Przesunięcie akcentu z procesu nauczania na proces uczenia się

1. Twardy orzech do zgryzienia, czyli uczeń w roli nauczyciela? - spotkanie Rady Pedagogicznejautorka: Beata Soroko-Kałużazdjęcie: Łukasz Warchałpomoc informatyczna: Marta Sołtysik-Warchał

2. Przesunięcie akcentu z procesu nauczania na proces uczenia się Człowiek nowego tysiąclecia to osoba wyposażona w umiejętności umożliwiające nadążanie za zmianami cywilizacyjnymi. Umiejętności te warto przypomnieć: -KOMUNIKOWANIE SIĘ -DOSKONALENIE -MYŚLENIE -POSZUKIWANIE -DZIAŁANIE -KORZYSTANIE ZE ŹRÓDEŁ INFORMACJI -ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW -WSPÓŁPRACA I UCZENIE SIĘ

3. Tradycyjny i nowoczesny model nauczania i uczenia się

4. SYSTEM TRADYCYJNY -specjalizacja -ilość -przedmiotowość -instytucjonalizm -masowość CEL: wyposażyć w wiedzę NAUCZYCIEL = WYKŁADOWCA PODSTAWA MODELU: psychologia behawioralna SYSTEM NOWOCZESNY -integralność -jakość -podmiotowość -personalizm -indywidualna droga rozwoju CEL: wszechstronny rozwój uczniów NAUCZYCIEL = PROWOKATOR PODSTWA MODELU: koncepcja psychologii humanistycznej „Tradycyjny system edukacyjny jest przestarzały”Richard L. Measelle, Morton Egol

5. Główne zadania szkoły • rozpoznanie możliwości ucznia poprzez wnikliwą i rzetelną diagnozę pedagogiczną • dokonanie wyboru adekwatnych metod i technik nauczania

6. Wy, którzy umiecie uczyć, uczcie.Wy, którzy nie umiecie uczyć, wykładajcie.”David Perry W nowoczesnym modelu nauczyciel pełni rolę ustawicznego „prowokatora” procesu poszukiwania przez ucznia informacji i procesu rozwiązywania problemów dydaktycznych i życiowych. Jest „ reżyserem” sytuacji dydaktycznych skłaniających uczniów do rozwoju umiejętności.

7. 5 etapów uczenia wg Davida Jaques • Uczenie się jako wzbogacanie wiedzy • Uczenie się jako zapamiętywanie • Uczenie się jako poznawanie faktów i procedur, z których uczeń będzie korzystał w przyszłości • Uczenie się jako rozumienie pojęć • Uczenie się jako rozumienie rzeczywistości Etapy 1, 2, 3 = uczenie się bez zrozumienia Nauczyciel wykonuje wszelkie zadania i podejmuje wszelkie decyzje. Etapy 4, 5 - nauka ze zrozumieniem Uczeń wykonuje większość zadań i podejmuje większość decyzji.

8. „Słyszę i zapominam, widzę i pamiętam, robię i rozumiem”Konfucjusz

9. Według Dale’a ludzie generalnie pamiętają: 10% tego, co czytają 20% tego, co słyszą 30 % tego, co widzą 50 % tego, co widzą i słyszą 70 % tego, co mówią 90% tego, co mówią podczas wykonywania

10. Uczmy polisensorycznie ! (wielozmysłowo) Preferowany system sensoryczny powoduje, że nie nauczysz się czegoś, co jest przedstawione nie w twoim systemie reprezentacyjnym.

11. Od czego zależy sukcesw uczeniu się?

12. Model WSWS- wysokiej samooceny i wiary w siebie PRZYNALEŻNOŚĆ ASPIRACJE BEZPIECZEŃSTWO TOŻSAMOŚĆ SUKCES

13. BUDOWANIE WSWS • Zadbaj o integrację klasy. • Podkreślaj wspólne sukcesy klasy. • Wykorzystuj techniki pracy w grupie. • Buduj zaufanie. • Bądź sprawiedliwy i konsekwentny. • Poznawaj uczniów z różnych stron. • Unikaj poniżających uwag. • Szukaj wyjątkowości w każdym uczniu. • Poznawaj swoich uczniów. • Pozwól doświadczać każdemu sukcesu.

14. Zasady efektywnego uczenia się

15. „Szkoła powinna być miejscem najlepszej zabawy”Peter Kline

16. „Rady” dla nauczającego • Zadbaj o właściwy stan ducha i umysłu Twoich uczniów – stwórz serdeczną atmosferę • Aranżuj otoczenie tak, by było przyjazne procesowi uczenia się • Stosuj umiejętne ćwiczenia ruchowe i relaksacyjne • Stymuluj pracę umysłu wzrokowców, słuchowców, kinestetyków • Poinformuj uczniów o celach uczenia się określonego zagadnienia • Zachęcaj uczniów, by sami stawiali i wyznaczali sobie cele • Aktywizuj dostęp do pamięci długotrwałej • Zmieniaj rytm prowadzonych zajęć • Zaproponuj uczniom rolę nauczyciela • Przeprowadzaj regularne powtórki • Wskazuj praktyczne zastosowania zdobytej wiedzy

17. Dlaczego metody aktywizujące a nie tradycyjne? „ Mądry nauczyciel nie zaprasza cię do skarbnicy swej mądrości. Pokazuje ci raczej drogę do wzbogacenia własnej.” Kahlil Gibran

18. Metoda aktywnaczy aktywizująca? Całokształt działań grupy i prowadzącego, służących uczeniu się przez doświadczenie. Zatem istota sprawy tkwi nie w „aktywności” metod, lecz osób 

19. Uczeń: jest podmiotem uzupełnia indywidualne deficyty zawiera kontrakt dotyczący treści i formy uczenia się bierze odpowiedzialność za treść, formę oraz efekty uczenia się komunikuje swoje potrzeby doświadcza współpracuje Uczeń jest przedmiotem oddziaływania nie uczestniczy w pełni w procesie nauczania nie ma wpływu na treść i formę nauczania nie czuje się odpowiedzialny nie może wykraczać poza ustaloną treść i formę jest bierny Wybrane cechy metod aktywizującychw kontekście metod tradycyjnych

20. Propozycje bibliograficzne: • Krystyna Rau, Ewa Ziętkiewicz: „ Jak aktywizować uczniów”, Poznań 2000 • Jarosław Rudniański: „Jak się uczyć”, Warszaw 2001 • Ewa Brudnik, Anna Moszyńska, Beata Owczarska: „Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących”, Kielce 2003 • Doug Buehl: „Strategie aktywnego nauczania czyli jak skutecznie nauczać i uczyć się”, Kraków 2004 • Bożena Kubiczek: „Metody aktywizujące. Jak nauczyć uczniów uczenia się”, Opole 2005

21. Dziękuję za uwagę !