Esophageal achalasia

1. BÁO CÁO NHÂN MỘT TRƯỜNG HỢPBỆNH PHÌNH GIÃN THỰC QUẢN Bs NguyễnTôn Kinh Thi, Ys VõThanhToàn

2. Tómtắt • Bệnhphìnhgiãnthựcquảnlàmộtbệnhhiếmgặpnhưngcókhuynhhướngtănglêntrongthờigiangầnđây. Nguyênnhânchưađượcbiếtvàphẫuthuậtlàcáchđiềutrịhiệuquảnhấtnhưngbệnhvẫncóthểtáiphát. Bệnhnhâncầncóchếđộănphùhợpđểlàmchậmtiếntriểncủabệnh. • ChúngtôibáocáomộttrườnghợpBệnhphìnhgiãnthựcquản ở giaiđoạn III nhưngchưađượcpháthiệntrướcđóvàchỉpháthiệnnhờchuyểntuyếnđểchụp CT-scan.

3. 1. ĐẠI CƯƠNG • Bệnh phình giãn thực quản, tên tiếng Anh là Esophageal achalasia, thường được gọi đơn giản là Achalasia. Một số tác giả gọi là co thắt tâm vị. • Bệnh phình giãn thực quản là một rối loạn vận động thực quản: giãn không hoàn toàn và tăng trương lực cơvòng thực quản thấp, kèm theo giảm nhu động thực quản.

4. 1. ĐẠI CƯƠNG • Bệnh phình giãn thực quản có tỷ lệ dưới 1/100.000 dân nhưng gần đâycó khuynh hướng tăng lên. Điều trị chủ yếu bằng phẫu thuật. Dù vậy, ngay cả sau khi điều trị thành công, bệnh nhân vẫn có thể bị khó nuốt xấu đi theo thời gian. • Một trường hợp bệnh nhân bị phình giãn thực quản đã vào khám tại Khoa Khám bệnh Bệnh viện, chụp X quang có hình ảnh điển hình của bệnh nhưng đã không được chẩn đoán đúng bệnh.

5. 2. CA LÂM SÀNG 2.1. Phần hành chính: • Họ tên bệnh nhân: CAO THỊ H. • Giới tính: Nữ, 70 tuổi • Địa chỉ: Phú Thủy, Mỹ Sơn, Ninh Sơn, Ninh Thuận. • Ngày khám bệnh: 13/07/2018 2.2. Lý do vào viện: mệt ngực

6. 2. CA LÂM SÀNG 2.3. Tiền sử: • Tăng Huyết áp cơn • Cóbệnhlýdạdàynhưngkhôngdùngthuốcthườngxuyên 2.4. Bệnh sử: Bệnh khoảng 1 tháng, BN mệt ngực, thỉnh thoảng khó thở (cảm giác thỉnh thoảng hít vào không đủ hơi) kèm theo đau tức nhẹ vùng giữa ngựcvàtrên xương ức, hokhan ít. BN có mua thuốc đau dạ dày uống nhưng không đỡ.

7. 2. CA LÂM SÀNG 2.5. Khám lâm sàng: • Tổngtrạngtrungbình. Vẻmặttỉnhtáo • HA : 130/80 mmhg • Lồng ngực cân đối • Tim nhịp đều rõ, Phổikhông ran 2.6. Cận lâm sàng: • ECG: Nhịp xoang đều • X quang Tim phổi

8. tầng trên Mở rộng trung thất về phía bên phảicả 3 vùng trung thất, cản tia mức độ trung bình (ít hơn tim), đường bờ mặt phân cách rõ, hình ảnh nhu mô phổi ở vùng này bị che mờ. • u trung thất Nghiu tuyến ức tầng giữa tầng dưới

9. Khốimờnằm ở vùngtrungthấtgiữa. TT Trước TT Sau TT Giữa

10. 2. CA LÂM SÀNG 2.6. Cận lâm sàng: • X quang: Chúng tôi hội ý với Bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh tại bệnh viện tỉnh  theo dõi dãn cung ĐMC  chuyển đi bệnh viện tỉnh

14. 2. CA LÂM SÀNG 2.6. Cận lâm sàng: • CT-scan:Bệnh phình giãn thực quản chuyển lên tuyến trên

15. 3. BÀN LUẬN 3.1. Nhận xét chung • Bệnh phình giãn thực quản ít gặp (Châu Âu là 0,4-0,6/100.000 dân). • Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, lứa tuổi thường gặp nhất là 30-60 tuổi, • Nam # Nữ

16. 3. BÀN LUẬN 3.1. Nhận xét chung • Trường hợp này bệnh nhân đến đã trễ nhưng chưa được chẩn đoán trước đó và dù hình ảnh X quang là điển hình nhưng ngay cả bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh với hơn 20 năm kinh nghiệm cũng không nhận ra.

17. 3. BÀN LUẬN 3.1. Nhận xét chung • Trên phimThựcquảncảnquang, mức độ giãn của thực quản được chia làm ba giai đoạn: • Giai đoạn I: thực quản không giãn, không có ứ đọng, chỉ có phần thực quản tâm vị thuôn nhỏ lại. • Giai đoạn II: thực quản giãn vừa và có ứ đọng dịch trong thực quản. • Giai đoạn III; Thực quản giãn to, vặn vẹo, có hình “chiếc bít tất”

20. 3. BÀN LUẬN 3.1. Nhận xét chung • Bệnh diễn tiến kéo dài, không rầm rộ, dù bệnh ngày càng nặng nhưng bệnh nhân và các y/bác sĩ thăm khám ít chú ý dù trong trường hợp này bệnh đã qua giai đoạn III, có thể bệnh nhân đã xuất hiện đầy đủ các triệu chứng điển hình nhưng thầy thuốc không nghĩ đến, không thăm khám kỹ nên không có chẩn đoán chính xác.

21. 3. BÀN LUẬN 3.1. Nhận xét chung • Bệnh được phát hiện nhờ hình ảnh được cho là bất thường, khó lý giải trên X quang tim phổi thẳng nên cho bệnh nhân chuyển tuyến để chụp CT-scan. • Đến khi bệnh nhân được chụp CT-scan thì mọi chuyện trở nên rất rõ ràng.

22. 3. BÀN LUẬN 3.2. Đánh giá lại • Lâm sàng: • Khai thác bệnh hạn chế • KhiX quang nghĩ đến u trung thất  khaithác Hội chứng trung thất

23. 3. BÀN LUẬN 3.2. Đánh giá lại • Lâm sàng: Hội chứng trung thất gồm có bốn triệu chứng: • Triệu chứng chèn ép khí phế quản: • Khó thở: thường khó thở vào, khó thở theo tư thế. • Ho: Ho khan, ho từng cơn • Đau ngực: Tính chất của đau ngực theo đổi tuỳ theo địa điểm của chèn ép.

24. 3. BÀN LUẬN 3.2. Đánh giá lại • Lâm sàng: Hội chứng trung thất gồm có bốn triệu chứng: • Triệu chứng chèn ép khí phế quản • Triệu chứng chèn ép các mạch máu • Triệu chứng chèn ép thực quản • Triệu chứng chèn ép dây thần kinh

25. 3. BÀN LUẬN 3.2. Đánh giá lại • Lâm sàng: • Các triệu chứng của Bệnh phình giãn thực quản • Nuốt nghẹn: rất có giá trị chẩn đoán. Nuốt nghẹn thường xuất hiện đột ngột, không có dấu hiệu báo trước. Nuốt nghẹn có xu hướng tăng theo thời gian và liên quan cả thức ăn rắn và lỏng. Triệu chứng này không được khai thác

26. 3. BÀN LUẬN 3.2. Đánh giá lại • Lâm sàng: • Các triệu chứng của Bệnh phình giãn thực quản • Trào ngược thức ăn: cũng là triệu chứng thường gặp, thường xuất hiện sau khi bị nghẹn. Bệnh càng lâu, thức ăn ứ đọng ngày càng nhiều, oẹ xuất hiện ngày càng xa bữa ăn.Triệu chứng này cũngkhông được khai thác

27. 3. BÀN LUẬN 3.2. Đánh giá lại • Lâm sàng: • Các triệu chứng của Bệnh phình giãn thực quản • Đau ngực vùng sau xương ức: Đau ngực dạng co thắt do vậy dễ nhầm với bệnh mạch vành. Đau không liên quan tới bữa ăn. Đau lan sau lưng. Bệnh nhân này có đau ngực nhưng không khai thác rõtínhchất.

28. 3. BÀN LUẬN 3.2. Đánh giá lại • Lâm sàng: • Các triệu chứng của Bệnh phình giãn thực quản • Ho về đêm và tái diễn do hít phải các chất dịch ứ đọng khí phế quản. Lâm sàng của trường hợp này chỉ ghi nhận có ho ít.

29. 3. BÀN LUẬN 3.2. Đánh giá lại • Lâm sàng: • Các triệu chứng của Bệnh phình giãn thực quản • Sút cân: ít gặp hơn và không được ghi nhận trên trường hợp này.

30. 3. BÀN LUẬN 3.2. Đánh giá lại • X quang: • Phân tích lại phim X quangngựcthẳng

31. Trung thất mở rộng sang phải, bờ đều, rõ • Không thấy mực nước hơi ở trung thất • Không rõ bóng hơi dạ dày

32. 3. BÀN LUẬN 3.2. Đánh giá lại • X quang: • Phân biệt với u tuyến ức

33. U tuyếnức • Phình giãn thực quản

34. U tuyếnức • Phình giãn thực quản

35. 3. BÀN LUẬN 3.2. Đánh giá lại • X quang: • Phân biệt với phình quai động mạch chủ

38. 3. BÀN LUẬN 3.3.Nhậnđịnhvàbàihọckinhnghiệm • ViệcchẩnđoánBệnhphìnhgiãnthựcquảntrongtrườnghợpnàykhôngkhóvì X quangrấtđiểnhình. • Đâylàbệnhnàyhiếm, chúngtôichưabaogiờgặp, kểcảbácsĩtuyếntỉnhcũngchưagặpnênkhôngchẩnđoánra.

39. 3. BÀN LUẬN 3.3.Nhậnđịnhvàbàihọckinhnghiệm • Chẩnđoándựatrênphim X quangcóthểchưarõnhưngkhôngthểnhầmvớigiãnquaiđộngmạchchủ. Trườnghợpchưarõthìnênchẩnđoánlàcấutrúcchoánchỗvùngtrungthất.

40. 3. BÀN LUẬN 3.3.Nhậnđịnhvàbàihọckinhnghiệm • Dùcáctàiliệuchưathấyđềcậpđếnnhưngnhữngtrườnghợptươngtựcóthểsiêuâmvùngngựccóthểsẽcógiátrịchẩnđoán

41. 3. BÀN LUẬN 3.3.Nhậnđịnhvàbàihọckinhnghiệm • ThờigiankhámbệnhtạikhoaKhámbệnhkhôngnhiều, cóthểkhaitháckhôngđầyđủ, nhưngvớinhữngtrườnghợpkhó, chẩnđoánkhôngrõcầnkhaitháckỹcàngcáctriệuchứng. • Khichuyểnviện, cầnlưulạisốđiệnthoạibệnhnhânđểliênlạcvàbổ sung cácthông tin khicần.

42. 4. TÀI TIỆU THAM KHẢO • http://bacsy.net.vn/Default.aspx?Mod=ViewArticles&ArticlesID=8319 • https://khoahocdoisong.vn/phinh-thuc-quan-hinh-bit-tat-va-cu-cai-103621.html • https://en.wikipedia.org/wiki/Esophageal_achalasia • http://www.benhvien103.vn/vietnamese/bai-giang-chuyen-nganh/long-nguc---mach-mau/cac-benh-cua-thuc-quan/1035/ • https://www.dieutri.vn/trieuchungnoi/hoi-chung-trung-that/ Cậpnhậtngày 29/09/2018