مديريت انر‍‍ژي با محوريت CNG در ايران

2. مديريت انر‍‍ژي با محوريت CNG در ايران

3. مقدمه: • در کشورهای توسعه یافته به دلیل توازن بین قیمت انرژی با دیگر خدمات، صنایع در جهت بهینه سازی مصرف انرژی به طور طبیعی پیش رفته اند و الگوهای مصرف منطقی انرژی نیز جایگاه اجتماعی خود را یافته اند. اما در کشورهایی مانند ایران که خود دارای منابع عظیم انرژی می باشند، به دلیل قیمت ارزان حامل های انرژی در مقایسه با دیگر خدمات اقتصادی، فرهنگ مصرف منطقی انرژی از جایگاه مناسبی برخوردار نگردیده است و همچنین صنایع نیز بهینه سازی در مصرف حامل های انرژی در تولیدات خود را از اولویت های فرآیندهای تولیدی قرار نداده اند.از طرفی، اثرات زیست محیطی مصرف بی رویه و احتراق ناقص سوخت های فسیلی نیز عرصه طبیعی زندگی را تنگ تر از گذشته کرده است و آلودگی هوا امروز از مسائل عمده شهرهای بزرگ شناخته می شود.

4. تعریف مدیریت انرژی: مدیریت انرژی به مجموعه روش ها و اقداماتی گفته می شود که در سیستم های مختلف با هدف مصرف صحیح انرژی و حداکثر نمودن منافع یا حداقل سازی هزینه ها بدون کاهش کیفیت محصولات یا خدمات، انجام می شود.مدیریت انرژی همچنین نظارت بر حسن انجام فعالیت های اجرایی و مدیریتی مصرف منطقی انرژی را عهده دار است.

5. تعریف مدیریت انرژی: در واقع می توان گفت مدیریت انرژی روشی برای اطمینان خاطر از کاربرد منطقی انرژی در یک سیستم است. تجربه نشان داده است که اغلب شرکت ها با اعمال مدیریت انرژی مستمر و مداوم می توانند در سال اول اجرای برنامه، مصرف انرژی را بین ۱۰ تا ۱۵ درصد و حتی بیشتر کاهش دهند. به عبارت دیگر، مدیریت انرژی یعنی طراحی، نظارت و اجرای برنامه هایی که منجر به استفاده منطقی از انرژی می شوند. مدیریت انرژی هم شامل تغییر در تکنولوژی است و هم یک ابزار مدیریتی می باشد.مدیریت انرژی مبتنی بر اطلاعات، آگاهی و برنامه ریزی می باشد، جهت نیل به آگاهی از چگونگی مصرف انرژی در یک صنعت خاص، ابتدا بایستی اطلاعات صحیح به دست آورد، سپس آنها را تحلیل نمود و در پایان جهت مصرف منطقی انرژی راه حل ارائه نمود.

6. اهداف مدیریت انرژی: مدیریت انرژی در هر سیستم به دنبال دستیابی به اهداف زیر است: 1- بهبود کارآیی (بازده) انرژی، کاهش مصرف انرژی و در نتیجه کاهش کلیه هزینه ها 2- ایجاد گسترش ارتباطات صحیح میان بخش های مختلف در امور انرژی 3- توسعه روش های مؤثر اطلاع رسانی، گزارش دهی و مدیریتی برای استفاده معقول و منطقی از انرژی

7. اهداف مدیریت انرژی: • 4- جست وجوی روش های بهینه برای افزایش بازده سرمایه گذاری های انرژی از طریق تحقیق و توسعه • 5- افزایش منافع و تخصیص آن به برنامه مدیریت انرژی • 6- کاهش اثرات ناشی از کمبود یا وقفه در عرضه انرژی بر روی عملکرد سیستم • 7- کاهش آلودگی های محیط زیست ناشی از مصرف انرژی

8. اصول مدیریت انرژی شامل موارد زیر است : • تأمين تمام انرژی مورد نیاز با کمترین قیمت ممکن (مثال : خرید از منابع اصلی ، بررسی شرایط خرید) • استفاده از مدیریت انرژی در بالاترین راندمان انرژي (مثال: اصلاح راندمان انرژي در مراحل ذخيره، انتقال و توزيع انرژي) • استفاده مجدد و بازیافت انرژی (مثال : بازيافت انرژي حرارتي تلف شده) • استفاده از مناسب ترین فن آوری (انتخاب تكنولوژي با حداقل سرمايه گذاري بمنظور رفع نياز حاضر با لحاظ شرايط زيست محيطي) • كاهش زيان هاي قابل اجتناب (استفاده از زباله های تولید شده در گیاهان به عنوان منابع انرژی و کاهش بخشی از سوخت خریداری شده و صورت حساب)

9. استراتژی مدیریت انرژی در شركت ها : • انتخاب یک رویکرد استراتژیک براي شرکت • انتخاب مدیر انرژی • پياده سازي سیستم نظارت بر انرژی و گزارش گيري • انجام ممیزی انرژی • نهادينه كردن سياست هاي مديريت انرژي • آماده سازی و انجام پروژه اجرای طرح تفصیلی • پیاده سازی برنامه آموزشی در راستاي آگاهی ها كاركنان • بازنگري سالانه

10. نتايج حاصل از اعمال مديريت انرژي در صنعت: • با اعمال مدیریت انرژی در یک کارخانه یا صنعت می توان به نتایج زیر دست یافت: • ۱ کاهش هزینه های انرژی • ۲ بهینه سازی تولید و مصرف انرژی • ۳ ارائه تصویری دقیق از وضعیت مصرف انرژی به مدیران، کارکنان، مشتریان و سهامداران • ۴ حفظ محیط زیست و کاهش آلودگی های ناشی از مصرف انرژی • ۵ مشارکت بیشتر کارکنان شرکت در مسائل انرژی

11. مدیریت انرژی به ما می گوید: • چقدر مصرف کنیم؟ • چه میزان باید مصرف کنیم؟ • تا مصرف ایده آل چقدر فاصله داریم؟ • تا چه حد می توانیم صرفه جویی در مصرف انرژی داشته باشیم؟

12. منافع مدیریت انرژی مستقیم: کاهش مصرف انرژی در هر واحد محصول تولیدی • غیر مستقیم: • کاهش قیمت تمام شده محصول • آثار مثبت زیست محیطی • افزایش طول عمر تجهیزات

13. مدیریت انرژی در ایران: • بر اساس آمار، اطلاعات و تحلیل های ارائه شده در خصوص مدیریت انرژی در کشور و در مقایسه با متوسط دنیا، نتایج و جمع بندی زیر در سطوح کلان و بخشی قابل تأمل می باشد. • به رغم اینکه امروزه مزیت هایی چون برخورداری از منابع طبیعی جای خود را به بهره مندی از فناوری داده‌اند، اما به علت مزیت کشور از نظر منابع متنوع انرژی به ویژه منابع نفت و گاز و اتکای توسعه کشور به این منابع و تصور اینکه توسعه و گسترش منابع متنوع انرژی تا سال های قابل پیش‌بینی در افق چشم انداز 20 ساله همچنان باعث توسعه زیربنایی و اقتصاد کشور خواهد بود، لذا مدیریت جامع انرژی از بعد عرضه و تقاضا نقشی اساسی و تعیین‌کننده از جهت تحقق اهداف سند چشم انداز ایران 1404 برخوردار خواهد بود.

14. محور های اصلی انرژی در سند چشم انداز در افق 1404 : • 1- اولین تولیدکننده‌ی محصولات پتروشیمی در منطقه از لحاظ ارزش2- دومین تولیدکننده‌ی نفت در اپک با ظرفیت 7% از تقاضای بازار جهانی3- سومین تولیدکننده‌ی گاز در جهان با سهم 8-10% از تجارت جهانی گاز و فرآورده‌های گازی • 4- دارای جایگاه اول فن‌آوری نفت و گاز در منطقه

15. محور های اصلی انرژی در سند چشم انداز در افق 1404 : بدون مدیریت جامع انرژی با رویکرد اصلاح الگوی مصرف به خصوص در بخش عرضه و تقاضا تحقق اهداف فوق امکانپذیر نبوده و در نتیجه ایجاب می کند که همه بخش ها از سازوکارهای لازم برای گسترش و توسعه در همه زمینه ها برخوردار باشد. با توجه به موارد و مطالب یاد شده، بر این اساس اجرا و تدوین طرح جامع انرژی کشور با هدف مدیریت انرژی و به ویژه بهبود شدت انرژی از طریق افزایش کارائی و بازده انرژی با استفاده از فناوری های نوین که از عوامل مهم در تحقق چشم انداز بیست ساله انرژی کشور می باشد، به عنوان یک ضرورت ملی مطرح است.

16. مأخذ: ترازنامه انر‍ژي سال 1388 وزارت نيرو

17. مأخذ: ترازنامه انر‍ژي سال 1388 وزارت نيرو

18. بخش ساختمان در بخش ساختمان و مسکن به عنوان بزرگترین بخش مصرف کننده انرژی، در سال 86 رشد مصرف انرژی نسبت به سال قبل در حدود 8.1 درصد بوده است که رقم بسیار بالایی است و نشان می‌دهد به رغم تلاش‌های مراجع مربوط، در این بخش همچنان رشد مصرف و شدت مصرف انرژی بسیار بالاتر از استانداردهای جهانی است. اقدامات صورت گرفته در این بخش، در زیربخش تجاری مؤثرتر بوده و رشد مصرف را تقریباً کنترل کرده است، ولی همچنان به دلیل گستردگی، عدم اجرای کامل قوانین و مقررات و همچنین قیمت بسیار پایین انرژی، رشد مصرف در زیربخش خانگی بسیار بالا می‌باشد که نیازمند برنامه‌ریزی و تدابیر جدی‌تر جهت کنترل مصرف انرژی در این زیربخش است. تقاضای انرژی به خصوص گاز طبیعی در این بخش به شدت افزایش یافته است.

19. بخش حمل و نقل بخش حمل و نقل به عنوان دومین بخش بزرگ مصرف کننده انرژی از نظر مقدار و بزرگترین بخش مصرفی از نظر ارزش، در سال‌های اخیر دستخوش تحولات جدی شده است. مشکلات این بخش از جمله قدیمی بودن تکنولوژی‌های خودروهای سبک و سنگین، عدم وجود سیستم‌های حمل و نقل عمومی مناسب در کشور، فرهنگ نادرست استفاده از خودرو در بین اقشار جامعه و همچنین قیمت بسیار پایین سوخت، هزینه‌های یارانه‌ای سنگینی را بر اقتصاد کشور تحمیل کرده است.

20. بخش حمل و نقل از طرف دیگر نیز با وجود تدوین استانداردها و معیارهای مصرف سوخت برای کلیه وسایل نقلیه تولیدی، به دلیل فقدان بازوی اجرایی مناسب و قدرتمند در کشور، متأسفانه به نظر می‌آید در سال‌های آینده نیز همچنان با رشد بالای مصرف و متعاقباً افزایش یارانه‌های انرژی این بخش مواجه باشیم و یا در صورت افزایش قیمت انرژی یا سهمیه‌بندی آن، به دلیل نبود سیستم‌های مناسب حمل و نقل عمومی، اثرات عدم برنامه‌ریزی مناسب و اجرای نادرست قوانین متوجه مردم و به ویژه اقشار آسیب‌پذیرتر گردد.

21. بخش صنعت سومین بخش مصرف کننده انرژی در کشور بخش صنعت می‌باشد که در سال‌های اخیر با رشد بالای مصرف انرژی مواجه بوده است؛ این رشد عمدتاً مربوط به رشد مصرف گاز طبیعی است. البته این بخش رشد اقتصادی قابل قبولی وجود داشته و در عین حال شدت انرژی در سال­های اخیر کاهش یافته است. از دلایل عمده بهبود نسبی بخش صنعت در سال­های اخیر از نظر اقتصادی، راهکارهای تأکید شده در برنامه سوم جهت حمایت از بخش های تولیدی مانند ساز وکارهای وجوه اداره شده، تأمین منابع مالی جهت اجرای طرح ضربتی اشتغال، اعطای تسهیلات ارزی، استفاده از تسهیلات فاینانس خارجی، استفاده از یارانه سود تسهیلات در بخش بهینه‌سازی مصرف سوخت و انرژی الکتریکی می‌باشند

22. بخش صنعت تدوین استانداردها و مقررات کاهش مصرف سوخت در این بخش در سال‌های اخیر سرعت خوبی داشته و نسبت به بخش‌های دیگر مؤثرتر نیز بوده است. با این حال در این بخش به دلیل عدم رعایت کامل معیارهای مصرف در برخی از صنایع و قیمت بسیار پایین انرژی و کمبود بازوهای تشویقی و تنبیهی لازم، هنوز مصرف انرژی صنایع مختلف با الگو‌های جهانی فاصله زیادی دارد.

23. موانع عمده و راهبردهای کلان مدیریت انرژی در کشور موانع: • عدم همگرایی و دخالت سازمان‌های مختلف در تصمیم‌گیری برای مدیریت انرژی کشور؛ • عدم رعایت مصوبات و معیارهای كميته مصرف انرژی بر طبق قانون تبصره­های بودجه مجلس شورای اسلامی در بخش­های مختلف اقتصادی- اجتماعی؛ 3. لزوم سرمایه گذاری مورد نیاز برای نوسازی و بازسازی سیستم‌های انرژی کشور؛ 4. عدم آگاهی عمومی از فواید اجرای قوانین و مصوبات کاهش مصرف انرژی؛ 5. راندمان پایین پروسه سیستم‌های انرژی در کشور؛

24. راهبردها: • ایجاد سیستم متمرکز مدیریتی برای بخش انرژی کشور؛ 2. رعایت معیارهای مصوب مصرف حامل های انرژی در بخشهای مختلف اقتصادی اجتماعی؛ 3. جایگزینی تجهیزات و تأسیسات قدیمی و فرسوده بخش های مختلف مصرف انرژی؛ 4. بهینه سازی مصرف انرژی در کل سیستم انرژی کشور(ذخيره، انتقال و توزيع انرژي)؛ 5. کاهش شدت انرژی در واحدها و سیستم‌های مصرف انرژی؛ 6. آموزش و اطلاع رسانی ملی؛ 7. تدوین طرح جامع انرژی کشور؛ 8. اصلاح الگوی مصرف.

25. اهميت توسعه CNG در حمل و نقل علاوه بر توسعه سریع مطابق با استانداردهای بین‌المللی در حمل و نقل عمومی (به ویژه ریلی)، به دلیل هزینه نسبتاً پایین و وجود منابع سرشار گاز طبیعی در کشور، استفاده از گاز طبیعی فشرده (CNG) در بخش حمل و نقل یک گزینه مناسب برای مهار رشد بی‌رویه مصرف فرآورده‌های نفتی در این بخش می‌باشد. با این حال به دلیل مشکلات متعدد از جمله سیاستهای نامشخص و متغیر، عدم تعامل مناسب نهادهای مربوط در ساخت جایگاه‌های سوخت‌گیری CNG و ... هنوز استفاده از این سوخت نتوانسته است به میزان قابل توجهی از مصرف فرآورده‌های نفتی در بخش حمل و نقل بکاهد.

26.      چرا CNG ؟ جنبه های زیست محیطی امنیت انرژی ايمني الزامات پيچيده و گرانتر براي زير ساخت هاي صادرات گاز طبيعي امكان رشد صادرات فراورده هاي نفتي با افزايش استفاده داخلي از گاز طبيعي

27. 20-25% CO2 20-25% CO2 50-70% NOX 20-50% NOX 10-15% CO 70-90% CO 5-10% NMHC 80-95% NMHC 80-90% PM Gasoline Diesel CNG CNG مقایسه آلایندگی بنزین، گازوئیل وگاز طبیعی در خودروهای سبک

28. مقایسه آلایندگی بنزین، گازوئیل وگاز طبیعی در خودروهای سنگین

29. :source http://www.bp.com/

30. :source http://www.bp.com/

31. :source http://www.bp.com/

32. :source http://www.bp.com/

33. :source http://www.bp.com/

34. سرمایه گذاری دولت و بخش خصوصی در CNG • ایران با در اختیار داشتن دومین رتبه ذخایر گازی جهان و شبکه گسترده خطوط لوله گاز، بستری مناسب برای استفاده از گاز طبیعی را در بخش حمل و نقل دارا می باشد. این رویکرد اولین بار در سال 1356 در شهرهای مشهد و شیراز مورد توجه قرار گرفت و متعاقب آن از سال 1379 با جدیت بیشتری و در سطح کلان به مرحله اجراء گذاشته شد.

35. سرمایه گذاری دولت در صنعت CNG • در همین راستا تاکنون دولت بالغ بر 2/7 میلیارد دلار برای ساخت و توسعه صنعت CNG سرمایه گذاری کرده و زیرساختهای مناسبی نظیر کارخانجات تولید تجهیزات جایگاههای سوختگیری، انواع کیت و مخزن و همچنین امکانات تولید کارخانه ای خودروهای دوگانه سوز و تبدیل کارگاهی خودروها ایجاد شده است.

36. تحقیقات در صنایع خودروسازی

37. CNG Tank pull up (X)

38. Receptacle Mounting

39. CNG OEM Production Production Line of bi-fuel ZAMYAD Pick up bi-fuel SAMAND vehicle

40. CNG KIT Production Factory

41. NATURAL GAS VEHICLES in Roads CNG BUSES

42. CNG Refueling Stations TEHRAN

43. CNG Refueling Stations

44. Localization of compressor production

45. Localization of compressor production

46. Localization of compressor production

47. Localization of compressor production

48. Safety & Standards • Gas quality ISO 15403- Designation of the quality of natural gas for use as compressed fuel for vehicles • CNG on –board storage cylinders ISO 11439 –High pressure cylinder for on –board storage of natural gas as fuel for automotive • CNG kit components ISO 15500,pt 1-19 Compressed Natural Gas fuel system components • Vehicles conversion For vehicle installation the ISO 15501 has been established. This is divided into two main parts, ISO 15501-1 – Safety requirements and ISO 15501-2 – Test methods. • Filling stations GE 1-118 Argentinean standard for CNG filling stations • Refueling coupling ISO FDIS 14469 – Road vehicles- compressed natural gas fuelling connectors • Retesting of CNG vehicle ISIRI 9747 - CNG fuelled vehicles – Periodic inspection & ISIRI 9426- Gas cylinders - Inspection of the cylinder installation and requalification of high pressure cylinders for the on-board storage of natural gas as a fuel for automotive vehicles

49. وضعیت ایستگاه های CNG و تعداد خودرو های دوگانه سوز در کشور • در حال حاضر با نصب و راه اندازی یکهزار و 700 جایگاه  CNG در مجموع به طور متوسط روزانه بیش از 17 میلیون متر مکعب گاز به خودروهای دوگانه سوز تحویل می شود که قرار است تا اسفند ماه سال 90 تعداد کل جایگاههای CNG کشور به 2000 باب افزایش یابد. • در شرایط فعلی نزدیک به 9 هزار و 500 نازل عرضه سی.ان.جی در سطح کشور فعال است. • پتانسیل مصرف CNG در سبد سوخت خودروهای کشور به حدود 28 درصد افزایش یافته است. در صورتیکه مصرف گاز طبیعی حدود 22% می باشد. • هم اکنون حدود 2 میلیون و 400 هزار دستگاه خودروی دوگانه سوز در سطح کشور تردد می کنند و از این منظر تعدادخودروهای گازسوز 15% کل خودروها می باشد.

50. اشتغال در صنعت CNG • بر اساس بررسی های صورت گرفته با ایجاد کارخانجات تولید تجهیزات جایگاههای سوختگیری، کیت و مخزن CNG، احداث و راه اندازی حدود 1700 جایگاه سوختگیری CNG، فعالیت حدود 300 کارگاه تبدیل و همچنین امکانات ایجاد شده در شرکتهای خودروسازی برای تولید انواع خودروهای دوگانه سوز (خودروهای سبک) و تک سوخت گاز طبیعی (خودورهای سنگین) حدود 100 هزار شغل (مستقیم و غیر مستقیم) ایجاد شده است که با توسعه این صنعت در کشور قطعاً از این تعداد فراتر خواهد رفت. افزایش ایستگاههای سوختگیری، افزایش تعداد کارگاههای مجاز تبدیل و خدمات فنی ، توسعه مراکز معاینه فنی، افزایش ظرفیتهای تولیدی تجهیزات مرتبط شامل کیت ، مخزن و ایستگاههای سوختگیری پتانسیل های قابل توجهی در ایجاد اشتغال دارند که بخش عمده ای از آن بدون نیاز به سرمایه گذاری دولتی و تنها با حمایت های نرم افزاری و تسهیلات زود بازده قابل دستیابی هستند.