Ünzüle Saglam

1. Effecten van het ophalen van autobiografische herinneringen op emotioneel welbevinden bij ouderen Van De Leemkolk, L. (15 oktober 2012). Coming of the ancestors. Geraadpleegd op 24 december 2012, op http://lusees.exto.nl/blog.html Ünzüle Saglam

2. 1. Inleiding over onderzoek: • Respondenten tussen 65 en 80 jaar (N=70) • Onderzoek laat zien: dat interventies die ouderen aanzetten om persoonlijke herinneringen op te halen en te delen, belangrijke effecten teweeg brengen • Vermindering van depressie • Toename van welbevinden  Echter nog weinig duidelijkheid over wat precies de werkzame factoren zijn in deze interventies

3. 2 tradities in het onderzoek naar de vraag over het relatie van herinneringen met emotioneel welbevinden: Beide tradities zijn nog weinig met elkaar in verband gebracht en in dit artikel wordt er wel een experimentele studie gedaan over het verband.

4. Reminiscentie als ontwikkelingsprincipe • Daarmee wordt de terugblik op het leven gezien als een ontwikkelingsprincipe dat gedurende de hele levensloop van belang is en dat in psychologische interventies kan worden gestimuleerd. • Zowel theoretisch als empirisch is er echter reden om drietal reminiscentiefuncties terug te brengen die elk een andere relatie met welbevinden en geestelijke gezondheid hebben: • Integratieve reminiscentie • Sociale reminiscentie • Negatieve reminiscentie • Deze kennis over de relatie van reminiscentietypen met welbevinden en geestelijke gezondheid kan ook worden toegepast in de praktijk: • Reminiscentie-interventies • Life-review • Life-review therapie

5. Narratieve psychologie • De manier waarop mensen verhalen vertellen over hun leven • Uit onderzoek blijkt: • dat de kwaliteit van het verhaal van belang is voor welbevinden en gezondheid Experimenteel onderzoek naar herinneringen van Lyubomirsky en collega’s: Reminiscentie heeft + effect op welbevinden voor + herinneringen en – effect op welbevinden voor – herinneringen.

6. Huidige studie: • Ouderen halen op verschillende manieren herinneringen op door middel van een schrijfopdracht: • Verhalend opschrijven van positieve herinneringen • Verhalend opschrijven van negatieve herinneringen • Interpreterend ophalen van negatieve herinneringen • Versterkt de wijze waarop mensen gewend zijn te reminisceren in het dagelijks leven het effect van de experimentele manipulatie

7. 2. Methode: • Respondenten: • Onderzoek bij respondenten thuis • Gemiddelde leeftijd: 72 jaar • Design: • 3 condities: • verhalend-positief • verhalend-negatief • interpreterend-negatief • Materiaal • Achtergrondvragen • Reminiscentie Functie Schaal (RFS) • Positief en Negatief Affect Lijst (PANAS)

8. 3. Resultaten Respondenten reminisceren het meest op sociale en het minst op negatieve wijze Het emotioneel welbevinden van respondenten is goed: de gemiddelde score op positief affect is hoger dan op negatief Er zijn geen effecten gevonden van leeftijd en geslacht op emotioneel welbevinden en reminiscentietypen (uitzondering: vrouwen reminisceren meer sociaal dan mannen)

9. 4. Conclusies en discussies: Ook onderzocht of reminiscentietypen in het dagelijks leven een modererend effect hebben op het effect van de experimentele manipulatie van reminiscentietypen op emotioneel welbevinden Conclusie: dit heeft WEL een invloed op emotioneel welbevinden • Beschrijven van + herinneringen leidt tot sterkere afname van – affect dan het ophalen van – herinneringen

10. Advies voor vervolgonderzoek: • Om de verhalende en interpreterende condities nog strikter vorm te geven, met zoveel mogelijk eenvoudige maar specifiek toepasbare vragen onderzoeken • De instructie kan nog beter gezicht worden op het ophalen en herbeleven van details in positieve herinneringen • Meer aandacht voor specifieke manieren van analyseren te manipuleren • Recentere herinneringen kiezen  belangrijker