Giriş

1. Pasif Sigara İçiciliği Genel Anestezi Alan Çocuklarda Perioperatif Olumsuz Etkilerle İlişkilidir: Prospektif, Çift kör, Klinik Çalışma. Tülay Hoşten Seyidov1, Levent Elemen2, Mine Solak1, Melih Tugay2, Kamil Toker1Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi 1-Anesteziyoloji ve Reanimasyon A.D. 2-Çocuk Cerrahisi A.D.

2. Giriş Pasif sigara içiciliği tütün içilen yerlerde yanan sigara dumanı ve ekshale edilen sigara dumanının karışımıyla kirlenen havanın solunmasını ifade eder.

3. Giriş Sigara dumanı içerdiği yüksek oranda amonyum, benzen, nikotin, CO ve çeşitli karsinojenler nedeniyle insan sağlığına ciddi derecede zarar verir.

4. Giriş Sigara dumanına maruz kalan çocuklarda astım ve havayolu reaktivitesi daha sık görülür, infantlarda alt solunum yolu enfeksiyonları artar. Üst havayollarındaki hücresel ve mukosiliyer fonksiyonun bozulmasına bağlı olarak orta kulak enfeksiyonlarının arttığı da bilinmektedir. Chilmonczyk B, N Engl J Med, 1993. Wrihgt AL, J Pediatr, 1991. Etzel RA, Pediatrics, 1992.

5. Giriş Aynı zamanda sigara dumanına maruz kalan çocukların genel anestezi almaları durumunda havayolu komplikasyonlarının arttığı da bildirilmiştir Skolnick ET, Anesthesiology, 1998.

6. Amaç Çalışmamızın amacı genel anestezi altında opere olan çocuklarda pasif sigara içiciliği (PSİ) prevelansını ve perioperatif solunum komplikasyonlarıyla (POSK) ilişkisini araştırmaktır.

7. Materyal ve Metod Prospektif, çift kör yapılması planlanan çalışmaya, etik kurul onayı alındıktan sonra 01- Haziran-30 Eylül 2008 tarihleri arasında Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi ameliyathanesinde genel anestezi altında opere olan 3 ay- 12 yaş arası hastalar dahil edildi.

8. Materyal ve Metod POSK • Öksürük (3 veya daha fazla epizod ve bir epizod enaz 5 saniye süreli) • Laringospazm (aktif glottik açıklık gerektiren) • Havayolu sekresyonlarında artış • Nefes tutma (15 saniyeden uzun süren) • Bradikardi (KAH’ ın bazal değerinden % 50 azalması) • Desatürasyon (SpO2 < % 95) olarak tanımlandı.

9. Materyal ve Metod • Tüm hastalarda anestezi indüksiyonu bir uzman ve en az iki yıllık anestezi asistanı tarafından gerçekleştirildi. • POSK anestezi süresince (indüksiyon-uyanma) ve anestezi sonrasında (derlenme) olmak üzere, çocuğun anestezi indüksiyonunu gerçekleştiren ve PSİ den habersiz uzman anestezist tarafından değerlendirildi.

10. Materyal ve Metod • PSİevde çocuğun yanında veya başka bir odada günde en az 10 tane sigara içilmesi olarak tanımlandı. • Anestezi sonrasında, derlenmede, POSK dan habersiz derlenme hemşiresi tarafından çocuğun anne, baba veya bakıcısından alınan anamnezle öğrenildi.

11. İstatistiksel analiz NCSS 2007 & PASS 2008 programı kullanıldı. Tanımlayıcı istatistiksel metodların (Ortalama, Standart sapma) yanısıra kantitatif verilerde student t test ve Mann Whitney U test, kalitatif verilerin karşılaştırılmasında ise Ki-Kare testi ve Fisher’s Exact Ki-Kare testi kullanıldı. Sonuçlar %95’lik güven aralığında, anlamlılık p<0.05 düzeyinde değerlendirildi.

12. Sonuçlar • Çalışma süresince toplam 239 hasta değerlendirildi. • Akut veya kronik havayolu veya akciğer hastalığı ve astımı olan, son altı hafta içinde öksürük nedeniyle medikal tedavi alan 17 hasta çalışma dışı bırakıldı.

13. Toplam 222 PSİ 121 % 54.5 Kontrol 101 % 45.5 BABA 70 %57.8 ANNE 12 %9.9 ANNE+BABA 39 % 32.2

15. POSK 23 ( % 10.4 ) PSİ 17 ( % 14.1 ) Kontrol 6 ( % 6 )

17. Sonuçlar Derlenme süreleri PSİ: 5.89±7.37 dk Kontrol: 4.86±4.49 dk P=0.22

18. Tartışma Yapılan bir çalışmada genel anestezi alan çocuklarda PSİ ile havayolu komplikasyonlarının anlamlı derecede arttığı gösterilmiştir. Başka bir çalışmada ise üst solunum yolu enfeksiyonu olmadıkça PSİ nin havayolu komplikasyonlarını etkilemediği belirtilmiştir. Skolnick ET, Anesthesiology, 1998. Mamie C, Pediatric Anesthesia, 2004

19. Tartışma PSİ, extübasyon sonrası laryngospazmını, derlenmede oksijen desatürasyonunu, öksürük ve nefes tutma insidansını arttırır. Lakshmipathy Anesth Analg 1996 Lyons B, Anaesthesia, 1996. Skolnick ET, Anesthesiology, 1998.

20. Tartışma Komplikasyonların dağılımında anlamlı fark bulunmasa da üst havayolu sekresyonlarının özellikle derlenme döneminde fazla olduğu dikkati çekmektedir. Komplikasyonlardaki dağılımın istatistiksel olarak anlamlı olabilmesi için daha 160 hastaya ihtiyaç vardır ve bu nedenle çalışmamız halen devam etmektedir.

21. Tartışma Sigara maruziyeti goblet hücre metaplazisine ve proximal trakea ve küçük havayollarında aşırı mukus üretimine neden olur. Hayvanlarda sigara inhalasyonuyla yapılan çalışmalar proksimal trakeada goblet hücre sayısının arttığını göstermiştir. Churg A, Am J Physiol Lung Cell Mol Physiol, 2008 Jones R, Br.Med j, 1972

22. Derlenme döneminde artmış üst havayolu sekresyonları goblet hücre sayısındaki artış ve aşırı mukus üretimiyle ilişkilendirilebilir.

23. Tartışma Buna rağmen derlenme sürelerinin her iki grupta da benzer olması derlenme hemşirelerimizin deneyimli olması ve PSİ ile birlikte solunum komplikasyonlarını arttıracak risk faktörlerine sahip hasta gruplarının çalışma dışı bırakılmasıyla ilişkili olabilir.

24. Tartışma • PSİ nin kotinin düzeyiyle değil de aileden alınan anamnezle tanımlanması çalışmamızın zayıf yönlerinden biri gibi görülebilir. • PSİ de aile anamnezinin gerçekçi olmadığına dair yayınlar olduğu gibi, idrar kotinin düzeyleriyle aile anamnezinin uyumlu olduğuna dair yayınlar da bulunmaktadır. • Bir çalışmada aile anamneziyle PSİ’ nin sorgulanmasının pratik ama değerli bir yöntem olacağı belirtmiştir. Boyacı H, Pediatr Int, 2006. Skolnick ET, Anesthesiology, 1998. Jones DT, Otolaryngol Head Neck Surg, 2006.

25. Tartışma Çalışmamızda ameliyat öncesi dönemde idrar ve kan toplanmasının maliyetli ve zahmetli olacağı düşünülerek PSİ nin aile anamneziyle sorgulanması tercih edilmiştir.

26. Sonuç PSİ genel anestezi alan çocuklarda POSK’ larını arttırmıştır. PSİ prevelansının % 54.5 olduğu hatırlanırsa preoperatif dönemde PSİ’ nin sorgulanması genel anesteziye bağlı solunum komplikasyonlarının önlenmesi açısından önemlidir.