RYBY – KRĘGOWCE WODNE

1. RYBY – KRĘGOWCE WODNE Pracę wykonała Karolina Ornat

2. Przystosowanie ryb do życia w wodzie : • Opływowy kształt ciała. • Skóra na której znajdują się łuski pokryte śluzem. • Płetwy, umożliwiają poruszanie się. • Skrzela, umożliwiają oddychanie pod wodą.

3. Wymiana gazowa u ryb • Skrzela ryby składają się z blaszek osadzonych na kostnym łuku skrzelowym. Blaszki te są silnie ukrwione, dzięki czemu tlen łatwo przenika z wody do krwi.

4. Rozmnażanie i rozwój ryb • Ryby rozmnażają się składając ikrę. Zapłodnienie następuje poza organizmem samicy, gdy po złożeniu jaj samiec polewa ikrę nasieniem. U większości gatunków ryb rozwój jaj aż do momentu wylęgu odbywa się bez udziału rodziców. Zazwyczaj samce swym wyglądem nie różnią się zbytnio od samic, nie można ich wcale odróżnić lub jest to bardzo trudne. W okresie godowym u wielu gatunków ryb następują jednak zmiany ubarwienia, a u niektórych gatunków zmienia się również kształt ciała.

5. Budowa zewnętrzna ryby • Głowa • Kręgosłup • Płetwy brzuszne • Płetwy piersiowe • Płetwa odbytowa • Płetwa ogonowa • Płetwy grzbietowe

6. Budowa wewnętrzna ryb • Ciało ryby podzielone jest na głowę, tułów i ogon. Głowa łączy się z tułowiem nieruchomo, nie występuje odcinek szyjny. Szkielet ryb jest zbudowany z chrząstek (chrzęstnoszkieletowe) lub kości (kostnoszkieletowe). Składa się z czaszki, kręgosłupa, żeber, szkieletu pasów, szkieletu płetw oraz - charakterystycznych dla ryb kostnoszkieletowych - skostnień międzymięśniowych, tzw. ości. Szczęki są ruchome, z wyjątkiem zrosłogłowych, u których górna szczęka jest trwale połączona z puszką mózgową. Dużą ruchliwość szczęk ryby zawdzięczają połączeniu żuchwy z puszką mózgową za pośrednictwem górnej części łuku gnykowego (czaszka hyostyliczna). • Kręgosłup tworzą dwuwklęsłe (amficeliczne) kręgi, których liczba jest cechą gatunkową. Między kręgami zachowane są resztki struny grzbietowej. Do kręgów w części tułowiowej przytwierdzone są żebra.

7. Układ rozrodczy • Ryby są zwierzętami rozdzielnopłciowymi. Sporadycznie zdarza się hermafrodytyzm (niektóre strzępielowate) i gynogeneza (odmiana partenogenezy). Znane są również gatunki zdolne do zmiany płci (Amphiprion, Premnas, Xiphophorus). • Układ rozrodczy składa się z gonad i przewodów wyprowadzających. U gatunków rozdzielnopłciowych samica posiada jajniki, a samiec – parzyste jądra.

8. Układ krwionośny ryb • Serce ryb chrzęstnoszkieletowych (tzw. serce skrzelowe) zbudowane jest z zatoki żylnej, przedsionka, komory i stożka tętniczego z zastawkami. U ryb kostnoszkieletowych nie występuje stożek tętniczy. Zamiast niego ryby te mają opuszkę tętniczą, która jednak zbudowana jest z mięśni gładkich (jest zgrubieniem tętnicy), więc nie wchodzi w skład serca[1]. Jednokierunkowy przepływ krwi zapewniają zastawki. Ryby mają jeden obieg krwi. Krew z tkanek ciała dostaje się do zatoki żylnej, która pompuje ją do przedsionka serca. Skurcz przedsionka przekazuje krew do komory. Z komory krew wpływa tętnicami do skrzeli. Skrzela oplecione są siecią naczyń włosowatych. W nich zachodzi wymiana gazowa. Krew wzbogacona w tlen, rozprowadza go po całym organizmie. Zabiera z komórek dwutlenek węgla i wraca żyłami do zatoki żylnej, a następnie do przedsionka i cykl się powtarza.

9. Kręgosłup • Kręgosłup ryb jest elastyczny i pozwala na dużą ruchliwość ciała, szczególnie ogona.

10. Znaczenie ryb • Ryby odgrywają dużą rolę w przyrodzie, ponieważ są ważnymi elementami wielu łańcuchów pokarmowych. Stanowią również podstawowe źródło pożywienia ludzi. Niezwykle cienionym pokarmem jest kawior, czyli ikra ryb, takich jak jesiotr czy łosoś. Ryby mają właściwości lecznicze. Na przykład dzieciom i młodzieży podaje się tran – płynny tłuszcz uzyskiwany z wątroby dorsza.