1 / 28

Marjolein Willemse l.m.willemse@maartens.nl Postvakje in oost Dinsdag, woensdag en donderdag

Marjolein Willemse l.m.willemse@maartens.nl Postvakje in oost Dinsdag, woensdag en donderdag. Wat heb je nodig?. Nectar 3 e editie Schrift Studiewijzer PTA Volgt nog. Opdracht Blader het boek door en schrijf op Welke onderdelen zijn herhaling? Welke onderdelen zijn nieuw?

africa
Download Presentation

Marjolein Willemse l.m.willemse@maartens.nl Postvakje in oost Dinsdag, woensdag en donderdag

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Marjolein Willemse • l.m.willemse@maartens.nl • Postvakje in oost • Dinsdag, woensdag en donderdag

  2. Wat heb je nodig? • Nectar 3e editie • Schrift • Studiewijzer • PTA • Volgt nog

  3. Opdracht • Blader het boek door en schrijf op • Welke onderdelen zijn herhaling? • Welke onderdelen zijn nieuw? • Welk onderdeel/ welke onderdelen lijken je moeilijk • Digitaal materiaal • Via Iddink.nl

  4. Gedrag Hoofdstuk 1 Nectar

  5. Welzijn meten? • Ethogram • Protocol

  6. Begrippenlijst van de dikgedrukte woorden • Opdrachten 1 t/m 5

  7. Private life of pigs

  8. 1.1 Dierenwelzijn

  9. 1.2 Gedrag bestuderen • Ethologie • Verbanden vinden in gedrag • Dmv observeren, tellen en meten • Altijd objectief • Welke prikkel zorgt voor welk gedrag?

  10. 1.2 Gedrag bestuderen • Antropomorfisme • Toekennen menselijke eigenschappen aan dieren

  11. 1.2 Gedrag bestuderen • Sleutelprikkel • Externe prikkel die bij soortgenoten een bepaald voorspelbaar gedrag veroorzaakt

  12. 1.2 Gedrag bestuderen • Supranormale prikkel • Versterkte sleutelprikkel

  13. Pas uit het ei gekomen jongen van de zilvermeeuw bedelen bij hun ouders om voedsel door regelmatig te pikken naar de snavel van de oudervogel. Deze snavel is geel van kleur en op de onderkant bevindt zich één rode cirkelvormige vlek.Door de onderzoeker Tinbergen werd in de jaren vijftig onderzoek gedaan naar dit pikgedrag van zilvermeeuwjongen. Tinbergen gebruikte daarvoor onder meer een tweedimensionaal model van de kop van een volwassen zilvermeeuw (zie afbeelding hiernaast). Bij het 'standaardmodel' is de snavel geel en heeft deze een rood gekleurde snavelvlek. Bij één van zijn experimenten liet hij de snavelvlek weg en gaf hij de hele snavel een bepaalde kleur. De daarvoor gebruikte serie meeuwenkoppen en de door Tinbergen waargenomen pikfrequenties van de jongen zijn weergegeven in de afbeelding . • Formuleer twee mogelijke conclusies over de relatie tussen de kleur van de snavel en het pikgedrag van de jongen

  14. De kleur rood is de sterkste sleutelprikkel. • Er is weinig/geen verschil in respons op snavels met een andere kleur dan rood

  15. 1.3 Communicatie en gedrag • Communicatie • Alleen tussen soortgenoten • Leren begrijpen http://www.youtube.com/watch?v=RICvxpWSrAw https://www.youtube.com/watch?v=h5jpsNj5wJg (twee meningen)

  16. 1.3 Communicatie en gedrag • Ritueel gedrag • Serie van gedragseenheden die van tevoren vaststaan • Functie • Gevechten uit de weg gaan • Wie is de baas, vriend of vijand

  17. 1.3 Communicatie en gedrag • Conflictgedrag • Wanneer een dier niet weet welke gedragselementen uit welk gedragssysteem hij moet kiezen • Even grote motivatie voor twee of meer gedragssystemen • Overspronggedrag • Ambivalent gedrag • Omgericht gedrag

  18. 1.3 Communicatie en gedrag • Oversprong gedrag • Gedrag uit derde gedragsysteem • Ambivalent gedrag • Afwisselend gedrag uit beide gedragsystemen • Omgericht gedrag • Gedrag richt zich op een derde individu of op iets geheel anders

  19. Toepassen • Sluipwespen veranderen gedrag • Artikel over lieveheersbeestjes

  20. 1.4 Aangeboren of aangeleerd • Aangeboren • Gedrag is al bij de geboorte aanwezig • Aangeleerd • Gedrag is nog niet bij de geboorte aanwezig • https://www.youtube.com/watch?v=CG6STfepHy0

  21. 1.4 Aangeboren of aangeleerd • Inprenting • Leren is beperkt tot een korte gevoelige periode • Ganzen • Gewenning • Eenbepaaldereactie op eenprikkelwordtafgeleerdnaherhaling van die prikkel. • Muizen • Imiteren • Het nadoen van soortgenoten • Makaken

  22. 1.4 Aangeboren of aangeleerd • Spelen • Sociaal gedrag • Rangorde/pikorde • Associatief leren • Een toevallige prikkel wordt gekoppeld aan een andere prikkel • Klassieke conditionering • Verband tussen twee verschillende prikkels • Natuurlijke prikkel: onvoorwaardelijke reflex • Neutrale prikkel: geen reactie/reflex • Pavlov

  23. 1.4 Aangeboren of aangeleerd • Trial and error • Proefondervindelijk leren • Van alles uitproberen en per ongeluk geluk hebben • Beloning (handhaven gewenst gedrag) of straf voor handeling (afleren ongewenst gedrag) • Operante conditionering • Skinner • Inzicht • Verbanden leggen tussen gebeurtenissen of situaties • Kraai • Chimpansee

  24. 1.5 Gedrag van primaten • Cultuur • Individuen binnen een groep vertonen hetzelfde gedrag • Twee voorwaarden • Leven in groep • Imitatie • Primaten

  25. Stress • Kortdurend • Goed • Chronisch • Slecht • Geen ontspanning • Sneller vatbaar voor ziekten

  26. Chimpansees • Inlevingsvermogen • Stress bij politica • Karakteristieke stresskenmerken

More Related