werken met zorg werk maken van zorg

1. werken met zorgwerk maken van zorg pedagogische werkdag ....school

2. werken met zorgwerk maken van zorg

3. een kijk op ... • PRODIA : protocollen diagnostiek • een vernieuwdzorgcontinuüm • HGW : handelingsgericht werken

4. SITUERING PRODIA(PROtocollen DIAgnostiek) :consensus • verschillende netten : onderwijskoepels en CLB • overheid • wetenschappelijk onderzoek

5. SITUERING PRODIA(PROtocollen DIAgnostiek) : Integratie van verschillende denkkaders • protocollen • een continuüm van zorg • Handelingsgericht werken - HGW (school) • Handelingsgerichte diagnostiek – HGD (CLB) • Faire diagnostiek (kansarmen en allochtonen) • Rechtspositie en hulpverleningshouding

6. SITUERING PRODIA(PROtocollen DIAgnostiek) : Integratie van verschillende denkkaders • protocollen concreet uitgewerkte procedures om in de diagnostische praktijk te handelen en te beslissen specifieke instrumenten met de interpretatie- en beslissingscriteria in functie van een vraag. = de leidraad om het diagnostisch proces te structureren • een continuüm van zorg • Handelingsgericht werken - HGW (school) • Handelingsgerichte diagnostiek – HGD (CLB) • Faire diagnostiek (kansarmen en allochtonen) • Rechtspositie en hulpverleningshouding

7. http://www.prodiagnostiek.be/index.php http://www.prodiagnostiek.be/w_pdf_algemeen_deel.php http://www.prodiagnostiek.be/taal/ls_pdf_lezen_spellen.php http://www.prodiagnostiek.be/rekenen/r_pdf_rekenen.php http://www.prodiagnostiek.be/zb-vb/zbvb_pdf_zb-vb.php http://www.prodiagnostiek.be/hb/hb_pdf_hb.php

8. zorgvisie fase 0 preventieve basiszorg fase 1 verhoogde zorg zorgvisie fase 2 zorgvisie uitbreiding van zorg fase 3 overstap naar school op maat

9. een continuüm van zorg zorgvisie - “Een opvatting over hoe de zorg georganiseerd moet zijn uitgaand van een bepaald mensbeeld.” - “De missie van een school/scholengemeenschap over haar idee, normen en waarden over zorg, de aard en de omvang van de doelgroepen, het zorgbeleid, de vormgeving van de organisatie en de middelen binnen haar onderwijscontext.”

10. zorgvisie Fase 0: preventieve basiszorg Fase 1: verhoogde zorg zorgvisie zorgvisie Fase 2: uitbreiding van zorg Fase 3:overstap naar school op maat

11. SITUERING PRODIA(PROtocollen DIAgnostiek) : Integratie van verschillende denkkaders • een continuüm van zorg • Handelingsgericht werken - HGW (school) • Handelingsgerichte diagnostiek – HGD (CLB) • Faire diagnostiek (kansarmen en allochtonen) • Rechtspositie en hulpverleningshouding

12. Een visie op onderwijs Adaptief onderwijs : omgaan met verschillen / gelijke kansen Sommige kinderen profiteren onvoldoende van de onderwijsleeromgeving. Daarom : doelbewust afstemmen van de onderwijsleersituatie op verschillen tussen leerlingen van dezelfde groep.

13. Handelingsgericht werken (HGW) De uitgangspunten 1. onderwijs- en ondersteuningsbehoeften 2. afstemming en wisselwerking 3. de leerkracht doet er toe 4. aandacht voor het positieve 5. constructieve samenwerking 6. doelgericht (samen)werken 7. systematisch en transparant

14. Methodiek voor onderwijs • Gemeenschappelijk visie en taal • Wetenschappelijk ondersteund (evidence based) • Mee in evolutie met de nieuwe kijk op zorg en handicap (maatschappelijke ontwikkelingen) • Kwaliteitsindicatoren voor zorgbeleid

15. Uitgangspunt 1 onderwijsbehoeften en ondersteuningsbehoeften HGW

16. onderwijsbehoeften en ondersteuningsbehoeften Bewuste redenering : van wat ‘heeft’ de groep/het kind naarwat heeft de groep/het kind ‘nodig’ om een bepaald leerdoel te bereiken. hulpzinnen : de leerling heeft - instructies nodig die…… - opdrachten/materialen nodig die……. - leeractiviteiten nodig die……… - feedback nodig die……… - groepsgenoten nodig die…….. - een leerkracht nodig die……….. - ouders nodig die………… - een leeromgeving nodig die ………..

17. onderwijsbehoeften en ondersteuningsbehoeften • van probleembespreker naar nadenken over doelenen aanpak • oplossingsgericht werken geeft perspectieven • het concretiseert afstemming: hoe kunnen we dit aanpakken? • opent een communicatiekader: ADHD, dyslexie, ASS geeft niet altijd zicht op onderwijsaanpak maar kan richtinggevend zijn… • gelijke onderwijsbehoeften: geeft indicaties voor je preventieve basiszorg • ondersteuningsbehoeften: wat heb ik nodig als leerkracht om die aanpak te realiseren ?

18. Robert Marzoan Uitgangspunt 2 afstemming en wisselwerking HGW

19. afstemming en wisselwerking Effectieve leerkrachten behandelen niet alle leerlingen hetzelfde Wat is het effect op de aanpak van deze leerling in deze klasgroep en kan ik die afstemmen op wat nodig is? Kijken naar ‘problemen’ als: - Welke klas heb ik? - Hoe kan ik als leerkracht mijn aanpak organiseren zodat ik een zo goed mogelijk antwoord heb op die onderwijsbehoeften - Wat is haalbaar voor mij?

20. Leerling – leerkracht – klas : een driehoeksrelatie (uit: Leerkracht – Veerkracht , p.46) leerkracht centrale thema ouders buurt samenleving leerling klas

21. Robert Marzoan Uitgangspunt 3 58% De leerkracht doet er toe Robert Marzano HGW

22. De leerkracht doet ertoe van onderwijsbehoeften naar ondersteuningsbehoeften van de leerkracht  De leerkracht is de spil van veranderingsprocessen Wat heb ik nodig om een gewenste aanpak te bieden? Wat herinner je zelf bij het idee van een ‘goede’ leerkracht?

23. Meta- analyse 35 jaar en 1200 onderzoeken Marzano (2007) Schoolsucces 80% leerlingenkenmerken 20% thuissituatie binnen die 20% impact op ontwikkeling leerling: 33% door schoolfactoren - 66% door de leerkracht Leerontwikkeling bij kinderen 6% per jaar zonder onderwijs 14%bij de minste effectieve leerkracht 58% bij de meeste effectieve ... of elk jaar tot meer dan de helft van wat je reeds kent, erbij verwerven… Leerkracht pak je kans, benut de invloed die je hebt !

24. Leerkrachten maken een verschil(Karin Verschueren, 2009) Rol is niet spectaculair groot, maar wel betekenisvol Negatieve interacties zijn risicofactor voor ontwikkeling kind Openlijk kritiek in de klas: meer kans op probleemgedrag en minder kans op diploma. Voor kwetsbare leerlingen is positieve relatie compenserend. Feedback van leerkracht beïnvloedt sociale positie kind: andere kinderen nemen het over. verbeter het relationele,positieve klasklimaat

25. Uitgangspunt 4 Positieve aspecten “ “ HGW

26. Aandacht voor het “positieve” “Enkel focussen op problemen richt ons onbewust op wat niet goed gaat en zoeken bevestiging van onze zorg…” Systematisch zoeken naar sterke kanten van het kind, de ouders en de leerkracht(en) hulpzinnen • Wanneer gaat het wel goed? • Verbeter de samenwerking met kind, collega’s en ouders • Verhoog het gevoel van competentie; ze biedt perspectieven. • Motivatie neemt toe bij de leerling en de leerkracht • Benutten in aanpak = effectieve.(start tot model van aanpak)

27. belang van ernsttaxatie • objectiveren van de klacht • probleemanalyse op basis van concrete gedragingen • aan- of afwezigheid van positieve kenmerken en protectieve factoren • hoe meer risicofactoren en hoe minder protectieve factoren, hoe ernstiger

28. Robert Marzoan Uitgangspunt 5 constructieve samenwerking HGW

29. constructief samenwerken = constructief communiceren • Samenwerken met alle participanten en alle partijen vanuit hun deskundigheid • Ouders zijn welkom op school  gemeenschappelijk belang : hun kind • constructieve oudergesprekken • gedeeld verantwoordelijk:  leerkrachten zijn de onderwijsprofessionals  ouders zijn de ervaringsdeskundige • Praten metofover leerlingen en ouders?

30. Robert Marzoan Uitgangspunt 6 Doelgericht samenwerken HGW

31. Doelgericht samenwerken • concrete doelen voor leerlingen • een haalbaar en realistisch handelingsplan • uitgangspunt : - Wat heeft dit kind nodig? - Wat heeft de leerkracht nodig om doel te bereiken? • belang van de beginsituatie (beeldvorming) : - Wat weten we al? Wat willen we nog weten?....

32. Doelgericht werken haalbare en realistische doelen (SMART) voor leerlingen en ouders gerichte feedback en evaluatie gevoel van competentie voor de leerkracht en voor de leerling. planmatig werken Wat willen we veranderen en is dit veranderbaar ?

33. Robert Marzoan Uitgangspunt 7 Systematisch en transparant HGW

34. Systematisch en transparant • van denken naar doen als rode draad • doordachte formulieren en documenten ondersteunen systematiek en transparantie • Wie doet wat, wanneer en hoe? Hoe evalueren en wanneer volgen we op? • Zijn alle participanten betrokken en wordt er gecommuniceerd? • Zijn documenten functioneel?

35. Bronnenmateriaal Pameijer N. & van Beukering T. : HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK – een praktijkmodel voor diagnostiek en advisering bij onderwijsleerproblemen. Uitgeverij Acco, 2004 Pameijer N., van Beukering T., Schulpen Y., & Van de Veire H. : HANDELINGSGERICHT WERKEN OP SCHOOL – samen met leerkracht, ouders en kind aan de slag. Uitgeverij Acco, 2007 Pameijer N., van Beukering T., de Lange ,Schulpen & Van de Veire H.: Handelingsgericht werken in de klas. Uitgeverij Acco, 2009

36. werken met zorgwerk maken van zorg Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst Brugge

37. werken met zorgwerk maken van zorg Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst Brugge