LİSANS PROGRAMI İÇİN PROGRAM KAZANIMLARI (PK) BAZINDA ÖLÇME DEĞERLENDİRME

1. LİSANS PROGRAMI İÇİN PROGRAM KAZANIMLARI (PK) BAZINDA ÖLÇME DEĞERLENDİRME Makina Mühendisliği Bölümü Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu 21 Nisan 2006

2. LİSANS EĞİTİMİ ÖLÇME DEĞERLENDİRME KOMİTESİ (ÖDK) Görev Tanımı • Lisans eğitim programı ile ilgili belirlenmiş olan ölçme ve değerlendirme yöntemlerini gözden geçirir ve geliştirir ve yeni ölçme değerlendirme enstrümanları önerir. • Program Kazanımları’nı (PK) yıllık olarak ölçer, değerlendirir ve yeterlilik düzeyi hakkında yorumlayarak görüş bildirir. • Program Eğitim Amaçlarını (EA) beş veya altı yıllık dönemlerle ölçer, değerlendirir ve yeterlilik düzeyi hakkında yorumlayarak görüş bildirir. ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

3. EĞİTİM AMAÇLARI (PROGRAM EDUCATIONAL OBJECTIVES) Mezunların, mezuniyetlerinden birkaç yıl sonraki bilgi beceri ve davranışları PROGRAM KAZANIMLARI (PROGRAM OUTCOMES) Öğrencilerin mezun olana kadar kazanmaları beklenen bilgi, beceri ve davranışlar TERMİNOLOJİ ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

4. EĞİTİM AMAÇLARI’NIN DEĞERLENDİRİLMESİ İşveren Anketleri (1999, 2005) Mezun Anketleri (1999, 2005) PROGRAM KAZANIMLARI’NIN DEĞERLENDİRİLMESİ Yeni mezun anketi (1999’dan beri her yıl) Ders bazında değerlendirmeler: Öğretim üyelerinin ders değerlendirmeleri(2003-2004) Öğrenci ders anketleri (2003 Güz - 2005 Bahar) ÖNCEKİ DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

5. DERS BAZINDA DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ Ders Formu  Ders Amaçları  Öğrenci Kazanımları (ÖK) Course Worksheet  Course Objectives  Student Learning Outcomes (SLO) • HerÖğrenci Kazanımı, ilgili öğretim üyeleri tarafından, Program Kazanımları ile “Kuvvetli”, “Zayıf”, “Hiç” olarak ilişkilendirilmişti • Toplam 75 ders, 1161 Öğrenci Kazanımı • Bütün derslerin Program Kazanımlarına olan katkı yüzdelerinin ortalamaları  Lisans programının Program Kazanım ağırlıkları ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

6. DERS FORMU ÖRNEĞİ ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

7. PROGRAM KAZANIM PERFORMANSLARININ BULUNMASI • 1161x14 boyutlu ÖK-PK Matrisi (Kuvvetli ilişki: 1, Zayıf ilişki: 0.5, İlişki yok: 0) • A = Normalize edilmiş ÖK-PK matrisi (Her dersin ÖK sayısı farklı. Bu nedenle her dersin tüm PK’lara toplam katkıları eşitlenecek şekilde ÖK-PK matrisi normalize edilmekte.) • Ders değerlendirmelerinde her ÖK’ye 4 üzerinden puan veriliyor: B = ÖK puanlarının yer aldığı 1161 boyutlu vektör (İlgili dönemde verilmeyen derslerin ÖK’ları değerlendirmeden çıkarılmakta.) • PK’lara olan katkıların gerçekleşme miktarları = ATB (PK’ların Referans Değerleri’nin toplamı 100 olacak şekilde skala değiştiriliyor.) ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

8. 2003-2004 I. DÖNEM DEĞERLENDİRME SONUÇLARI ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

9. 2003-2004 II. DÖNEM DEĞERLENDİRME SONUÇLARI ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

10. ÖNCEKİ YÖNTEMİN ARTILARI • Sistematik ve analitik • Öğretim kadrosu verdikleri derslerdeki Öğrenci Kazanımlarını daha net bir şekilde tanımlayabilmekte • Öğretim kadrosu ders içi öğrenci değerlendirmesi ile ölçümler üretebilmekte • Bu ölçümler kolay işlenebilmekte • Derslerin, dolayısı ile eğitim programının, Program Kazanımlarına katkıları açık bir şekilde görülebilmekte ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

11. ÖNCEKİ YÖNTEMİN EKSİLERİ • Bazı derslerde yanıltıcı olabilen PK katkısı dağılımı • Bölüm dışı derslerin içerilmemesi • Tüm derslerin (TE dahil) eşit ağırlıklı alınması • Dolaylı ölçüm, doğrudan PKlar ölçülmüyor • Niteliğe değil niceliğe dayalı ölçüm • Derslerin kendi referans değerleriyle karşılaştırma (Yöntem derslerin mevcut halinin her PK’ya yeterince katkı sağlayıp sağlamadığı hakkında bir bilgi vermiyor.) • Bu yöntemle geri beslemede kullanılabilecek niteliksel bir sonuç çıkarılamıyor ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

12. YÖNTEMİ İYİLEŞTİRME ÇALIŞMALARI • 14.01.2005 tarihli Bölüm Kurulu’nda PK’ların ideal ağırlıklarının belirlenmesi için çalışma yapılmasına karar verildi. • PK’ların önem sıralarının öğretim üyelerine, araştırma görevlilerine, mezunlara, işverenlere, öğrencilere sorulduğu anketler uygulandı. • Bütün PK’lar hemen hemen eşit ağırlıkta çıktı. ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

13. 20 Eylül 2005 Amaç: Yükseköğretim kurumlarının eğitim, öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idari hizmetlerinin değerlendirilmesi, kalitelerinin geliştirilmesi, bağımsız “dış değerlendirme” süreciyle kalite düzeylerinin onaylanması ve tanınması konusundaki çalışmalara ilişkin esasları düzenlemek. Yükseköğretim Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Komisyonu Yükseköğretim Kurumu Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Kurulu İç Değerlendirme Yılda bir rapor Misyon, vizyon ve stratejik hedefler Akademik birimlerin ölçülebilir nitelikteki hedefleri, bu hedeflerle ilgili performans göstergelerinin belirlenmesi ve bunların periyodik olarak gözden geçirilmesi Eğitim ve öğretim süreçleri, ders program ve yükleri, eğitim programlarının etkinliği, öğrenci katılımı ve memnuniyeti başta olmak üzere öğrencilerinin kalite ve performansları ile ilgili çalışmalar Dış Değerlendirme Yükseköğretim Kurumu, iç değerlendirme sürecini Kalite Değerlendirme Tescil Belgesine sahip bağımsız bir kuruluş ile birlikte yürütebilir ve Kalite Belgesi alabilir. Kalite Belgesi, Kurum bazında alınabileceği gibi akademik birim veya program bazında da alınabilir. YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA AKADEMİK DEĞERLENDİRME VE KALİTE GELİŞTİRME YÖNETMELİĞİ ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

14. Lisans Eğitimi Ölçme-Değerlendirme Komitesi (ÖDK) – Kasım 2005 • Dr. Metin Akkök • Dr. Tahsin Çetinkaya • Dr. Zafer Dursunkaya • Dr. Kemal İder • Dr. Bülent E. Platin • Dr. İlker Tarı • Dr. Almıla Yazıcıoğlu • Elif Dirgin ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

15. PK BAZINDA ÖLÇME DEĞERLENDİRME • Ölçme Değerlendirmede yaklaşım değişikliği • Program Kazanımlarının tek tek ele alınması • PK tanımlarının öğrencilere kazandırılacak bilgi, beceri ve davranışlar cinsinden netleştirilmesi • PK’lara erişim ölçümlerinde kullanılacak ölçütlerin / göstergelerin belirlenmesi • PK’lara erişim düzeylerinin bu göstergelerle ölçülmesi • Ölçümlerin değerlendirilmesi • Program Kazanımlarının her biri için kanıta dayalı yapılacak değerlendirmelerin Lisans Eğitim Komitesi’nde görüşülmek üzere Bölüm Kurulu’na sunulması ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

16. PK BAZINDA ÖLÇME DEĞERLENDİRME • Program Kazanımlarının hepsinin her yıl ya da her dönem ölçülüp değerlendirmesinin gerekmediği • Program Kazanımlarının hepsinin aynı anda ölçülmesinin gerekmediği • Her Program Kazanımı için aynı ölçme değerlendirme yöntemlerinin kullanılması gerekmediği • Ölçme değerlendirmenin sürdürülebilirliği • Ölçme değerlendirme işlemlerinin ÖDK ve/veya alt gruplarca yapılması • Sonuçları ÖDK’nın yorumlayıp Bölüme sunması ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

17. PK BAZINDA ÖLÇME DEĞERLENDİRME Birkaç PK için ÖDK’nın ön çalışma hazırlaması ve yürütmesi • Bölüm belgelerinden ve geçmiş birikimlerden/deneyimlerden yararlanılması • Bir PK’nın önceliklendirilmesi ve pilot çalışma için seçilmesi • Bu PK için bir pilot çalışma yürütülmesi • Bu pilot çalışma ile diğer PK’lar için de örnek alınabilecek, sürdürülebilir bir sistematik geliştirilmesi • Sistematiği geliştirirken yöntemlerin dar boğazlarının ve bunların aşacak çözümlerin yaşayarak öğrenilmesi • Diğer PK’ların izleme sistematiğini kuracak alt gruplara aktarılacak bilgi/deneyim birikiminin oluşturulması ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

18. PK ÖLÇME DEĞERLENDİRME ZAMAN ÇİZELGESİ ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

19. PİLOT ÇALIŞMA Program Kazanımı 6: Takım Çalışması (Disiplin içi, disiplinler arası, çok disiplinli) Yürütebilmesi Bölüm Belgeleri • Eğitim Çalışma Grubu Raporu (Ocak 2003) – Her PK için belirlenen hedef ve ölçütler • ABET Self Study Questionnaire (Ekim 2003) • ÖDK Belgesi (Nisan 2005) – PK Açıklamaları ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

20. PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Takım Çalışması Tanımı Katılımın sağlayacağı ek değerin bilincinde olarak birden fazla bireyin ortak bir amaca yönelik birlikte çalışmaları PK6 Temel Bileşenleri • Görev dağılımının ve iş planlamasının belirlenmesine ve uygulanmasına aktif katılabilmesi, • Ortak çözüme varmak için fikir alışverişinde bulunabilmesi, • Görevin sorumluluğunu ve işin yürütülmesi ile ilgili bilgiyi paylaşabilmesi, • Disiplinlerarası takımlarda, farklı disiplinlerin katkılarının bilincinde olması ve etkin iletişim kurabilmesi. ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

21. PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Kazanım Ölçütleri/Göstergeleri • Takım kuruluyor mu? • Takım çalışma kuralları var mı? • Takım içi görev dağılımı var mı? • İş planı yapılıyor mu? • Takım elemanlarının aktif katılımı sağlanıyor mu? • Fikir paylaşımı yapılıyor mu? • Ortak çözüme yakınsanıyor mu? • Görev sorumluluğu üstleniliyor mu? • İşin yürütülmesi ile ilgili bilgi paylaşılıyor mu? • Disiplinlerarası takımlarda farklı disiplinlerin katkılarının bilincine varılıyor mu? • Farklı disiplinlerle etkili iletişim kuruluyor mu? • Başarı/başarısızlık paylaşılıyor mu? ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

22. PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Ölçmede Kullanılacak Yöntemler • EB : Öğretim Elemanından Bilgi alınması • ED : Öğretim Elemanı Değerlendirmesi • ÖB : Öğrenciden Bilgi alınması • ÖD : Öğrenci Değerlendirmesi • ÖT : Öğrenci Topluluk çalışmaları, yarışmaları, ders dışı projeleri, yandal projeleri vb. değerlendirmesi, • İB : İşverenlerden Bilgi alınması • MB : Mezunlardan Bilgi alınması İlk beş yöntem  her dönem uygulanabilir Son iki yöntem  daha az sıklıkta uygulanabilir ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

23. PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Ölçme Yöntemleri EB ve ED Bu yöntemlerin uygulamalarının birleştirilerek PK6’ya katkısı yüksek olan derslerde dönem sonunda ilgili öğretim elemanlarının bilgi ve değerlendirmelerini içeren bir rapor hazırlaması ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

24. ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

25. PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Öğretim Elemanı Ders Değerlendirme Raporu Aşağıdaki konuları birer metinle açıklayınız. Açıklamalarınızda bu dönem sorumlu olduğunuz dersin “Takım Çalışması Yürütebilmesi” program kazanımına katkılarını göz önünde bulundurunuz. • Takımların kuruluş yöntemleri (kim(ler) tarafından kuruldular, eleman sayıları, eleman seçim ölçütleri, vb.) • Takımların çalışma kuralları (iletişim yöntemleri, toplantı biçimi ve sıklığı, raporlama, katılımcılığı sağlayıcı kurallar, takımların süresi, sürekliliği vb.) • Takım içi görev dağılımında ve iş planında uygulanan yöntemler (yapılması, yürütülmesi, izlenmesi vb.) ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

26. PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Öğretim Elemanı Ders Değerlendirme Raporu Aşağıdaki bileşenler takım çalışması sırasında takım elemanlarından beklenen kazanım ögelerini içermektedir. Her bir bileşeni birer metinle açıklayınız. Açıklamalarınızda öğrencilerin her bir bileşeni kazanmalarını nasıl izlediğinize ve nasıl değerlendirdiğinize değininiz. • Aktif (etkin) katılımda bulunmaları • Fikir paylaşımında bulunmaları • Ortak çözüme yakınsamaları • Görev sorumluluğunu yerine getirmeleri • Bilgi paylaşımında bulunmaları • Başarıyı/başarısızlığı paylaşmaları • Takım çalışmasıyla oluşan sinerjinin (katma değer) bilincine varmaları Bu kazanım çerçevesinde yukarıda değinilmeyen, ancak sizin belirtmek istediğiniz konular ya da bileşenler varsa “Diğer konular ve bileşenler” başlığı altında raporunuza ekleyiniz. ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

27. PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Ölçme Yöntemleri ÖB ve ÖD • PK6’ya katkısı yüksek olan derslerde öğrencilerdenyazılı bilgi ve değerlendirme almak • Bu dersleri alan öğrencilerden oluşturulacak odak grupları ile toplantı yaparak sözlü bilgi ve değerlendirme almak ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

28. ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

29. PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Takım Çalışması Öğrenci Değerlendirmesi • Takım çalışması yapılan uygulamada takımlar kim tarafından kuruldu? Takım elemanları nasıl belirlendi? • Takımınız düzenli toplantı yaptı mı? Yaptıysa, bu toplantılar ne sıklıkta yapıldı? Toplantılarda tutanak tutuldu mu? • Takımınızda görev dağılımı yapıldı mı? Yapıldıysa, görev dağılımına nasıl karar verildi? Bu görev dağılımına uyuldu mu? • Bir iş planı yapıldı mı? Yapıldıysa, uygulandı mı? • Takımınızdaki eleman sayısı kaçtı? ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

30. PK6: TAKIM ÇALIŞMASI Takım Çalışması Öğrenci Değerlendirmesi Aşağıdaki bölümde takımınızın kendiniz dışındaki elemanlarını değerlendirmeniz istenmektedir. Soruları “EVET” , “KISMEN” ya da “HAYIR” seçeneklerine uygun davranan sizin takımınızın elemanlarının sayısını yazarak yanıtlayınız ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

31. PK ÖLÇME DEĞERLENDİRME ZAMAN ÇİZELGESİ ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

32. ÖDK VE ALT ÇALIŞMA GRUPLARINCAELE ALINACAK PROGRAM KAZANIMLARI • PK2: Bilgiye ulaşabilme ve yorumlama becerisine sahip olması • PK5: Yazılı ve sözlü iletişim kurabilmesi • PK 10: Deney yapma yetenekleri olması • PK 11: Mühendislik tasarımı yapabilmesi ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006

33. TEŞEKKÜRLER ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü, Lisans Eğitimi Ölçme Değerlendirme Komitesi Bölüm Kurulu Sunuşu – 21 Nisan 2006