Problemy społeczne i zawodowe informatyki 1. Zagadnienia społeczne

1. Problemy społeczne i zawodowe informatyki1. Zagadnienia społeczne Leszek J Chmielewski Wydział Zastosowań Informatyki i MatematykiSGGW lchmiel.pl

2. Literatura • Literatura: • Cieciura M., Wybrane problemy społecznei zawodowe informatyki, Vizja Press&IT, Warszawa 2009

3. Why? Although technical issues are obviously central to any computing curriculum, they do notby themselves constitute a completeeducational program in the field. Students must alsodevelop an understanding of the social and professional context in which computing isdone. This need to incorporate the study of socialissues into the curriculum was recognized inthe following excerpt from Computing Curricula 1991 [Tucker91]:

4. Why? Undergraduates also need to understand the basic cultural, social, legal, andethical issues inherent in the discipline of computing. They should understandwhere the discipline has been, where it is, and where it is heading. They shouldalso understand their individual roles in this process, as well as appreciate thephilosophical questions, technical problems, and aesthetic values that play animportant part in the development of the discipline. Students also need to develop the ability to ask serious questions about the socialimpact of computing and to evaluate proposed answers to those questions.Future practitioners must be able to anticipate the impact of introducing a givenproduct into a given environment. Will that product enhance or degrade thequality of life? What will the impact be upon individuals, groups, andinstitutions? Finally, students need to be aware of the basic legal rights of software andhardware vendors and users, and they also need to appreciate the ethical valuesthat are the basis for those rights. Future practitioners must understand theresponsibility that they will bear, and the possible consequences of failure. Theymust understand their own limitations as well as the limitations of their tools.All practitioners must make a long-term commitment to remaining current intheir chosen specialties and in the discipline of computing as a whole.

5. Nowe kierunki rozwoju • Technologie informacyjne zmieniły sposób funkcjonowania organizacji i przedsiębiorstw • Były stymulowane w znacznym stopniu przez potrzeby przemysłu obronnego i badania kosmosu • Redukcja kosztów, zwiększenie zysków przez szybkie reagowanie, dzięki informacji i globalizacji działania

6. Cztery (5) rewolucje przemysłowe • rewolucja przedprzemysłowa – XVI/XVIIwęgiel jako źródło energii. Anglia (wówczas najlepiej rozwinięty kraj świata) później Holandię, Włochy, Francję i kraje Europy Środkowej. Górnictwo, klasyczna komunikacja. • pierwsza rewolucja przemysłowa –XVIII/XIXMaszyna parowa (j. Watt, 1769). Maszyna przędzalnicza i tkacka. Koks do wytopu stali. Okręgi przemysłowe. Parowozy i parowce

7. Cztery (5) rewolucje przemysłowe • druga rewolucja przemysłowa – XIX/XXrafinacja ropy naftowej (Łukasiewicz), żarówka (T.A. Edison), silnika spalinowy (R. Diesel). Nowy, bardziej wydajny nośnik energii • trzecia rewolucja przemysłowa –’70 XXautomatyzacja produkcji i powszechne użycie komputerów. Tranzystory, półprzewodniki, energia atomowa, światłowody, biotechnologie i układy scalone. Popyt na wykwalifikowanych specjalistów, zwalnianie robotników (automatyzacja). Przemysły wysokich technologii powiązane z bazą naukową, która obok wykwalifikowanej siły roboczej staje się podstawowym czynnikiem lokalizacji nowych zakładów przemysłowych. Powstają one więc w dużych aglomeracji w sąsiedztwie uniwersytetów lub w technopoliach. Kraje o dużym PKB, dobrze rozwiniętej nauce: USA, Japonia, kraje Europy Zach., Tygrysy azjatyckie: Korea Pd, Tajlandia, Indonezja, Malezja

8. Cztery (5) rewolucje przemysłowe • czwarta rewolucja, informatyczna –’70 XXtechniki informatyczne i wynikające nowe formy działalności • Co potem? • Rewolucja co roku? • Wielki kryzys?

9. Technologie definiujące • Starożytność: garncarstwo, astronomia • Średniowiecze: ~rolnictwo • Oświecenie: mechanika klasyczna, zegar Początek pozyskiwania energii „sztucznej” • XIX: maszyna parowa • XX, I połowa: motoryzacja, atomistyka Informacja jako dobro • XX-XXI: informatyka, komputer

10. Cechy społeczeństw

11. Problemy i zjawiska społeczne • Przyspieszenie wymiany informacji • Zróżnicowany dostęp do Internetu, podział • Uzależnienia • Przestępstwa komputerowe: piractwo, włamania, wyciekanie informacji, kradzież przenośnego sprzętu • Możliwość publikowania dowolnych informacji, również fałszywych, zakazanych • Spadek umiejętności ręcznego pisania, żargon, zanieczyszczenie języka literackiego • Spadek korespondencji papierowej na rzecz elektronicznej, nowe zwyczaje w komunikacji • Ułatwienie tworzenia plagiatów

12. Problemy i zjawiska • Dramatyczny wzrost możliwości przetwarzania • Dramatyczny spadek kosztów. 1970-2000: • CPU prawie 50 000 razy • RAM około 30 000 razy • transfer około 1 250 000 razy • Komentarze o dostępie: podobne jak w czasie wprowadzania telefonu • Kwestia efektów odwrotnych telepracy

13. Absorpcja nadmiaru informacji? • Spadek produktywności pracowników bombardowanych e-mailami (a co dopiero komunikatory i serwisy społecznościowe) • Brokerzy informacji • Agregowanie (syntetyzowane) informacji • przykład z trzema liczbami sprzed II w.ś.: wielkość produkcji, procent zastrzeżeń jakościowych, procent absencji załogi • Antoni Kempiński: Dotkliwie odczuwa się nadmiar wiedzy przy jednoczesnym niedoborze mądrości • Unikaj pożeraczy czasu!

14. Możliwości i zagrożenia Internetu Możliwości: • Kopalnia wiedzy • Pomoc w pracy i w szkole • Nauka (jęz. obce) • Rozwój zainteresowań • Źródło rozrywki • Biznes, usługi • Anonimowość Zagrożenia: • Brak gwarancji prawdziwości informacji • Kontakt z pornografią i innymi szkodliwymi treściami • Nieświadome udostępnianie danych osobowych • Nieświadome uczestnictwo w działaniach niezgodnych z prawem • Kontakt z oszustami • Możliwość powstania uzależnienia od Internetu • Przyzwyczajenie do wirtualnego kontaktu utrudnia bezpośrednie relacje z drugim człowiekiem • Specyficzny, uproszczony język • Anonimowość

15. Uzależnienie od Internetu Najbardziej uzależniają: • pornografia • kopiowanie filmów i muzyki • gry sieciowe • elektroniczny hazard • przeglądanie i gromadzenie dużych ilości informacji • uzupełnianie oprogramowania • hakerstwo • poczta elektroniczna • handel internetowy • pogawędki

16. Czy jesteś uzależniony/a (a/y)? • Czy odczuwasz potrzebę coraz dłuższego korzystaniaz Internetu? • Czy podejmowałeś nieudane próby ograniczenia czasu przeznaczonego na Internet? • Czy podczas tych prób odczuwałeś lęk lub niepokój? • Czy używasz Internetu, aby uciec od złego nastroju, kłopotów, stresu? • Czy postanawiałeś sobie i nie dotrzymywałeś tego później, że ograniczysz czas przeznaczony na Internet? • Czy rodzina, znajomi, terapeuta, uważają, że zbyt angażujesz się w Internet? • Czy popełniłbyś przestępstwo, aby móc korzystać z Internetu? • Czy przez Internet pogarsza się poziom realizacji Twoich obowiązków służbowych (szkolnych), rodzinnych i towarzyskich? • Czy wykorzystujesz innych aby zdobyć czas i środki na korzystanie z Internetu? 5*tak: zagrożenie uzależnieniem; więcej: uzależnieni.

17. Czy jesteś uzależniony/a (a/y)? • Czy odczuwasz potrzebę coraz dłuższego korzystaniaz Internetu? • Czy podejmowałeś nieudane próby ograniczenia czasu przeznaczonego na Internet? • Czy podczas tych prób odczuwałeś lęk lub niepokój? • Czy używasz Internetu, aby uciec od złego nastroju, kłopotów, stresu? • Czy postanawiałeś sobie i nie dotrzymywałeś tego później, że ograniczysz czas przeznaczony na Internet? • Czy rodzina, znajomi, terapeuta, uważają, że zbyt angażujesz się w Internet? • Czy popełniłbyś przestępstwo, aby móc korzystać z Internetu? • Czy przez Internet pogarsza się poziom realizacji Twoich obowiązków służbowych (szkolnych), rodzinnych i towarzyskich? • Czy wykorzystujesz innych aby zdobyć czas i środki na korzystanie z Internetu? 5*tak: zagrożenie uzależnieniem; więcej: uzależnieni.