CHÀO MỪNG QUÝ THẦY, CÔ VỀ DỰ CHUYÊN ĐỀ KIỂM TRA, BỒI DƯỠNG TAY NGHỀ GIÁO VIÊN

1.  THPT PT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY, CÔ VỀ DỰ CHUYÊN ĐỀ KIỂM TRA, BỒI DƯỠNG TAY NGHỀ GIÁO VIÊN THÔNG QUA CÔNG TÁC DỰ GIỜ Phú Tân, ngày 16/08/2014

2. 6. Quy trình kiểm tra giờ dạy trên lớp: • Quy trình tổ chức kiểm tra giờ dạy trên lớp của giáo viên với công việc thực hiện các chức năng quản lí của nhà lãnh đạo được thực hiện theo bốn bước sau: • Xây dựng kế hoạch kiểm tra giờ dạy trên lớp. • Tổ chức kiểm tra giờ dạy trên lớp. • Chỉ đạo công tác kiểm tra giờ dạy trên lớp. • Tổng hợp điều chỉnh kết quả kiểm tra giờ dạy trên lớp. • 6. Quy trình kiểm tra giờ dạy trên lớp: • a. Xây dựng kế hoạch kiểm tra giờ dạy trên lớp • Kế hoạch kiểm tra giờ dạy trên lớp có thể thiết kế dưới dạng bảng biểu và công khai ở phòng hội đồng ngay từ đầu năm học. • Trong kế hoạch kiểm tra cần nêu rõ thời gian kiểm tra, đối tượng kiểm tra, nội dung kiểm tra, mục đích kiểm tra, hình thức kiểm tra, lực lượng kiểm tra và phương pháp tiến hành kiểm tra. • Kế hoạch kiểm tra giờ dạy trên lớp phải được rải đều các tháng trong năm, phải phù hợp với thời khóa biểu và các kế hoạch chuyên môn khác như kế hoạch năm học, kế hoạch thời gian. • 6. Quy trình kiểm tra giờ dạy trên lớp: • Kế hoạch kiểm tra có thể được xây dựng dưới các hình thức là: • Kế hoạch kiểm tra toàn năm, kiểm tra hàng tháng, kiểm tra tuần. • Kế hoạch kiểm tra phải phù hợp với tình hình đội ngũ giáo viên, điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học và phải có tính khả thi, hàng năm theo quy định của Bộ giáo dục và Đào tạo. • Khi xây dựng kế hoạch kiểm tra nên lấy mục đích xây dựng và bồi dưỡng giáo viên là chính. 5. Các hình thức kiểm tra: • Hiện nay trong các Trường THPT hình thức kiểm tra giờ dạy trên lớp chủ yếu vẫn là dự giờ có báo trước • Hình thức dự giờ này giúp cho trường biết được năng lực cao nhất và trình độ tay nghề của mỗi giáo viên sau khi đã có điều kiện chuẩn bị kĩ càng bài dạy của mình. • Về mặt tâm lí hình thức dự giờ này không gây ra sự ức chế đối với giáo viên đứng lớp. 2. Nhiệm vụ kiểm tra giờ dạy trên lớp: • Thúc đẩy: (đây là một hình thức tạo ra tiềm năng). • Là hoạt động kích thích, phát triển, phổ biến các kinh nghiệm tốt, các kinh nghiệm mới và kiến nghị của các cấp quản lí nhằm hoàn thiện dần hoạt động sư phạm của giáo viên, góp phần phát triển hệ thống giáo dục quốc dân. 4. Phương pháp kiểm tra: Những biện pháp kiểm tra phổ biến là: • Phương pháp phân tích tài liệu sản phẩm: như xem xét, phân tích giáo án, vở ghi của học sinh, sổ điểm, bài kiểm tra của HS, đồ dùng dạy học của giáo viên. • Phương pháp tác động trực tiếp đối tượng: có thể kiểm tra trắc nghiệm ngắn sau tiết dự giờ, trong phỏng vấn trao đổi nên sử dụng các câu hỏi mở để tạo ra điều kiện cho người được phỏng vấn trả lời đẩy đủ bằng chính suy nghĩ của họ. Người kiểm tra cần tránh những 3. Nội dung kiểm tra giờ dạy trên lớp của giáo viên: • Kiểm tra trình độ chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên. • Kiểm tra việc thực hiện chương trình theo quy định của bộ giáo dục và theo kế hoạch năm học. • Kiểm tra năng lực sư phạm của giáo viên (khả năng truyền đạt kiến thức, khả năng giao tiếp, khả năng vận dụng phương pháp, kỹ năng khai thác lỗi của học sinh…). • Kiểm tra kết quả học tập của học sinh. 5. Các hình thức kiểm tra: • Dự giờ là phương pháp đặc trưng của kiểm tra hoạt động sư phạm của giáo viên. • Có thể dự giờ dưới nhiều hình thức: Dự giờ có báo trước, Dự giờ không báo trước, Dự giờ các lớp song song, Dự giờ liên tục cả buổi, Dự giờ theo chuyên đề, Dự giờ toàn bài hay một phần trọn vẹn của chương trình, Dự giờ có mục tiêu và có mời chuyên gia cùng dự. Những biện pháp kiểm tra phổ biến là: câu hỏi dẫn dắt, câu hỏi mẹo làm cho người được kiểm tra nổi giận, khi nghe báo cáo tập trung, tỉnh táo, không để những cảm xúc nóng giận hay bực bội chi phối, không cắt ngang người trả lời. • Phương pháp trao đổi: lắng nghe ý kiến của các cá nhân, bộ phận liên quan như tổ chuyên môn, giáo viên khác, phụ huynh, học sinh. Người kiểm tra phải quan sát bao quát được tất cả các hoạt động dạy – học của thầy và trò tại lớp để thu thập được thông tin tin cậy, khách quan về đối tượng kiểm tra. Nhằm đánh giá đúng giờ dạy trên lớp của giáo viên. 2. Nhiệm vụ kiểm tra giờ dạy trên lớp: • Tư vấn: (đây là hình thức giúp đỡ tại chỗ). Người kiểm tra phải nêu được những nhận xét, gợi ý giúp cho người dạy khắc phục những hạn chế, như chỉ ra cho họ những biện pháp để cải thiện chất lượng giảng dạy, những gì đối tượng hiểu chưa đúng, chưa đầy đủ trong ND giảng dạy, chỗ chưa hợp lí trong việc sử dụng PP dạy học và GD, Đưa ra những lời khuyên từ những kinh nghiệm của mình đã tích lũy được để giúp họ nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cũng như cải thiện kết quả học tập của học sinh. 2. Nhiệm vụ kiểm tra giờ dạy trên lớp: • Đánh giá: Xác định mức độ đạt được trong việc thực hiện nhiệm vụ giảng dạy của giáo viên theo quy định, phù hợp với bối cảnh và đối tượng để xếp loại giáo viên tại thời điểm kiểm tra giờ dạy trên lớp. Yêu cầu của đánh giá là phải khách quan, chính xác, công bằng đồng thời định hướng khuyến khích, tạo cơ sở cho sự tiến bộ của đối tượng kiểm tra. Việc đánh giá có thể xếp loại từng mặt và xếp loại chung. • Kiểm tra giờ dạy trên lớp phải có hiệu quả: Kiểm tra không phải cố gắng tìm ra chỗ sai của giáo viên đứng lớp “bới lông tìm vết”, triệt hạ uy tín của nhau mà kiểm tra giờ dạy trên lớp là phải có tác dụng đôn đốc, thúc đẩy GV giảng dạy tốt hơn. • Kiểm tra trên lớp phải thường xuyên, kịp thời: Không phải đợi khi “có vấn đề” mới tổ chức kiểm tra. Hoạt động kiểm tra giờ dạy trên lớp của giáo viên phải được duy trì đều đặn, thường xuyên trong suốt cả năm học. • Kiểm tra giờ dạy trên lớp tiến hành một cách công khai: Đó là thể hiện sự dân chủ trong quản lý. Cần động viên thu hút các cá nhân vào công tác kiểm tra, biến quá trình kiểm tra bên ngoài thành quá trình tự kiểm của các cá nhân, các bộ phận trong trường. - Công tác thanh tra, kiểm tra cũng chưa được làm thường xuyên, công tác dự giờ, thăm lớp đôi khi làm chưa đúng. - Nhiều giáo viên chưa hiểu rõ về nguyên tắc dự giờ. • Cuộc sống GV còn nhiều khó khăn, phải bươn trải thêm. Từ đó không có nhiều thời gian đầu tư vào chuyên môn, nghiệp vụ - Chất lượng đầu vào rất thấp, cơ sở vật chất chưa đáp ứng yêu cầu dạy và học theo chương trình đổi mới hiện nay. 5. Các hình thức kiểm tra: • Có nhiều hình thức kiểm tra, có thể phân loại theo dấu hiệu sau: • Theo thời gian: thì phân ra hai loại là KT đột xuất và KT định kì. • Theo nội dung: có thể phân ra KT toàn diện và KT chuyên đề. • Theo phương pháp: có thể phân ra KT trực tiếp và KT gián tiếp. • Ngoài ra có thể phân chia các hình thức kiểm tra thành ba loại dựa vào thời điểm thực hiện việc kiểm tra như: kiểm tra lường trước, kiểm tra đồng thời và kiểm tra phân phối. Để khắc phục những hạn chế đã nêu tôi chọn phương pháp Kiểm tra, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên thông qua công tác Dự giờ trên lớp. Đây là một trong nhiều phương pháp nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ cho đồng nghiệp hiệu quả nhất. - Bản chất tốt đẹp của nó là được học và học được nhiều thứ sau khi tự trải nghiệm hoặc từ đồng nghiệp. Mỗi lần có người dự giờ dạy của mình hay mỗi lần đi dự giờ thầy cô giáo khác, bản thân sẽ nhận ra một số chỗ, ngộ ra 2. Nhiệm vụ kiểm tra giờ dạy trên lớp: • Kiểm tra: Xem xét việc thực hiện các nhiệm vụ của đối tượng kiểm tra so với các yêu cầu, tiêu chuẩn, quy định trong các văn bản qui phạm pháp luật và hướng dẫn của các cấp quản lý liên quan đến việc thực hiện nhiệm vụ giảng dạy của giáo viên trong giờ dạy. Yêu cầu kiểm tra là phải tỉ mỉ, rõ ràng, cụ thể, chỉ rõ những việc đã làm được, những việc chưa làm được của đối tượng kiểm tra. Kết quả kiểm tra là cơ sở cho việc đánh giá, tư vấn và thúc đẩy. • Kiểm tra giờ dạy trên lớp phải chính xác khách quan: • “Đây là nguyên tắc hàng đầu của kiểm tra, kết quả kiểm tra phản ánh đúng thực trạng về đối tượng kiểm tra, tránh định kiến hay thiên vị suy diễn cũng như tránh làm hình thức giả tạo, thận trọng khi đánh giá các tiết dạy được sắp xếp trước như những kịch bản. • VD: Giáo viên chưa hỏi hết câu mà toàn bộ HS đã giơ tay! giáo viên đã dạy nháp trước…(đối phó, không trung thực). “Trước hết, yêu cầu tất cả giáo viên phải nắm vững các: • Nguyên tắc KT: Khách quan; Hiệu quả; Thường xuyên; Công khai. • Nhiệm vụ KT: Kiểm tra; Đánh giá; Tư vấn; Thúc đẩy. • Nội dung KT: Trình độ CM, NV; PPCT; Năng lực SP; KQ HS. • Phương pháp KT: Quan sát; Phân tích; Trao đổi; Tác động trực tiếp; • Hình thức KT: Định kỳ; Đột xuất; Chuyên đề; Toàn diện; song song; liên tục cả buổi; dự 1 phần; từ xa. • Quy trình KT:Xây dựng KH; Tổ chức; Tổng hợp, điều chỉnh. “Muốn xây một ngôi nhà đẹp cần phải có những kỹ sư tốt, Muốn có nhiều học sinh giỏi, muốn thương hiệu nhà trường được nâng lên tầm cao mới, cuộc sống đỡ khó khăn… thì rất cần có những thầy giáo, cô giáo, tài, đức”. Một trong những nhiệm vụ được Chi uỷ, Ban giám hiệu đặt ra là phải xây dựng đội ngũ cán bộ, giáo viên, trong nhà trường có đức và có tài, vững vàng trong mọi hoàn cảnh. Chỉ ra thế mạnh hay thiếu sót của bài dạy, cái hay cái dở của người dạy là cần thiết và nên làm. Nhưng điều chúng ta băn khoăn chính là thái độ góp ý. Có thể nhận thấy một số kiểu nhận xét như sau: một là chân thành, thiện chí, thẳng thắn chỉ ra các ưu điểm hay nhược điểm rõ ràng và cụ thể, hướng dẫn cách khắc phục một cách có trách nhiệm; hai là qua quýt, xong chuyện rất đại khái, chung chung, ngại va chạm; ba là chỉ trích, vạch lá tìm sâu, soi mói khuyết điểm … Dự giờ tốt như vậy, lẽ ra ai cũng muốn được đồng nghiệp dự giờ, thế nhưng thực tế khá nhiều người ái ngại, thậm chí lo lắng và căng thẳng khi có người dự giờ dạy của mình. Vậy điều gì cản trở họ? Phải chăng họ ngại vì chuẩn bị bài chưa kĩ hoặc phải chuẩn bị bài kĩ mất nhiều thời gian và công sức hay họ ngại phải rút kinh nghiệm? Có lẽ lý do chính là mỗi giáo viên đều cảm thấy chưa hoàn toàn thoải mái khi nghe nhận xét từ các đồng nghiệp của mình. một số vấn đề mình được và chưa được, điểm mạnh yếu của mỗi người để khắc phục hay phát huy, học hỏi rồi rút kinh nghiệm cho chính mình từ nội dung kiến thức đến kĩ năng, tác phong điệu bộ đứng lớp, đến hình thức tổ chức dạy học… Với sự cọ sát thực tiễn đó, dự giờ chắc chắn làm cho người giáo viên ngày càng tự tin và vững vàng hơn về chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm. Nguyên nhân chủ quan: -Các trường ĐH mở ra rất nhiều, đầu vào của sinh viên thấp; rất nhiều trường không có khoa sư phạm nhưng vẫn đào tạo các ngành của sư phạm; sau đó phải học thêm chứng chỉ sư phạm nhưng thời gian không nhiều, chất lượng không cao; -Quy chế đánh giá, điểm số, xếp loại của trường tư có phần dễ dãi, không khắt khe bằng trường sư phạm. • Chưa coi trọng nghiệp vụ cho sinh viên học ngành sư phạm. • Sinh viên học tủ nhiều. • Kiểm tra giờ dạy trên lớp phải chính xác khách quan: • “Đây là nguyên tắc hàng đầu của kiểm tra, kết quả kiểm tra phản ánh đúng thực trạng về đối tượng kiểm tra, tránh định kiến hay thiên vị suy diễn cũng như tránh làm hình thức giả tạo, thận trọng khi đánh giá các tiết dạy được sắp xếp trước như những kịch bản. • VD: Giáo viên chưa hỏi hết câu mà toàn bộ HS đã giơ tay! giáo viên đã dạy nháp trước…(đối phó, không trung thực). Nguyên nhân khách quan: -Sự phát triển KT-XH quá nhanh, dẫn đến nhu cầu cuộc sống của con người phải tất bật; từ đó những ngành, nghề không có thu nhập cao (SP) không thu hút được người tài, giỏi. -PHHS lo bươn trải cuộc sống, bỏ bê con cái. -Công nghệ số phát triển quá nhanh, không tránh khỏi mặt trái ảnh hưởng không nhỏ đến đạo đức, lối sống của HS. Từ đó làm cho giáo viên không muốn nhiệt huyết. -Trường THPT Phú Tân được thành lập từ năm 2006, đa số giáo viên mới ra trường; kinh nghiệm về chuyên môn, nghiệp vụ nhìn chung còn non trẻ; tỷ lệ học sinh có học lực yếu, kém còn khá cao; tỷ lệ học sinh đỗ ĐH, CĐ chưa nhiều; đặc biệt là những trường, ngành ĐH danh tiếng, Top 5, Top 10 của cả nước thì còn rất hạn chế. • Công tác tự học, tự tìm tòi để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên chưa được quan tâm nhiều. GIẢI PHÁP QUAN ĐIỂM NGUYÊN NHÂN THỰC TRẠNG

3. Chuẩn bị dự giờ: • Xác định mục đích, nội dung và thời gian dự giờ. • Tổ chức xây dựng lực lượng kiểm tra. • Nghiên cứu hồ sơ kiểm tra lần trước. • Nghiên cứu nội dung các chương, bài dạy của GV, mục đích yêu cầu của bài, kiến thức trọng tâm, kỹ năng cần hình thành cho học sinh, các đồ dùng, phương pháp dạy học cần thiết. • Xem xét trình độ học sinh lớp sẽ dự. • Phác thảo nội dung quan sát. • Xác định nội dung, phương pháp kiểm tra kết quả nhận thức của học sinh sau giờ lên lớp. • Chuẩn bị các biểu mẫu dự giờ. • Thông báo cho giáo viên (đối tượng kiểm tra) biết.

4. 8. Xâydựngchuẩnkiểmtra: • Chuẩnbaogồmhaiyếutố: • Địnhtínhvàđịnhlượng. • Trườngcóthểthayđổihaiyếutốđịnhtínhvàđịnhlượngcủachuẩn nhưngphảigiữđượctinhthầncơbảncủachuẩnvàđảmbảotínhthống nhấttrongquảnlí. • Khôngnhữngngườikiểmtragiờdạytrênlớpmàđốitượngkiểmtra cũngphảinắmvữngchuẩnđóđểtựkiểmtra, phấnđấunângcaochất lượngcôngtáctheochuẩn.

5. 8. Xây dựng chuẩn kiểm tra: • Muốn kiểm tra giờ dạy trên lớp của giáo viên phải có chuẩn: • Chuẩn vừa là công cụ để Trường dựa vào đó đánh giá trình độ chuyên môn nghiệp vụ, năng lực giảng dạy của giáo viên, vừa có ý nghĩa hướng dẫn giáo viên trong giảng dạy. • Tuy nhiên, tùy tình hình thực tế, đội ngũ giáo viên, đối tượng học sinh, cơ sở vật chất mà mỗi trường cần điều chỉnh vận dụng sao cho phù hợp. • Có thể xây dựng chuẩn kiểm tra theo quy trình sau: Dự thảo Thảo luận Điều chỉnh và giải thích Quyết định và ban hành

6. 7. Phân cấp kiểm tra: • Trường xây dựng lực lượng kiểm tra theo 3 cấp • Cấp trường: Do ban kiểm tra cấp trường chịu trách nhiệm. • Cấp tổ: Do tổ chuyên môn chịu trách nhiệm. • Cấp cá nhân: Do cá nhân tự kiểm tra, đánh giá. • Nếu mục đích kiểm tra để đánh giá xếp loại chuyên môn hoặc xét danh hiệu GV dạy giỏi cấp trường cần phải đủ thành phần kiểm tra của Trường. • Nếu mục đích kiểm tra để rút kinh nghiệm, hướng dẫn giáo viên tập sự thì nên giao cho lực lượng kiểm tra tổ và các cá nhân hướng dẫn.

7. 6. Quy trình kiểm tra giờ dạy trên lớp: • Cơ chế kiểm tra gián tiếp: • Cấp dưới tự tổ chức kiểm tra cá nhân của mình. Lực lượng kiểm tra cấp trên kiểm tra công tác tự kiểm tra đó bằng cách kiểm tra xác xuất để thừa nhận hoặc bác bỏ kết quả kiểm tra của cấp dưới. • Ưu điểm: Cơ chế gián tiếp phù hợp với trường có quy mô lớn và lực lượng kiểm tra tổ đủ mạnh, tăng quyền hạn và trách nhiệm cho tổ, tạo điều kiện chuyến hóa từ kiểm tra bên ngoài vào kiểm tra bên trong, tiết kiêm thời gian. • Hạn chế: Cách kiểm tra này đôi lúc bị nhiễm thông tin hoặc thông tin bị méo mó, sai lệch. Do đó là trường nên kết hợp hài hòa giữa hai cơ chế trên.

8. 6. Quy trình kiểm tra giờ dạy trên lớp: • Cơ chế kiểm tra trực tiếp: • Lực lượng kiểm tra cấp trên trực tiếp kiểm tra cá nhân, bộ phận, đơn vị cấp dưới. • Ưu điểm: Cơ chế kiểm tra trực tiếp phù hợp với đơn vị có quy mô nhỏ và lực lượng tổ, khối chuyên môn chưa đủ mạnh. • Hạn chế:Cơ chế kiểm tra này làm vô hiệu hóa cấp tổ, không chuyểnhóa được kiểm tra từ bên ngoài vào tự kiểm tra của giáo viên, tốn nhiều thời gian.

9. 6. Quy trình kiểm tra giờ dạy trên lớp: • Và đặc biệt là phải trung thực, khách quan, sáng suốt, linh hoạt và tế nhị trong kiểm tra. • Các thành viên trong ban kiểm tra phải phân công cụ thể phần việc được giao, xác định rõ quyền hạn và trách nhiệm của từng người. • Trường phải bồi dưỡng CMNV cho lực lượng kiểm tra. • Có hai cơ chế kiểm tra là: cơ chế kiểm tra trực tiếp và gián tiếp:

10. 6. Quy trình kiểm tra giờ dạy trên lớp: • Muốn kiểm tra giờ dạy trên lớp đạt hiêu quả, khi xây dựng lực lượng kiểm tra Trường phải đảm bảo tốt các yếu tố sau: • Trường ra quyết định thành lập ban kiểm tra. • Trường phải chọn số lượng thành viên ban kiểm tra hợp lí, không thừa, không thiếu, đảm bảo thực hiện được nhiệm vụ tốt nhất. • Về tiêu chuẩn: Thành viên ban kiểm tra phải là người thông thạo chuyên môn nghiệp vụ, có uy tín trong tập thể, có năng lực quan sát, phân tích, tổng hợp, có tinh thần trách nhiệm cao, có ý thức giúp đỡ đồng nghiệp.

11. 6. Quy trình kiểm tra giờ dạy trên lớp: • b. Tổ chức kiểm tra giờ dạy trên lớp • Xây dựng lực lượng kiểm tra: • Trong trường có nhiều môn học khác nhau và các đối tượng kiểm tra cũng rất đa dạng.Do vậy nhà trường phải xây dựng một lực lượng kiểm tra đủ thành phần, đảm bảo tính khoa học, tính dân chủ (thường là đủ các bộ môn, các tổ trưởng, các GV giỏi, GV cốt cán có uy tín). • Chính lực lượng kiểm tra có ý nghĩa quyết định đến chất lượng và hiệu quả công tác kiểm tra.

12. Quan sát giờ dạy trên lớp: • Nghệ thuật trình bày bài giảng, trình bày thí nghiệm, lựa chọn, trình bày đồ dùng dạy học có đúng lúc, đúng mục đích hay không? • Giáo viên có nêu vấn đề làm cho học sinh định hướng rõ ràng trong việc theo dõi bài học hay không? • Hệ thống câu hỏi dẫn dắt có logic, khoa học không? • Giáo viên tổ chức quản lí hoạt động theo nhóm để học sinh trao đổi, thảo luận hay không? • Giáo viên có biết khai thác lỗi của học sinh, tận dụng cơ hội để phân tích uốn nắn làm cho học sinh nắm chắc hơn kiến thức hay không? • Giáo viên có làm chủ khi xử lí các tình huống sai phạm hay không? • Giáo viên có đánh giá chính xác, khách quan kết quả học tập hay không? • Giáo viên có hướng dẫn chu đáo cho học sinh học ở nhà hay không? • Giáo viên có làm chủ các mối quan hệ với học sinh và lớp học hay không? không khí lớp học như thế nào? • Đề ra các giải pháp giúp giáo viên tiến bộ. • Trong phân tích giờ dạy, khi có nhiều người dự giờ chỉ cần có sự hội ý, thống nhất giữa những người dự giờ với nhau. • Ghi nhận các thông tin, các tình huống xảy ra và khả năng xử lí tình huống trong tiết dạy. • Người dự giờ cần nhận định khả năng, mức độ tiếp thu bài của học sinh (thể hiện sự chắc chắn của kiến thức khi học sinh trả lời hoặc có thể làm bài test ngắn vào cuối giờ). • Căn cứ vào các sự kiện, dữ liệu ghi nhận được, phân tích sư phạm giờ dạy phải theo những tiêu chí khoa học, xác định mức độ thực hiện nhiệm vụ của giáo viên như: • Về nội dung kiến thức có đảm bảo tính khoa học, đầy đủ, trọng tâm và hệ thống? • Mục tiêu bài dạy có đạt được không? • Về phương pháp giảng dạy có phù hợp với đặc điểm của học sinh và của môn học hay không? Có phát huy được tính tích cực và tư duy độc lập, sáng tạo chủ động tìm kiếm, lĩnh hội ý kiến của học sinh? • Ngôn ngữ của giáo viên có trong sáng dễ hiểu hay không? • Quan sát toàn bộ diễn biến tiết dạy. • Quá trình dạy học là một hệ thống toàn diện gồm ba thành tố cơ bản đó là: Kiến thức (nội dung dạy) – giáo viên (với hoạt động dạy) – Học sinh (với hoạt động học). Do đó, dự giờ của ban kiểm tra chuyên môn phải xem xét mối quan hệ của ba thành tố trên. • Trong mối quan hệ giữa Tri thức – Giáo viên thì người dự giờ cần quan tâm đến chất lượng giảng dạy, khả năng truyền đạt kiến thức. • Trong mối quan hệ giữa Tri thức và Học sinh thì người dự giờ cần quan tâm đến vấn đề học tập, khả năng nắm bắt kiến thức, khả năng vận dụng kiến thức, thái độ tình cảm đối với môn học. • Trong mối quan hệ giữa Giáo viên và Học sinh thì người dự giờ cần quan tâm đến thái độ, cách cư xử, lời nói, hành động, khả năng hợp tác, giúp đỡ của thầy và trò…Ghi lại các hoạt động giảng dạy của thầy, hoạt động học tập của trò và các mối quan hệ trong dạy học.

13. Trao đổi với giáo viên: • Đánh giá xếp loại giờ dạy: xác định mức độ đạt được của giờ dạy. Mức độ tiến bộ về trình độ tay nghề so với lần kiểm tra trước, vận dụng tiêu chuẩn đánh giá tiết dạy 10227 do Bộ ban hành để xếp loại giờ dạy của giáo viên theo bốn mức: Giỏi, Khá, ĐYC và Chưa đạt yêu cầu. • Trường (hoặc ban kiểm tra chuyên môn) cần chỉ ra được những yếu điểm nổi bật cần phát huy hoặc nhân rộng điển hình của giáo viên và những hạn chế của họ để động viên giúp đỡ họ trên quan điểm tình bạn đồng nghiệp, đồng chí. Những lời khuyên đưa ra phải sát thực khả thi. • Người kiểm tra nêu ra nhận xét ưu điểm của giờ dạy, ở bước này nếu quan điểm của người kiểm tra phù hợp với quan điểm của người dạy thì người kiểm tra cần chốt lại những điểm mạnh và những điểm yếu (chỉ nên tối đa ba điểm chủ yếu nhất), ngược lại người kiểm tra cần gợi ý cho giáo viên suy nghĩ, nhận thức lại vấn đề theo quan điểm của mình dựa vào các bằng chứng đã thu thập được. • Cùng nhau phân tích sự khác biệt để khẳng định lại giá trị người kiểm tra cần trao đổi nhẹ nhàng, tế nhị. Tránh sự tranh luận quá mức không cần thiết. • Trên cơ sở trao đổi ấy mà người kiểm tra và đối tượng kiểm tra cùng hợp tác đưa ra giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giờ dạy ở những giờ tiếp theo. • Dự kiến nội dung trao đổi, sắp xếp các nội dung cần trao đổi với giáo viên, chuẩn bị cách trao đổi, cách tiếp cận. • Trước hết cần tạo ra một không khí thuận lợi bằng cách bắt đầu một chủ đề ngoài cuộc trao đổi để tạo ra cảm giác an toàn, tin tưởng khi tiếp xúc. • Sau đó cần để cho giáo viên trình bày mục đích yêu cầu của bài, tiến trình của tiết dạy, những thuận lợi khó khăn khi thực hiện tiết dạy và tự đánh giá những gì đã làm được, chưa làm được, mức độ đạt được của giờ dạy. • Ở bước này có thể đặt câu hỏi để làm rõ hoặc xác định lại vấn đề, đảm bảo chắc chắn là mình đã hiểu đúng và nghe chính xác. (chỉ nghe mà không nêu ý kiến)

14. Lưu hồ sơ: • Hồ sơ kiểm tra cần đảm bảo các yêu cầu sau: • Tính chính xác, khách quan: hồ sơ kiểm tra phải phản ánh trung thực hoạt động của đối tượng kiểm tra. Tránh những nhận xét định kiến hay thiên vị đối với đối tượng kiểm tra đảm bảo các thủ tục pháp lí của hồ sơ kiểm tra. • Tính toàn diện: hồ sơ kiểm tra phải phản ánh đầy đủ các nội dung đã kiểm tra. • Rõ ràng cụ thể: trong hồ sơ kiểm tra phải sử dụng văn phong hành chính. • Văn viết trong hồ sơ kiểm tra phải ngắn gọn, trong sáng dễ hiểu và đơn nghĩa để mọi người đọc đều hiểu đúng, không thể hiểu khác nhau, đồng thời các ý trong một hồ sơ phải không mâu thuẫn nhau. Ngôn ngữ viết trong hồ sơ kiểm tra phải dùng ngôn ngữ của cả nước, không dùng tiếng địa phương, không viết tắt. • Tính nhân văn: kiểm tra để giúp đỡ đối tượng kiểm tra làm việc tốt hơn. Vì vậy trong hồ sơ kiểm tra phải đưa ra các lời khuyên, các kiến nghị hết sức cụ thể, rõ ràng, xác đáng để giúp đỡ đối tượng kiểm tra cải thiện hoạt động của mình theo hướng ngày càng tốt hơn. • Trường lập hồ sơ kiểm tra và lưu gồm: sổ theo dõi chuyên môn, các quyết định kiểm tra, kế hoạch kiểm tra, danh sách ban chuyên môn, phiếu dự giờ, phiếu đánh giá xếp loại giờ dạy, giáo án rời của giáo viên, bài kiểm tra của học sinh.v.v.. • Các hồ sơ kiểm tra của từng giáo viên phải thể hiện được sự so sánh giữa các lần kiểm tra giáo viên và so sánh được sự tiến bộ của giáo viên qua các lần kiểm tra.

15. Tổng kết điều chỉnh • Sau mỗi đợt kiểm tra cần sơ kết, tổng kết công tác kiểm tra giờ dạy trên lớp để tìm ra được những điểm đã làm được và những điểm chưa làm được. • Kết quả kiểm tra là cơ sở ra các quyết định điều chỉnh nhằm hoàn thiện dần năng lực sư phạm của giáo viên, cải tiến công tác quản lí, nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác kiểm tra, nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục của trường góp phần thúc đẩy sự phát triển của hệ thống giáo dục quốc dân.

16. KẾT LUẬN • Trường đã xây dựng được một cơ chế kiểm tra tương đối hợp lý: vừa trực tiếp, vừa gián tiếp, điều này giúp cho ban lãnh đạo trường thực hiện tốt được nhiệm vụ kiểm tra, ngoài ra nó còn thúc đẩy được quá trình tự kiểm tra của tổ, của cá nhân góp phần nâng cao được chất lượng hoạt động sư phạm của giáo viên, cải thiện đáng kể chất lượng và hiệu quả đào tạo của trường . • Ngoài ra công tác tổ chức kiểm tra giờ dạy trên lớp đã góp phần làm cho đội ngũ giáo viên ý thức được nhiệm vụ và trách nhiệm của mình, từ đó kết quả giảng dạy và học tập được cải thiện đáng kể, tỷ lệ học sinh khá giỏi và nghiệp vụ tay nghề của giáo viên cũng được nâng lên, tỷ lệ học sinh yếu kém giảm xuống rõ rệt. • Nâng cao được chất lượng đội ngũ nhà giáo và tạo ra được bầu không khí lành mạnh trong kiểm tra của Trường, làm cho mọi giáo viên hiểu được rằng kiểm tra không phải chỉ đánh giá mà quan trọng hơn là để học hỏi, giúp đỡ lẫn nhau, tư vấn cho nhau nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, hoàn thiện nghiệp vụ, góp phần thắng lợi nhiệm vụ chung của trường. • Công tác tổ chức kiểm tra giờ dạy trên lớp của Trường cũng đã làm cho nghiệp vụ tay nghề của ban kiểm tra chuyên môn dần dần được hoàn thiện và ngày càng mang tính chuyên nghiệp hơn, hoạt động kiểm tra phát triển đúng hướng và đúng tâm của nó. • Giáo viên tự tin hơn trong quá trình dự giờ, bài giảng chuẩn bị kỹ lưỡng, lớp học sôi nổi, hoạt động thầy-trò nhịp nhàng, đạt được kết quả khả quan. • Trên cơ sở kinh nghiệm đúc kết được qua quá trình học tập và công tác, thực hiện nhiệm vụ được phân công mảng chuyên môn, nhìn chung đã đạt được những kết quả bước đầu tương đối khả quan. Nhưng tôi thiết nghĩ trong quá trình công tác cũng như viết ra những kinh nghiệm này chắc chắn sẽ không tránh khỏi thiếu sót. Để sáng kiến này được áp dụng hiệu quả hơn và rộng rãi hơn tôi rất mong được sự đóng góp chân tình của quý thầy cô, giúp tôi hoàn thiện hơn trên con đường giáo dục. Qua quá trình tìm hiểu thực trạng và phân tích thực trạng công tác tổ chức kiểm tra giờ dạy trên lớp của Trường THPT Phú Tân đã nhận thức được vai trò cực kì quan trọng của công tác kiểm tra nội bộ nói chung và công tác kiểm tra giờ dạy trên lớp nói riêng. Chính vì vậy đã xây dựng được một kế hoạch tương đối toàn diện và có tính khả thi.

17. XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN Quý thầy, cô giáo đã chú ý theo dõi SAU ĐÂY XIN Ý KIẾN ĐÓNG GÓP CỦA QUÝ THẦY, CÔ GIÁO ĐỂ CHUYÊN ĐỀ HOÀN THIỆN HƠN. ************