Otolaryngologia problemy i zadania

1. Otolaryngologiaproblemy i zadania Tomasz Durko I Katedra Otolaryngologii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

2. OTOLARYNGOLOGIA • SPACJALIZACJA 1-STOPNIOWA • Podspecjalizacje • Audiologia i foniatria • Otolaryngologia dziecięca

3. Historia • 1878 – Rząd Galicyjski we Lwowie wydaje „Reskrypt nr 542”: Zajęcia z otolaryngologii mogą odbywać się „najwięcej trzy razy w tygodniu i trwać każdy raz nie dłużej jak godzinę

4. Pionierzy polskiej otolaryngologii • Prof. Antoni Jurasz 1847-1923 Lwów, Heidelberg • Prof. Teodor Heryng 1847-1925 Warszawa • Prof. Alfred Laskiewicz 1887-1970 Poznań, Edynburg • Prof. Jan Miodoński 1902-1963 Kraków

5. Otolaryngologia • UCHO- słuch i równowaga • KRTAŃ – głos i oddychanie • GARDŁO – skrzyżowanie dróg oddechowych i pokarmowych • NOS I ZATOKI – węch, oddychanie, mowa

6. Fizjologia ślimaka • przeniesienie energii akustycznej z okienka przedsionka do komórek rzęskowych narządu spiralnego • wzmocnienie fali akustycznej w sposób aktywny i selektywny • mechaniczna analiza częstotliwości • swoisty wzmacniacz częstotliwości • zamiana energii akustycznej na potencjały nerwu słuchowego – energii mechanicznej w energię bioelektryczną

7. Fizjologia ślimaka • mechaniczna analiza częstotliwości • największe przemieszczenie fali wędrownej dla każdej częstotliwości leży w różnych miejscach • dla małychczęstotliwości znajduje się blisko osklepka • dla większych częstotliwości w pobliżu płytki strzemiączka • każda częstotliwość jest reprezentowana w poszczególnych miejscach błony podstawnej - punktach drażnienia narządu Cortiego

8. Fizjologia ślimaka • zamiana energii akustycznej na potencjały nerwu słuchowego – energii mechanicznej w energię bioelektryczną • IHC, których depolaryzacja zależy od siły bodźca i wielkości wzmocnienia przez OHC przemieniają energię mechaniczną fal dźwiękowych w energię bioelektryczną • dzięki metabolizmowi komórek receptorowych powstaje niezbędna energia do procesu przemiany

9. Fizjologia ślimaka • zamiana energii akustycznej na potencjały nerwu słuchowego – energii mechanicznej w energię bioelektryczną • potencjał czynnościowy po przekroczeniu progu pobudza włókno aferentne nerwu słuchowego • mocniejsze drażnienie częstszych wyładowań w kk. czuciowych

10. Fizjologia ślimaka • Potencjały ślimaka • Potencjał spoczynkowy • dodatni ładunek śródchłonki + 80 mV • ujemny ładunek wewnątrz komórek rzęsatych - 80 mV • utrzymanie różnicy potencjałów zapewnia prążek naczyniowy

11. Teorie słyszenia • Dwie grupy teorii : • Dźwięk ulega analizie w OUN • Analiza bodźca akustycznego ma miejsce w obrębie narządu spiralnego

12. Teorie słyszenia • Dźwięk ulega analizie w OUN • teoria telefoniczna Rutherforda Ucho spełnia role mikrofonu, połączonego z OUN włóknami nerwowymi – linia przesyłkowa, błona podstawna drga na całej długości, amplituda drgań stanowi o natężeniu sygnału, szybkość wyładowań włókien nerwu słuchowego o częstotliwości

13. Teorie słyszenia • Analiza bodźca akustycznego ma miejsce w obrębie narządu spiralnego • drgania przenoszone wyłącznie przez endolimfę (rezonacyjna) • drgania przenoszą się w wyniku ruchu falowego błony podstawnej (falowa) • zarówno endolimfa, jak i błona podstawna biorą w tym udział (falowa)

14. UCHO - RÓWNOWAGA

15. Funkcje narządów przedsionkowych • Kontrola reakcji odruchowych organizmu na działające przyspieszenie kątowe i liniowe • reagowanie na zmiany siły wektora grawitacji, co umożliwia orientację położenia ciała względem powierzchni ziemi • dostarczanie informacji o położeniu głowy względem szyi, pozostałych części ciała oraz względem otaczających płaszczyzn • podtrzymywanie napięcia mięśni całego ciała • wyzwalanie odruchów napięciowych koniecznych w utrzymaniu równowagi spoczynkowej oraz po wykonaniu ruchu

16. Funkcje narządów przedsionkowych - c.d. • wyzwalanie odruchów przedsionkowo-okoruchowych (oczopląs, ruchy kompensacyjne gałek ocznych) • zapewnienie stabilizacji spojrzenia podczas ruchów głową • kontrolowanie równowagi ciała w ramach zintegrowanych narządów receptorowych (błędnik, narząd wzroku, czucie głębokie) w ścisłej współpracy z CUN (pień mózgu, twór siatkowaty, móżdżek, kora mózgowa) • wyzwalanie reakcji wegetatywnych ze strony układu oddechowego, krążenia i pokarmowego

17. Narząd łagiewkowo - otolitowy Odpowiedzialny jest za odruchy statyczne związane z działaniem siły grawitacji, siłami odśrodkowymi. Odbiera przyśpieszenia ruchu liniowego jeśli wektor ustawiony jest równolegle do powierzchni plamki łagiewki - kompensacyjne ruchy gałek ocznych, ustawienie szyi, kończyn - odruch otolitowo - okoruchowy Łagiewce przypisuje się występowanie oczopląsu położeniowego, dezorientację informacji przestrzennej, iluzję ruchu (u pilotów, marynarzy, kosmonautów) podrażnienie łagiewki w stapedectomii współpraca między narządami otolitowymi, a zespołem kanałów półkolistych

18. Oczopląs – pochodzący z układu przedsionkowego charakteryzuje się fazą szybką i wolną. Jest spowodowany zaburzeniami równowagi napięć bioelektrycznych między lewym a prawym układem przedsionkowym

19. Elektronystagmografia (ENG) Zalety: • zwiększa wykrywalność oczopląsu • umożliwia ocenę jakościową i ilościową • badanie przy oczach otwartych i zamkniętych • jest badaniem obiektywnym, użytecznym dla celów orzeczniczych Niedogodności: • nie rejestruje bezpośrednich reakcji n. przeds. • zależy od sprawności aparatury, łatwość powstawania artefaktów • nie są rejestrowane ruchy oczopląsowe z komponentą obrotową

20. Uszkodzenia słuchu – leczenie operacyjne

21. Rekonstrukcje struktur ucha środkowego • rekonstrukcje błony bębenkowej • rekonstrukcje błony bębenkowej i kosteczek słuchowych

22. Rekonstrukcje struktur ucha środkowego • rekonstrukcje aparatu przewodzącego dźwięk w tympanoplastykach zamkniętych • rekonstrukcje aparatu przewodzącego dźwięk w tympanoplastykach otwartych • rekonstrukcje aparatu przewodzącego dźwięk w otosklerozie

23. Rekonstrukcje struktur ucha środkowego • VORP –(Vibrating Ossicular Prosthesis) • BAHA –(Bone Anchored Hearing Aid)

24. Otoskleroza–leczenie operacyjne • Wybór metody operacyjnej dokonujemy podczas zabiegu po wyłamaniu odnóg strzemiączka

25. Otoskleroza–leczenie operacyjne • całe strzemiączko wraz z podstawą • mobilizacja bezpośrednia • wyłamane odnogi – płytka nieruchoma • małe okienko – teflon piston • wyłamane odnogi – płytka pęknięta • stapedektomia częściowa • stapedektomia całkowita • płat ochrzęstnej • protezka platynowa lub terflonowa • okienko zarośnięte • wytworzenie nowego okienka • protezka teflon - piston