Kinderdiabetes Benchmarking Dr. Marina Coeckelberghs Kinderarts-diabetologe

1. Kinderdiabetes Benchmarking Dr. Marina Coeckelberghs Kinderarts-diabetologe

2. Inhoud • resultaten IKEKAD onderzoek • hoe werd dit bereikt • teamwerking • start behandeling IDDM bij kinderen en adolescenten is urgentie

3. IKEKAD Initiative for Quality and Epdemiology among Children and Adolescents with Diabetes (IKEKAD)

4. Patiënten karakteristieken • 32% geen ouders met origine Caucasian

5. Patiënten karakteristieken • 17% taalmoeilijkheden <-> 6,1% binnen andere centra • 60% duur diabetes 5-18j • 57% diagnose op leeftijd 0-5j <-> 40% andere centra

6. Outcome • bereiken HbA1C < 7% (alle patiënten): 27,6% • Andere centra: 20,2% • bereiken HbA1C < 7% (duur diabetes 1j of meer): 26,6% • Andere centra: 17,4%

7. Outcome • bereiken HbA1C <7,5% (alle patiënten): 50,6% • Andere centra: 36,8% • bereiken HbA1C <7,5% (duur diabetes 1j of meer): 46,7% • Andere centra: 33,5%

8. Outcome • bereiken ADA pediatrische HbA1C doel (alle patiënten): 63,4% • Andere centra: 50,4% • bereiken ADA pediatrisch HbA1C doel (duur diabetes 1j of meer): 61,2% • Andere centra: 47,1%

9. Insulinebeleid • Basaal-bolusschema • Basale insuline • - < 8j Levemir • - werkingsduur: < 24u • - kan per 0,5E aangepast worden • > 8j Lantus • - werkingsduur: 24u • - kan slechts per 1Eaangepast worden

10. Insulinebeleid • Maaltijdinsulines • ultra snelwerkende analoge: Novorapid, Humalog, Apidra • - onmiddellijke werking • - korte werkingsduur, max 3u • - mag juist voor of juist na maaltijd toegediend • - geen snack of kleine snack, max 2u na inspuiting • snelwerkende insuline: Actrapid, Humulineregular • - start werking na 30min • - werkingsduur: 4 à 6u • - moet 15 à 30min voor maaltijd toegediend • - grote snack tot 3u na inspuiting mogelijk • Individueel schema volgens levenswijze en omstandigheden

11. Insulinebeleid • differentiatie van aanpassingsschema • vast voedingsschema + aanpassing ifv: • - preprandialeglycemie • - eventueel via thuisverpleging • volgens voeding + preprandialeglycemie • idem + ifvglycemie vorige dagen

12. Insulinepomptherapie • Voordelen: • zeer fijne afstelling basale insulinedosering tot 0,1E • eenvoudig, snel, pijnloos toedienen maaltijdbolus • Nadelen: • kostprijs, €250 – 350/maand • gevaar ketoacidose

13. Insulinepomptherapie • Mogelijke indicaties: • zeer jonge kinderen • frequente, ernstige hypoglycemiën • niet te regelen nachtelijke glycemieschommelingen • intensieve, onregelmatige sportbeoefening • moeilijk te regelen diabetes???

14. Insulinepomptherapie • Tot op heden geen aanbod in ons centrum: • geen betere metabole controle • weinig kandidaten • hoge kostprijs • vraagt intensieve begeleiding ten koste van andere patiënten • De enkele kandidaten worden doorverwezen

15. Dr Marina Coeckelberghs, Pediater & Diabetoloog Dhr. Piet Van Camp, Sociaal & Diabetesverpleegkundige Nicole Helderweirt en Inneke verbergt, Diëtisten Shana Van Impe, psycholoog Teamleden

17. Uitgebreid team • Dr. Saskia Van Der Straaten • Kinderarts – endocrinoloog • Dr. Marieke Den Brinker • Kinderarts - endocrinoloog

19. Visie • individuele aanpak ifv • - leeftijd • - intellectuele mogelijkheden • - culturele en sociale achtergrond • - levenswijze • => therapie voor het leven

20. bij ontdekking diabetes tijdens de consultaties tijdens het jaarlijks onderzoek permanente ondersteuning 7/7 en 24/24 Teamwerking

21. tijd nemen, op ritme van kind, ouder ruimte bieden aan emoties ondersteunende informatie - geruststellen , aanreiken handvaten. stilstaan bij het dagdagelijks omgaan met diabetes. aanbieden van adviezen, tips, trucjes,... het verstrekken van het testmateriaal (conventie) aandachtspunten bij ontdekking diabetes & consultaties

22. teaching stap voor stap op maat van mogelijkheden, ingesteldheid kind. omgaan met pijn (bloedprik, inspuiting) omgaan met beperkingen (voeding) spel (prikken knuffel, ouders, ...) de kinderen

23. volledige teaching aan de jongere en de ouders stilstaan bij beperkingen ruimte om te experimenteren evenwicht zoeken tussen loslaten en veiligheid therapietrouw - motivatie de jongeren

24. teaching op ritme van de ouders omgaan met verandering van een gezond kind naar een kind met diabetes stilstaan bij schuldgevoelens, de oorzaak de ouders

25. wat is diabetes ? (type 1&2) symptomen + aanpak van hypo’s en hypers genezing >< gezond leven zelfcontrole inspuitingschema en aanpassing dosis voeding & snacks fysische activiteiten HBA1C teaching & educatie aan ouders en kind

26. inspuiting ( techniek, trucjes, ondersteuning thuisverpleging,...) school, onthaalmoeder, kribbe, peutertuin, grootouders, jeugdbeweging aandacht voor broers en zussen (snoepen, activiteiten, aandacht,...) streven naar een veilige maximale zelfstandigheid teaching & educatie

27. wat is diabetes symptomen en aanpak hypo’s demonstratie bloedtest & glucagen-inspuiting praktische maatregelen cola, koeken bij sport, activiteiten uitleg andere klasgenoten verjaardagen, feestjes vermijden uitzonderingspositie deelname aan alle activiteiten, zo weinig mogelijk beperkingen veiligheid teaching school

28. groepen van 12-tal kinderen, volgens leeftijd uitvoeren van de onderzoeken - uitgebreide bloedname - oogonderzoek - microalbuminurie - EMG - skeletleeftijd teaching rond voeding en inspuitingen contact met lotgenoten spel en recreatie Follow-up screening complicaties

29. multidisciplinair aanbod verlenen van materiaal voor zelfcontrole de bereikbaarheid en beschikbaarheid de educatie: thuis, op school , tijdens de raadpleging aan kind , ouder, school, kinderopvang, jeugdbeweging, familie,… psychologische ondersteuning Revalidatieovereenkomst

30. Werking diëtisten • 1. Kennismaking • Algemene anamnese: • - gezinssituatie • - samenstelling van het gezin • - richting onderwijs (verstandelijke mogelijkheden van het kind) • - eventuele andere beperkingen i.v.m. voeding (allergie, intoleranties, …) • Voedingsanamnese: • eetgewoonten nagaan • winkels navragen • verschil weekend en weekdagen • …

31. Werking diëtisten • 2. Voedingsadvies • Individueel advies aangepast aan: • eetgewoonten van het kind • verstandelijke mogelijkheden van het kind en de ouders (taal, IQ, autisme,…) • Rekening houdend met: • gezonde voeding (voedingsdriehoek) • koolhydraten en insuline • activiteit

32. Werking diëtisten • 3. Voedingsadvies praktisch • kaft samengesteld door werkgroep pediatrische diëtisten •  gezonde voeding  hypo •  diabetes  vetten •  koolhydraten tellen  voeding en sport •  glycemische index  etiketten lezen •  zoetstoffen  alcohol

33. Werking diëtisten • Eenvoudige visuele voorstelling • op niveau van het kind

34. Werking diëtisten • Sweet bee boek: aanleren koolhydraatporties

35. Werking diëtisten • bij taalproblemen of verstandelijke beperkingen: visuele voorstelling

36. Psycholoog • Aanbod psychologische ondersteuning: • co-consultaties arts, educator, diëtiste • begeleiding rond therapietrouw, gedrags – en emotionele problemen, problemen op school, opvoedingsondersteuning, etc. • belevingsonderzoek • kinderpsychiatrische screening

37. diagnose IDMM kind en adolescent is urgentie=> snelle evolutie tot ketoacidose