به نام خدا نمونه سوال امتحان پایانی2 شیمی2 علوم تجربی، ریاضی فیزیک

1. به نام خدانمونه سوال امتحان پایانی2 شیمی2علوم تجربی، ریاضی فیزیک • « همراه با پاسخ » • « جمع نمرات: 20 نمره » • « وقت امتحان: 80 دقیقه » خردادماه 1390 – انجمن آموزش شیمی دبیرستان(hayyan.ir) • طراح سوال: حجت اله ملائی اردستانی، دبیر شیمی منطقه اردستان توجه: در صورت نیاز به درایفت مجموعه فونت های فارسی مربوط، اینجا کلیک فرمائید. www.hayyan.ir • « دریافت متن سوال در قالب PDF»

2. سوال1- جاهاي خالي را با كلمات مناسبی که از بین کلمات داده شده ، انتخاب می نمائید، پر كنيد.(چندمورد اضافی است) (1.5 نمره) { قطبیت ، اتین ، انتقال ، شبکه بلور ، بار موثر هسته ، اشتراک ، پروتون ، الکترون ، اثر پوششی ، اتیلن ، واگذاری } الف- پرتوهای کاتدی از جنس ..................................می باشند. ب- ................................ سبب می شود که هسته بر الکترون های لایه ی بیرونی ، نیروی جاذبه کمتری اعمال می کند. پ-به ساختاری که برا اثر چیدمان ذرات در سه بعد پدید می آید، .................................... می گویند. ت- از واکنش کلسیم کاربید (CaC2) با آب ، گاز .............................. تولید می شود. (استیلن) ث – پیوند یونی در نتیجه ...................... و پیوند کووالانسی در نتیجه .............................. الکترون بین اتم ها بوجود می آید. پاسخ ها www.hayyan.ir

3. سوال2- در هر يك از عبارت هاي زير، كلمه مناسب و صحيح داخل پرانتز را مشخص نمائید. (1 نمره) • الف- عنصر لانتان ( la57 ) جزء ( لانتانیدها / نافلزها / عناصر واسطه) نمی باشد. ب- سدیم کلرید( NaCl) در حالت ( جامد / مذاب و محلول ) رسانائی الکتریکی دارد. پ- با اتصال دو اتم با الکترونگاتیویمتفاوت به یکدیگر ، یک پیوند کوالانسی ( قطبی / ناقطبی / یونی ) بوجود می آید. ت- در لایه ظرفیت عناصر ( قلیائی خاکی / قلیائی / واسطه ) تعداد الکترون ها ، متغیر است. www.hayyan.ir

4. سوال3- الف- اتم های Cl1735 و Cl1737 چه ارتباطی با یکدیگر دارند ؟ (0.25 نمره) ایزوتوپ یکدیگرند ب- آرايش الكتروني A2+ به 3P6 ختم شده است . براي عنصر متعلق به اين يون : 1- آرايش الكتروني مناسبي بنويسيد. ( به روش اختصار )(0.25) A: [Ar] 4s2 2 4 2- شماره گروه ( ) و شماره تناوب ( ) را مشخص نمائيد .(0.5) www.hayyan.ir

5. سوال4- برای فرمول های داده شده ، یک نام فارسی مناسب و برای نام ها ، فرمول شیمیائی صحیحی بنویسید.(1.5) دی نیتروژن پنتا اکسید الف- N2O5.................................................................. NaHCO3 ب- سدیم هیدروژن کربنات : ........................................................................................ (NH4)2 Cr 2O7 پ- آمونیوم دی کرومات .................................................................... ت- FeCl2........................................................................................................................ آهن (ii) کلرید دقت کن آهن کلرید کلسیم سولفات ث- CaSO4..................................................................... پتاسیم پرمنگنات ج- KMnO4................................................................................ www.hayyan.ir

6. سوال5- اتم هیدروژن در کدام حالت، آیا ب از خود نور منتشر می کند؟ چرا؟ (0.5) آ:n = 2  n = 3 ب:n = 3  n = 2 در حالت «ب» چون الکترون در برگشت از ترازانرژی بالاتر به تراز پائین تر، انرژی خود را بصورت نشر نور، از دست می دهد. www.hayyan.ir

7. سوال6- فرمول شیمیائی CuSO4 . 5H2Oبه چه موضوعی اشاره می نماید؟ به اختصار شرح دهید.(0.5) به موضوع آب تبلور و یا به موضوع نمک آبپوشیده برخی نمک ها در شبکه بلوری خود، مولکول های آب رابه دام می اندازند. به این نوع آب، آب تبلور می گویند. www.hayyan.ir

8. سوال7- الف- قانون تناوبی را به اختصار شرح دهید.(0.5) هرگاه عناصر را بر حسب افزایش عدد اتمی آنها در هر دوره جدول، از چپ به راست بدنبال هم قرار دهیم، خواص فیزیکی و شیمیائی آن عناصر، در هر دوره یا تناوب، تکرار می شود.

9. سوال7- ب- تعریف عدد اکسایش را بنویسید.(0.25) به مقدار بار الکتریکی ظاهری که به هر یک از اتم های شرکت کننده در یک پیوند کوالانسی قطبی نسبت می دهیم، عدد اکسایش می گویند. پ- عدد اکسایش عناصری که زیر آنها خط کشیده شده است را، مشخص نمائید(0.5) 1- H2 SO42- -ClO4 • -ClO4 = Cl + 4O • H2 SO4= 2H + S + 4O 1) تجزیه فرمول 2) جاگذاری اعداد اکسایش • -1 = x + 4(-2) • 0 = 2(+1) + x + 4(-2) 3) بدست آوردن جواب • x = +6 عدد اکسایش گوگرد در این ترکیب • x = +7 عدد اکسایش کلر در این آنیون www.hayyan.ir

10. سوال8- الف- دمای جوش NaCl برابر 1413 درجه سانتیگراد می باشد. دمای جوش RbCl کدام مقدار است؟ ( 1436 یا 1390 درجه ) چرا؟ (0.75) ب- کدام ترتیب در مورد مقایسه دمای جوش ترکیبهای هیدروژندار عناصر گروه های 14 ، 15 و 16 صحیح نمی باشد؟ چرا ؟ (0.75) 1- ( CH4< SiH4< GeH4 ) 2- ( H2O > H2S > H2Se ) 3- ( NH3 > PH3 < AsH3 ) پاسخ ها در صفحه (اسلاید) بعدی قسمت ب قسمت الف www.hayyan.ir

11. پاسخ سوال8- 1390 درجه سانتی گراد قسمت الف- و اما علت: هر دو ترکیب یونی می باشند. Cl در هر دو مشترک. بنابراین، تفاوت در نقطه جوش، به شعاع یونی کاتیون ها بستگی دارد. ترکیب با کاتیون با شعاع یونی بزرگتر، دمای جوش پائین تری دارد. (شعاع یونی Rb > Na) *.. پاسخ صحیح دیگر: اینکه نوشته شود: انرژی شبکه RbCl < NaCl پاسخ قسمت «ب» در صفحه (اسلاید) بعدی www.hayyan.ir برگشت به صفحه سوال

12. پاسخ سوال8- • مورد دوم صحیح نمی باشد. • قسمت ب- • و اما علت: • نقطه جوش ترکیب های هیدروژندار گروه 16 ، از بالا به پائین، افزایش • می یابد. (بدلیل افزایش جرم و حجم ترکیب) • در بین مولکولهای آب، پیوند هیدروژنی داریم. بنابراین نقطه جوش آب، بطور غیرعادی از بقیه ترکیب های هیدروژندار عناصر همگروه، بیشتر است. صحیح مورد دوم : • موارد اول و سوم، هم که صحیح می باشند. • 2- ( H2O > H2S > H2Se ) H2O > ( H2S < H2Se) • 1- ( CH4< SiH4< GeH4 ) • 3- ( NH3 > PH3 < AsH3) www.hayyan.ir برگشت به صفحه سوال

13. سوال9- الف- پیوند داتیو چیست و چگونه تشکیل می شود؟ با ذکر مثال و یا رسم شکل.(0.5) نوعی خاصی از پیوند کووالانسی است.(کووالانسی کوردینانسی) نحوه ی تشکیل پیوند: یکی از اتم های شرکت کننده در پیوند، بطور یکطرفه و یکجانبه، جفت الکترونهای مورد نیاز جهت تشکیل پیوند را تامین می نماید. مثال : پیوند یون مثبت H با مولکول NH3 H NH3 [NH4] • H • [H-N-H] www.hayyan.ir • H

14. سوال9- ب- جاذبه بین ملکولی در CO بیشتر است یا N2 . چرا؟ (0.5) در CO چون ملکول CO قطبی و مولکول N2 ناقطبی است. نیروی جاذبه و چسبندگی بین مولکول های قطبی بیشتر است. پ – دو مورد از اصول نظریه VSEPR را بنویسید. (0.5) 1- جهت گیری قلمروهای الکترونی در یک ملکول به گونه ای است که پایدارترین آرایش هندسی را برای ملکول فراهم کند. 2- بر اساس تعداد قلمروهای الکترونی در یک ملکول، آرایش هندسی آن ملکول تعیین می شود. VSEPR یعنی : نیروی دافعه ی جفت الکترون ناپیوندی www.hayyan.ir

15. براي هر يك از موارد زير ، علت مناسبی بنويسيد. سوال10- الف- انرژی نخستین یونش Na11 بیشتر است از K19 (0.25) • زیرا شعاع اتمی Na>K . بنابراین هسته Na جاذبه بیشتری بر تنها الکترون لایه ظرفیت خود، در مقایسه با K ، وارد می نماید. ب- ترکیب های یونی در اثر ضربه می شکنند. (0.25) • چون در اثر ضربه، بارهای + و - موجود در ترکیب، مقابل یکدیگر قرار گرفته، دافعه ی بسیار قوی بوجود آمده بین آنها، شبکه را در هم می ریزد. www.hayyan.ir

16. ادامه سوال: پ- فلوئور ( F9 ) فعالترین نافلز است. (0.25) چون جهت هشت تائی شدن لایه ظرفیت خود، تمایل شدیدی به دریافت الکترون دارد.(بیشترین مقدار الکترونگاتیوی را دارد.) ت- برخی ملکولها ، تعداد قلمروهای الکترونی شان برابر ولی شکل هندسی متفاوتی دارند. ( با ذکر مثال ) (0.5) بعلت وجود تعداد جفت الکترون های ناپیوندی متفاوت. تعداد قلمروهای الکترونی در H2O و NH3 ، یکسان و برابر 4 می باشد. ولی در این دو ملکول به ترتیب 2 و 1 جفت الکترون ناپیوندی داریم. بر این اساس شکل هندسی H2O ، زاویه دار (خمیده) و شکل هندسی NH3 ، هرمی می گردد. www.hayyan.ir

17. سوال11- الف- پیوندهای C - C ، C = C و C C را از نظر طول پیوند و انرژی پیوند با یکدیگر مقایسه کنید. (0.5) C – C > C = C > C  C از نظر طول پیوند: C – C < C = C < C  C از نظر انرژی پیوند: ب- در ساختار یک هیدروکربن با واکنشپذیری بسیار بالا ، کدام یک از این سه پیوند، حضور دارد؟ (0.25) • C  C پ- فرمول تجربی ترکیب های زیر را بنویسید. (0.5) 1- C6H12O6 2- H2SO4 • H2SO4 • CH2O www.hayyan.ir

18. آیا می دانید... جالب است بدانید،ادیسون 1093 اختراع اساسی و مهم دارد. وی در مورد زندگی اش می گوید: "شانزده ساله بودم که به جرم کودن بودن از مدرسه اخراجم کردن، روز یا شبی رو به یاد نمیارم که از پدرم کتک نخورده باشم. موفقیت من دو دلیل مهم داشت، یکی:پشتکار فراوانی که داشتم. و دیگری:مادرمکه علیرغم بداخلاقی های پدرم،به شدت مرا دوست داشت و همیشه با شوق تمام مرا * نابغه* خطاب می کرد. به طوری که باورم شد نابغه هستم و به این جایی که هستم رسیدم." ادیسون میگه : همیشه نکته ی جدیدی برای دیدن و یافتن وجود دارد.ادیسون فکر نمی کنه تموم شد ، همیشه به اختراع جدیدی فکر می کنه.ادیسون سال 1931 فوت می کنه و جالبه بدونید وقتی میمیره ، یک ششم نیروی کار در آمریکا یا داشتن اختراعات ادیسون رو تولید می کردن یا داشتن از اختراعات ادیسون استفاده می کردن. www.hayyan.ir

19. الف- ساختار لوئیس ترکیب های زیر را رسم کنید.(0.75) 1) BCl32) HCN3) CH2O سوال12- .. Cl .. .. . _ _ . _ _ _ _ _ .. .. H H C b N . . _ C . . .. o .. H Cl Cl .. .. .. .. .. ب- شکل هندسی گونه های زیر را بنویسید.(0.75) 1) -BF42) +CH33) O3 • هرمی • چهار وجهی • زاویه دار www.hayyan.ir

20. سوال13- الف- نام ترکیب آلی زیر را بنویسید.(0.5) CH3 - CH(C2H5) - CH = CH - CH3 پاسخ: 4-متیل، 2-هگزن ب- فرمول ساختاری 4 و 3 دی متیل هگزان را رسم کنید.(0.5) پاسخ: CH3 | CH3 - CH - CH - CH - CH - CH3 | CH3 www.hayyan.ir

21. سوال14- الف- چه عواملی بر انرژی شبکه بلور ترکیب های یونی تاثیر دارند؟ دو عامل نوشته شود. (0.5) 1- شعاع یون 2- بار الکتریکی یون ب- انرژی شبکه کدام بیشتر است ؟ ( Na2O یا MgO ) چرا؟ MgO آنیون O در هر دو مشترک. بار الکتریکی Mg ، (2+) ، بیشتر از بارالکتریکی Na، (1+) توضیح دیگر: شعاع یونی کاتیون Mg، کمتر از شعاع یونی کاتیون Na www.hayyan.ir

22. سوال15- حدود اندازه زاویه پیوند در SO3 و NF3 را بنویسید.(0.5) پاسخ پاسخ 120 درجه کمتر از 109.5 درجه با توجه به شکل های مقابل که آلوتروپ های عنصر کربن را نشان می دهند: سوال16- الف- عامل گوناگونی ترکیب های کربن دار چیست؟ (0.25) نحوه قرار گرفتن اتم های کربن در کنار یکدیگر www.hayyan.ir

23. ب- در الماس، هر عنصر کربن، به چند اتم دیگر متصل است؟ (0.25) چهار اتم پ- علت استفاده از گرافیت بعنوان مغز مداد چیست؟ توضیح دهید. (0.5) نرم بوده، مناسب نوشتن است. گرافیت بر خلاف الماس از مولکول های صفحه ای غول آسا، تشکیل شده است. چسبندگی و جاذبه بین لایه ها، ضعیف بوده، روی هم می لغزند. www.hayyan.ir

24. الف- قطبی یا ناقطبی بودن ملکولهای CH3Clو CS2را پیش بینی کنید. (0.5) سوال17- پاسخ پاسخ قطبی ناقطبی ب- کدام ترکیب دمای جوش بیشتری دارد؟ چرا؟ (0.5) CH3 – CH2 - OH یا CH3 – O – CH3 چون گروه – OH دارد. که می تواند پیوند هیدروژنی بین مولکولهای اتانول بوجود آورد. www.hayyan.ir

25. پ- کدام واکنش انجام پذیر نمی باشد؟ با ذکر علت.(0.5) سوال17- 1- Cl2 + KBr 2- I2 + KBr 3- F2 + KI  پاسخ طبق رابطه موجود: هالوژن بالائی فقط با نمک هالوژن پائینی، واکنش می دهد. همچنین واکنش پذیریBr 2 بیشتر از I2 می باشد. بنابراین مورد دوم، پاسخ صحیح می باشد. www.hayyan.ir

26. سوال18- با توجه به فرمول ساختاری داده شده، الف- نام دو مورد از گروه های عاملی را که روی شکل می بینید، بنویسید. (0.5) پاسخ 1-گروه هیدروکسیل 2-گروه کربوکسیل ب- فرمول مولکولی این ترکیب را بنویسید. (0.25) O C H 9 8 5 www.hayyan.ir