Założenia realizacji I edycji programu „ WOLNOŚĆ ODDECHU – Zapobiegaj Astmie”

1. Założenia realizacji I edycji programu „ WOLNOŚĆ ODDECHU – Zapobiegaj Astmie” w województwie małopolskim i podkarpackim Elżbieta Łata Dyrektor Departamentu Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Kraków, 24-25.02.2005 r.

2. CEL GŁÓWNY PROGRAMU • Uświadomienie rodzicom i opiekunom dzieci znaczenia wczesnej profilaktyki astmy oraz stworzenie dzieciom zagrożonym chorobą możliwości optymalnej jakości życia

3. CELE SZCZEGÓŁOWE: • Uświadomienie rodziców i opiekunów dzieci w zakresie umiejętności obserwacji objawów astmy • Zmiana percepcji dziecka z astmą jako osoby z pełnymi możliwościami rozwojowymi

4. ADRESACI PROGRAMU • Rodzice uczniów klas I-III • Wychowawcy w klasach I-III • Pielęgniarki środowiska szkolnego • Uczniowie klas I-III

5. PARTNERZY I ORGANIZATORZY PROGRAMU • Główny Inspektorat Sanitarny - WSSE Warszawa - WSSE Katowice - WSSE Lublin - WSSE Kraków - WSSE Rzeszów - WSSE Olsztyn • Polskie Towarzystwo Alergologiczne • Polskie Towarzystwo Oświaty Zdrowotnej • AstraZeneca

6. CZAS TRWANIA III-VI.2005 rok – I etap

7. KOORDYNATORZY PROGRAMU • Poziom krajowy – Główny Inspektorat Sanitarny • Poziom wojewódzki – WSSE w Krakowie • Poziom powiatowy: • PSSE Kraków • PSSE Nowy Sącz • PSSE Nowy Targ • PSSE Oświęcim • PSSE Tarnów

8. KOORDYNATORZY PROGRAMU • Poziom wojewódzki – WSSE w Rzeszowie • Poziom powiatowy: • PSSE Rzeszów • PSSE Dębica • PSSE Przemyśl • PSSE Jarosław • PSSE Sanok

9. METODYKA REALIZACJI PROGRAMU • Przedstawienieoferty programowej dyrektorom szkół. termin: m-c XII.2004 r. wykonawcy: pracownicy PSSE • Opracowanie wykazu szkół przystępujących do realizacji I edycji programu termin: m-c I.2005 r. wykonawcy: wojewódzki i powiatowi koordynatorzy programu • Przygotowanie i przeszkolenie pracowników oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia Państwowej Inspekcji Sanitarnej termin: m-c 24-25.II.2005 r. wykonawcy: GIS, konsultant medyczny i partner programu

10. METODYKA REALIZACJI PROGRAMU cd. • Przygotowanie i przeszkolenie szkolnych koordynatorów programu oraz pielęgniarek środowiska szkolnego termin: m-c III.2005 r. wykonawcy: wojewódzki i powiatowi koordynatorzy programu, lekarz specjalista i przedstawiciel programu • Poinformowanie nauczycieli o realizacji programu w szkołach termin: m-c III/IV.2005 r. wykonawcy: szkolni koordynatorzy programu, pielęgniarki środowiska szkolnego • Poinformowanie o realizacji programu rodziców i dzieci objętych programem termin: m-c III/IV.2005 r. wykonawcy: szkolni koordynatorzy programu, pielęgniarki środowiska szkolnego, nauczyciele

11. METODYKA REALIZACJI PROGRAMU cd. • Przeprowadzenie edukacji rodziców połączonej z ankietyzacją nt. stanu zdrowia dzieci termin: m-c III/IV.2005 r. wykonawcy: szkolni koordynatorzy programu, wychowawcy klas, pielęgniarki środowiska szkolnego • Zestawienie wyników ankiet i wytypowanie dzieci do badań lekarskich. (Na badanie lekarskie maksymalnie może być skierowanych 10% dzieci) termin: m-c III/IV.2005 r. wykonawcy: szkolni koordynatorzy programu, wychowawcy klas, nauczyciele w-f, pielęgniarki środowiska szkolnego • Opracowanie harmonogramu badań lekarskich u wytypowanych uczniów termin: m-c V.2005 r. wykonawcy: powiatowy koordynatorzy programu, pielęgniarki środowiska szkolnego we współpracy ze społecznością szkolną i lekarzami specjalistami

12. METODYKA REALIZACJI PROGRAMU cd. • Przeprowadzenie badań lekarskich termin: m-c IV/V.2004 r. wykonawcy: lekarz specjalista, pielęgniarka specjalistyczna • Ocena i zestawienie wyników badań lekarskich termin: m-c V.2005 r. wykonawcy: lekarz specjalista • Skierowanie wybranych dzieci na badania spirometryczne (z możliwością wykonania próby prowokacji/odwracalności) w wyznaczonym ośrodku diagnostycznym poza szkołą. termin: m-c V/VI.2005 r. wykonawcy: lekarz specjalista

13. METODYKA REALIZACJI PROGRAMU cd. • Wykonanie badań spirometrycznych dzieciom wytypowanym przez lekarza w wyznaczonym, specjalistycznym ośrodku diagnostycznym poza szkołą. termin: m-c V/VI.200 r. wykonawcy: pielęgniarka specjalistyczna • Przeprowadzenie końcowej edukacji dla rodziców i wychowawców klas po przeprowadzeniu i podsumowaniu wyników badań termin: m-c VI.2005 r. wykonawcy: lekarz specjalista, pielęgniarki środowiska szkolnego, szkolni koordynatorzy programu, wychowawcy klas

14. METODYKA REALIZACJI PROGRAMU cd. • Skierowanie dzieci z wynikami odbiegającymi od normy na pogłębione badania specjalistyczne termin: m-c VI.2005 r. wykonawcy: lekarz specjalista • Nagłośnienie tematyki programu w środkach masowego przekazu termin: m-c III/VI.2005 r. wykonawcy: powiatowy koordynator programu (PSSE) we współdziałaniu ze specjalistami

15. MONITOROWANIE PRZEBIEGU PROGRAMU • Nadzorowanie informowania i dokształcania nauczycieli/wychowawców klas • Nadzorowanie realizacji edukacji rodziców i dzieci • Nadzorowanie przebiegu badań przesiewowych • Nawiązywanie współdziałania ze środkami masowego przekazu termin: m-c III – VI.2005 r. wykonawcy: wojewódzki, powiatowy i szkolni koordynatorzy programu

16. PODSUMOWANIE REALIZACJI PROGRAMU • Zebranie dokumentacji ze szkół termin: m-c VI.2005 r. Wykonawcy: pielęgniarki środowiska szkolnego, powiatowy koordynator programu • Zestawienie ilościowe wyników badań przesiewowych, na podstawie dokumentacji termin: m-c VI.2005 r. Wykonawcy: powiatowy koordynator programu • Opracowanie raportu z działań programowych i ich ocena. termin: m-c VI.2005 r. Wykonawcy: powiatowy koordynator programu

17. OCENA DZIAŁAŃ PROGRAMOWYCH • Ocena zasięgu programu – liczby szkół, rodziców i uczniów objętych oddziaływaniami programowymi • Ocena przeprowadzonych szkoleń • Ocena wyników ankiet/badań lekarskich/spirometrycznych – wykrytych przypadków wskazujących na prawdopodobieństwo zagrożenia astmą lub występowania astmy u dzieci • Ocena nagłośnienia programu w środkach masowego przekazu • Opracowanie wskazań do kontynuacji programu w kolejnych szkołach • Opracowanie udoskonalonej wersji programu do realizacji w szkołach od roku szkolnego 2005/06

18. MATERIAŁY I POMOCE PROGRAMOWE • Plakat • Kaseta z filmem szkoleniowym dla nauczycieli • Kaseta z filmem edukacyjnym dla rodziców • Poradnik • Drobne wydawnictwa

20. FILM EDUKACYJNY DLA RODZICÓW I SZKOLENIOWY DLA NAUCZYCIELI

21. Poradnik dla szkolnego koordynatora programu edukacyjnego „WOLNOŚĆ ODDECHU – Zapobiegaj Astmie” WOLNOŚĆ ODDECHU ZapobiegajAstmie

22. Autorzy Autorzy: • Elżbieta Łata • Danuta Chomicz Konsultacja medyczna: • Prof. dr. hab. n. med. Elżbieta Piontek 2005, Wydanie I

23. SPIS TREŚCI Wstęp 1. Miejsce programu w działaniach szkoły 2. Problem alergii i astmy 2.1 Występowanie astmy 2.2 Co to jest astma? 2.3 Czynniki wywołujące astmę 2.4 Objawy astmy 2.5 Co to jest alergia? 3. Profilaktyka astmy 3.1 Profilaktyka pierwotna - zapobieganie rozwojowi astmy 3.2 Profilaktyka wtórna - zapobieganie zaostrzeniom astmy 4. Uzasadnienie realizacji programu w młodszych klasach szkół podstawowych 5. Opis programu 5.1 Cel główny 5.2 Cele szczegółowe 5.3 Adresaci 5.4 Metodyka realizacji 5.5 Ankieta dla rodziców i jej zastosowanie 6. Zadania przedstawicieli środowiska szkolnego w realizacji programu 6.1 Rola szkolnego koordynatora programu 6.2 Rola pielęgniarki środowiska szkolnego 6.3 Udział innych współrealizatorów 7. Pomoce programowe i sposób ich wykorzystania w realizacji programu 7.1 Poradnik 7.2 Kaseta video zawierająca filmy dotyczące astmy 7.2.1 Wykorzystanie filmu szkoleniowy dla nauczycieli 7.2.2 Wykorzystanie filmu edukacyjny dla rodziców 7.3 Plakat 7.4 Drobne wydawnictwa 7.5 Interaktywny kurs internetowy na stronie www.wolnoscoddechu.pl 8. Wykaz wybranych organizacji i instytucji zajmujących się problemem astmy w Polsce 9. Piśmiennictwo

24. I- II EDYCJA WIOSNA 2005 REALIZACJA PROGRAMU W 6 WOJEWÓDZTWACH: • małopolskie • mazowieckie • lubelskie • podkarpackie • śląskie • warmińsko - mazurskie

25. PROGRAM Zapobiegaj Astmie