Download
1 / 20
240 likes | 490 Views
Praistorija. Definicija. Praistorija je period prošlosti ljudskog roda, od nastanka prvih ljudi do pojave prvih pisama. Ovaj period deli se prema materijalu od kojeg su izradjivana orudja i oružja i načinu njegove obrade na: Starije kameno doba (paleolit) Srednje kameno doba (mezolit)
E N D
Definicija • Praistorija je period prošlosti ljudskog roda, od nastanka prvih ljudi do pojave prvih pisama. • Ovaj period deli se prema materijalu od kojeg su izradjivana orudja i oružja i načinu njegove obrade na: • Starije kameno doba (paleolit) • Srednje kameno doba (mezolit) • Mladje kameno doba (neolit) • Metalno doba, koje se deli na: bakarno doba, bronzano doba i gvozdeno doba
Faze u razvoju čoveka • Starost ljudskog roda procenjuje se na oko 3,5 miliona godina, a prva čovekolika bića pojavila su se na prostoru istočne Afrike • Fazama u razvoju čoveka bavi se paleontologija • Prelazni tip čovekolikog bića, izmedju čoveka i majmuna pripada grupi hominida • Najpoznatiji izumrli rod hominida pripada grupi australopitekus (južni majmun) • Najpoznatiji fosil australopitekusa otkriven je 1974.god., otkrio ga je američki paleontolog Donald Johanson i dobio je naziv “Lusi”, po u toj vreme popularnoj pesmi Bitlsa Lucy in the Sky with Diamonds
Pre oko 2.000.000 godina pojavljuje se prvi pravi čovek (homo) • Ono što ga je činilo čovekom bila je veština pravljenja orudja • Zato su ga naučnici nazvali Homo habilis (vešti čovek) • Koristio je vatru za grejanje, ali samo ako je pronadje u prirodi • Živeo je u hordama, u prirodnim skloništima, ali nije ulazio u pećine
Pre oko 1.600.000 godina pronadjen je Homo erectus (uspravni čovek) • On je pravio kvalitetnija orudja od prethodnika • Napustio je afrički kontinent i prebacio se u Aziju i manjim delom Evropu • Najpoznatije podvrste homo erectusa su: • Javanski čovek (otkriven na ostrvu Javi, Indonezija) i • Pekinški čovek (otkriven u blizini Pekinga)
Poseban tip praistorijskog čoveka naziva se neandertalac (po dolini reke Neander u Nemačkoj) • Pojavljuje se pre oko 120.000 godina • On je bio odličan lovac, živeo je u pećinama • Prvi je sahranjivao mrtve uz odredjene ceremonije, prvi je praistorijski čovek koji je živeo u okviru porodice • Izumrli su pre oko 30.000 godina, ne zna se zašto, ostaci su se verovatno pomešali sa homo sapiensom
Pre oko 300.000 godina pojavljuje se Homo sapiens (razumni čovek) • Njegova osnovna karakteristika bila je govor
Daljim razvojem, pre oko 35.000 godina nastaje homo sapiens sapiens (veoma razumni čovek), odnosno savremeni čovek • Najpoznatija podvrsta homo sapiens sapiensa je kromanjonac (dobio je ime po pećini Kromanjon u Francuskoj
Paleolit • Ovo je najduži period u prošlosti ljudskog roda, trajao je od oko 3 miliona do oko 10.000 god. p.n.e. • Obeležio ga je nastanak i razvoj hominida i pojava prvih orudja i oružja • U ovom periodu ljudi su živeli u pećinama • Ovladali su korišćenjem vatre • Hranili su se lovom i sakupljanjem plodova • U pećinama su otkriveni crteži životinja, primeri praistorijske umetnosti, najpoznatiji primeri su u pećinama Altamira u Španiji i Lasko u Francuskoj
Ljudi su u paleolitu živeli u zajednicama, koje se zovu čopori ili horde, najnižim oblicima društvene organizacije • U hordama su se mešali elementi životinjskog i ljudskog, u hordi je čovek sazrevao i sociološki i biološki napredovao prema ljudskom obliku • U potrazi za hranom i vodom čovek se selio sa mesta na mesto i takav oblik života zove se nomadski
Mezolit • Srednje kameno doba, koje je počelo krajem ledenog doba, oko 10.000 godina p.n.e. i završava se pojavom zemljoradnje, odnosno početkom mladjeg kamenog doba • Kraj mezolita varira u zavisnosti od područja, neolit najranije počinje na prostoru Bliskog istoka • U ovom periodu ljudi i dalje žive u pećinama, ali i već grade prva trajna naselja • Iz ovog perioda potiče nalazište Lepenski vir • Arheološka iskopavanja na prostoru Djerdapske klisure organizovao je čuveni srpski arheolog Dragoslav Srejović • Naselja na ovom prostoru izgradjena su izmedju 6.500 i 5.500.god. p.n.e.
Neolit • Mladje kameno doba, čija su glavna obeležja početak zemljoradnje i stočarstva, kao i pojava stalnih naselja, čime umesto nomadskog načina ljudi prelaze na sedelački način života • Ljudi su živeli u zemunicama i sojenicama • Za razliku od paleolita, društvo se delilo po krvnom srodstvu na: rodove, bratstva i plemena • Veruje se da je grad Jerihon, u Palestini, najstarije naselje na zemlji i potiče iz ovog perioda
Najznačajnija nalazišta na Balkanu iz ovog perioda su: Starčevo (kod Pančeva) i Vinča (okolina Beograda) • Čuveni spomenici iz ovog perioda su megalitski spomenici (monumentalne kamene gradjevine, načinjene od ogromnih stena) • Najpoznatiji spomenik te vrste je Stounhendž, ne zna mu se tačna namena, ali se pretpostavlja da je služio paganskim ritualima
Metalno doba • Ovaj period deli se na: bakarno doba, bronzano doba (legura bakra i kalaja) i gvozdeno doba • U ovom periodu pojavljuju se trgovina i zanatstvo, trgovina se obavljala razmenom proizvoda • Bakarno doba vezuje se za 3.milenijum p.n.e., orudja od bakra bila su suviše krta i lako su se lomila • Zato su ljudi oko 2.200.god. p.n.e. bakar počeli da mešaju sa kalajem i tako nastaje bronza • Smatra se da gvozdeno doba počinje negde oko 1000.god. p.n.e, na prostoru Bliskog istoka • Prvi narod koji je koristio gvoždje bili su Hetiti na prostoru Male Azije, koji su uspešno čuvali tajnu proizvodnje gvoždja, već negde od 1500.god. p.n.e. • U Evropi se gvoždje prvo pojavljuje na grčkim ostrvima otprilike u 12.veku p.n.e
