E-MUHASEBE SUNUMU

1. E-MUHASEBE SUNUMU Sevgi ÖZDAMAR Muhasebe Eğitim Sorumlusu

2. Bu sunumda değişen Mali Mevzuat ve Bütçe Muhasebe Yönetmeliği ile ilgili olarak şirketimizin sunmuş olduğu çözüm önerileri anlatılacaktır.

3. İdareler, 01.01.2006 tarihi itibarıyla değişen aşağıdaki mevzuat hükümleri ile karşı karşıyadır: 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve İkincil Mevzuat, Analitik Bütçe Sınıflandırması, Ön Mali Kontrol Kanunu, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu

4. Değişen Mevzuat hükümlerine kısaca değinelim:

5. 5018 Sayılı Kanunla Tanımlanan Yetkiler 1. Üst Yönetici 2. Harcama Yetkilisi 3. Gerçekleştirme Görevlisi 4. Muhasebe Yetkilisi 5. Muhasebe Yetkilisi Mutemedi

6. 5018 SAYILI KAMUMALİ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNU • 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (ki 22.12.2005 tarihinde kabul edilen 5436 Sayılı Kanun ile bazı maddeleri değiştirilmiştir ) 10.12.2003 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

7. Mahalli İdareler, Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar ile Sosyal Güvenlik Kurumlarında 01.01.2006 tarihi itibarıyla uygulamaya geçilmiştir.

8. 5018 Sayılı Kanunun 49’uncu maddesinde öngörülen Çerçeve Hesap Planı nedir? Çerçeve Hesap Planı Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nde belirtilen ana hesap grupları, hesap grupları ve hesapların tamamından oluşmaktadır.

9. 5018 Sayılı kanunun 49’uncu maddesinde öngörülen çerçeve hesap planı, muhasebe ve raporlama standartlarını ve mali raporlara ilişkin unsurları bünyesinde barındırmaktadır. Buna göre kurumlar, çerçeve hesap planını kullanarak kendi hesap planlarını oluşturabileceklerdir.

10. ANALİTİK BÜTÇE SINIFLANDIRMASI * Kamu Mali Yönetimi projesi kapsamında yürütülen çalışmalar, mevcut kodlamanın daha önce değinilen eksikliklerini ortaya koymuştur.

11. * Yeni bütçe kodlaması, devletin mali istatistiklerinin daha düzenli, daha güvenilir, daha tutarlı, analize ve ölçmeye elverişli şekilde tutulması amacıyla hazırlanmıştır.

12. * Analitik bütçe sınıflandırması; Kurumsal sınıflandırma, Fonksiyonel sınıflandırma, Finansman tipi sınıflandırma ve Ekonomik sınıflandırma olmak üzere dört bölümden oluşmaktadır.

13. YETKİ TANIMLAMALARI

14. Üst Yönetici Kimdir? Üst Yönetici: 5018 sayılı kanunun 11.maddesine göre; • Bakanlıklarda Müsteşar, • Diğer kamu idarelerinde En Üst Yönetici, • İl özel idarelerinde Vali,

15. Belediyelerde Belediye Başkanı, Ancak, Milli Savunma Bakanlığında üst yönetici Bakandır.

16. Bağlı İdarelerde ve Birliklerde Üst Yönetici Diğer kamu idarelerinde en üst yönetici ifadesinden; • Bağlı İdarelerde (ASKİ, EGO gibi ) -Genel Müdür, • Yerel Yönetim Birliklerinde- Birlik Başkanı, anlaşılmalıdır.

17. Üst Yöneticinin Sorumlulukları Nelerdir? Üst yöneticiler, idarelerinin stratejik planlarının ve bütçelerinin; • kalkınma planına, • yıllık programlara, • kurumun stratejik plan ve performans hedefleri ile hizmet gereklerine uygun olarak hazırlanması ve uygulanmasından,

18. sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden mali yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi, izlenmesi ve bu Kanunda belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinden Bakana;

19. Mahalli İdarelerde ise meclislerine karşı sorumludurlar. (5436 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinin c/1 fıkrası ile değişen fıkra) Üst yöneticiler, bu sorumluluğun gereklerini harcama yetkilileri, mali hizmetler birimi ve iç denetçiler aracılığıyla yerine getirirler.

20. Harcama Yetkilisi Kimdir? • (5436 sayılı Kanunun 1’inci maddesi ile değiştirilen madde)Bütçeyle ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisi harcama yetkilisidir. • Ancak, teşkilât yapısı ve personel durumu gibi nedenlerle harcama yetkililerinin belirlenmesinde güçlük bulunan idareler ile bütçelerinde harcama birimleri sınıflandırılmayan idarelerde harcama yetkilisi, üst yöneticidir.

21. Mahalli idarelerde kurumsal sınıflandırmanın dördüncü düzeyinde kendisine ödenek tahsis edilen İmar Müdürlüğünde, İmar Müdürü harcama yetkilisi olmaktadır. Ancak; Bütçelerinin kurumsal sınıflandırmasında harcama birimleri kodlanmakla birlikte, nüfusu 10.000 ve aşağı olan ilçe ve ilk kademe belediyelerinde harcama yetkilisi belediye başkanı olacaktır.

22. Bütçelerinde harcama birimleri sınıflandırılmayan kasaba (belde) belediyeleri ve mahalli idare birliklerinde, harcama yetkilisi belediye başkanı ve birlik başkanı olacaktır.

23. Harcama Yetkilisinin Sorumlukları Nelerdir? Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür.

24. Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından,

25. ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.

26. Harcama Yetkilisi Yetki devri yapabilir mi? Harcama yetkilileri, kamu hizmetlerinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde sunulmasını sağlamak amacıyla aşağıda belirlenen sınırlar dahilinde harcama yetkisini devredebilir. Buna göre kamu idarelerinin;

27. Merkez teşkilatı harcama yetkilileri bu yetkilerini yardımcılarına, yardımcısı olmayanlar ise hiyerarşik olarak bir alt kademedeki yöneticilere;

28. Merkez dışı birimlerinde ise bölge müdürleri veya eşdeğer yetkililer, il müdürleri veya eşdeğer yetkililer ile nüfusu 50.000’i aşan ilçelerin ilçe müdürleri  veya eşdeğer yetkilileri harcama yetkilerini yardımcılarına;

29. Belediye ve il özel idareleri ile bunlara bağlı idarelerin harcama yetkilileri bu yetkilerini yardımcılarına, yardımcısı olmayanlar ise hiyerarşik olarak bir alt kademedeki yöneticilere,

30. Mahalli idare birliklerinde birlik başkanı harcama yetkisini birlik genel sekreteri, birlik müdürü veya birim amirlerine, kısmen veya tamamen devredebilirler.

31. Her bir harcama işlemi itibarıyla, mal ve hizmet alımlarında ikiyüzellibin Yeni Türk Lirasını, yapım işlerinde ise bir milyon Yeni Türk Lirasını aşan harcamalara ilişkin harcama yetkisi hiçbir şekilde devredilemez.

32. Ancak, Harcama yetkisinin devredilmesi, yetkiyi devredenin idari sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

33. Harcama Yetki Devri Nasıl Yapılır? Harcama yetkisi aşağıdaki şartlara uygun olarak devredilir: Yetki devri yazılı olmak zorundadır. Devredilen yetkinin sınırları açıkça belirlenmiş olmalıdır.

34. Merkez teşkilatında harcama yetkisinin devri ve bu yetkinin geri alınması üst yöneticiye, mali hizmetler birimine ve muhasebe yetkilisine; Merkez dışı birimlerde ise mali hizmetler birimine ve muhasebe yetkilisine yazılı olarak bildirilmelidir.

35. Harcama Birimi ve Yetkilisi Ödeme Emri Düz. Mali Hizmetler Bir. Gerçekleştirme Görevlisi Ön Mali Kontrol Muhasebe Yet. Harcama Talimatı Gerçekleştirme Görevlileri Mal ve hizmet satın alması

36. GERÇEKLEŞTİRME GÖREVLİLERİ Harcama talimatı üzerine; -İşin yaptırılması, -Mal veya hizmetin alınması,

37. Teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve Ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.

38. (5436 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin b/5 fıkrası ile eklenen fıkra) Elektronik ortamda oluşturulan ortak bir veri tabanından yararlanmak suretiyle yapılacak harcamalarda, veri giriş işlemleri gerçekleştirme görevi sayılır. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin esas ve usûller Maliye Bakanlığınca belirlenir . Gerçekleştirme görevlileri, bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumludurlar.

39. Muhasebe Yetkilisi Kimdir? MADDE 61.-(5436 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin a/16 fıkrası ile değiştirilen fıkra ve başlık) muhasebe hizmeti; “Gelirlerin ve alacakların tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm mali işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanması işlemleridir.” şeklinde tanımlanarak; “Bu işlemleri yürütenler muhasebe yetkilisidir” denmiştir.

40. Muhasebe Yetkilisinin Sorumlulukları Nelerdir? Muhasebe yetkilisi, bu hizmetlerin yapılmasından ve muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasından sorumludur.

41. Muhasebe Yetkilileri gerekli bilgi ve raporları düzenli olarak kamu idarelerine vermek zorundadır.

42. Muhasebe yetkilileri ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde; Yetkililerin imzasını, Ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tamam olmasını, Maddi hata bulunup bulunmadığını,

43. Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri, Kontrol etmekle yükümlüdür. Muhasebe yetkilileri, 34’üncü maddenin birinci fıkrasındaki ödemeye ilişkin hükümler ile bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen ödemeye ilişkin kontrol yükümlülüklerinden dolayı sorumludur.

44. Muhasebe Yetkilisi Mutemedi Kimdir? Muhasebe yetkilisi adına ve hesabına para ve parayla ifade edilebilen değerleri geçici olarak almaya, vermeye ve göndermeye yetkili olanlar muhasebe (yetkilisi) mutemedidir.

45. Sorumlulukları Nelerdir? • Muhasebe (yetkilisi) mutemetleri doğrudan muhasebe yetkilisine karşı sorumludur. • Muhasebe (yetkilisi) mutemetlerinin görevlendirilmeleri, yetkileri, denetimi, tutacakları defter ve belgeler ve diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. (parantez içi ifadeler 5436 sayılı kanunun 10 uncu maddesinin a/16 fıkrası ile eklenmiştir.)

46. Ön Mali Kontrol Yetkilisi “Ön Mali Kontrol Yetkilisi” unvanı, 5436 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinin c/8 fıkrası ile kaldırılmıştır.

47. Ön Mali Kontrol Nedir? Ön Mali Kontrol: İdarelerin gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerine ilişkin mali karar ve işlemlerinin, harcama birimleri ve mali hizmetler birimi tarafından; idarenin bütçesi, bütçe tertibi, kullanılabilir ödenek tutarının;

48. Ayrıntılı harcama veya finansman programlarına, • Merkezi yönetim bütçe kanunu ve diğer mali mevzuat hükümlerine uygunluğu ve kaynakların etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanılması yönlerinden yapılan kontroldür.

49. Ön mali kontrol görevi, idarelerin yönetim sorumluluğu çerçevesinde, harcama birimleri ve mali hizmetler birimi tarafından yerine getirilir.

50. MALİ HİZMETLER BİRİMİNDE ÖN MALİ KONTROL SÜRECİ