Understanding Heat Modalities in Physiotherapy: Surface and Deep Heat Modalities

1. SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON BÖLÜMÜ FTR 104-ISI IŞIK HİDROTERAPİ Doç. Dr. Ercan TURAL

2. ISI MODALİTELERİ Terapatik amaçlarla doku sıcaklığını yükseltmek için kullanılan ısı modaliteleri derinliklerine göre yüzeyel ve derin olmak üzere iki gruba ayrılır. Yüzeyel ısı modaliteleri penetrasyonu deri altı 1-2 cm olan termal modalitelerdir ve etkileri daha çok deri ve subkutanöz doku üzerinedir. Derin ısı modaliteleri ise 3 cm ve üzerine penetre olurlar. Daha çok kas ve eklem yapılarının sıcaklığını artırmak amacıyla kullanılırlar. penetrasyon

3. Yüzeyel ve derin ısı modaliteleri Yüzeyel ısı modaliteleri Derin ısı modaliteleri İnfraruj Kısa dalga diatermi (KDD) Hot pack (HP) Parafin Mikro dalga diatermi (MDD) Terapatik ultrason (US) Fluidoterapi Whirlpool (WP) Kontrast banyolar (zıt banyolar)

4. Yüzeyel Isı Modaliteleri • Yüzeyel ısı modaliteleri deri altı 1-2 cm penetre olabilen ve etkilerini primer olarak deri ve deri altı doku üzerinde gösterebilen termal modalitelerdir. • Deri sıcaklığını 1-6⁰C ve intramüsküler sıcaklığı uzun süreli uygulamalarda 0.2-2.2⁰C yükseltirler. • Yüzeyel ısı modaliteleri klinikte sıklıkla – Ağrıyı giderme – Kas spazmını azaltma – Eklem hareket açıklığını artırma gibi etkileri amacıyla kullanılsa da daha çok etkilerinin ağrının inhibisyonu yolu ile ortaya çıkmaktadır.

5. INFRARUJ Dalga boyu 0.7-1000 mikrometre bandında yer alan, görünür ışıktan daha büyük olan dalga boyları infraruj ışınları ya da infrared enerjisi olarak bilinir. komşudur veya görülebilir ışık bandının kırmızı ucunda yer alır. Infraruj ışınları absorbe edildikleri dokuda moleküler ve atomik hareketlerin artışı ile ısı oluştururlar ve yüzeyel ısı uygulamalarında terapatik modalite olarak kullanılırlar. Bunlar, uzun dalgalara

7. • Enerji Transferi; Infrared ışınlarının enerji transferi radyasyon yoluyla gerçekleşir. • İnfraruj Kaynakları; Doğal ve yapay olmak üzere iki ana infraruj ışık kaynağı vardır. İnfrarujun doğal kaynağı güneştir. Güneş ışığının ortalama %59’unu infraruj ışınları oluşturur. • Yapay kaynaklar ise gün ışığı yayınlamayan alçak ısılı lambalar (50-150 Watt) ve gün ışığı yayınlayan yüksek ısılı görünür ışınlı (500 Watt ve üzeri) lambalardır. • Isıtıcı lambalar olarak sıklıkla 250 Watt’lık ampuller kullanılır ve genellikle hastanın 40-50 cm uzağına yerleştirilir.

8. ISININ FİZYOLOJİK ETKİLERİ • Isının fizyolojik etkileri aşağıdaki faktörlere bağlıdır; – Hedef dokuya – Dokunun volümüne – Dokunun kompozisyonuna – Dokunun ısıyı dağıtma kapasitesine (kan desteği iyi olan dokularda etki daha fazladır) – Temperatürün artış hızına

9. ISININ LOKAL ETKİLERİ 1) Hemodinamik vazodilatasyondur. gelen kan miktarı artarak oksijen, besin ve kan savunma elemanlarının taşınması, metabolik ve doku atıklarının uzaklaşması sağlanır. 2) Metabolizma üzerine olan etkiler; Van’t Hoff Kanununa göre; doku temperatüründeki her 1ºC’lik artış, metabolik hızın yaklaşık %13 artışına neden olur. Dolayısıyla metabolizma da hızlanarak kollajenaz gibi enzimlerin aktivitelerini artırır (kollajenaz enzimi Romatoid artrit gibi hastalıklarda önemlidir) metabolik hızın artışına paralel olarak metabolit atılımında da hızlanma olur. etkileri; bilinen en iyi dokulara etkisi Isının Vazodilatasyon sonucu

10. 3) Analjezik Etkileri; Isının analjezik etkisinden çeşitli mekanizmalar sorumlu tutulmaktadır. Bunlar şu şekilde özetlenebilir; • Isı uyaranları kapı kontrol teorisine göre ağrı duyumunu kontrol edebilirler. • Isı etkisiyle bu bölgede ağrı eşiğinde yükselme olabilir. • Isı zıt irritasyon etkisiyle santral sinir sistemindeki morfin benzeri reseptörleri uyararak enkefalin ve endorfin salınımına yol açar, bu da ağrı modülasyonu sağlar. • Isı dokuların viskoelastik özelliklerinde değişime neden olur. Buna bağlı olarak sinir uçlarındaki baskı ve gerilme gibi mekanik etkenler azaltılarak analjezi oluşturulabilir. • Oluşan vazodilatasyon sonucu iskemiye bağlı ağrı ortadan kalkabilir, aynı zamanda vazodilatasyonla ağrı oluşturabilecek metabolik uzaklaşması kolaylaşır. bölgeden atıkların

11. 4) Eklem ve bağ dokusuna etkileri; Isının etkisiyle eklem çevresi bağ dokularında uzama yeteneği artarak eklem hareketlerini kolaylaştırır. Yapılan çalışmalar ısı uygulaması yanı sıra yapılacak germeninde bu uzamayı kalıcı hale getirebileceğini göstermiştir. 5) Nöromüsküler etkileri; Isının etkisiyle sinir ileti hızı ve aksiyon potansiyellerinde artış meydana gelebilmektedir. Grup Ia lifleri ile golgi tendon organlarının uyarılma oranları sıcak uygulamakla artar. Buna bağlı olarak otojenik inhibisyonla kas spazmını azaltarak ağrıda azalma oluşturur.

12. 6) Kas performansı; Temperatürdeki artışla hem kas kuvveti hem etkilenebilir. 7) Doku iyileşmesi; sonrası ısı uygulamaları, kanama,ödem ve kimyasal aktivitede ağrıyı artırır. Ancak kronik yaralanmalarda doku tamirini hızlandırıcı gösterilmiştir. de dayanıklılık Akut yaralanmalar neden olarak artışa etkileri yararlı

13. ISININ SİSTEMİK ETKİLERİ • Isının vücutta; – Genel bir gevşeme – Vazodilatasyon yoluyla buharlaşmada artma – İç organ kan akımında azalma – Kalp atım hızı ve kalp debisinde artma – Solunum hızında derinliğinde azalma gibi genel etkileri vardır. – Aynı zamanda direncin düşmesi ile kan basıncında azalmaya da neden olur. sonucu terleme ile deri artma ve solunum vazodilatasyon periferik

14. Infraruj Uygulamasında Dozaj • Dozun ayarlanması aşağıdaki parametrelere bağlıdır; – Lamba çıkış gücü (Watt) – Lamba ve hasta arasındaki mesafe – Işınların geliş açısı – Tedavi süresi Infraruj lambaları ile hedef doku arasındaki mesafe dozajın belirlenmesinde temel kuraldır. şiddet mesafenin karesiyle ters orantılıdır. (Mesafe arttıkça şiddet azalacaktır). Dozajın ayarlanmasında mesafe yanında ışınların geliş açısı ve tedavi süresi de dikkate alınmalıdır. Kosinüs kanunu çerçevesinde lambalar tedavi alanına dik gelecek şekilde pozisyonlanmalıdır. Uygulama süresi 15-30 dakika arasındadır.

15. Uygulama Tekniği ışınları çıplak uygulanmalıdır. • Uygulama öncesinde derinin temiz ve kuru olduğundan emin olunmalıdır. yapılan derideki tüm temizlenmelidir. • Yüze yapılan uygulamalarda gözlerin pamuk veya kumaş ile kapatılması gerekir (gözlere uygulanan infraruj ışınları katarakt oluşumuna yol açabilir) • Infraruj cilt üzerine Uygulama ve yağlar kremler

16. Uygulama Tekniği • Tedavi vücuttaki yerine ve hastanın genel durumuna uygun infraruj kaynakları seçilmelidir. Tedavi alanı küçükse tek lambalı bir infraruj cihazı, sırt-bel bölgesi gibi geniş alanlar için Baker adı verilen çok lambalı aletler kullanılabilir. alanının büyüklüğüne, şekline,

17. Uygulama Tekniği • Infraruj gelmelidir. Çünkü bu durumda absorbsiyon maksimumdur ve absorbsiyon bölgesine dik gelmeyen ışınların büyük bir kısmı geldikleri açıyla yansırlar. • Hasta ile lamba arasındaki mesafe yaklaşık 50-75 cm olmalıdır • Tedavi sırasında endikasyona bağlı olarak hastanın pozisyonu ayarlanmalıdır. Tedavi oturarak ya da yatarak hastanın rahat ve pozisyonda yapılmalıdır. • uygulama dik ışınları alanına hedef dokuya ve desteklenmiş olduğu

18. üzerindeki çıkarılması madeni gerekir. ve • Hastanın takıların sırasında aşırı ısınmanın ek bir yararı olmadığı gibi yanıklara neden olabileceği de unutulmamalıdır. • Bu durum hastaya anlatılmalı, yanına çağrı aparatı verilmeli ve sık sık kontrol edilmelidir. eşya Tedavi

19. • Uygulama sırasında olmalıdır. • Tedavi bitiminde deri sıcaklığı hafif ya da orta derecede ılıklıkta olmalıdır. sonunda eritem derecesi beklenmeyen bir değişiklik kaydedilmelidir. • Tedavi sıklığı; Tedavi her gün yapılabileceği gibi endikasyona bağlı olarak gün aşırı da yapılabilir. Ancak ısıya tolerans gelişirse 36- 72 saatlik aralıklarla tedavi yapılmalıdır oda yeterli sıcaklığı Her ve tedavi herhangi

20. ENDİKASYONLARI • Kronik inflamatuar ve ağrılı durumlar • Periferik sinir lezyonları • Psoriazis ve bazı fungal enfeksiyonlar • Travmatik durumlar • Psikiyatrik durumlar • Bası yarası açılma riski olan hastalarda koruyucu olarak • Isıtmanın gerekli olduğu durumlarda ön tedavi olarak • Yan etkileri; Yakın infraruj uygulaması sonrasında şiddetli eritem görülebilir.

21. Tehlikeleri • Tehlikeleri; – Deri; 45°C’lik temperatüre vücut maruz kaldığında ağrı oluşur. 46-47°C’lik sıcaklıkta uygulanan tek seanslık ve uzun süreli infraruj akut yanıklara yol açabilir. – Duyarlı Kişiler; yaşlılarda dehidratasyon, geçici olarak kan basıncında azalma, özellikle sırt, boyun ve omuzlar gibi geniş alanların tedavisinde baş dönmesi ve baş ağrısı semptomları görülebilir. Isıya adapte olamayan kişilerde ani ısı artışları genel vazodilatasyona, ayak ve ayak bileklerinde ödeme, postüral değişikliklerle veya uzun süreli ayakta durmayla senkopa neden olabilir. – Optik hasar; özellikle endüstriyel kullanımlarında kornea yanıkları ve retinal hasarlar oluşabilmektedir. alandaki infraruj

22. KONTRAENDİKASYONLARI Malign hipertermi ve akut febril ateş Skleroderma (infraruja olumsuz etkilenimi olanlarda) Duyu kaybı olanlar Hemorajik diserezia Akut travmalar Arteriyal periferal dolaşım bozuklukları Tromboflebitis Gözlere ve genital organlara yapılan direkt uygulama Gebelikte abdomen üzerine uygulama Akut inflamasyon bulguları olan vüct bölümleri Hipersensitivite (infraruja hassasiyeti olanlar) Akut tüberküloz Kaşektik hastalar Malign deri dokusu Hipotansif şoklar ve konjestif kalp yetmezliği Dermatit ve egzama gibi bazı deri hastalıkları Çok küçük çocuklar Şuur kaybı olan kişiler Cerrahi skarlar Talamus hasarları Multipl skleroz Açık yaralar • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

23. Avantaj-Dezavantajlar • Avantajları; – Diğer yüzeyel sıcaklık ajanlarına göre uygulanan bölgeye ağırlık vermemesi, – Tedavi edilen alanın izlenebilmesi – Şiddetinin kolay ayarlanabilmesi • Dezavantajları; • Tedavi edilen deri bölgesinin kurumaya yol açması • Lambalar patlayabilir

24. OLGU ÖRNEĞİ Bir hafta sonu tatili sonrasında akşam dış kulağının arkasında ağrı başlayan 35 yaşındaki kadın hasta, ilerleyen saatlerde yüzünün sağ yarısında uyuşukluk hissetmeye başlamıştır. Daha sonra sağ gözünü tam kapatamadığını, güldüğünde ağız açıklığının her iki tarafta eşit olmadığını fark eden hasta ertesi gün doktora başvurmuştur. Yapılan tetkikler sonrası periferik yüz felci tanısı konulan hastaya medikal (ilaç) tedavi verilmiş ve 3 hafta sonra EMG çektirmesi istenmiştir. Bu süre içinde ağrısı azalan hasta yüzündeki asimetrinin ve uyuşukluğun daha da arttığını belirtmiştir. 3 hafta sonunda EMG analizi yapılan hastanın motor ünite patolojik değişiklikler ile duyu ve motor iletim hızında yavaşlama saptanmış ve yönlendirilmiştir. aksiyon potansiyelinde hemen fizyoterapiye

25. • Hasta fizyoterapi ünitesinde tedavi görmek için başvurduğunda değerlendirmede; – Hastanın anamnezi alınmış, – Yüz kaslarına kas testi yapılmış, – Ağrısı sorgulanmış ve ağrı tanımladığı için Görsel Analog Skalası (VAS) ile ağrının şiddeti ölçülmüştür. – Parestezi olup olmadığı sorulan hastaya hafif dokunma duyusu ve sıcak-soğuk testleri yapılmıştır. – Dejenerasyon reaksiyonlarının değerlendirilmesinde elektrodiagnostik testler yapılmıştır. – Vücut imajı ve sağlıkla ilgili yşam kalitesi de değerlendirilen hastanın işine gidip gidemediği ve tedaviden beklentileri de sorgulanmıştır.

26. • Tedavi ile; – Ağrının, parestezinin ve yüzdeki asimetrinin giderilmesi, – Kas kuvvetinin ve vücut imajının düzeltilmesi, – Sağlıkla ilgili yaşam kalite düzeyinin ve hasta memnuniyetinin artırılması amaçlanmıştır – Ayrıca hastanın işe en erken dönemde geri dönüşü hedeflenmiştir.

27. • Hastanın tedavi programı; – İnfraruj – Elektrik stimülasyonu – Proprioseptif (PNF) – Klasik masaj olarak belirlenmiştir. – Ayrıca hastaya evinde ayna karşısında yapacağı ev egzersizleri önerilmiştir. – Ağrının azaltılması, sinir iletim hızının artırılması amacıyla yüzeyel sıcaklık modalitesi olarak infraruj uygulamasının (1 adet 250 Watt’lık ışıklı infraruj lambası içeren, 1,2 µm’lik dalga boyundaki yakın infraruj) uygun bir tedavi seçeneği olacağına karar verilmiştir. nöromüsküler elektrik stimülasyonu

28. • Programda tedavisine hazırlanmıştır. • Hastadan ilk seanstan itibaren yüz hijyeni sağlanması istenmiştir. • Hasta sırtüstü pozisyonda yatırılmış ve gözleri, kulakları bir pamukla, saçları havlu ile kapatılmıştır. • İnfraruj lambası verimli çalışması için tedavi öncesinde ısıtılmıştır. • Tedaviye başlamadan önce hastanın kan basıncı ve kalp hızı ölçümleri de alınmıştır. ilk başlamadan olarak uygulanacak önce olan infraruj lamba hasta ve istenen dozajda şekilde,

29. • İnfraruj ışınlarının yüze dik gelmesine özen gösterilerek, hasta ile lamba arasındaki mesafenin 50 cm olmasına dikkat edilmiş ve herhangi bir yanma hissi, baygınlık veya baş ağrısı olursa fizyoterapistini uyarması istenmiştir. • Fizyoterapist gerekli bilgilendirmeye rağmen her beş dakikada bir hastasının herhangi bir rahatsızlık hissedip hissetmediğini sormuştur. İnfraruj tedavisi her seans için 20 dakika olarak uygulanmıştır. • Her seans sonunda hastanın yüzündeki eritemin şiddeti kontrol edilmiştir. Tedavi uygulanmıştır. 4 haftalık toplam tedavi süresinin sonunda hastanın semptomları düzelmiş ve tedavi hedefleri gerçekleşmiştir. elindeki ile çağrı aparatı gün programı aşırı

30. HOT PACK • Nemli sıcaklığın iletilmesi 3 yolla; – Kondüksiyon – Konveksiyon – Konversiyon ile gerçekleşir. • Hot Pack ısı transferini kondüksiyon yoluyla sağlayan yüzeyel nemli bir ısı ajanıdır. • Hot Pack uygulaması güvenli, etkili, ucuz ve kolaydır. • Hot Pack’ler tüm Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Ünitelerinde yoğun bir şekilde kullanılmaktadır.

31. HOT PACK’İN ÖZELLİKLERİ • Lokal Hot Pack uygulamaları, içinde silikon dioksit (kum benzeri yapıda) isimi madde bulunan kanvastan (çadır bezi) yapılmış paketler ile yapılır. Bu maddenin özelliği ısıyı uzun süre koruyabilmesidir. • Hot Pack, içinde beklediği su içerisinde şişme özelliğine sahiptir. Bezin dış kısmında yırtık olmadıkça dışa sızıntı olmaz. • Sıcaklıkları 71-74°C arasında Fizyoterapide sıklıkla kullanılan bir modalitedir. • derece değişir. arasında

32. HOT PACK’İN KULLANIM AMAÇLARI • Kas spazmını azaltır • Gevşeme sağlar • Eklem hareket açıklığını artırır • Esnekliği artırır • Lokal ağrının inhibisyonunu sağlar • Eksuda absorbsiyonunu hızlandırır • Terlemeyi uyarır.

33. • Hot penetrasyonu daha fazladır. Kan damarlarını dilate eder, kan akışını hızlandırır, hücrelere gerekli olan oksijen ve besini sağlar. • Dokuyu fizyoterapi uygulamalarına ve egzersize hazır hale getirir. Bu özelliklerinden dolayı Hot Pack; Ultrason, Elektrik Stimülasyonu, masaj ve egzersiz öncesi bu ajanların etkinliğini artırmak için kullanılır. • Yapılan araştırmalarda, hot pack’in Fizyoterapi ve Rehabilitasyon merkezlerinde kullanım sıklığı tüm yüzeyel ısı ajanları içinde yaklaşık %95’tir. kuru göre Pack’in sıcaklık ajanlarına

34. • Evde kullanım için üretilmiş mikrodalgada ısıtılabilen Hot Packler, Hydrocollator Pack’ler olarak adlandırılır. Bu Hot Pack’ler ısıtılabilir ve tekrar kullanılabilir özellikte olup güvenli kullanım için hastalara rahatlıkla önerilir. • Hot Pack’lerin evde kullanılması, ev programının bir parçası olarak hastaya sağlanmasında, ağrının sertliklerinin giderilmesinde büyük fayda sağlar. eklem inhibisyonunda hareket açıklığının ve eklem

35. • Sıcak su şişeleri yüzeyel ısı tedavisinde kullanılan başka bir formdur. Şişeler sıcaklığı 46-52°C arasında değişen sıcak su ile doludur. Sıcak su şişeleri koruyucu havlu ile sarılarak, tedavi alanına yerleştirilir ve tedaviden sonra kaldırılır. • Elektrikli ısı pedleri kullanılmaktadır, fakat elektrikler yaşanabilir, ancak şarjlı olanları güvenle ve kolay uygulanabilir. de günümüzde kesildiğinde halen sorun

36. ETKİ SÜRESİ sırasında subkuten maksimum sıcaklığa 8-10 dakika içerisinde ulaşılır. Doku sıcaklığı 6 dakika sonra 5-6°C artar, uygulamadan 30 dakika sonrasına kadar bu sıcaklığı muhafaza eder. • Vücut hücrelerindeki kimyasal reaksiyonlar temperatür etkisi sonucu oluşur ve bu da Van’t Hoff kanunu ile açıklanır. • Van’t Hoff Kanunu; Metabolizma dizisinden oluşur ve ısı artışı ile hızlanır. Temperatürdeki her 10°C’lik yükselmede, hücrelerin metabolik hızları 2-3 kat artar. Bu nedenle enerji harcaması temperatür artışı ile birlikte yükselir. • Kas sıcaklığını 3 cm derinliğe kadar 1°C artırmak için 15 ile 30 dakika, eklem kapsülü için 20 dakika kadar uygulama yapılması gereklidir. • Uygulama dokuda dolaşım artışıyla kimyasal reaksiyonlar kimyasal aktiviteleri ve

37. UYGULAMA • Uygulama öncesinde hastanın tedavi için hazırlanması, uygun pozisyonun verilmesi, tedavi bölgesinin haricinde kalan vücut kısımlarının sırasında hastanın gözlemlenmesi önemlidir. • Tedavi bölgesi kıyafetsiz ve takıların çıkartılması gerekir. Hastanın anormal duyu değişikliklerini (aşırı artmış sıcaklık, yanma vb) bildirmesi öncesinde mutlaka hatırlatılmalıdır. • Sık kullanım, düşük su seviyesi ve termostat arızaları Hot Pack sıcaklığını etkiler, bu yüzden su seviyesinin, sıcaklığın ve termostatın sık kontrol edilmesi istenilen terapatik etkilere ulaşılması bakımından önemlidir. ve uygulama kapatılması uygulama gerektiği

38. • Hot Pack’ler vücudun bir çok farklı bölgesine uygulanmak üzere çeşitli büyüklük ve şekillerde üretilirler. • Hot Pack’ler tedavi edilecek alandan büyük olmalıdır. Standart ölçüsü 23.4-28 cm olup uygulama bölgesine göre değişiklik gösterir. Büyük ve geniş alanlara uygulanacak olan tedavi bölgeleri için iki adet standart boy Hot Pack kullanılabilir. • Hot Pack’lerin ağırlığı vücut yüzeyine tam teması sağlamak açısından faydalıdır. Büyüklük ve şekil kondüksiyon yoluyla optimal temas açısından önemlidir. transfer için sağladığı

39. • Hot Pack’in dış yüzeyindeki kanvas kumaşın zarar görüp görmediği düzenli olarak kontrol edilmesi ve gerektiğinde yenisi ile değiştirilmesi gerekir. • Hot Pack deri yüzeyine asla doğrudan uygulanmamalı, birkaç kat havluya sarılmalıdır. Çünkü doğrudan deriye temas ettiğinde kolaylıkla deri yanıklarına neden olur. Ortalama kalınlık hot pack ile deri arasına konulan havlunun kat sayısı ile ayarlanır. Hotpack’lerin sarıldığı havlular yıkanabilir veya kurutulduktan sonra tekrar kullanılabilir olmalıdır. • Hot Pack’in uygulamadan sonra yeni bir tedavide kullanılabilmesi için optimum sıcaklığa ulaşması 20-30 dakika sürer. Yoğun olan kliniklerde fazladan hot pack bulundurulmalıdır.

40. Hot Pack Uygulama Adımları • Uygun Hot Pack seçilir ve havlu ile sarılır • Hasta rahat ve gevşemiş bir şekilde pozisyonlanır • Hastanın Hot Pack’in üzerine yatması ve ya pozisyonlanması kontraendikedir • Hastaya uygulama öncesi sıcak-soğuk duyu testi yapılmalıdır • Uygulamanın ilk 5-10 dakikası cevabını öğrenmek için hastadan sözel bildirim alınması , derinin gözlemlenmesi (inspeksiyon) gerekir • Sıcaklığın toleransı için gerekliyse ekstra havlu konulmalıdır • Maksimum deri sıcaklığı değişikliği 10 dakikada sağlanır. Ortalama uygulama süresi 20-30 dakikadır • Aynı gün uygulanacak tedavi seansları 3-4 saat arayla yapılmalıdır • Hot Pack kaldırıldıktan sonra deride hiperemi ve terleme oluşması normaldir. içerisinde ilk sıcaklığın

41. DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER 1) Bazı hastalar yüksek kendilerine daha iyi geleceğini düşünürler ve sıcaktan rahatsızlık yakınmazlar. Derinin derecelerdeki sıcaklıkta bölgede aşırı hiperemi, zedelenme ve ödem oluşur. Daha ileri yaralanmalarda gelebilir. Bu yüzden fizyoterapist, hastasından aşırı sıcaklık hissi ve rahatsızlığa dayanmak yerine mutlaka geri bildirim anlatılmalıdır. derecelerinin, sıcaklık duysalar tolere Hot bile edemeyeceği Pack uygulanan bundan iskemi meydana yapması gerektiği

42. 2) hissetmeyebilirler. Uygulama öncesi hastaya duyu testi yapılmalıdır. Sıcak ve soğuk su doldurulmuş iki tüp kullanılarak ve hastadan dokundurduğumuz tüpten algıladığı hissi sıcak veya soğuk şeklinde ifade etmesi istenir. 3) Uygulamanın her 5 dakikasında bir tedavi bölgesinin kontrol edilmesi gerekir. Derinin renginde ve görünüşünde anormal değişiklikler olursa devam edilmemelidir. 4) Çok yaşlı kişilerde dikkatli uygulanmalıdır. Tedavi biter bitmez ayağa kaldırılmamalı ve terlemeden dolayı hemen tedavinin ardından dışarı çıkarılmamalıdır. 5) Enfekte alanlar gazlı bezle kaplanmalıdır. Duyu olan hastalar kaybı aşırı sıcaklığı gözleri olarak kapalı

43. OLGU ÖRNEĞİ • Kronik bel ağrısı problemi olan 38 yaşındaki lomber spondiloz tanılı bayan hasta fizyoterapi ve rehabilitasyon kliniğine başvurdu. • Hastanın ağrısı VAS (Görsel değerlendirildi. Hastanın palpasyonla ağrısının şiddetli ve yoğun olan yerleri belirlenerek şekil üzerinde işaretlendi. • Hastaya duyu testi yapıldı. Herhangi bir duyu probleminin olmadığı ve tedaviye uygun olduğu görüldü. • Değerlendirmeler tedavi öncesi, hemen sonrası ve 4 hafta sonra yapıldı. • Hot Pack uygulaması için herhangi bir kontraendikasyon olmadığı görüldü. • Hasta gün aşırı haftada 3 gün olacak şekilde 12 seans tedaviye alındı. analog ile Skalası)

44. • Yüzüstü yatan hastanın bel bölgesi açıkta kalacak şekilde diğer vücut bölgeleri çarşafla kapatıldıktan sonra 4-5 kat havluya sarılı olan hot pack uygulama bölgesine yerleştirildi. • Uygulama sırasında hastaya sıcaklık ve hassasiyetle ilgili sorular soruldu. • Hot pack uygulamasını rehabilitasyon programında manipülasyon teknikleri ve egzersiz uygulamaları yer aldı • Uygulama sonrasında yapılan haftalık hot pack uygulamasının bel ağrılarında kısa ve uzun dönemde etkili olduğu görüldü. • Hastanın ağrısında azalma kalitesiyle ilgili olarak sözel olumlu ifadeler alındı. takip eden fizyoterapi ve elektro-fiziksel ajanlar, 4 değerlendirmede gözlenirken, yaşam