1 / 15

Praca doktorska napisana na seminarium z Komunikacji językowej z osobami z uszkodzonym słuchem

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Wydział Nauk Społecznych Instytut Pedagogiki. dr Aleksandra Borowicz Analiza stresu rodzicielskiego jako podstawa programu pomocy psychopedagogicznej dla rodziców dzieci z niepełnosprawnością słuchową.

cindy
Download Presentation

Praca doktorska napisana na seminarium z Komunikacji językowej z osobami z uszkodzonym słuchem

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Wydział Nauk Społecznych Instytut Pedagogiki dr Aleksandra BorowiczAnaliza stresu rodzicielskiego jako podstawa programu pomocy psychopedagogicznej dla rodziców dzieci z niepełnosprawnością słuchową Praca doktorska napisana na seminarium z Komunikacji językowej z osobami z uszkodzonym słuchem pod kierunkiem Prof. nadzw. KUL, dr hab. Kazimiery Krakowiak ----------------------------------------------------------------------------------- Konkurs „OTWARTE DRZWI” PFRON 2011

  2. Cel rozprawy Pierwszym i głównym celem rozprawy jest opracowanie podstaw programu pomocy psychopedagogicznej dla rodziców dzieci z uszkodzeniami słuchu, w oparciu o dogłębną analizę stresu, jakiego rodzice ci doświadczają. Problematyka stresu wiąże się z zagadnieniem wsparcia społecznego, dlatego analizy zostały uzupełnione wynikami badań dotyczącymi obszarów wsparcia, których wartość ocenili rodzice dzieci z uszkodzeniami słuchu.

  3. Uzasadnienie podjęcia badań • Uzasadnieniem podjęcia badań dotyczących stresu rodzicielskiego oraz potrzeby tworzenia podstaw programów pomocy psychopedagogicznej były następujące fakty: • Dotychczas nie prowadzono wieloaspektowych badań • nad problematyką stresu w rodzinach wychowujących dzieci z uszkodzeniami słuchu. • Bardzo niewiele jest prac dotyczących psychologicznej sytuacji ojców. W większości badań nad rodzinami dzieci z niepełnosprawnością uczestniczą matki. W badaniach dokonana zostanie próba analizy różnic międzypłciowych w zakresie stresu rodzicielskiego oraz wsparcia im udzielanego. • Dokonując analizy stresu rodziców dzieci z uszkodzeniami słuchu, wskazana zostanie jego specyfika z zastosowaniem podziału na podgrupy względem kilku zmiennych oraz obszary, w których rodzice ci otrzymują znaczące dla nich wsparcie.

  4. Problemy badawcze W badaniach poszukiwane były odpowiedzi na pytania badawcze, sformułowane jako problemy badawcze: Jaka jest specyfika stresu i obszarów wsparcia rodziców dzieci z uszkodzeniami słuchu? Jakie istnieją powiązania między stresem a obszarami wsparcia rodziców dzieci niesłyszących? Jakie są różnice w przeżywaniu stresu przez rodziców dzieci niesłyszących ze względu na: płeć rodziców, stopień uszkodzenia słuchu dziecka, sposób protezowania oraz wiek dziecka? Czy na podstawie rezultatów badań empirycznych możliwe jest opracowanie programu pomocy psychopedagogicznej dla rodziców dzieci z uszkodzeniami słuchu?

  5. Metody i narzędzia badawcze • W pracy wykorzystano strategię ilościową i jakościową. • Wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego i studium indywidualnych przypadków. • Zastosowano następujące narzędzia badawcze: • Skalę Stresu Rodzicielskiego • (Parenting Stress Index – R. R. Abidin) - w tłumaczeniu E. Domagały-Zyśk i adaptacji A. Borowicz; • - Skalę Obszarów Wsparcia Rodziców Dziecka z Uszkodzonym Słuchem(SOW)- w opracowaniu A. Borowicz; • - Kartę informacyjną o dziecku i jego rodzinie - w opracowaniu A. Borowicz.

  6. Wyniki uzyskane przez rodziców w Obszarze Dziecka we wszystkich podskalach są wyższe niż w Obszarze Rodzica. Oznacza to, że w opinii rodzica silniej stresogenne są czynniki związane z dzieckiem. • Najniższe wyniki świadczące o niskim poziomie stresu ujawniono w podskalach: • RO - Ograniczenia ról. • SP - Współmałżonek. • Świadczy to o przeciętnym poziomie otrzymywanego wsparcia. Średni profil stresu dla całej grupy badawczej (N=85).

  7. Średnie wartości wsparcia ocenionego przez osoby badane (N=76).

  8. Wyniki badań Analiza korelacji wyników uzyskanych przez rodziców w Obszarze Rodzica wykazuje najsilniejszy związek ze wsparciem uzyskanym od nauczycieli i wychowawców. Oznacza to, że rodzice, którzy uzyskali i uzyskują wsparcie od nauczycieli i wychowawców charakteryzują się znacząco niższym poziomem przeżywanego stresu.

  9. Wyniki badań • Badania ujawniły także, iż wsparcie od przyjaciół w znaczący sposób obniża stres w sferze izolacji i ograniczenia ról rodzicielskich. • Ponadto z wynikiem stresu mierzonego podskalą IS – Izolacja ujemnie koreluje wartość wsparcia uzyskanego od: • - swoich rodziców; • znajomych; • sąsiadów. • Oznacza to, że wsparcie tych osób jest w ocenie samych rodziców znaczące i w istotny sposób wpływa na obniżenie poziomu stresu. • Wiedza na temat tych korelacji powinna zostać wykorzystana w uruchamianiu sieci wsparcia dla rodziców dzieci z uszkodzeniami słuchu.

  10. Wyniki uzyskane przez matki i ojców dzieci z uszkodzeniami słuchu różnią się w podskali PSI dotyczącej poziomu stresu związanego z przywiązaniemi ze zdolnościami adaptacyjnymi dziecka, gdzie ojcowie uzyskują wyższe wyniki. Wyniki te oznaczają, że matki lepiej radzą sobie z rozwijaniem relacji z własnym dzieckiem. Ojcowie natomiast trudniej radzą sobie z cechami charakterystycznymi dziecka, które utrudniają zadania rodzicielskie. W zakresie wsparcia ojcowie wyżej oceniają wsparcie uzyskane od współmałżonka. Średnie profile stresu matek i ojców dzieci z uszkodzeniami słuchu.

  11. Rozpatrując różnice w przeżywaniu stresu rodziców ze względu na sposób protezowania dzieci można stwierdzić, że średni wynik stresu rodziców dzieci mających implant ślimakowy jest niższy w wielu obszarach, szczególnie tych związanych z charakterystyką dziecka (zdolności adaptacyjne, wzmocnienia pozytywne, stawianie wymagań, nastrój, gotowość do akceptacji) względem wyniku rodziców dzieci z aparatem słuchowym. Ma to wpływ na całkowity poziom stresu (Total Stress), który jest niższy w grupie rodziców dzieci z implantem niż w grupie rodziców, których dzieci używają klasycznych aparatów słuchowych. Średnie profile stresu rodziców, których dzieci wyposażone są w aparat słuchowy i implant ślimakowy (N=79).

  12. Program Program pomocy psychopedagogicznej dla rodziców dzieci z niepełnosprawnością słuchową powinien uwzględniać całą złożoność relacji rodzic – dziecko, a także komponenty charakterystyki dziecka i charakterystyki rodzica. Próby tworzenia uniwersalnych programów, będących odpowiedzią na potrzeby wszystkich rodziców dzieci niesłyszących i słabo słyszących, mogłyby świadczyć o dużym uproszczeniem w spojrzeniu badacza na tę rzeczywistość.

  13. Podstawy programu Moduły podstaw programu pomocy psychopedagogicznej dla rodziców dzieci z uszkodzeniami słuchu:  Jak radzić sobie z nadmierną aktywnością dziecka? (Rozpraszanie/Nadaktywność) Jak pomóc dziecku w adaptacji? (Zdolności adaptacyjne dziecka) Jak budować silną więź z dzieckiem? (Wzmocnienie pozytywne w pełnieniu roli rodzica) Jak radzić sobie z wymaganiami stawianymi przez dziecko? (Stawianie wymagań przez dziecko) Jak radzić sobie z nastrojem dziecka? (Nastrój) Czy możliwa jest akceptacja niepełnosprawności dziecka? (Gotowość do akceptacji) Jakie kompetencje powinni posiadać rodzice dzieci z uszkodzeniami słuchu? (Kompetencje) Jak szukać wsparcia wśród najbliższych? (Izolacja) Wartość bliskości emocjonalnej w relacji z dzieckiem (Przywiązanie) Jak życie w ciągłym stresie wpływa na nasze zdrowie? (Zdrowie) Jak radzić sobie z poczuciem zdominowania przez potrzeby dziecka? (Ograniczenia związane z pełnieniem roli rodzica) Uczucia bezsilności i bezradności w wychowaniu i opiece nad dzieckiem z uszkodzonym słuchem. (Depresja) Jak dzielić odpowiedzialność i obowiązki ze współmałżonkiem? (Współmałżonek).

  14. Podsumowanie Dokładne poznanie sytuacji konkretnych rodziców może pomóc w określeniu czynników, które są na tyle obciążające, że oni sami nie potrafią im sprostać. Nierzadko konieczna jest także pomoc w dokładnym poznaniu i zdefiniowaniu własnych potrzeb i uczuć rodziców. Specjaliści pracujący z rodzicami dziecka z uszkodzeniem słuchu powinni stale mieć na uwadze, iż oceniając poziom stresu nie mogą sugerować się tym, co sami uważają za silne obciążenie, lecz tym, co takie jest w ocenie samych rodziców.

More Related