HIV/AIDS

1. HIV/AIDS BursaHalkSağlığı Müdürlüğü Aralık 2013

2. 1 ARALIK 2013 DÜNYA AIDS GÜNÜ ANA TEMASI SIFIR YENİ VAKA , SIFIR AYRIMCILIK , SIFIR AIDS’E BAĞLI ÖLÜM

3. HIV/AIDS • HIV/AIDS hastalığı ilk defa 1981 yılında Amerika Birleşik Devletleri {ABD)'nde ve Haiti'den gelen göçmenlerde tanımlandı • "AİDS" (Acquired Immuno Defıciency Syndrome) Kazanılmış Bağışıklık Yetmezlik Seendromu Virüsü adı verildi. • 1984 yılında ise AİDS'e neden olan virüs "HIV" (Human Immunodefıciency Virüs) (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü) izole edildi.

4. HIV Nedir? Human Immunodefıcieny Virüs (HIV) (İnsan Bağışıklık Yetmezlik Virüsü) HIV virüs, bağışıklık sisteminin içine yerleşerek, bireyin bağışıklık sistemini zayıflatan bir virüstür. HIV/AIDS hastalığı tanı, takip, tıbbi bakım ve sosyal yönden MULTİDİSİPLİNER çabaları gerektiren bir hastalıktır.

5. Dünyadaki durumu ●Dünyada yaklaşık 35.3 milyon erişkin ve çocuğun HIV ile enfekte olduğu, her gün yaklaşık 7000 kişinin HIV enfeksiyonu aldığı tahmin edilmektedir.

6. Yayılımı • Hastalık 1980'li yıllardan bu yana tüm dünyada din, dil, ırk, cins, ülke ayırımı yapmadan hızla yayılmaya devam etmektedir. • 1990'lı yılların başlarından beri bulaşma pek çok ülkede en sık korunmasız yapılan cinsel temas ardından ise damar içi madde kullananların ortak paylaştığı enjektör ile olmaktadır.

7. Yayılımı • HIV enfeksiyonu sadece erişkinleri değil, bebek, çocuk, genç, yaşlı herkesi tehdit eden, • virüsü tam olarak vücuttan atmayı sağlayabilecek tedavisinin ve aşısının bulunamadığı bir hastalıktır. • Kullanılan ilaç tedavisi ile, HIV/AIDS hastalığından ölümler azalmış, ancak yaşam boyu ilaç kullanımını gerektiren bir tür kronik hastalığa dönüşmüştür.

8. HIV Pozitiflik Nedir? • Kanında HIV virüsü bulunan kişilere HIV pozitif denir. • Bu kişiler aynı zamanda kanında antikor bulunan seropozitif kişilerdir. (Anti-HIV testi -ELISA testi pozitif)

9. AİDS Nedir? • AİDS bulaşıcı bir virüs hastalığıdır. Mikrobu HIV (hiv) adı verilen virüstür. • HIV girdiği vücudun, mikroplara karşı koyma yeteneğini sağlayan bağışıklık sistemini etkileyip yok eder. • Direnci azalan vücutta, HIV in etkisinin yanı sıra, çeşitli mikroplar da hastalıklara neden olurlar.

10. HIV/AIDS HASTALIĞININ BELİRTİLERİ • Tekrarlayan ateş ve gece terlemesi • Nedeni belirsiz hızlı kilo kaybı • Boyun, koltuk altı ve kasık lenf bezlerinin şişmesi • Sürekli yorgunluk • İshal • İştah azlığı • Ağızda beyaz lekeler • Deride değişiklikler • Nedensiz kanamalar • Geçmeyen öksürük veya nefes darlığı

11. HIV/AIDS HASTALIĞININ BELİRTİLERİ • Ancak;Bütün bu belirtiler basit bir hastalık nedeni olabilir...Kuşkulu iseniz, ELİZA Testi Yaptırın

12. HIV/AIDS BULAŞMA YOLLARI • HIV bulaşıcılığı yüksek olmamasına rağmen, mutlaka korunulması gereken bir virüstür. • Virüs açık hava şartlarında uzun süreli canlı kalamamakta, oksijenle temasta kısa sürede ölmektedir. • Standart sterilizasyon uygulamaları virüse karşı korunmada yeterlidir. • Virüsün bulaşma yolu temelde vücut sıvıları ile olmaktadır, bu nedenle kan, meni gibi virüsün daha yoğun olduğu vücut sıvılarının virüsün iletiminde yeri büyüktür.

13. HIV enfeksiyonun üç temel bulaş yolu • 1. Korunmasız cinsel ilişki: HIV enfeksiyonunun en sık bulaşma şeklidir. HIV, korunmasız (kondom, kılıf, kaput, prezervatif kullanılmadan) yapılan her türlü cinsel temasla bulaşabilmektedir. • 2. Kan ve kan ürünleri ile bulaşma: Kanda virüsün yoğun miktarda bulunması nedeni ile, virüsü taşıyan kişilerden alınmış kan ve kan ürünleri ile hastalık bulaşabilmektedir. • 3. Anneden bebeğe bulaşma: HIV enfeksiyonu gebelik süresince, doğum sırasında vücut sıvıları ve emzirme sırasında süt ile bebeğe geçebilmektedir.

14. HIV nasıl bulaşmaz ? • Dokunmak, tokalaşmak, sarılmak ile, • Gözyaşı, ter, tükürük ile, • Aynı yerde oturmak, aynı havayı solumak ile, • Aynı havuzu, banyoyu, tuvaleti, duşu paylaşmak ile, • Giysilerin ortak kullanılması ile, • Tabak, çatal, kaşık, bıçak, bardak paylaşılması ile, • Telefon kulaklığı, kapı tokmağı ile, • Sivrisinek, böcek, arı sokması ile HIV bulaşmaz

15. KORUNMA • HIV enfeksiyonu önlenebilir bir hastalıktır ve diğer hastalıklarda olduğu gibi korunma önlemleri tedaviden çok daha etkili ve ucuzdur. • Cinsel eğitim ve HIV/AIDS eğitim programlarının cinsel etkinlikler üzerinde uyarıcı – arttırıcı etkisinin olmadığı tam tersine, azaltarak ya da kondom kullanımını artırarak riskli cinsel davranışları azalttığı saptanmıştır.

16. KORUNMA • Toplumun HIV/AIDS ve Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonların bulaşma ve korunma yolları hakkında eğitilmesi ,bilgilendirilmesi ve olumlu davranış değişikliğinin geliştirilmesi. • Güvenli / sağlıklı yaşam / davranışlarının desteklenmesi ve zarar azaltımına yönelik koruyucu hizmetlerin sağlanması.

17. KORUNMA • Kan ve kan ürünlerinin , HIV ve kan yoluyla bulaşan diğer enfeksiyonlar yönünden güvenliğinin sağlanması ve sürdürülmesi. • Anneden bebeğe HIV geçişinin önlenmesi konusunda hedef kitlenin bilgilendirilmesi ve destek programlarının geliştirilmesi.

18. Cinsel yolla bulaşmaya karşı korunma: • En sık görülen bulaşma yolu cinsel temasla olduğu için bu yolla korunma büyük önem taşımaktadır. • Kondom ve doğru kondom kullanımı, hastalığın cinsel yolla bulaşmaya karşı en güvenli ve basit korunma yoludur.

19. Kan ve kan ürünleri ile olan bulaşmaya karşı korunma: • 1987 yılından beri de ülkemizde kan ve kan ürünleri HIV yönünden test edilmektedir. Organ ve doku nakilleri öncesinde gerekli testlerin yapılması HIV geçiş riskini en aza indirmektedir. • Damar içi madde kullanımı alışkanlığının önlenmesi, tedavi edilmesi, ortak enjektör kullanımı risklerinin anlatılması bu grup hastalarda HIV bulaşma riskini azaltmaktadır.

20. Ülkemizde HIV/AIDSYayılma Nedenleri • Ülke nüfusu genç ( 15-49 yaş ) • Cinsel yolla bulaşan infeksiyonlar konusunda bilgiler kısıtlı • Damar içi uyuşturucu madde kullanımı artmakta • Turizm sektörü genişlemekte • Yurt dışında çalışma ve hızlı sirkülasyon • Fuhuş, insan ticareti, cinsel istismar,tecavüz,göç,…

21. HIV testi yapılması zorunlu gruplar: • Kan donörleri • Kayıtlı kadın seks işçileri • Yasa dışı çalışan seks işçileri • Risk teşkil edecek yerlerde çalışanlar • İnvazif tıbbi müdahale edilecek olanlar • Evlenecek çiftler

22. ULAŞILMASI GÜÇ TOPLULUKLAR • EŞ CİNSEL ERKEKLER • TİCARİ SEKS ÇALIŞANLARI • DAMAR İÇİ MADDE KULLANICILAR • MAHKÜMLAR • HIV/AIDS’Lİ İNSANLAR • MÜLTECİLER , SIĞINMACILAR ……

23. HIV/AIDS ÖNLENMESİ İÇİN ÖNERİLER • EĞİTİM !!!! • Örgün eğitim • Gençlik programları • Gönüllü Danışmanlık ve Test programları • Zor ulaşılan gruplara eğitim • Yazılı ve görsel basın aracılığı ile toplum eğitimi • CYBİ tanı ve tedavisinin artırılması • Ücretsiz kondom temini • Kadın kondomlarının kullanımının artırılması • Temas sonrası profilaksi (PEP) • Mikrobisidlerin kullanımı • Kan ve kan ürünlerinin güvenliği • Temiz enjektör temini • Anneden bebeğe bulaşa karşı korunma • Tedaviye erişimin artırılması

24. Ülkemizdeki HIV Doğrulama Merkezleri • 1- Ankara Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarı • 2- Kızılay Derneği Ankara Kan Merkezi • 3- Gülhane Askeri Tıp Akademisi • 4- İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi • 5- İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi • 6- İstanbul Deri ve Tenasül Hastalıkları Hastanesi • 7- Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi • 8- Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi • 9- İzmir Hıfzısıhha Enstitüsü

25. Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü DPT Çalışma Bakanlığı AIDS Savaşım Derneği Türkiye Aile Planlaması Derneği Türkiye Kızılay Derneği Sağlık Bakanlığı Başbakanlık Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü İçişleri Bakanlığı Meslek Odaları HATAM PODER TRT AIDS ile Mücadele Derneği Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu ULUSAL AIDS KOMİSYONU YÖK İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı Kültür ve Turizm Bakanlığı Milli Eğitim Bakanlığı TBMM Hukuk Müşavirliği Türkiye 3. Sektör Vakfı TBMM Tüm Partiler Nüfus ve Kalkınma Grubu Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başbakanlık PYD Adalet Bakanlığı Milli Savunma Bakanlığı Diyanet İşleri Başkanlığı Maliye Bakanlığı

26. TÜRKİYE'DE BİLDİRİLEN AİDS VAKA VE TAŞIYICILARININ YILLARA GÖRE DAĞILIMI 01 EKİM 1985 - 30 Haziran 2013 ( * ) 2013 YILI İLK 6 AYLIK VERİLERİDİR

27. ( 01 EKİM 1985 – 30 HAZİRAN 2013 ) TÜRKİYEDE BİLDİRİLEN HIV/ AIDS VAKALARININ YAŞ VE CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI

29. AIDS’ten korunabiliriz….

30. KIRMIZI KURDELE AIDS’e karşı farkındalığın uluslararası bir sembolüdür. AIDS’ i biliyorum, AIDS’ ten korunuyorum, AIDS’ den ölenlere saygı duyuyorum… mesajlarını taşımaktadır.

31. Sözünde Dur ! AIDS’i Durdur !

32. TEŞEKKÜRLER Bursa Halk sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Kontrol Programları Şubesi