ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

1. ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΑΘΗΜΑ 3

2. Οι εκτιμήσεις των ενεργειακών δαπανών κατά τη διάρκεια της ηρεμίας και της άσκησης είναι βασισμένες στη μέτρηση της κατανάλωσης Ο2 και το θερμιδικό ισοδύναμο της. • Σε ηρεμία, ένα μέσο άτομο καταναλώνει 0,3 LO2/min ή 18L/h ή 432 L Ο2/μέρα

3. Υπολογισμός θερμιδικών δαπανών • Το σώμα καίει συνήθως ένα μίγμα υδατανθράκων και λίπους. • Το ΑΠ είναι συνήθως 0,80 • Η θερμιδική ισοδυναμία αυτής της τιμής ΑΠ είναι 4,80 kcal/L O2. • Ε=432 L O2/μέρα Χ 4,80 kcal/L O2 • Ε=2,074 kcal/μέραkcal

4. Ενεργειακή δαπάνη κατά την ηρεμία και τη φυσική δραστηριότητα • Βασικός μεταβολισμός • Υπολογισμός της ημερήσιας ενεργειακής δαπάνης σε ηρεμία • Παράγοντες που επηρεάζουν την ενεργειακή δαπάνη • Ενεργειακό κόστος φυσικών δραστηριοτήτων • Ημερήσια ενεργειακή δαπάνη • Ταξινόμηση μυικού έργου

5. Παράγοντες ημερήσιας ενεργειακής δαπάνης • Μεταβολισμός ηρεμίας (60-75 %) Μεταβολισμός κατά τον ύπνο Βασικός μεταβολισμός Μεταβολισμός εγρήγορσης • Θερμικό αποτέλεσμα της τροφής (10 %) • Θερμικό αποτέλεσμα της φυσικής δραστηριότητας (15-30 %)

6. Βασικός μεταβολισμός (ΒΜ) • Η ελάχιστη απαίτηση του ατόμου για ενέργεια για να διατηρηθούν οι σωματικές λειτουργίες στην κατάσταση εγρήγορσης.

7. Ενεργειακές ανάγκες σωματικών ιστών σε ηρεμία

8. Συνθήκες μέτρησης βασικού μεταβολισμού • Τουλάχιστον 12 ώρες πριν τη μέτρηση δεν καταναλώνεται τροφή. Αυτή η αποχή από την τροφή ονομάζεται μετααπορροφητική κατάσταση. • 12 ώρες πριν από τη μέτρηση δε γίνεται καμιά έντονη μυική δραστηριότητα. • Κατά τη διάρκεια της μέτρησης το άτομο ξαπλώνει ήσυχα σε ένα μισοφωτισμένο και ελεγχόμενης θερμοκρασίας δωμάτιο. Η μέτρηση γίνεται μετά από 30 – 60 λεπτά.

9. Ο ΒΜ μειώνεται κατά 2 % ανά δεκαετία. • Δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε νέους και μεσήλικες αθλητές αντοχής • Η τακτική άσκηση μπορεί να αποτρέψει τη μείωση του ΒΜ που παρατηρείται σε μεγαλύτερες ηλικίες.

10. Ο ΒΜ σχετίζεται άμεσα με την άλιπη μάζα. • Όσο περισσότερη άλιπη μάζα, τόσο περισσότερες θερμίδες απαιτούνται. • Επειδή οι γυναίκες έχουν συνήθως μικρότερη άλιπη μάζα και μεγαλύτερη λιπώδη μάζα, έχουν χαμηλότερο ΒΜ από τους άντρες ιδίου βάρους.

11. Το εμβαδόν επιφάνειας του σώματος είναι σημαντικό. • Όσο μεγαλύτερο εμβαδόν επιφάνειας έχουμε, τόσο μεγαλύτερη η απώλεια θερμότητας από το δέρμα, τόσο μεγαλύτερος ο ΒΜ, επειδή απαιτείται περισσότερη ενέργεια για τη διατήρηση της θερμοκρασίας σώματος.

12. Παράγοντες που επηρεάζουν το ΒΜ • Ηλικία –μειώνεται βαθμιαία με την αύξηση της ηλικίας, λόγω μείωσης της άλιπης μάζας • Φύλο –οι διαφορές οφείλονται στις διαφορές άλιπης μάζας • Σωματική επιφάνεια –αυξάνεται με την αύξηση της σωματικής επιφάνειας • Θερμοκρασία σώματος –αυξάνεται με την αύξηση της θερμοκρασίας • Στρες –αυξάνεται με το στρες λόγω αυξημένης δραστηριότητας του συμπαθητικού νευρικού συστήματος • Ορμόνες –αυξάνεται σε αυξημένες ποσότητες θυροξίνης από το θυροειδή αδένα, αδρεναλίνης από το μυελό των επινεφριδίων και προγεστερόνης κατά τη κύηση • Κλίμα –αυξάνεται σε ακραίες κλιματικές συνθήκες λόγω μεγαλύτερης δραστηριότητας για διατήρηση της θερμοκρασίας σώματος

15. Παράδειγμα υπολογισμού ΒΜ • Για μια 55χρονη γυναίκα ο ΒΜ είναι 32 kcal/m2/h • Αν η σωματική επιφάνεια είναι 1,40 m2 • Η ενεργειακή δαπάνη είναι 32 χ 1,40 kcal/h = 44,8 kcal/h • =44,8 χ 24 kcal • =1075 kcal

16. ΒΜ = 370 + 21,6 (άλιπη σωματική μάζα) • Ένας άντρας που ζυγίζει 90,9 kg με 21 % σωματικό λίπος έχει άλιπη σωματική μάζα 71,7 kg • ΒΜ = 370 +21,6 Χ 71,7 • ΒΜ = 1925 kcal

17. Μεταβολικός ρυθμός ηρεμίας (ΜΡΗ) ή RMR

18. Οι τιμές του ΒΜ ή ΜΡΗ κυμαίνονται από 1200 έως 2400 kcal/μέρα • Ο συνηθισμένος ΜΡ ενός ατόμου που συμμετέχει σε φυσιολογικές καθημερινές δραστηριότητες κυμαίνεται από 1800 έως 3000 kcal/μέρα • Οι ενεργειακές δαπάνες για αθλητές που συμμετέχουν σε έντονη καθημερινή προπόνηση μπορεί να υπερβούν τις 10000 kcal/μέρα

19. Διαιτητική θερμογένεση • Υποχρεωτική θερμογένεση –πέψη, απορρόφηση, μεταβολισμός • Μη-υποχρεωτική θερμογένεση – ενεργοποίηση του νευρικού συστήματος

20. Μέγιστη τιμή 1 ώρα μετά το γεύμα • Ποικίλει ανάλογα με την ποσότητα και είδος τροφής • Θερμογόνος επίδραση των πρωτεινών • Άτομα που δυσκολεύονται να διατηρούν σταθερό βάρος έχουν μειωμένο επίπεδο διαιτητικής θερμογένεσης • Χαμηλά επίπεδα διαιτητικής θερμογένεσης παρ;τηρούνται μετά από προπόνηση

21. Φυσική δραστηριότητα • Έχει τη μεγαλύτερη επίδραση στην ημερήσια ενεργειακή δαπάνη • Οι αθλητές, με προπόνηση 3-4 ωρών/μέρα, διπλασιάζουν την ημερήσια ενεργειακή δαπάνη • Συνήθως αντιστοιχεί στο 15-30 % της ημερήσιας ενεργειακής δαπάνης

22. Ταξινόμηση φυσικών δραστηριοτήτων ανάλογα με το ενεργειακό τους κόστος • Λόγος φυσικής δραστηριότητας (physical activity ratio (PAR) - πχ 3 X BM

23. PAR = 9

25. Επίδραση σωματικού βάρους

26. ημερήσια ενεργειακή δαπάνη- καρδιακή συχνότητα