Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS) – współczesne podejście do definiowania wymagań dokładnościowych

1. Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS) – współczesne podejście do definiowania wymagań dokładnościowych Wojciech Płowucha

2. KLASYFIKACJA TOLERANCJI GEOMETRYCZNYCH WEDŁUG PN-78/M-02137 TOLERANCJE KSZTAŁTU Tolerancja prostoliniowości Tolerancja płaskości Tolerancja okrągłości Tolerancja walcowości Tolerancja zarysu przekroju wzdłużnego powierzchni walcowej TOLERANCJE POŁOŻENIA Tolerancja równoległości Tolerancja prostopadłości Tolerancja nachylenia Tolerancja współosiowości Tolerancja współśrodkowości Tolerancja symetrii Tolerancja pozycji Tolerancja przecinania się osi TOLERANCJE ZŁOŻONE Tolerancja bicia promieniowego Tolerancja bicia osiowego Tolerancja bicia w wyznaczonym kierunku Tolerancja bicia promieniowego całkowitego Tolerancja bicia osiowego całkowitego Tolerancja kształtu wyznaczonego zarysu Tolerancja kształtu wyznaczonej powierzchni Tolerancja złożona równoległości i płaskości Tolerancja złożona prostopadłości i płaskości Tolerancja złożona nachylenia i płaskości

3. KLASYFIKACJA TOLERANCJI GEOMETRYCZNYCH WEDŁUG ISO 1101

4. DEFINICJA WYMIARU wg ISO 1101

5. DEFINICJA WYMIARU wg ISO 1101 LP - lokalne wymiary liniowe między dwoma punktami GS - globalny wymiar liniowy elementu geometrycznego skojarzonego (elementu odniesienia wg. kryterium Gaussa)

6. TOLERANCJE KSZTAŁTU Podstawowy element skojarzony dla odchyłek kształtu to element wyznaczony wg kryterium Czebyszewa (tzw. element minimalnej strefy) Średni (wg. Gaussa) Przylegający zewnętrzny Przylegający wewnętrzny Minimalnej strefy (wg. Czebyszewa)

7. TOLERANCJE KIERUNKU Tolerancje kierunku zawierają tolerancje kształtu

8. TOLERANCJE POŁOŻENIA Tolerancje położenia zawierają tolerancje kierunku i kształtu

9. TOLEROWANIE POZYCJI ZAMIAST TOLEROWANIA WYMIARÓW Tolerowanie wymiarów Tolerowanie pozycji

10. TOLEROWANIE POZYCJI ZAMIAST TOLEROWANIA WYMIARÓW

11. TOLERANCJA POZYCJI W ZASTOSOWANIU DO TOLEROWANIA KSZTAŁTU

12. PRZYKŁADY RÓŻNEGO ZASTOSOWANIA TOLERANCJI KSZTAŁTU WYZNACZONEGO ZARYSU

13. PRZYKŁADY RÓŻNEGO ZASTOSOWANIA TOLERANCJI KSZTAŁTU WYZNACZONEGO ZARYSU

14. PRZYKŁADY RÓŻNEGO ZASTOSOWANIA TOLERANCJI KSZTAŁTU WYZNACZONEGO ZARYSU

15. PRZYKŁADY RÓŻNEGO ZASTOSOWANIA TOLERANCJI KSZTAŁTU WYZNACZONEGO ZARYSU

16. PRZYKŁADY RÓŻNEGO ZASTOSOWANIA TOLERANCJI KSZTAŁTU WYZNACZONEGO ZARYSU

17. BAZY CZĄSTKOWE

18. BAZY CZĄSTKOWE

19. BAZY CZĄSTKOWE

20. BAZY CZĄSTKOWE

21. BAZY CZĄSTKOWE

22. OZNACZANIE CHROPOWATOŚCI POWIERZCHNI 1 — oznaczenia górnej U lub/oraz dolnej L granicy wymagania, 2 — typu filtra — obecnie podstawowym filtrem jest filtr Gaussa, można spotkać się również z filtrem 2RC, 3 — pasmo przenoszenia filtru krótko- i długofalowego, 4 — oznaczenie parametru chropowatości (R), falistości (W) lub profilu P, 4’ — cecha charakterystyczna/parametr, 5 — odcinek pomiarowy w postaci liczby odcinków elementarnych (jeśli stosowano parametry motywów odcinek pomiarowy jest podawany miedzy dwiema ukośnymi kreskami z przodu symboli struktury geometrycznej powierzchni), 6 — interpretacja granicy wymagania – zasada 16 % lub zasada maksimum, 7 — wartość graniczna parametru w mikrometrach, 8 — sposób uzyskania odpowiednich właściwości powierzchni (w przykładzie: wymagane usunięcie materiału), 9 — symbol graficzny kierunkowości struktury geometrycznej powierzchni, 10 — sposób obróbki.

23. WYKAZ NORM GPS • PN-EN ISO 1:2004 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Normalna temperatura odniesienia dla specyfikacji i sprawdzenia geometrii wyrobów • PN-EN ISO 1119:2004 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Szeregi kątów i zbieżności stożków • PN-EN ISO 1302:2004 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Oznaczanie struktury geometrycznej powierzchni w dokumentacji technicznej wyrobu • PN-EN ISO 2538:2005 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Szeregi kątów i pochyleń pryzm • PN-ISO 3274:1997 Specyfikacje geometrii wyrobów. Struktura geometryczna powierzchni: metoda profilowa. Charakterystyki nominalne przyrządów stykowych (z ostrzem odwzorowującym) • PN-ISO 3274:1997/Ap1:1999 Specyfikacje geometrii wyrobów. Struktura geometryczna powierzchni: metoda profilowa. Charakterystyki nominalne przyrządów stykowych (z ostrzem odwzorowującym) • PN-EN ISO 3650:2000 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Wzorce długości. Płytki wzorcowe • PN-EN ISO 4287:1999 Specyfikacje geometrii wyrobów. Struktura geometryczna powierzchni: metoda profilowa. Terminy, definicje i parametry struktury geometrycznej powierzchni • PN-ISO 4288:1997 Wymagania geometryczne wyrobów. Struktura geometryczna powierzchni. Zasady i procedury oceny struktury geometrycznej powierzchni metodą profilową • PN-ISO 4288:1997/Ap1:1999 Wymagania geometryczne wyrobów. Struktura geometryczna powierzchni. Zasady i procedury oceny struktury geometrycznej powierzchni metodą profilową • PN-EN ISO 5436-1:2002 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Struktura geometryczna powierzchni: metoda profilowa. Wzorce. Część 1: Wzorce materialne • PN-EN ISO 5436-2:2003 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Struktura geometryczna powierzchni. Metoda profilowa. Wzorce. Część 2: Wzorce programowane • PN-EN ISO 5458:2000 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Tolerowanie geometryczne. Tolerowanie pozycji • PN-EN ISO 10360-1:2003 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Badania odbiorcze i okresowe współrzędnościowych maszyn pomiarowych (CMM). Część 1: Terminologia • PN-EN ISO 10360-2:2003 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Badania odbiorcze i okresowe współrzędnościowych maszyn pomiarowych (CMM). Część 2: CMM stosowane do pomiaru wymiarów

24. WYKAZ NORM GPS • PN-EN ISO 10360-3:2002 Specyfikacja geometrii wyrobów (GPS). Badania odbiorcze i okresowe współrzędnościowych maszyn pomiarowych (CMM). Część 3: CMM z osią stołu obrotowego jako czwartą osią • PN-EN ISO 10360-4:2002 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Badania odbiorcze i okresowe współrzędnościowych maszyn pomiarowych (CMM). Część 4: CMM stosowane w trybie pomiaru skaningowego • PN-EN ISO 10360-4:2002/AC:2005 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Badania odbiorcze i okresowe współrzędnościowych maszyn pomiarowych (CMM). Część 4: CMM stosowane w trybie pomiaru skaningowego • PN-EN ISO 10360-5:2003 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Badania odbiorcze i okresowe współrzędnościowych maszyn pomiarowych (CMM). Część 5: CMM z zespołem głowic pomiarowych wielotrzpieniowych • PN-EN ISO 10360-6:2003 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Badania odbiorcze i okresowe współrzędnościowych maszyn pomiarowych (CMM). Część 6: Szacowanie błędów przy wyznaczaniu elementów skojarzonych metodą najmniejszych kwadratów (Gaussa) • PN-EN ISO 11562:1998 Specyfikacje geometrii wyrobów. Struktura geometryczna powierzchni: metoda profilowa. Charakterystyki metrologiczne filtrów z korekcją fazy • PN-EN ISO 12085:1999 Specyfikacja geometrii wyrobów. Struktura geometryczna powierzchni: metoda profilowa. Parametry metody motywów • PN-EN ISO 12179:2002 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Struktura geometryczna powierzchni: metoda profilowa. Wzorcowanie przyrządów stykowych (z ostrzem odwzorowującym) • PN-EN ISO 13565-1:1999 Specyfikacje geometrii wyrobów. Struktura geometryczna powierzchni. Metoda profilowa. Powierzchnie o warstwowych właściwościach funkcjonalnych. Filtrowanie i ogólne warunki pomiaru • PN-EN ISO 13565-2:1999 Specyfikacje geometrii wyrobów. Struktura geometryczna powierzchni. Metoda profilowa. Powierzchnie o warstwowych właściwościach funkcjonalnych. Opis wysokości za pomocą linearyzacji krzywej udziału materiałowego • PN-EN ISO 13565-3:2002 Specyfikacje geometrii wyrobów. Struktura geometryczna powierzchni. Metoda profilowa. Powierzchnie o warstwowych właściwościach funkcjonalnych. Część 3: Opis wysokości za pomocą dystrybuanty udziału materiałowego • PN-EN ISO 14253-1:2000 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Kontrola wyrobów i sprzętu pomiarowego za pomocą pomiarów. Reguły orzekania zgodności lub niezgodności ze specyfikacją

25. WYKAZ NORM GPS • PN-EN ISO 14660-1:2001 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Elementy geometryczne. Część 1: Podstawowe terminy i definicje • PN-EN ISO 14660-2:2001 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Elementy geometryczne. Część 2: Linia środkowa zaobserwowana walca i stożka, powierzchnia środkowa zaobserwowana, wymiar lokalny elementu zaobserwowanego • PN-ENV ISO 14253-2:2003 (U) Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Kontrola wyrobów i sprzętu pomiarowego za pomocą pomiarów. Część 2: Przewodnik do szacowania niepewności w pomiarach GPS, podczas wzorcowania sprzętu pomiarowego i kontroli wyrobów • PN-87/M-04251 Struktura geometryczna powierzchni. Chropowatość powierzchni. Wartości liczbowe parametrów • PN-85/M-04254 Struktura geometryczna powierzchni. Porównawcze wzorce chropowatości powierzchni obrabianych • PN-74/M-04255 Struktura geometryczna powierzchni. Falistość powierzchni. Określenia podstawowe i parametry • PN-89/M-04256.04 Struktura geometryczna powierzchni. Falistość powierzchni. Terminologia