İŞ KAZALARI

1. İŞ KAZALARI

2. Ülkemizde İş Kazaları Her yıl 100.000 İş Kazası 2.500 Ölüm 4.000 Malul

3. İş Kazası • (ILO) Uluslararası Çalışma Örgütü: “ Önceden planlanmamış, bilinmeyen ve kontrol altına alınmamış olan, etrafa zarar verecek nitelikteki olaylar” olarak tanımlamaktadır. • (WHO) Dünya Sağlık Örgütü: “Önceden planlanmamış, çoğu kişisel yaralanmalara, makinelerin ve araç gereçlerin zarara uğramasına, üretimin bir süre durmasına yol açan bir olay “ olarak tanımlamaktadır.

4. Kaza,dıştan ve ani bir etkiyle meydana gelen ve kişilere zarar veren istenmeyen bir olaydır. • Kaza zinciri faktörleri (Dik duran domino taşları modeline göre) 1- Doğal koşullar 2- Kişisel eksiklikler 3- Güvensiz durum ve davranışlar 4- Kaza 5- Zarar (ölüm veya yaralanma)

5. ÜLKEMİZDE İŞ KAZASI TANIMI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU 13.MADDEDE YER ALMAKTADIR. • Bu tanımda; • Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, • İşveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla, • Sigortalının işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden, asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, • Emzikli sigortalı kadının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, • Sigortalının, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında meydana gelen ve sigortalıyı hemen yada sonradan bedence veya ruhça arızaya uğratan olaydır.

8. Üretimin Gerçekleşebilmesi için; + + = TEHLİKE VE RİSK İŞÇİ ENERJİ TEZGAH ÖNEMLİ OLAN ÜÇ UNSURUN UYUM İÇERİSİNDE BULUNMASIDIR

9. Tehlike BİR KİŞİYE, MADDEYE, CİHAZA, İŞE VEYA İŞ YÜRÜTÜMÜNE; SAKATLIK, HASAR, KAYIP VEYA ZARAR VERME İHTİMALİ OLAN HER ŞEY.....

10. Risk TEHLİKE DURUMUNDAKİ ZARARIN GERÇEKLEŞMESİ, MEYDANA GELMESİ OLASILIĞINA RİSK DENİR.

11. TEHLİKE RİSK ?

12. Suyagirersenizköpekbalığı bir risktir. Diğer tehlikeler nelerdir? -Hindistan cevizi -Hava -Güneş -Yağmur -Rüzgar -Deniz -Ağaç Söz konusu riskleri değerlendirirken, konuyu tehlikenin çeşitleri ve büyüklüğü nispetinde ele almalıyız.

25. Tehlikenin Tanımlanması İŞÇİ HERHANGİ BİR ENERJİ KAYNAĞI YA DA TEHLİKELİ MATERYAL İLETEMASEDER Mİ? - ELEKTRİK -SICAK-SOĞUK -KİMYASAL MADDELER -RADYASYON -GAZLAR YA DA DUMANLAR -SU YA DA BUHAR -YETERSİZ HAVA

26. İŞÇİYE HERHANGİ BİR ŞEYÇARPABİLİR Mİ? -- HAREKETLİ NESNELER -- DÜŞEN CİSİMLER

27. İŞÇİ HERHANGİ BİR ŞEYEÇARPABİLİR Mİ? -- DURAN YA DA HAREKETLİ NESNELER -- KESKİN KÖŞELER -- ANİDEN DIŞARI ÇIKAN NESNELER

28. İŞÇİ HERHANGİ BİR ŞEYİN İÇİNDE -ÜZERİNDE-YA DA ARASINDASIKIŞABİLİR Mİ? - AÇILIP KAPANAN NESNELER -HAREKETLİ VEYA DURAN NESNELER

29. İŞÇİ KAYARAK VEYA BİR YERE TAKILARAKDÜŞER Mİ? - AYNI SEVİYEDE -DAHA AŞAĞI/YUKARI SEVİYEDE

30. AŞIRI ZORLAMA İHTİMALİ VAR MI? - KALDIRIRKEN, -ÇEKERKEN -İTERKEN SORULARIN HER BİRİ CEVAPLANARAK POTANSİYEL KAZALARIN VE TEHLİKELERİN SEBEPLERİ TANIMLANABİLİR. BU TANIMLAMALARLA İŞYERİ DAHA GÜVENLİ VE ETKİN HALE GETİRELEBİLİR.

31. Kazaların Temel Nedenleri • Psikolojik Nedenler : Unutkanlık, sıkıntı-üzüntü-keder, çevre etkileri, istem dışı davranış, ihmalci davranış, hatalı davranış vb. • Fiziksel Nedenler : Yorgunluk, uykusuzluk, alkol, hastalık • İşyeri Nedenleri : İnsan ilişkileri, takım çalışması, iletişim, vb.

32. BİR KAZANIN İŞ KAZASI OLARAK NİTELENMESİ, KAZAYA UĞRAYANIN HAKLARININ İŞ YASALARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİNİ SAĞLAR.

33. Bildirim • İşverenler işyerlerinde meydana gelen iş kazasını ve tespit edilecek meslek hastalığını en geç 2 iş günü içerisinde yazı ile ilgili bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadırlar. 4857 Sayılı İş Kanunu Madde: 77

34. İŞYERİ KAZA BİLDİRİM FORMU                                                                              Düzenlenme Tarihi:____/____/_____

35. Kaza Nedenleri • Kazaların nedenlerini anlamadan kazaları önlemek imkansızdır.

36. Kaza incelemesi için 6 temel soru kalıbı • KİM… • NEREDE… • NASIL… • NE ZAMAN… • NE, HANGİ… • NEDEN…

37. KİM... • Kim yaralandı? • Kazayı kim gördü? • Onunla kim çalışıyordu? • Maruz kalmış çalışana kim talimat verdi, eğitti, görevlendirdi? • Başka kimler dahildi? • Olayın tekrarlanmasını önlemekte kim yardımcı olabilir?

38. NEREDE… • Kaza nerede oldu? • Çalışan kaza anında neredeydi? • Denetçi o sırada neredeydi? • Beraber çalıştığı kişiler o sırada neredeydi? • O sırada başka kimler dahildi? • Kaza olduğunda görgü tanıkları neredeydi? • Bu koşul başka nerede mevcut?

39. NE ZAMAN… • Kaza ne zaman oldu? • Çalışan göreve ne zaman başladı? • Çalışan ne zaman atandı? • Tehlikeler çalışan için ne zaman belirdi? • Denetçi çalışanın çalışmasını en son ne zaman kontrol etti? • Çalışan bir şeylerin yanlış olduğunu ne zaman fark etti?

40. NASIL… • Çalışan nasıl yaralandı? • Kazadan nasıl kaçınılabilirdi? • İş arkadaşları (co-worker) benzer kazadan nasıl kaçınabilir? • Denetçi kazayı nasıl önleyebilirdi?

41. NE, HANGİ… • Kaza neydi? • Yaralanma/hastalık neydi? • Kaza anında ne yapılıyordu? • Onlara ne yapmaları söylenmişti? • Hangi malzemeler kullanılıyordu? • Hangi uygulama yürütülüyordu? • Hangi talimatlar verilmişti? • Hangi önlemler gerekliydi? • Hangi KKD kullanılmalıydı? • Diğerleri kazaya neden olacak ne yaptılar? • Hangi sorun veya soruyla karşılaşıldı? • Kazadan sonra kazazede veya diğerleri ne yaptılar? • Görgü tanıkları ne gördüler? • Olayın tekrarlanmasını önlemek için ne yapılacak? • Hangi güvenlik kuralları bozuldu? • Hangi güvenlik kuralları eksikti? • Hangi güvenlik kuralları/ prosedürleri gerekli?

42. Neden… • Çalışan neden yaralandı? • Çalışan neden bu şekilde davrandı? • Diğer kişiler neden bu şekilde davrandı? • Kişisel Korunum Teçhizatı neden kullanılmadı? • Çalışana neden belirli talimatlar verilmedi? • Çalışan neden bu konum/yerdeydi? • Çalışan neden bu alet(ler)i veya makinayı kullanıyordu? • Çalışan neden denetçiyle birlikte kontrol etmedi? • Çalışan neden bu koşullarda çalışmaya devam etti? • Denetçi o sırada neden orada değildi?

43. Kaza Araştırması • Kronolojik olarak olay gelişim sırası, • 4M (İnsan, makine-ekipman,çevre,çalışma metodu), • Muhtemel nedenler, • Tavsiyeler, öneriler (5N1K) • Acil Önlemler • Uzun vadeli önlemler

44. Tehlikeli hareket Tehlikeli durum

45. Çevre ve Makine-Ekipman, tehlikeli durum, insan ise; tehlikeli hareketi temsil etmektedir.

46. Tehlikeli Durum • Güvenlik sistemleri ve makine koruyucularındaki olumsuzluklar, • Yapısal bozukluklar ve kullanılan materyalin özellikleri, • İşin yapımından doğan tehlikeler, • Depolama, düzenleme ve istifleme, • Kötü ve tehlikeli çevre koşulları.

47. Çevre ve Makine-Ekipmanların Temsil Ettiği Tehlikeli Durumlar • Kesme, bölme gibi işlemler gerektiren ve bıçak, testere gibi keskin aletlerle yapılan işler • Presleme veya sıkıştırma gibi işlemleri gerektiren ve genellikle pres, mengene gibi biçimlendirme aletleriyle gerçekleştirilen işler • Kinetik enerjinin potansiyel enerjiye dönüştüğü durumlar (örneğin, herhangi bir şeyin işçiye çarpması ya da işçi üzerine düşmesi) • Sıcak ve soğuk, elektrik akımı, ses, ışık, radyasyon ve vibrasyon • Toksik ve korozif maddeler • Ağır yük kaldırma gibi işlemler nedeniyle vücudu yoğun stres altına sokan işler • Şiddete maruz kalma korkusu gibi psikolojik stresler vb. olarak sıralayabiliriz.

48. Tehlikeli Hareket • Makinaların çalıştırılmasında • Sistemi emniyete alırken hatalı davranışlar • Kişisel koruyucuların, güvenlik sistemlerinin ve makina koruyucularının yanlış kullanımı • Tehlikeli boyutta hızlı çalışma • Cihazları Tehlikeli Kullanma veya emniyetsiz cihaz kullanma • Tehlikeli yerlerde tehlikeli biçimde durma

49. İnsanın Sergilediği Tehlikeli Hareketler • Çalışma şartlarındaki risklerden haberdar olmamak ve bu nedenle tehlikeye kayıtsız kalmak • Kişisel korucuların kullanımı ve önemi yönünde bilgi sahibi olmamak • Makine koruyucuları yönünde bilgi sahibi olmamak • Mesleki deneyime sahip olmamak • Heyecanlı veya aceleci olmak • Sağlık yönünden yetersiz olmak • Alışkanlık veya bağımlılık • Fizyolojik veya kronik yorgunluk vb. şeklinde sıralayabiliriz.