Opsiyon Nedir?

1. Opsiyon Nedir? • Opsiyonlar, belli bir vadeye kadar veya belirli bir vadede, opsiyona dayanak varlık oluşturan belli bir miktardaki malı, finansal ürünü, sermaye piyasası aracını veya ekonomik göstergeyi belli bir fiyattan alma yada satma hakkını, belli bir pirim karşılığında opsiyonu satın alan kişiye (lehdara) veren ancak zorunlu tutmayan, buna karşın opsiyonun satıcısını (keşidecisini) lehdar tarafından talep edilmesi halinde satmaya zorunlu tutan sözleşmedir. • Lehdar :Uzun pozisyon sahibi , • Keşideci: Kısa pozisyon sahibi

2. Opsiyon satan yatırımcı, opsiyonu alan kişilerden tahsil ettiği prim karşılığında, opsiyonun vadesinde veya vadesi dolana kadar olan herhangi bir tarihte, opsiyona dayanak oluşturan belli bir miktardaki bir malı, finansal ürünü, bir sermaye piyasası arcını veya bir ekonomik göstergeyi, opsiyonu alan yatırımcının talebi halinde belirli bir fiyattan alma yada satma yükümlülüğünü üzerine alır. • Opsiyon sözleşmeleri yatırımcılara sınırlı bir risk alarak sınırsız kar elde etme imkanı sunmaktadır.

3. Opsiyon Alıcısı-Satıcısı

4. OPSİYON SÖZLEŞMESİ ÇEŞİTLERİ • Hisse Senedi Opsiyonları • Hisse Senedi Endeksi Opsiyonları • Döviz Opsiyonları • Faiz Opsiyonları • Vadeli İşlem Sözleşmesi Üzerine Opsiyonlar

5. Opsiyon Türleri 2 tür opsiyon vardır; • Alım Opsiyonu (call options) • Satım Opsiyonu (put options)

6. Call opsiyon Pirim Alıcı a b Cari Pazar Fİyatı Satıcı Pirim • Alıcının max karı sınırsız. Max zararı primdir. • Satıcının max karı prim, max zararı sınırsızdır.

7. Yatırımcı alım opsiyonu alırsa, Olası boğa piyasasında fiyat garantisi alır, Opsiyon primi öder, Vadede fiyat kullanım fiyatının üzerinde olursa alım hakkını kullanır • Yatırımcı alım opsiyonu satarsa, • Fiyatların düşeceğini bekler, • Opsiyon primi tahsil eder, • Karşı taraf vadede fiyatın kullanım fiyatının üstünde olması durumunda alım hakkını kullanır.

8. Alıcının max karı uygulama fiyatı – prim, max zararı primdir. • Satıcının max karı prim, max zararı uygulama fiyatı - primdir put opsiyon Pirim Satıcı C d 0 Cari Pazar Fiyatı Alıcı Pirim

9. Yatırımcı satım opsiyonu satarsa, • Fiyatların yukarı gideceğini bekler, • Opsiyon primi tahsil eder, • Karşı taraf vadede fiyatın kullanım fiyatının altında olması durumunda satış hakkını kullanır. • Yatırımcı satım opsiyonu alırsa, • Fiyatların düşebileceğinden endişe eder, • Opsiyon primi öder, • Vadede fiyat kullanım fiyatının altında olursa satış hakkını kullanır

10. Karlılık Açısından Opsiyon Çeşitleri • İn The Money (opsiyon karda) Alım Opsiyonu İçin ; Kullanım fiyatı + prim < cari pazar fiyatı Satım Opsiyonu İçin ; Kullanım fiyatı > cari pazar fiyatı + prim • Out Off The Money (opsiyon zararda) Alım Opsiyonu İçin ; Kullanım fiyatı + prim > cari Pazar fiyatı Satım Opsiyonu İçin ;Kullanım fiyatı < cari pazar fiyatı + prim • At The Money (başa-baş) Alım ve Sayım Opsiyonu İçin; Dayanak Varlık Fiyatı = Kullanım Fiyatı

11. Opsiyon TipleriDünyada işlem gören iki tipte opsiyon vardır. • Avrupa Tipi Opsiyonlar • Amerikan Tipi Opsiyonlar • Bu opsiyon tipleri arasındaki tek fark Avrupa Tipi Opsiyonlarda uzun pozisyon sahibi hakkını (opsiyonu) sadece vade bitim tarihinde borsa tarafından belirlenen zaman diliminde kullanabilir.Amerikan Tipi Opsiyonlarda ise uzun pozisyon sahibi hakkını (opsiyonu) opsiyonun yazım tarihi ile vadesi arasındaki herhangi bir bir süre içinde kullana bilir.

13. Kullanım Fiyatı • Alıcının talebi halinde, opsiyon satıcının opsiyona konu olan dayanak varlığı ne kadardan alacağını yada ne kadardan satacağını belirleyen fiyat kullanım fiyatıdır.

14. Opsiyonun Vadesi

15. Opsiyon Primi • Opsiyonlar alınıp satılırken, alıcı sahip olacağı hak için satıcıya bir pirim öder. Söz konusu pirim alıcı için bir maliyet oluştururken satıcıya bir gelir teşkil eder.

16. Opsiyon pimini etkileyen birden fazla faktör vardır. Bu faktörden bazıları; • Opsiyonun alım opsiyonumu yoksa satım opsiyonumu olduğu, • Kullanım fiyatı ile opsiyona dayanak oluşturan varlığın fiyatı arasındaki fark, • Opsiyonun vadesine kalan gün sayısı, • Dayanak varlığın veya göstergenin dalgalanması,

17. Opsiyon Sözleşmelerinin Fiyatlaması; Notasyon : • S Spot piyasa fiyatı • C Call (alım) opsiyonunun fiyatı • P Put (satım) opsiyonunun fiyatı • K Opsiyonun kullanım fiyatı • r Risksiz faiz oranı • t Vadeye kalan süre • D Temettü ödemesi • e 2,71828 • s2 Hisse getirilerinin varyansı • s Hisse getirilerinin standart sapması