BEZPIECZEŃSTWO PRAWNE W EKSPORCIE – SPECYFICZNE ASPEKTY ZALEŻNE OD KIERUNKÓW

1. BEZPIECZEŃSTWO PRAWNE W EKSPORCIE – SPECYFICZNE ASPEKTY ZALEŻNE OD KIERUNKÓW KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH Leszek Czarny, Wojciech Budny i Wspólnicy sp.k.

2. ROZWÓJ GOSPODARKI I HANDLU MIĘDZYNARODOWEGO EWOLUCJA HANDLU UWYPUKLIŁA DWA PRZECIWSTAWNE ZJAWISKA W GOSPODARCE

3. Etapy asymilacji gospodarczej Europy • Europejska Wspólnota Węgla i Stali 1951r. • Europejska Wspólnota Gospodarcza1 lipca 1968 r. • Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 10 grudnia 1975 r.

4. Etapy asymilacji gospodarczej Europy • 14 czerwca 1985 r. Podpisanie Układu z Schengen • Jednolity Akt Europejski • 1 stycznia 1993 roku w ramach UE swobodny przepływ towarów, usług, osób i kapitału staje się rzeczywistością • Traktat Lizboński 2009 r

5. Jednolita polityka handlowa

6. EKSPORT DOSTAWA WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWA W RAMACH UNI EUROPEJSKIEJ • Wymiana handlowa wewnątrz Unii Europejskiej • Regulowana przez Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej • Swoboda w eksporcie • Regulowane przez prawo celne EKSPORT POZA UE

7. Pozwolenia i licencje eksportowe

8. Cła i podatki eksportowe • Eksport wywóz poza granicę RP potwierdzony przez urząd celny • Pełnią funkcję kontrolną

9. Porozumienia VER

10. Subsydia eksportowe

11. Umowy międzynarodowe Wpływają korzystnie na współpracę gospodarczą i są gwarantem harmonii w relacjach handlowych

12. Ubezpieczenia eksportowe

13. Zakaz eksportu

14. Program Paszport do eksportu Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka • Promocja Polski jako atrakcyjnego partnera gospodarczego • Zwiększenie wielkości polskiego eksportu • Zwiększenie liczby przedsiębiorstw prowadzących działalność eksportową

15. Sieć Centrów Obsługi Inwestorów i Eksporterów

16. Przedsięwzięcia promocyjne i wspierające eksport

17. Wydziały Promocji Handlu i Inwestycji

18. Praktyczne aspekty umów z kontrahentami zagranicznymi • Właściwość prawa • Właściwość sądu.

19. Praktyczne aspekty umów z kontrahentami zagranicznymi • Dostawa towaru • Incoterms • Odpowiedzialność za towar w transporcie

20. Praktyczne aspekty umów z kontrahentami zagranicznymi • Sądy arbitrażowe Klauzula arbitrażowa Kompromis arbitrażowy

21. Praktyczne aspekty umów z kontrahentami zagranicznymi • Polskie sądy arbitrażowe [1] przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie (największa tego typu instytucja arbitrażowa w Polsce 300 – 500 spraw rocznie)[2], Sąd Arbitrażowy przy Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych ”Lewiatan”[3], Sąd Arbitrażowy przy Regionalnej Izbie Gospodarczej w Katowicach[4], Sąd Arbitrażowy przy Małopolskiej Izbie Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Krakowie[5], Gospodarczy Sąd Arbitrażowy w Poznaniu przy Wielkopolskiej Izbie Budownictwa[6]), Sąd Arbitrażowy przy Wielkopolskiej Izbie Przemysłowo- Handlowej w Poznaniu[7], Podkarpacki Stały Sąd Polubowny-Arbitrażowy w Rzeszowie[8], Sąd Arbitrażowy przy Nowotomyskiej Izbie Gospodarczej w Nowym Tomyślu[8], Międzynarodowy Sąd Arbitrażowy we Wrocławiu[9], Sąd Arbitrażowy przy Izbie Bawełny w Gdyni.

22. Praktyczne aspekty umów z kontrahentami zagranicznymi • Arbitraż międzynarodowy [1]Międzynarodowy Sąd Arbitrażowy (International Court of Arbitration ICC) w Paryżu, [2] Amerykańskie Stowarzyszenie Arbitrażowe (American ArbitrationAssociation), [3] Londyński Sąd Arbitrażu Międzynarodowego w Londynie (London Court of International Arbitration), [4] Centrum Arbitrażowe Federacji Austriackiej Izby Gospodarczej w Wiedniu (InternationalesSchiedsgericht der WirtschaftskammerÖsterreich), [5] Instytut Arbitrażowy Sztokholmskiej Izby Handlowej w Sztokholmie (The ArbitrationInstitute of the StockholmChamber of Commerce), [6] Niemiecki Instytut Sądownictwa Polubownego (Deutsche InstitutionfürSchiedsgerichtsbarkeite.v.)

23. Praktyczne aspekty umów z kontrahentami zagranicznymi • Specyfika przepisów prawa miejscowego – skutki podejmowanych czynności. • Spółki zagraniczne, oddziały, przedstawicielstwa

24. POZYSKIWANIE INFORMACJI O KONTRAHENTACH

26. Wywiad gospodarczy • Termin pojawił się w XX wieku w latach 80. • Tożsame określenia: wywiad organizacyjny, wywiad konkurencyjny, wywiad marketingowy, wywiad ekonmiczno - finansowy

27. Dopuszczalność prawna uzyskiwania informacji

28. Informacje – powszechnie dostępne • Forma organizacyjno-prawna, • Data założenia przedsiębiorstwa, • Numer rejestrowa, numer identyfikacji podatkowej, numer REGON, • Kapitał zakładowy, • Członkowie zarządu, wspólnicy, akcjonariusze, • Siedziba oddziały • Miejsca wykonywania działalności

29. Przedmiot wykonywania działalności, • Sprawozdanie finansowe, • Wypłacalność firmy, ocena zdolności kredytowej, • Stan majątkowy, posiadane ruchomości i nieruchomości

30. Kodeks cywilny w art. 551 w sposób lakoniczny porusza kwestię tajemnicę przedsiębiorstwa, poprzez zaznaczenie, że wchodzi ono w jego skład – nie definiując. Niemniej doktryna i orzecznictwo stwierdziły iż, jest

31. Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

32. STRONA PRAKTYCZNA UZYSKIWANIA INFORMACJI O KONTRAHENTACH

33. Biura Informacji Gospodarczej w Polsce: • Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej SA • InfoMonitor • WEH

34. TRIPS ART. 39 1. Dla zapewnienia skutecznej ochrony przed nieuczciwą konkurencją, jak postanowiono w artykule 10bis Konwencji paryskiej(1967), Członkowie będą chronić informację nieujawnioną zgodnie z ustępem 2, a także dane przedstawione rządowi lub agencjom rządowym zgodnie z ustępem 3. 2. Osoby fizyczne i prawne będą miały możliwość zapobiegania temu, aby informacje pozostające w sposób zgodny z prawem pod ich kontrolą nie zostały ujawnione, nabyte lub użyte bez ich zgody przez innych, w sposób sprzeczny z uczciwymi praktykami handlowymi (1), tak długo, jak takie informacje są poufne w tym sensie, że jako całość lub w szczególnym zestawie i zespole ich elementów nie są ogólnie znane lub łatwo dostępne dla osób z kręgów, które normalnie zajmują się tym rodzajem informacji; b) mają wartość handlową dlatego, że są poufne; i c) poddane zostały przez osobę, pod której legalną kontrolą informacje te pozostają rozsądnym, w danych okolicznościach, działaniom dla utrzymania ich poufności. 3. Członkowie wymagający jako warunku wydania zezwolenia na wprowadzenie do obrotu farmaceutyków lub produktów chemicznych przeznaczonych dla rolnictwa, w których wykorzystane są nowe jednostki chemiczne, przedstawienia niejawnych testów lub innych danych, których uzyskanie wymaga znacznego wysiłku, będą chronić takie dane przed nieuczciwym wykorzystaniem w celach handlowych. Ponadto Członkowie będą chronić takie dane przed ujawnieniem, z wyjątkiem sytuacji, gdy konieczna jest ochrona odbiorców lub chyba że podjęte zostaną kroki dla zapewnienia, że takie dane będą chronione przed nieuczciwym wykorzystaniem w celach handlowych.

35. UNIA EUROPEJSKA Brak jednolitego orzecznictwa w sprawie

36. STANY ZJEDNOCZONE

37. NIEMCY

38. Agencje ratingowe • Ocena wiarygodności danego podmiotu • Stopień wiarygodności

39. Agencje ratingowe • Standard & Poor’s • Moody’sInvestors Service • Business EnvironmentsRisk Information Institute • Euromoney • Financial Times • Fitch Investors Service

40. Rynek podwyższonego ryzyka

41. Redukcja zagrożeń • Zakładanie spółek kapitałowych z udziałem/zatrudnieniem lokalnych partnerów • Zabezpieczenie ryzyka kursowego, opcji, • Dywersyfikacja portfela • Zabezpieczenie terminowe przy walutach • Kontraktowy terminowy na waluty • Futures • Swap walutowy • Hedging

42. Poszczególne aspekty prawne umów sprzedaży polskich towarów do Rosji, Ukrainy i Białorusi Czesław Cierech – adwokat lex@cierech.com www.advocates.by www.attorneys.by www.czarny-budny.ok www.czarny-budny.by

43. Formy umowy handlowej Konwencja Narodów Zjednoczonych o umoach międzynarodowej sprzedaży towarów, sporządzona w Wiedniu 11 kwietnia 1980 r. (Konwencji wiedeńska). Art. 11 Umowa sprzedaży nie wymaga do jej zawarcia lub potwierdzenia formy pisemnej i nie podlega żadnym innym wymogom co do formy. Umowa sprzedaży może być udowodniona w jakikolwiek sposób, w tym również na podstawie zeznań świadków. Art. 12 Żadne z postanowień artykułu 11… nie będzie miało zastosowania, jeżeli którakolwiek ze stron posiada swoją siedzibę handlową w Umawiającym się Państwie, które złożyło oświadczenie zgodnie z artykułem 96 niniejszej konwencji. Zastrzeżeń dokonały: Rosja, Białoruś, Ukraina …

44. Skutki niezachowania formy pisemnej umowy handlowej Rosja, Białoruś: Niezachowanie zwykłej formy pisemnej przy dokonywaniu czynności prawnej w zakresie obrotu gospodarczego z zagranicą powoduje nieważność. Art. 162 ustęp 3 k.c. FR, Art. 163 ustęp 3 k.c. RB, Rosja, Białoruś: Czynność nie spełniająca wymogów ustawy lub innych aktów prawnych nie powoduje skutków prawnych. Art. 168 k.c. FR Art. 169 k.c. RB

45. Wymogi do zachowania formy pisemnej umowy Umowa na piśmie może być zawarta w drodze sporządzenia jednolitego dokumentu podpisanego przez strony oraz w drodze wymiany dokumentów za pośrednictwem łączności pocztowej, telegraficznej, telefaksowej, telefonicznej, elektronicznej lub innej łączności, która pozwala w sposób wiarygodny ustalić, że dokument pochodzi od strony umowy. Art. 434 ust. 2 k.c. FR Art. 404 ust. 2 k.c. RB Art. 207 ust 1 k.c. Ukrainy

46. Kto może być stroną umowy w zakresie handlu zagranicznego po stronie wschodniej? Zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych osoby prawnej ocenia się według prawa tej Umawiającej się Strony, zgodnie z którym osoba ta została utworzona. Art. 19 ust. 2 Umowy między Rzeczpospolitą Polską a Federacją Rosyjską o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych i karnych Art. 21 ust. 2 Umowa między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Białoruś o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych Art. 21 ust. 2 Umowy między Rzeczpospolitą Polską a Ukrainą o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych i karnych

47. Osoby prawne Rosji, Białorusi, Ukrainy • Spółka akcyjna typu otwartego lub zamkniętego (OAO, 3AO), • Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (OOO), • Spółka z dodatkową odpowiedzialnością, • Spółka komandytowa, • Przedsiębiorstwo • Zrzeszenie z udziałem ww. podmiotów prawa, Inni uczestnicy obrotu gospodarczego: • Oddział (filia) zagranicznej osoby prawnej (działa w imieniu zagranicznej osoby prawnej), • Przedstawicielstwo zagranicznej osoby prawnej (działa w imieniu zagranicznej osoby). Kodeksy cywilne Rosji, Ukrainy, Białorusi

48. Rejestry osób prawnych Informacje oraz dokumenty zawarte w państwowych rejestrach są jawne oraz ogólnie dostępne. Informacje oraz dokumenty zawarte w państwowych rejestrach o konkretnej osobie prawnej mogą być przedstawione w postaci: • Odpisu rejestru, • Kopii dokumentu (dokumentów) • Zaświadczenia o braku informacji Art. 6 ust. 1,2 ustawy FR – O państwowej rejestracji osób prawnych oraz przedsiębiorców indywidualnych Art. 20 ust. 1,2 ustawy Ukrainy – O państwowej rejestracji osób prawnych oraz osób fizycznych – przedsiębiorców Ust. 19 uchwały Rady Ministrów RB nr 229 z dnia 31.08.2011 r. – O Jednolitym Rejestrze Państwowym Osób Prawnych i Przedsiębiorców Indywidualnych

49. Kto prowadzi rejestry osób prawnych Rosja: Rejestr państwowy prowadzi Federalna Służba Podatkowa oraz jej organy terytorialne… Ust. 3, 20 Uchwały Rządu FR z dnia 19.06.2002 r. nr 438 „O jednolitym Rejestrze Państwowym Osób Prawnych” Ukraina: odpis z Jednolitego Rejestru Państwowego wydaje rejestrator państwowy w komitecie wykonawczym rady miejskiej w miastach o znaczeniu obwodowym lub rady rejonowej albo rady rejonowej w miastach Kijów i Sewastopol administracji … Art. 21 ustawy Ukrainy – O państwowej rejestracji osób prawnych oraz osób fizycznych – przedsiębiorców Białoruś: Rejestr prowadzi Ministerstwo Sprawiedliwości Białorusi. Odpis rejestru można uzyskać w Ministerstwie Sprawiedliwości lub obwodowym (w miejskim – w Mińsku) komitecie wykonawczym. Ust. 19 Uchwały Rady Ministrów RB nr 229 z dnia 31.08.2011 r. - O Jednolitym Rejestrze Państwowym Osób Prawnych i Przedsiębiorców Indywidualnych

50. Osoby uprawnione do reprezentowania osoby prawnej – zasada ogólna Osoba prawna nabywa prawa oraz zaciąga zobowiązania przez swoje organy, działające zgodnie z prawem i dokumentami założycielskimi, a w niektórych przypadkach przez swoich wspólników (spółka pełna, komandytowa) Art. 53 k.c. FR Art. 49 ust.1,2 k.c. RB, Art. 92 ust. 1,2 k.c. Ukrainy