SAĞLIK İNSAN GÜCÜ KARİYER PLANLAMASI

1. SAĞLIK İNSAN GÜCÜ KARİYER PLANLAMASI Yrd.Doç.Dr. Nefise Bahçecik

2. KARİYER KAVRAMI Yüksek gelir arzusu Sorumluluk alma Toplumsal statü Saygınlık Güç elde etme

3. KARİYER Kişinin yaşamı boyunca edindiği işe yönelik deneyim ve faaliyetlerle ilgili algıladığı tutum ve davranışlar dizisi

4. KARİYER Bireyin yaşam boyu sürdürdüğü işi ile ilgili pozisyonlar dizisi

5. KARİYER Genç yaşlarda ilerlemek amacıyla başlanılan ve emekliliğe kadar sürdürülen bir uğraştır

6. KARİYER • İlerleme olarak kariyer, çeşitli görevler arasında dikey hareketliliği • Meslek olarak kariyer, çeşitli işler arasındaki dikey hareketliliği • Yaşam boyu yapılan işler dizini olarak kariyer bireyin yaptığı işlerin bütününü kapsar

7. KARİYER KAVRAMININ TARİHSEL GELİŞİMİ • 1956 Anne Roe Meslekler Psikolojisi • 1957 Donald Supper Kariyer Psikolojisi • 1963 Triedeman ve Ohara Kariyer Gelişimi , Seçimi ve Uyarlanması • 1966 John Holland Meslek Tercihi Teorisi • 20.yüzyılın ortaları geleneksel kariyer anlayışının sonu • Yeni anlayış çok yönlü kariyer

8. ÇOK YÖNLÜ KARİYER Kişinin yetenek ve ilgilerindeki değişmeler ile iş ortamındaki değişmeler ve değerlendirmelere göre değişen kariyer

10. YAŞAM DÖNEMLERİNE GÖRE KARİYER AŞAMALARILevinson • Aileden ayrılma(16-22 yaş) Bireyin ailesiyle bağlarını kopardığı ve kendini bulmaya çalıştığı dönem Ekonomik destek-duygusal olarak aileye bağımlı Özgüven,öz yeterliliklerini sağlamada bağımsızlık girişimi

11. Yetişkinler dünyasına geçici kabul(22-29yaş) Birey öğrenimini tamamlayarak gelecek arayışlarına başlar Yaşam biçimi ve kariyer seçimi konusunda karar verir Yaşamda ve kariyerde doyum arayışı içine girer.

12. Geçiş dönemi(29-32 yaş) Birey yaşamının gelişmesini,kariyer hedeflerine ve kişisel gelişmesine göre değerlendirir,doyuma ulaşıyorsa yoluna devam eder,ulaşmıyorsa değişim kaçınılmazdır Yeni bir yöreye taşınma,işte ve kariyerde değişme

13. Yerleşme dönemi(32-39 yaş) Birey “birinin adamı” olmaya uğraşır Toplumsal ilişkiler ve arkadaşlıklar kesintiye uğrar Gelecekte güçlenmek ve üstlerce kabul edilmek ister Hami-koruyucu arayışı içindedir

14. Potansiyel “orta yaş krizi” dönemi(39-43 yaş) Birey kariyer ilerlemesini ikinci kez değerlendirir, işinden doyumlu ise işine sarılır ve devam eder yaşamında övünülecek başarılar elde eder, Beklentileri gerçekleşmiyorsa orta yaş krizi kaçınılmazdır; küskünlük,keder,işi bırakma,alkol bağımlılığı,yönetsel kariyeri tehlikeye sokma

15. Yenilenme(43-50 yaş) Birey geçmişte kendine mutluluk veren başarıları ve deneyimiyle yaşamını sürdürür, Kariyerde doruğa ulaşma,rekabetçi ortamda hareket edebilme,toplumsal bağları güçlendirme, aile ilişkilerine daha fazla önem verme

16. YAŞAM DÖNEMLERİNE GÖRE KARİYER AŞAMALARICarnal ve Maxwell • Kristalleşme(14-18 yaş) Birey gelecekte kendine uygun olabilecek işleri ve bilgileri edinir • Tanımlama(18-21 yaş) Kariyer düşüncesi özel alanlara yönelir ve eğitim-öğretime önem verilir

17. Uygulama(21-24 yaş) Kariyer tercihi uygulanır,iş fırsatlarıyla ilgili araştırmalar yapar • İstikrar(25-35 yaş) Birey özel bir iş alanına uyum sağlar,işe uygun becerilerini geliştirmek için fırsatlar araştırır • Birleştirme(30-40 yaş) Kariyer belirlenmiştir, işiyle ilgili becerileri geliştirir ve uygular

18. MESLEK SEÇİMİ ve KARİYER Meslek seçimi için iki temel veriye ihtiyaç vardır. 1.Kişilik özellikleri 2.Mesleklere ilişkin bilgiler

19. KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ • Bireysel vizyon • Kişisel hedefler

20. MESLEKLERE İLİŞKİN BİLGİLER • Çalışma koşulları • Çalışma olanakları • Yetkinlikler • Kariyer olanakları • Mesleğin geleceği

21. KARİYER SEÇİMİ SÜRECİNDE NELER YAPILMALIDIR? Kriterlerin ortaya konması Birey ilgi duyduğu alanı saptamalı Kariyer hedefi belirlenmeli Birey kendisini iyi tanımalı 2.Bireyin kendisini tanıması Kişilik yapısı,ilgi alanları, yetenekler dikkate alınarak mesleğe yönelimde bulunulmalı, Kişilik özellikleri ile meslek seçimi arasındaki ilişki konusunda bilimsel çalışmalar bireye yön vermeli 3.Mesleklerin tanınması Birey hangi mesleğin kendi kişilik yapısına uygun olduğu konusunda etkin karar vermeli Meslek seçiminde mesleğin ekonomik şartları,popülerliği belirleyici olmamalı Meslekler hakkında ayrıntılı bilgi edinilmeli

22. KARİYER SEÇİMİNİ ETKİLEYEN UNSURLAR • Sosyal geçmiş • Kişilik gelişimi • Değer gelişimi • Bireysel beklentiler • İlgi • Yetenek • Cinsiyet

23. SOSYAL GEÇMİŞ • Aile Ailenin sosyo-ekonomik yapısı Aile çevresi Anne-babanın eğitim düzeyi • Alınan eğitim

24. KİŞİLİK GELİŞİMİ • Karakter • Mizaç (Huy) • Yetenek faktörleri • Kurallara uyma • Bireysel beklentiler • Örgütsel etkinlik,bağlılık

25. DEĞER GELİŞİMİ • Aile • Öğretmenler • Toplumsal etkiler

26. BİREYSEL BEKLENTİLER • Başarılı olmak • Meslekte bir yer edinme beklentisi • Ödül • Ekonomik gelir

27. İLGİ • İş doyumu • İşten hoşlanma

28. YETENEK • Birey yetenekleri ölçüsünde kariyer tercihi yapmalı

29. CİNSİYET • Biyolojik özellikler • Duygusal özellikler

30. KARİYER SÜRECİNDE MESLEK DEĞİŞTİRME NEDENLERİ • İşin özelliği Kısa süreli yapılabilen meslekler(spor v.b.) • Mesleğin basamak olarak kullanılması Diğer bir mesleğe geçmek için sürdürmek • Mesleki sistemde değişmeler Mesleklerde meydana gelen değişimler

31. Kıdem yükselmesine bağlı değişmeler Kıdem yükselmesinin beklentilere cevap vermemesi • Meslek dışı değişmeler Yeni ilgi ve yükümlülükler

32. KARİYER SORUNLARI 1.Kariyerde karşılaşılan özel sorunlar • Cinsiyetten kaynaklanan sorunlar • Çift kariyerli eşler • Ay ışığı sorunu • Çift kariyerlik

33. 2.Kariyer dönemi sorunları • Başlangıç dönemi sorunları • Kariyer ortası sorunları Kariyer düzleşmesi Beceri ve yeteneğin yitirilmesi • Kariyer sonu sorunları

34. KARİYER ENGELLERİ • Gözden düşme • Bireyler arası çatışma • Üst yönetimle anlaşmazlık • Aşırı rekabet hırsı • Çevreye karşı olumsuz davranış • Uyumsuzluk • Yeteneksizlik

35. İşten çıkartılma • Performans düşüklüğü • Kurumun bir bölümünün kapatılması • Kurumsal küçülme

36. Stres ve tükenmişlik • İş güvenliği • Kariyer beklentisi • Kariyer gelişimi fırsatlarının kullanılmaması • Rol belirsizliği • Çalışma koşulları • İnsan ilişkileri • İş yükü

37. Engellenme • Bireyin gereksinimleri, • yetersizliği, • yükselen olumsuz duyguları, • aşırı ya da düşük düzeyde güdülenme • Ekonomik koşullar

38. KARİYER KALIPLARI • Kararlı kariyer kalıbı • Doğrusal kariyer kalıbı • Spiral kariyer kalıbı • Çoklu deneme kariyer kalıbı

39. KARİYER KALIPLARI • Kararlı kariyer kalıbı Birey mezun olduktan sonra iş gücüne katılır, çalışma yaşamı boyunca aynı kariyerde kalır.

40. KARİYER KALIPLARI • Doğrusal kariyer kalıbı Birey örgüt hiyerarşisi içindeki düzeyde bir önceki işe göre daha fazla sorumluluk bilgi ve beceri gerektiren işlerde ardarda ilerlemesidir.

41. KARİYER KALIPLARI • Spiral kariyer kalıbı Bireyin birbirinden önemli farklılıkları olmayan ancak farklı alanlardaki işlerde çalışmasıdır.

42. KARİYER KALIPLARI • Çoklu deneme kariyer kalıbı Bireyler bir işten diğerine sık sık iş değiştirirler ve bir alanda kararlı olmaya yetecek sürede

43. Kariyer Yönetimi Bireysel kariyer amaçlarının oluşturulması, Amaçların başarılması için stratejilerin geliştirilmesi, Amaçların yeniden gözden geçirilmesi, Birey, iş ve kurum hakkında yaşam boyu öğrenme süreci.

44. Kariyer yönetimi, çalışanların kendi kariyerlerini yönetme sorumluluğunun verilmesi ve gerekli desteğin sağlanması sürecidir. Kariyer yönetimi, bireyin kariyer planının örgütün kariyer geliştirme araçları ile desteklenmesidir.

45. Kariyer yönetimi, bireylere işgücü ihtiyaçlarını tatmin etme ve bireysel kariyer hedeflerini başarmalarına fırsat verme olanağını kılan amaç, plan ve stratejileri belirleyip uygulanmasını sağlayan süreçtir.

46. Kariyer Yönetiminde Genel Amaçlar Örgüt ihtiyaçlarını sağlamak Deneyim ve eğitime sahip bireyleri sağlamak Bireylere rehberlik etmek ve cesaret vermek

47. Kariyer Yönetiminde Özel Amaçlar Bireylerin ihtiyaç duyacakları nitelik ve becerileri geliştirmelerine yardımcı olmak Örgüt amaçları ile personel beklentilerini bütünleştirmek. Yeni kariyer yolları geliştirmek Kariyer durgunluğu gösteren çalışanları yeniden güdülemek Çalışanlara kariyerleri ve gelişimleri için fırsat tanımak

48. Kariyer Yönetiminin Yararları Eşit istihdam fırsatı; kariyer geliştirme programı çalışanlara ilerleme fırsatı sağlar. İş yaşamında kalite; çalışanlar iş memnuniyeti ve daha çok kariyer fırsatı beklentisi içindedir. Yetenekli personel rekabeti sağlama; profesyoneller kariyerlerini destekleyen ve kariyer geliştirme programları bulunan kurumları tercih ederler. Eskimeden sakınma; teknolojide hızlı değişmeler, ekonomik iniş ve çıkışlar, tüketici taleplerindeki değişmeler bilgi ve beceride eskimeye neden olur. Personel kaybetmeme; kariyer geliştirme programları, çalışanın örgütten ayrılmasını engelleyebilir. Personelden yararlanmayı geliştirme; çalışanlar kendilerine uygun, sevdikleri bir işte çalıştıklarında performansları daha yüksek olmaktadır.

49. Kariyer Yönetiminin Unsurları Kişisel gereksinimleri, yetenekleri ve ilgileri değerlendirme Kişisel başarımı değerlendirme, Gelişmekte etkinliklerini planlama

50. Kariyer Yönetimini Etkileyen Unsurlar Örgütün kariyer planlarına ve amaçlarına uygun olmalı, Tepe yöneticiler sürekli destek vermeli, Yöneticiler sürece olumlu bakmalı, Yöneticiler sonuçları objektif olarak değerlendirmelidir.