290 likes | 367 Views
ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ. Γκίκας Α. Χαρδούβελης Συνέδριο ΤΕΕ Αθήνα, 4 Ιουλίου 2006. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Η οικονομική δραστηριότητα σήμερα Η σχετική πορεία Ελλάδας-ΕΕ-ΗΠΑ την τελευταία 40-ετία Διαδικασία Λισσαβόνας: Ποιες πολιτικές έχουν προτεραιότητα;
E N D
ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ:Η ΕΛΛΑΔΑΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Γκίκας Α. Χαρδούβελης Συνέδριο ΤΕΕ Αθήνα, 4 Ιουλίου 2006 Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ • Η οικονομική δραστηριότητα σήμερα • Η σχετική πορεία Ελλάδας-ΕΕ-ΗΠΑτην τελευταία 40-ετία • Διαδικασία Λισσαβόνας: Ποιες πολιτικές έχουν προτεραιότητα; • Αναβάθμιση παραγωγικών συντελεστών: Τεχνολογία, εκπαίδευση • Διαρθρωτικές αλλαγές: • Περισσότερος ανταγωνισμός, ιδιαίτερα στις υπηρεσίες • Μεγέθυνση επιχειρήσεων • Διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας • Ευελιξία στην αγορά εργασίας: Ενδείκνυται; • Σημαντική η χρονική σειρά των διαρθρωτικών αλλαγών: Πρώτα στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών • Η Ελλάδα πρέπει να γίνει πιο ανταγωνιστική σε τομείς που έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα • Το σημερινό περιβάλλον είναι ευνοϊκό για τις ελληνικές επιχειρήσεις Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Καλή εποχή: Παγκόσμιοι ρυθμοί ανάπτυξης υψηλότεροι του μέσου όρου της 30-ετίας Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Καλή εποχή:Διαφοροποιημένες οι πηγές ανάπτυξης … όμως, ουραγός η Ευρώπη Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Εντεινόμενη η παγκοσμιοποίηση: Διασυνοριακές κινήσεις αγαθών και κεφαλαίων Διεθνές εμπόριο ως ποσοστό παγκόσμιου ΑΕΠ Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Συγκριτική πορεία βιοτικού επιπέδου Βιοτικό επίπεδο σε μονάδες αγοραστικής δύναμης (PPP) Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Χαμηλά τα ποσοστά απασχόλησης στην Ευρώπη και ιδιαίτερα την Ελλάδα Ποσοστά απασχόλησης (% του ενεργού πληθυσμού ηλικίας 15-64 ετών) Μέση ετήσια αύξηση της απασχόλησης Πηγή: ΟΟΣΑ, 2006 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 *Αναφέρεται σε άτομα ηλικίας 16-64 ετών
Αντίστροφη η πορεία της ανεργίαςμετά το 1980 σε ΗΠΑ, Ευρώπη Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Κλειδί ανάπτυξης η παραγωγικότητα Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Υψηλές οι επενδύσεις στην Ελλάδα Επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ (σε σταθερές τιμές) Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Διαδικασία Λισσαβόνας • Στόχος η αναβάθμιση των παραγωγικών συντελεστών με έμφαση την τεχνολογία και την εκπαίδευση • Στόχος και η παραγωγικότητα, με έμφαση τις διαρθρωτικές αλλαγές: • Περισσότερος ανταγωνισμός, ιδιαίτερα στις υπηρεσίες • Διευκόλυνση επιχειρηματικότητας • Μεγέθυνση επιχειρήσεων • (Ευελιξία στην αγορά εργασίας: Ενδείκνυται;) • Επένδυση στα συγκριτικά πλεονεκτήματα μιας χώρας …ΌΜΩΣ … • Αποτελεί απλό ευχολόγιο: Δεν επιβάλλονται ποινές για τη μη-επίτευξη των στόχων • Σκοπός κυρίως η αφύπνιση των πολιτικών ηγεσιών στα θέματα ανταγωνιστικότητας και απασχόλησης και η παρακολούθηση των βέλτιστων πρακτικών (ανοικτή μέθοδος συντονισμού, Εθνικά Σχέδια Δράσης, κλπ.) Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Τεχνολογία: Προηγούνται οι ΗΠΑ … Τεχνολογική Ετοιμότητα – 65/117 WEF 2005 (technological readiness) 1=τεχνολογική οπισθοδρόμηση, 7=μεταξύ των πρωτοπόρων Δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη (% του ΑΕΠ) Ποιότητα των ιδρυμάτων επιστημονικής έρευνας- 67/117 WEF 2005(quality of scientific research institutions) 1=δεν υπάρχουν, 7= τα καλύτερα στον τομέα τους διεθνώς Χρησιμοποίηση ξένων τεχνολογιών - 33/117 WEF 2005(prevalence of foreign technology licensing) 1=δεν είναι διαδεδομένη, 7= ένα σύνηθες μέσο για απόκτηση νέας τεχνολογίας Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Τεχνολογία: … και η Ελλάδα ουραγόςWEF 2005-06 Επιτυχία κυβερνητικής πολιτικής στην προώθηση των τεχνολογιών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών – 81/117 (government success in ICT promotion) 1=καθόλου επιτυχημένη , 7=πολύ επιτυχημένη Διαθεσιμότητα επιστημόνων και μηχανικών – 21/117 (availability of scientists and engineers) 1=μικρή , 7=μεγάλη διαθεσιμότητα Χρήση του διαδικτύου από επιχειρήσεις – 81/117 (extent of business Internet use) 1=χαμηλή , 7=πολύ διαδεδομένη Προσωπικοί υπολογιστές – 54/114 (personal computers per 100 inhabitants, 2003) Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Εκπαίδευση: Η Ελλάδα μειονεκτεί στην ποιότηταWEF 2005-06 Εγγεγραμμένοι στην τριτοβάθμια εκπαίδευση – 7/117 (gross tertiary enrollment rate, 2003) Ποιότητα εκπαιδευτικού συστήματος – 69/117 (quality of the educational system) Κατά πόσο το εκπαιδευτικό σύστημα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις μιας ανταγωνιστικής οικονομίας 1= καθόλου, 7=πολύ Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Διαρθρωτικές αλλαγές: Έχει σημασία η σειρά προτεραιότητας • Προτεραιότητα στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών, αφού έτσι βελτιώνεται και η κατανομή εισοδήματος: • Ο ανταγωνισμός μειώνει τα υπερ-κέρδη και την ολιγο-πωλιακή δύναμη των επιχειρήσεων και των κλειστών επαγγελμάτων, ενώ αυξάνει τους μισθούς • Οι καταναλωτές ωφελούνται • Οι διαρθρωτικές αλλαγές πρέπει να ξεκινούν από το χώρο των αγορών διότι η παγκοσμιοποίηση την τελευταία 20ετία ωφελεί κυρίως το κεφάλαιο με μείωση του κόστους χρηματοδότησης, άνοιγμα των αγορών προϊόντων διεθνώς, μεταφορά παραγωγής σε χώρες με χαμηλά ημερομίσθια, κλπ. • Στη συνέχεια, αλλαγές στην αγορά εργασίας με αρχικό στόχο το συνδυασμό ευελιξίας και ασφάλειας • Στην Ελλάδα, δεν φαίνεται να ακολουθείται μια τέτοια σειρά Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Αναγκαία η απελευθέρωση των υπηρεσιών στην Ελλάδα και την Ευρώπη Πόσο ελεύθερες είναι οι υπηρεσίες: Η έκταση των ρυθμίσεων Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Το ύψος του εγχώριου ανταγωνισμού στην ενέργεια και τις τηλεπικοινωνίες υπολείπεται Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Αυξάνεται η απασχόλησηστον τομέα των υπηρεσιών παγκοσμίως Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Αυξάνεται παγκοσμίως το μερίδιο των Μ&Α στον τομέα των υπηρεσιών Μερίδιο εξαγορών και συγχωνεύσεων ανά κλάδο δραστηριότητας της εταιρείας-στόχου Ευρώπη 2004 Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Ελλάδα: Αυξάνεται το μερίδιο των υπηρεσιών στην οικονομική δραστηριότητα Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Στις υπηρεσίες οι νέοι Έλληνες επιχειρηματίες οδηγούνται από ευκαιρία, όχι τόσο από ανάγκη Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Ελλάδα: Απαιτείται πολιτική εξωστρέφειας και μεγέθυνσης των ΜΜΕ • Η Ελλάδα έχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ΜΜΕ στην Ε.Ε. με 16,9%,μετά την Ιρλανδία που έχει ποσοστό 17,7%. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Αισιοδοξία για το μέλλον των ΜΜΕ, αλλά ανησυχητική η μη υιοθέτηση σύγχρονων τεχνικών διοίκησης Μελέτη Εταιρείας GPO, 12/2005 Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Μεγάλα τα εμπόδια στην επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα (WEF 2005) Παράγοντες Ποσοστό απαντήσεων Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Ανεργία και ευελιξία: Η ευρωπαϊκή εμπειρία Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Στην Ελλάδα μεγάλη ήδη η ευελιξίαστην αγορά εργασίας • Μεγάλες διαφορές στην αγορά εργασίας ανάμεσα σε: • Δημόσιο και ιδιωτικό τομέα • Μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις • Νόμιμη και παράνομη εργασία • Τα επιδόματα ανεργίας δεν αποτελούν αντικίνητρο για εργασία • Η δυνατότητα ευκολότερης απόλυσης αποτελεί αίτημα των μεγάλων επιχειρήσεων. Αν επιτευχθεί, άραγε θα φέρει πολύ περισσότερες προσλήψεις και συνεπώς μείωσητης ανεργίας; Η εμπειρική έρευνα δεν επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Πολιτική για το μέλλον: Η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει στα δικά της συγκριτικά πλεονεκτήματα Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Τουρισμός:Ανάγκη στροφής προς την ποιότητα των υπηρεσιών Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006
Επίλογος: Ευνοϊκό το περιβάλλον για τις ελληνικές επιχειρήσεις • Ευνοϊκό διεθνές περιβάλλον: • Υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης σε όλη την υφήλιο και την ευρύτερη περιοχή • Χαμηλός πληθωρισμός • Ιστορικά χαμηλά επιτόκια, παρά την ανοδική τάσης τους • Ευνοϊκότερο περιβάλλον σήμερα στην Ελλάδα σε σχέση με το παρελθόν, αλλά πολλά ζητήματα χρονίζουν: • Σημαντικές ανισορροπίες, που εκδηλώνονται στον πληθωρισμό, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, την ανεργία, τα δημοσιονομικά ελλείμματα και το δημόσιο χρέος • Η ΟΝΕ και η παγκοσμιοποίηση επιβάλλουν μια πιο ευέλικτη οικονομία και αποτελεσματικότερη δημοσιονομική πολιτική • Το μικρο-οικονομικό περιβάλλον δεν ωθεί τον υγιή ανταγωνισμό: Η γραφειοκρατία, οι συχνές αλλαγές στο φορολογικό αποτελούν σημαντικά εμπόδια • Η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει στα συγκριτικά της πλεονεκτήματα • Στροφή στον τομέα των υπηρεσιών • Απαιτείται μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα σε κλάδους όπως ο τουρισμός • Ο ανταγωνισμός σε υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (ενέργεια, τηλεπικοινωνίες) υποτονικός • Πώς θα μεγεθυνθεί η ελληνική επιχείρηση ώστε να αντιμετωπίσει τον παγκόσμιο ανταγωνισμό; Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006