STANJE U SEKTORU ORGANIZACIJA CIVILNOG DRU Š TVA (OCD) Srbija, 2011

1. STANJE U SEKTORU ORGANIZACIJA CIVILNOG DRUŠTVA (OCD) Srbija, 2011

2. Ovo istraživanje omogućila je Američka agencija za međunarodni razvoj (USAID) kroz program „Inicijativa javnog zagovaranja građanskog društva“ kojim rukovodi Institut za održive zajednice (ISC). Izneti stavovi i mišljenja autora/ki nužno ne odražavaju stavove ISC, USAID ili Vlade Sjedinjenih Američkih država. This survey is made possible by the support of the United States Agency for International Development (USAID) under the “Civil Society Advocacy Initiative” program, implemented by the Institute for Sustainable Communities. The opinions expressed herein are those of the author(s) and do not necessarily reflect the views of ISC, USAID or the United States Government. Istraživanje su sprovele Građanske inicijative uz podršku Kancelarije Vlade Republike Srbije za saradnju sa civilnim društvom

3. Metodologija

4. Metodološke napomene • Za klasifikaciju OCD korišćena je međunarodna klasifikacija neprofitnih organizacija (ICNPO) • OCD koje pripadaju oblastima koje su procentualno malo zastupljene, zbog malog broja organizacija u uzorku ovde nisu prikazane posebno (Filantropski posrednici i promocija volonterstva, 0.2%, Religija i veroispovest, 0.4%, Međunarodna saradnja, 0.7% i 2% OCD koje nisu nigde klasifikovane), ali je njihovo učešće prisutno u totalu • Sledeći međunarodnu klasifikaciju, 2% OCD nije nigde klasifikovano (npr. Udruženje manekena, Inicijativa za monarhiju, Udruženje za pomoć pri izboru partnera, itd. ) • Organizacije koje vrše javna ovlašćenja (npr. organizacije Crvenog krsta, Auto moto savez, udruženja lovaca, itd.) ovom prilikom su klasifikovana sa ostalim OCD prema svojoj primarnoj oblasti delatnosti, iako bi po svojoj poziciji mogle biti izdvojene i u posebnu kategoriju

5. Osnovne informacije i uslovi rada

6. Samo osam kompanija u Srbiji ima veći broj zaposlenih od broja zaposlenih u OCD sektoru • U OCD SEKTORU: • Zaposleno je preko 4.200 ljudi • Honorarno zaposlenih je preko 4.500 • Ima preko 150.000 volontera • Stotine hiljada članova... Po broju zaposlenih OCD sektor može se meriti sa kompanijama u Srbiji kao što su U.S. Steel, Resavski rudnici, Merkator...

7. Organizacije civilnog društva čije su primarne oblasti socijalne usluge, kultura/mediji/rekreacija i životna sredina čine više od 60% registrovanih OCD Primarna oblast delovanja: % OCD koje su navele datu oblast kao primarnu

8. Najveći broj OCD nalazi se u Vojvodini (37%), zatim u Beogradu (30%), a ostale su relativno ranomerno raspoređene u zapadnoj, centralnoj, istočnoj u jugoistočnoj Srbiji Lokacija OCD po geografskim regionima

9. Većina OCD, 52%, osnovana je posle 2000. godine, 18% između 1990. i 2000., a 30% pre 1990. godine (to su najčešće OCD koje pružaju socijalne usluge, strukovna udruženja, i OCD koje se bave životnom sredinom, među kojima su lovačka udruženja sa najstarijim datumima osnivanja) Godina osnivanja organizacije (prema podacima dobijenim od organizacije)

10. Broj aktivnih ljudi u OCD najčešće je do 5 ili 6 do10 ljudi, svaka četvrta ima do 20 aktivnih ljudi, a svaka deseta preko 20 Broj aktivnih ljudi u organizaciji (upravni odbor, zaposleni i honorarci) 65%

11. Broj volontera značajno varira, kako izmeđiu, tako i unutar oblasti: 28% uopšte nema volontere, a 7% ima preko 100 volontera Broj volontera u organizaciji Minimum=0 Maksimum=60000 11

12. Veličina budžeta kojima su OCD raspolagale u 2010. godini više varira među pojedinačnim OCD nego između osnovnih oblasti kojima se bave. Velika većina OCD u 2010. godini imala je budžet ispod 20.000 Eura, a svaka deseta preko 100.000 Eura Budžet za 2010. godinu u Eurima (prema podacima koje su dale OCD) 56%

13. U proseku, 30% OCD uopšte nema ni kompjuter ni laptop, a u većini slucajeva jedan kompjuter / laptop deli veći broj ljudiu % prisustva kompjutera i laptopova u odnosu na broj aktivnih ljudi u OCD 13

14. Trećina OCD nema pristup internetu, što je u skladu sa nalazom da trećina OCD nema kompjuter / laptop u organizaciji Da li u Vašoj organizaciji imate pristup internetu?

15. Misija, oblasti delovanja i aktivnosti

16. Većina OCD ima napisanu misiju organizacije, ali, u proseku, manje od polovine ima strateški plan Da li Vaša organizacija ima definisanu i napisanu misiju organizacije i da li ima strateški plan

17. U proseku, obrazovanje i akcije u lokalnoj zajednici su dominantni tipovi aktivnosti u sktoru OCD Koji se tipovi aktivnosti najčešće sprovode u Vašoj organizaciji? Višestruki odgovori

18. Pravna/fiskalna regulativa

19. Oko polovine OCD ili nije upoznato, ili je samo delimično upoznato sa pravnom regulativom koja se odnosi na organizacije civilnog društva Da li ste upoznati sa pravnom regulativom koja se odnosi na OCD sektor?

20. U pogledu pravne regulative, najveće nezadovoljstvo u OCD sektoru izaziva poreska politika Čime ste nezadovoljni, šta mislite da je potrebno promeniti, a tiče se pravne regulative? Višestruki odgovori

21. Politički konteksti saradnja sa državom

22. Više od 40% OCD ocenjuje da je politička klima u zemlji nepogodna za razvoj OCD sektora Da li je, po Vašem mišljenju, trenutna politička klima u zemlji pogodna za razvoj OCD sektora?

23. Najčešća ocena Vladi Srbije za saradnju sa OCD, u proseku, je 3, a znatno su češće nepovoljne nego povoljne ocene Kako biste ocenili saradnju sadašnje Vlade Republike Srbije sa OCD sektorom? Ocene od 1 do 5, kao u školi

24. Većina OCD ocenjuje da je uticaj sektora na kreiranje državne politike previše mali U kojoj meri OCD sektor utiče na kreiranje državne politike?

25. Odnos države prema OCD sektoru najčešće se ocenjuje kao nezainteresovanost (40%), ali isto toliko smatra da država ima pozitivan stav prema OCD, bilo da pomaže razvoj (22%), ili čak prepoznaje OCD kao partnera (19%) Kako biste ocenili odnos države prema OCD sektoru?

26. Većina OCD ocenjuje da se odnos države prema OCD nije promenio u poslednje 3 godine, ali među onima koji misle da je bilo promene, veći procenat ocenjuje da se promenio na bolje (28%) nego na gore (12%) Na koji način se taj odnos promenio u poslednje 3 godine?

27. Kao prioritet novoosnovane Kancelarije za saradnju sa OCD, većina OCD, 70%, je navela poboljšanje pravnog, strateškog i finansijskog okvira i okruženja za rad OCD Navedite TRI prioritetana koja treba da se usredsredi novoosnovana/ formirana Kancelarija Vlade Republike Srbije za saradnju sa civilnim društvom.

28. Saradnja sa poslovnim sektorom

29. Većina OCD, 63%, sarađivalo je sa poslovnim sektorom Da li ste do sada sarađivali sa poslovnim sektorom?

30. Uglavnom su postojala samo dva tipa saradnje OCD i poslovnog sektora: U 80% slučajeva saradnje, poslovni sektor je imao ulogu donatora, a u 23% se radilo o konsultantskim uslugama OCD Koje ste tipove saradnje imali do sada sa poslovnim sektorom? Višestruki odgovori; Baza: Organizacije koje su sarađivale sa poslovnim sektorom (63% od ciljne populacije)

31. Blizu polovine OCD daje srednju ocenu za saradnju sa poslovnim sektorom, a 37% ocenjuje ovu saradnju lošim ocenama Kako biste, generalno, ocenili saradnju poslovnog sektora i OCD sektora u Srbiji? – Ocene od 1 do 5, kao u školi Baza: Ukupna ciljna populacija

32. Saradnja sa medijima

33. Samo 10% OCD nije imalo saradnju ili kontakte sa medijima Da li ste do sada imali bilo kakav tip saradnje ili kontakt sa medijima?

34. Većina OCD (64%) lakše je ostvarivala saradnju sa lokalnim medijima, a svaka četvrta sa nacionalnim Da li ste saradanju lakše ostvarivali sa lokalnim ili velikim, nacionalnim medijima? Baza: Organizacije koje su imale bilo kakav tip saradnje ili kontakt sa medijima (90% od ciljne populacije)

35. Većina OCD ima bar delimično poverenje u medije: 41% smatra da je stav većine medija pozitivan, a 31% da koliko ima onih sa negativnim, toliko je i onih sa pozitivnim stavom Kako biste ocenili generalan stav medija prema OCD sektoru (razmišljajući o informacijama o OCD koje se prezentuju javnosti)

36. 40% OCD ocenjuje saradnju sa medijima visokim ocenama, samo 13% daje loše ocene Kako biste, generalno, ocenili saradnju medija i OCD sektora u Srbiji? – Ocene od 1 do 5, kao u školi Baza: Ukupna ciljna populacija

37. Saradnja među OCD

38. Velika većina OCD imala je saradnju sa drugim OCD Da li ste do sada na bilo koji način sarađivali sa drugim organizacijama civilnog društva?

39. Većina OCD imala je saradnju sa drugim OCD iz njihovog mesta i njihovog regiona unutar Srbije, ali kako se teritorijalna udaljenost povećava, smanjuje se broj OCD koje su imale saradnju Da li ste sarađivali na projektima sa drugim OCD iz...

40. Velika većina OCD zadovoljna je saradnjom sa drugim OCD U kojoj meri ste zadovoljni dosadašnjom saradnjom Vaše organizacije sa drugim OCD? – Ocene od 1 do 5, kao u školi Baza: Organizacije koje su sarađivale sa drugim organizacijama civilnog društva (88% od ciljne populacije)

41. Odnos javnosti prema OCD

42. Stav sredine u kojoj deluju prema OCD sektoru u celini, najčešće se ocenjuje srednjom ocenom (46%), ali je znatno više pozitivnih (39%) nego negativnih ocena (15%) Kako biste ocenili stav sredine u kojoj delujete prema OCD sektoru u celini? – Ocene od 1 do 5, kao u školi

43. Blizu 60%OCD ocenjuje da se u poslednje 3 godine stav sredine prema OCD sektoru nije promenio, a 34% smatra da se promenio na bolje Da li se stav sredine u kojoj delujete prema OCD promenio u poslednje tri godine?

44. 60% OCD nema strategiju za odnose sa javnošću Da li Vaša organizacija ima strategiju u odnosima sa javnošću?

45. Opšta ocena saradnje OCD sa relevantnim institucijama i drugim sektorima (sažetak)

46. OCD najbolje ocenjuju saradnju unutar OCD sektora, a nalošije saradnju sa poslovnim sektorom Opšta ocena saradnje sa...

47. Finansijska stabilnost – Izvor finansiranja 47

48. U proseku, najveće procentualno učešće potiče od finansiranja na osnovu projekata (31%) i članarine (23%), a najmanje od institucionalne podrške (13%), ali su velike varijacije između oblasti Molim Vas navedite procentualno učešće načina finansiranja vaše organizacije u 2011. godini?

49. U proseku, procenat broja odobrenih projekata u odnosu na broj podnetih projekata smanjio se u 2011. godini u odnosu na 2010. godinu Odnos broja podnetih I odobrenih projekata u 2010. i 2011. Baza: OCD koje su podnosile projekte (73% 2010. i 67% 2011. godine)

50. U proseku, najveće procentualno učešće potiče od samofinansiranja (41%), finansiranja od strane lokalne uprave (20%) i finansiranja od strane međunaronih donatora (12%) Koliko je procentualno učešće svakog izvora finansiranja vaše organizacije u 2011. godini?