO is de meest voorkomende tachograaf in de transport- en touringcarwereld.

30. Procedure invoer bestuurderskaart Zodra u de kaart in de linker kaartsleuf aanbrengt, ‘heet het apparaat u welkom’ en geeft direct aan dat er twee tijden zijn, namelijk de ‘UTC-tijd’ en de lokale tijd. De UTC-tijd is de tijd die overeenkomt met de Engelse tijd. De Nederlandse tijd, die afwijkt van de Engelse tijd, wordt aangegeven met de ‘lokale tijd’. Vervolgens laat het diplay de naam, vermeld op de bestuurderskaart zien en geeft aan wanneer de bestuurderskaart voor het laatst is gebruikt. Daarna volgt de vraag of u handmatig wilt invoeren. Dit is normaliter niet het geval, dus kunt u op ‘nee’ drukken. Zodra u de kaart in de linker kaartsleuf aanbrengt, ‘heet het apparaat u welkom’ en geeft direct aan dat er twee tijden zijn, namelijk de ‘UTC-tijd’ en de lokale tijd. De UTC-tijd is de tijd die overeenkomt met de Engelse tijd.

31. Welk symbolen kent deze tachograaf? Rijtijd Rusttijd of pauze Overige werkzaamheden Beschikbaarheid

32. Defecte tachograaf De werkzaamheden handmatig moeten bijhouden en dat kunt u doen op de achterzijde van het printpapier. U treft daar dezelfde gegevens aan als in het vroegere werkboekje. U moet hierop met pen bijhouden wat uw werkzaamheden zijn geweest. Zorg eerst dat uw naam, bestuurderskaartnummer en datum is ingevuld. Op het einde van de dag plaatst u uw handtekening ten teken dat u akkoord gaat met de ingevulde vervoerwerkzaamheden.

33. En dit nog Voldoende papierrolletjes Zorg ook dat u altijd voldoende papierrolletjes bij u heeft om te kunnen printen. 7 dagen regeling Informeer bij een defecte tachograaf ook zo snel mogelijk uw werkgever zodat deze een afspraak kan maken met de installateur. Tot die tijd mag u blijven rijden met deze defecte tachograaf mits u maar handmatig de werkzaamheden vastlegt. Storingen Ook veelvoorkomende storingen moet u melden bij de werkgever.

34. Verlies, defect of diefstal bestuurderskaart Verplicht daarvan aangifte te doen bij de plaatselijke, ook in het buitenland, politie. Vraag in elk geval zo snel mogelijk de nieuwe kaart aan bij Kiwa register. U heeft in principe 15 dagen de tijd om een nieuwe bestuurderskaart aan te vragen. Mocht u nadien uw oude kaart weer terugvinden, dan bent u verplicht deze kaart terug te sturen naar Kiwa register. Vraag in elk geval aan uw werkgever een verklaring ter bevestiging dat een nieuwe bestuurderskaart is aangevraagd.

35. De werkgever De werkgever gebruikt een bedrijfskaart of zoveel bedrijfskaarten als er nodig zijn om in het transport- of in het touringcarbedrijf de verplichtingen na te komen die opgelegd zijn op basis van de Arbeidstijdenwetgeving. De vervoerder kan tot 62 bedrijfskaarten aanvragen bij Kiwa-register. Voordat een nieuwe vrachtauto of bus in gebruik wordt genomen, plaatst de ondernemer de bedrijfskaart in de tachograaf en meldt zich aan.

36. De werkgever De werkgever heeft op basis van de Arbeidstijdenwetgeving de verplichting de werkzaamheden van de chauffeurs te laten vastleggen. Dit gebeurt dus door middel van de tachograaf. Vervolgens moet hij, volgens deze wetgeving, deze gegevens bewaren voor een periode van minimaal één jaar. Aangezien de bestuurderskaart een hoeveelheid informatie kan opslaan over een periode van 28 dagen, zal de werkgever dus steeds op tijd de opgeslagen informatie op de bestuurderskaart moeten kopieren en op het kantoor van de onderneming moeten bewaren.

37. De werkgever In artikel 11 van de Regeling tachograafkaarten staat vermeld dat de werkgever de gegevens van de bestuurderskaart uiterlijk om de drie weken moet kopieren en vastleggen in de bedrijfsadministratie. Veel bedrijven gebruiken hiervoor zogenaamde kaartlezers die op het kantoor of in de kantine hangen en waar de chauffeur zelf zijn kaart kan laten uitlezen.

38. Toezicht houden Op het moment dat alle gegevens op de computer zijn opgeslagen, kan door middel van de juiste programmatuur snel worden vastgesteld in hoeverre de regels met betrekking tot de rij- en rusttijden op de juiste wijze zijn nageleefd. Per chauffeur is dan eenvoudig te zien welke overtredingen er zijn gepleegd ten aanzien van die rij- en rusttijden. De werkgever heeft dan de taak de chauffeur hierover aan te spreken en dit vast te leggen. Op het moment dat de gegevens van de bestuurderskaart en het interne geheugen worden overgezet op de computer van de zaak, wordt er niets gewist op de bestuurderskaart en het interne geheugen, alleen maar gekopieerd.

39. Controle onderweg Indien een chauffeur onderweg wordt gecontroleerd, mogen de controleurs de rij- en rusttijd controleren aan de hand van de gegevens op de bestuurderskaart en op het interne geheugen. Meestal zal een controleur zijn controlepas in de tachograaf aanbrengen in de rechter kaartsleuf om te kunnen controleren in hoeverre de rij- rusttijden zijn nageleefd. Op het moment dat die controleur zijn kaart in de tachograaf plaatst, worden de gegevens van hem automatisch opgeslagen op uw bestuurderskaart en op het interne geheugen. De chauffeur hoeft aan het einde van de controle geen bevestiging meer te vragen dat hij gecontroleerd is. De tijd die wordt besteed aan die controle kan worden weggeschreven onder beschikbaarheidtijd.

40. Controle onderweg De controleur mag prints maken of gegevens downloaden om als bewijsmateriaal te dienen. Hij is echter niet bevoegd bestuurderskaarten in te nemen of in beslag te nemen tenzij daar misbruik van wordt gemaakt. In de regel wordt niet verder teruggekeken dan één week. In die periode wordt gekeken of de dagelijkse rusttijden en de wekelijkse rusttijd in acht zijn genomen. Uiteraard wordt wel gekeken in hoeverre de ononderbroken rijtijden en de pauzes in orde zijn.

41. Controle onderweg Waar u zich ook bevindt, u moet steeds over een periode van de lopende dag en 28 dagen daaraan voorafgaand, kunnen laten zien welke vervoerwerkzaamheden u heeft verricht. Controleurs kunnen ook verzoeken een print-out te maken van bepaalde dagen. Daar moet u dan wel gehoor aan geven. Werk zo veel mogelijk mee aan een controle des te minder problemen zult u ondervinden.

42. Onderhoud tachograaf De tachograaf moet uiterlijk om de twee jaar worden herkeurd. Dit gebeurt door een erkende installateur. Deze installateur zal met zijn installatiekaart de tachograaf herijken en controleren of het apparaat nog naar behoren werkt. Zodra dit is afgerond zal deze installateur een zogenaamde installatieplaatje aanbrengen nabij de tachograaf of in de deurstijl, waaruit blijkt dat de tachograaf is goedgekeurd.

43. Onderhoud tachograaf Op het installatieplaatje treft u de navolgende gegevens aan: - de naam en code van de installateur; - de datum van keuren; - het kenteken van het voertuig; - het impulsgetal; en - de bandenomtrek in millimeters.

44. Toetsen en functies 1. Informatie. 2. Bestuurder 3. Invoer Bestuurderskaart 4. Gegevens kan gedownload worden en alleen bestemd is voor de werkgever. 5. Bijrijder toetsen. 6. Invoer Bestuurderskaart voor de ‘tweede bestuurder’. 7. Printerlade kan worden geopend. 8. Uit, printpapier. 9. Menu-toets.

45. Functie van kaartsleuf 2 Wanneer het voertuig bemand is met twee bestuurders, wordt kaartsleuf 2 gebruikt voor degene die op dat moment het voertuig NIET bestuurt. Deze chauffeur is dan ‘beschikbaar’. Bij wisseling van bestuurder dienen ook de beide bestuurderskaarten te worden gewisseld van sleuf. Op het moment dat het voertuig slechts bemand is met één bestuurder, blijft kaartsleuf 2 leeg. Bij een eventuele controle van ondermeer Inspectie Leefbaarheid en Transport zal veelal kaartsleuf 2 worden gebruikt om met de controlekaart een onderzoek in te stellen op de naleving van de Arbeidstijdenwetgeving.

46. De menutoets De menutoets kan alleen worden gebruikt als het voertuig stilstaat. Dit is uiteraard gedaan om te voorkomen dat de bestuurder onder het rijden met deze menutoets aan de slag gaat en zijn aandacht niet meer op de weg heeft.

47. Gebruik menutoets tijdens het rijden Deze menutoets is dus te gebruiken als het voertuig stilstaat. Hier is echter één uitzondering op: U kunt al rijdend de pijltjestoets gebruiken om even te controleren hoe de stand van zaken is met betrekking tot de uitgevoerde ononderbroken rijtijd en de geldige pauze. Dit laat het apparaat voor een periode van 10 seconden zien om de chauffeur op de hoogte te stellen van de stand van zaken. Dan springt de tachograaf automatisch terug op de basisstand’. Als het voertuig stilstaat, kunt u natuurlijk wel actief bezig zijn in het menu. Als u op ‘OK’ drukt, komt u in het hoofdmenu.

48. Gebruik menutoets tijdens het rijden Dit menu ziet er als volgt - printen chauffeur 1 - printen chauffeur 2 printen voertuig - invoer chauffeur 1 - invoer chauffeur 2 invoer voertuig - display chauffeur 1 - display chauffeur 2 - display voertuig Afhankelijk van wat u zoekt gaat u met de ‘pijltjestoets ’ naar een van deze onderwerpen. Heeft u dit gevonden dan drukt u op ‘OK’ en gaat u verder zoeken in het ‘submenu’. Uit.

49. Gebruik menutoets tijdens het rijden Printen chauffeur 1 Invoer chauffeur 1 Display chauffeur 1 24 h dag Begin land 24 h dag Gebeurtenis Einde land Gebeurtenis Printen chauffeur 2 Invoer chauffeur 2 Display chauffeur 2 24 h dag Begin land 24 h dag Gebeurtenis Einde land Gebeurtenis Geen data ! Geen data ! Printen voertuig Invoer voertuig Display voertuig 24 h dag OUT > begin 24 h dag Gebeurtenis Boot/trein Gebeurtenis Snelheid Lokale tijd Snelheid Technische data UTC Correctie Technische data V-profielen Firma N-profielen

50. Gebruik menutoets tijden het rijden Per onderwerp vindt u dan de activiteiten waarmee u aan de slag kunt. Op het moment dat u de actie wilt starten, drukt u op ‘OK’. Wilt u vervolgens teruggaan naar het hoofdmenu, dan drukt u op de ‘pijltjestoets met punt’ die tegenover de OK-toets te vinden is.