Download
1 / 22
220 likes | 360 Views
بسم الله الرحمن الرحیم. بررسی علل و پیامد بستری زنان باردار در بخش ICU بیمارستانهای آموزشی بابل و ساری از فروردین 80 تا پایان مرداد 92. مقدمه:.
E N D
بررسی علل و پیامد بستری زنان باردار در بخش ICU بیمارستانهای آموزشی بابل و ساری از فروردین 80 تا پایان مرداد 92
مقدمه: مرگ و میر ناشی از بارداری و زایمان یکی از شاخص های مهم سلامتی و ارتقاء مراقبت هایبهداشتی در جوامع مختلف می باشد. مرگ مادر در طول دوره حاملگی یا در حین زایمان و تا 42 روز بعد از خاتمه آن ناشی از عوارض بارداری وزایمان به هر علتی به جز حوادث، مرگ مادر((Maternal Mortalityتعریف می شود.
حاملگی،زایمان و دوران بعد از زایمان می تواند با بدحالی شدید مادر عارضه دار گردد بطوری که پذیرش در بخش مراقبت های ویژه(ICU)با همکاری متخصصین زنان، داخلی و بیهوشی نیاز گردد. مراقبت ویژه عبارت است از مراقبت از بیماران مبتلا به بیماری های حاد مخاطره آمیز حیات تحت نظر ماهرترین پرسنل همراه با وسایل و امکانات پیشرفته.
يكي از اهداف بستري زنان باردار در ICU كاهش عوارض و مرگ و مير مادر و جنين مي‌باشد. تاکنون مطالعه ای در زمینه تعیین علل و پیامد بستری زنان در دوران بارداری و نفاس در استان مازندران انجام نشده است و از آن جهت که بیمارانی که نیاز به مراقبت ویژه در استان مازندران دارند به بیمارستانهای آموزشی بابل وساری ارجاع می شوند، لذا پژوهش حاضر با هدف تعيين علل و پیامد بستری زنان در دوران بارداری و نفاس در بخش ICU بیمارستان های منتخب آموزشی بابل و ساری از فروردین سال 80 تا پایان مرداد 1392 انجام گرفته است.
مواد وروش ها: در این مطالعه گذشته نگر توصیفی-تحلیلی كليه زنان باردار که در طي بار‌‌داري، زايمان وتا 42 روز بعد از زایمان در بخش ICU بيمارستان‌هاي آيت الله روحاني ، شهيد بهشتي، شهيد يحيي‌نژاد، بابل كلينيك بابل و بیمارستان امام خمینی ساری و رازی قائمشهر از فروردين 1380 تا پايان مرداد 1392 بستري بودند به صورت سرشماري وارد مطالعه شدند. اطلاعات موجود در پرونده كه شامل سن، سن حاملگي، تعداد حاملگی، تعداد زایمان، تاریخچه ی سقط، تاریخچه ی ناباروری، علت بستري در بيمارستان، نوع پذیرش در بیمارستان، نوع زايمان، علت بستري در ICU، علائم حياتي و GCS، اقدامات انجام شده، نياز به تزريق خون، دياليز، لوله‌گذاري، عوارض شامل آمبولي، DIC، پريتونيت و مرگ مادران از پرونده‌هاي بيمارستاني استخراج وكد گذاري گردید و پرونده های ناقص از مطالعه حذف گردیدند. سپس داده ها بااستفاده از نرم افزاز SPSS 18 و با استفاده از آزمون کای دومورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفت. سطح معناداری 0/05> P درنظر گرفته شد.
یافته ها: در طول دوره ي مطالعه به پرونده ی 64 بیمار (63 بیمار بعد از زایمان و 1 مورد در دوران بارداری) که در بخش ICU بستری بودند دست یافتیم. ويژگي‌هاي دموگرافيك زنان بستري در بخش ICU بيمارستان‌هاي آموزشي بابل و ساري در جدول 1 نشان داده شده است. ميانگين سن زنان بستري شده 6/1±29/02 سال، ميانگين سن حاملگي بر اساس سونوگرافی سه ماه اول بارداری 4/2±35/25 هفته و تنها 20/4% زنان بیش از یک زایمان داشتند.
دراین مطالعه به ترتیب بیماران به علل اختلالات فشارخون، مشكلات زمينه اي، خونريزي، ، اختلال تنفسي و به علل ديگر(39/1%-35/9%-10/9%-9/4%-4/7%) در ICU بستري بودند(نمودار1) . زایمان سزارین در 60 نفر(93/75%)و زایمان طبیعی در 3نفر(4/68% )و القای سقط در 1 مورد(1/57%)صورت گرفت. 50 موارد سزارین به صورت اورژانسی،10 مورد سزارین الکتیو انجام گرفته بود. 67/2% بیماران در زمان پذیرش درICU علائم حیاتی پایدار داشتند و 90/6% بیماران GCS9 و بیشتر از 9 داشتند. در مطالعه ی حاضر مدت بستری در ICU به طور میانگین 4/9±3/94 روز بود. شایعترین اقدام انجام شده در ICU انتقال خون و فراوردهای خونی(32/8%)و سپس لوله گذاری(21/9%)تعیین شد و شایعترین عارضه ایجاد شده پس از مرگ مادر 6 نفر (9/4%)،آمبولی 4 نفر(6/3%)نشان داده شد(نمودار2).
در مطالعه ی حاضر بین سن مادر وتعدادموارد دیالیز ارتباط آماری معناداری دیده شد 0/004 P=) بطوری که با افزایش سن مادر احتمال دیالیز بیشتر شد، ولی بین سن مادر، تعداد بارداری ها و سن بارداری با سایر اقدامات انجام شده و عوارض ایجاد شده هیچ ارتباط آماری معناداری دیده نشد. فقط بین سن بارداری وعارضه پریتونیت ارتباط آماری دیده شد (0/009P=) بطوری که با افزایش سن بارداری عارضه پریتونیت بیشتر دیده شد.
بحث و نتیجه گیری: براساس مطالعه حاضر شایعترین علت بستری در ICU فشارخون بارداری و سپس بیماری های زمینه ای است که سردسته آنها بیماری های قلبی بود. شایعترین اقدام انجام شده در ICU انتقال خون و فراوردهای خونی تعیین شد. درمطالعه ای که توسط مصطفی زاده انجام شد هر چند که در مقایسه با مطالعه حاضر در مدت کوتاهی انجام شده بود ولی بیشترین علت بستری در ICU را پره اکلامپسی و اکلامپسی نشان داد و متوسط سن زنان باردار وسن بارداری مشابه مطالعه حاضر بود.
درمطالعهFreda و همکارانش که درطی 8 سال انجام شده بود پره اکلامپسی بیشترین علت بستری درICU بیان شد اما میانگین مدت بستری در ICU (5-/+7روز) گزارش شده بود و 60% بیماران در اقدامات مورد نیاز درICU نیاز به لوله گذاری پیدا کرده بودند. درمطالعه ای 5 ساله در بحرین بیشترین علت بستری در ICU خونریزی تعیین شد. همچنین 74/6% زنان دراین مطالعه عرب و فقط 18% غیر عرب بودند. 41 % بیماران به مدت تنها یک روز در ICU بستری بودند.
درمطالعه Suleiman و همکارانش که به بررسی علل بستری در ICU در طی 12 سال پرداخته است. بیشترین علت بستری خونریزی و بیشترین پیامد بارداری سندرم دیسترس تنفسی نشان داده شده است. 8/32% بیماران بیش از 5 بارداری داشتند که می تواند باعث افزایش خونریزی ذراین زنان باردار باشد.د در کراچی درمطالعه ای که در طی 10سال انجام شده خونریزی با اختلاف 2% بیشتراز فشارخون علت بستری در ICU تعیین شد. ولوله گذاری تراشه در 88/16% بیماران انجام شد. درامارات متحده عربی نیز مطالعه ای دراین رابطه انجام شده که درطی 6سال خونریزی بیشترین علت بستری در ICU وبا اختلاف بسیار اندک فشارخون در مرتبه دوم قرار داشت. که شاید به دلیل ميانگين سن بالاتر مادران(9/8±32/5سال)و یا ميانگين تعداد زايمان‌های بالاتر(3/1±3/4 ) باشد و شایع ترین اقدام انجام شده در ICU تزریق خون بیان شد.
درمطالعه یAnwari و همكاران در بيمارستان رياض ارتش عربستان سعودي خونريزي مامايي 33% و فشارخون 29% دو تا از مهم‌ترين انديكاسيون‌ها براي پذيرش در ICU بودند. میانگین تعداد زايمان به طور ميانگين 3 زایمان بود. همچنین مدت اقامت در ICU به طور میانگین 2 روز و تزریق خون و فرآورده هایش 46% بیان شد. در دو مطالعه دیگر در آمریکا و هلند نیز خونریزی و فشارخون دو علت اصلی بستری در ICU نشان داده شد.
نتایج مطالعات فوق نشان داد که خونریزی وفشارخون دوعلت اصلی بستری در ICU می باشند . در مطالعه حاضر به بررسی ارتباط علت بستری در ICUو سایر فاکتور ها مثل سن مادر و سن بارداری و تعداد بارداری ها وارتباط بین آنها با پیامد های بارداری پرداخته که در سایرمطالعات به این موارد توجه نشده است. البته جهت رسیدن به نتایج دقیق تر می بایست در مطالعات بعدی به ارتباط بین علل بستری در ICU وسطح تحصیلات، سن ازدواج، وضعیت اقتصادی وجغرافیایی و عوامل نژادی نیز پرداخت. شاید علت برخی از تفاوت ها با مطالعه حاضر نشان داده شود. از طرفی در سال های اخیر استفاده بیشتر از پروستاگلاندین ها در درمان خونریزی های بعد از زایمان تا حدودی توانسته از آمار این مشکل بکاهد. با توجه به نتایج مطالعه حاضر می توان با پرهیز از موارد غیرضروری سزارین از تعدادزنان باردار بستری در ICU کاست.
1.GolyanTehraniSh, Holakoei K, Zarei M. Survey study of effective factors on maternal mortality in Kurdestan province from 1998 to 2002. Hayat 2004; 10(2):47-54. (persisn) • 2. World Health Organization. International statistical classification of diseases and related health problems. 10th ed. Geneva: WAO.1993; p. 141. • 3. FarrokhEslamloo H, Nanbakhsh F, Heshmati F, Amirabi A. An epidemiological research of maternal mortality in East Azrbajan 2001-2005. Urmia Medical Journal. 2006; 17(1): 23-31. (persisn) • 4. Gholami-Taramsari M. Ten-year evaluation if maternal mortalities in Kohgiluyeh and Boyerahmad province. 1387; 3(2): 31-37. (persisn) • 5. Zwart JJ, Dupuis JR, Richters A, Ory F, Van Roosmalmen. Obstetric intensive care unit admission: a 2 year nationwide population based cohort study. Intensive Care Med. 2010; 36: 256-63. • 6. Zeeman GG.Obstetric critical care: a blueprint for improved outcomes.Crit Care Med. 2006 Sep; 34 (9 Suppl):S208-14. • 7. Mahutte NG, Murphy-Kaulbeck L, Le Q, Solomon J, Benjamin A, Boyed ME. Obstetric Admissions to the Intensive Care Unit.Obstet & Gynecol: 1999; 94 (2): 263-66. • 8. Wheathy E, Farkas A, Watson D. Obstetric admissions to an intensive therapy unit. IntObstetAnaesth. 1996; 5: 221-224.
