تأثیر گروه های حمایتی همقطار بر حمایت اجتماعی درک شده در بیماران نارسایی قلبی

1. تأثیر گروه های حمایتی همقطار بر حمایت اجتماعی درک شده در بیماران نارسایی قلبی الهام داوری دولت آبادی کارشناس ارشد پرستاری مراقبتهای ویژه

2. زمینه حمایت اجتماعی وقتی تحقق می­پذیرد که فرد احساس کند که مورد توجه و علاقه دیگران قرار دارد و از دیدگاه آن­ها ارزشمند است و چنانچه دچار مشکل و ناراحتی خاصی شود سایر افراد مؤثر در زندگیش مثل دوست، برادر، همکار و ... به او یاری خواهند رساند Dr.Cheraghi, Davari

3. ادامه نظریه پردازان سه نوع مهم حمایت اجتماعی را فرض می­ کنند: عاطفی، ابزاری و اطلاعاتی. • حمایت عاطفی: توانایی رجوع به دیگران به منظور آسایش و امنیت در طول زمانهای استرس که منجر می­ شود شخص احساس کند توسط دیگران مورد مراقبت قرار گرفته است. • حمایت اطلاعاتی: تدارک افرادی برای اندرز دادن یا راهنمایی کردن در زمینه یافتن راه حل­ هایی برای مشکلات که شامل نصیحت­ کردن در جهت زندگی، راهنمایی کلی، آموزش تکنیکی و توجهات متناسب می ­باشد. • حمایت ابزاری: به صورت کمک و مساعدت ابزاری و عینی تعریف می ­شود که طی آن؛ به شخص مورد نیاز به حمایت در یک موقعیت استرس ­زا؛ منابع حمایت ابزاری لازم داده می­ شود، تا زمینه حل و تعدیل مشکل بوجود بیاید. Dr.Cheraghi, Davari

4. حمایت اجتماعی یک اقدام غیر دارویی محسوب می­شود و ارائه آن از سوی خانواده، دوستان و درمانگران حرفه­ای حوزه سلامت نقش انکار ناپذیری در برنامه­های بازتوانی بیماران قلبی دارند. Dr.Cheraghi, Davari

5. هدف • حمایت از مددجویان یک استاندارد عملکرد حرفه پرستاری محسوب می­شود. • لذا طرح سیستم حمایتی موجب باز گرداندن کنترل مددجو و قوی کردن فرد در مراقبت از خود می­شود. • حمایت، علاقه مددجو را در مراقبت از خود ارتقاء بخشیده و با دستیابی به ضروریات خود مراقبتی رضایت غیر منتظره­ای را در مددجو بوجود می­آورد. • با توجه به مزایای حمایت اجتماعی در مطالعه حاضر به بررسی تأثیر گروه­ های حمایتی همقطار بر حمایت اجتماعی درک شده در بیماران نارسایی قلبی پرداختیم. Dr.Cheraghi, Davari

6. روش بررسی • نوع مطالعه: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی بود • جامعه پژوهش:کلیه بیماران نارسایی قلبی مراجعه کننده به مراکز تخصصی قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی شهر همدان بودند. • نمونه گیریمبتنی بر هدف انجام شد. • معیارهای ورودی: • بستری در مراکز تخصصی قلب و عروق همدان از سال 1386 • توانایی درک و تکلم به زبان فارسی • تشخیص نارسایی قلبی (کلاس I، II یا III) • و افرادی که در محدوده سني 40 تا 74 سال • معیارهای خروج شامل: • عدم تمایل به ادامه شرکت در جلسات گروه­های حمایتی • نقل مکان به شهر دیگر

7. نمونه پژوهش شامل 60 نفر از بیماران نارسایی قلبی بود • پس از تکمیل پرسشنامه­ حمایت اجتماعی درک شده در بیماران نارسایی قلبی [روایی محتوا با پایایی آلفا کرونباخ (87%)]، بطور تصادفی به دو گروه آزمودنی و کنترل تقسیم شدند. • گروه آزمودنی در گروه­های حمایتی همقطار که به تعداد چهار جلسه و به صورت هفتگی برگزار میشد؛ شرکت کردند. علاوه بر این، یک مرحله پیگری چهار هفته­ای پس از پایان جلسات گروهی در نظر گرفته شده بود. • گروه کنترل که مراقبت معمول را دریافت می­کردند؛ دو مرتبه به فاصله چهار هفته، پرسشنامه­ها را تکمیل کردند.

8. یافته­ها

9. نتایج نشان داد که حمایت اجتماعی درک شده واحدهای مورد پژوهش در دو گروه کنترل و آزمودنی قبل از مداخله تفاوت معناداری ندارند. • درحالی که بعد از مداخله حمایت اجتماعی درک شده در دو گروه کنترل و آزمودنی تفاوت معناداری دارد. • این نتایج مؤید این موضوع است که گروههای همقطار در بیماران نارسایی قلبی منجر به افزایش حمایت اجتماعی درک شده می­شود.

10. میانگین PSS در گروه آزمودنی در مرحله قبل از مداخله 35/71، بعد از مداخله 26/101 و مرحله پیگیری 36/83 بود. • این نتایج نشان داد که میانگین PSS بعد از تشکیل گروه­های حمایتی به طور چشمگیری افزایش یافته است؛ در حالی که در مرحله پیگیری کاهش یافته است. • با وجود کاهش حمایت اجتماعی درک شده در مرحله پیگیری؛ همچنان بیشتر از مرحله قبل از مداخله است. • علاوه بر این مشخص شد که گروه­های حمایتی همقطار منجر به افزایش معنادار PSS در بیماران نارسایی قلبی مسن­تر و شدیدتر شده است (004/0P=)، (000/0P=).

11. بحث و نتیجه­گیری • مشخص شد که PSSبیماران نارسایی قلبی در دو گروه کنترل و آزمودنی بعد از مداخله تفاوت معناداری دارد. این نتیجه با نتایج تحقیقات باکن و اکیال در سال 2008 همخوانی دارد. • در حالی که کونتس (2006) در مطالعه­ای که در بیماران نارسایی قلبی انجام داده است، به تفاوت معناداری در PSSبین گروه کنترل و آزمودنی بعد از مداخله دست نیافته است. الهام داوری دولت آبادی

12. شرکت در جلسات گروههای حمایتیمنجر به افزایش PSSدر بعد عاطفی شده است. • حمایت عاطفی و اطلاعاتی باعث می­شود که افراد به این درک برسند که وقایع استرس­زا به آن بدی که فکر میکردند نیست. • هلگسون (2003) معتقد است که مهمترین بعد حمایت اجتماعی؛ حمایت عاطفی است. • در حالی که در تحقیقات کوهن و هلگسون، 1996 مشخص شده است که حمایت اطلاعاتی تأثیرات بیشتری نسبت به حمایت عاطفی داشته است. الهام داوری دولت آبادی

13. هلگسون معتقد است بهترین راه برای حمایت اجتماعی شرکت در گروههای حمایتی همقطار است. • افراد شرکت کننده در گروههای همقطار عامل استرس­زای مشترکی را تجربهکرده­اند و می­فهمند که شرایط بهتری برای اعضای گروه ایجاد کنند (کوهن و هلگسون، 1996). • این گروهها عرصه­ای را برای شرکت کنندگانشان فراهم می­کنند؛ که اعضای آن می­توانند حمایت فراهم و دریافت کنند (اغلب حمایت عاطفی) و این رابطه متقابل منجر به احساس خوب بودن در اعضای گروه می­شود. • هوگان (2002) می­نویسد خوشبختانه گروههای حمایتی همقطار فرصتی به اعضای آن میدهد که دوستانشان را گسترش دهند و شبکه اجتماعی آسیب دیده خودشان را ترمیم کنند. الهام داوری دولت آبادی

14. با وجود استفاده زیاد از گروههای حمایتی همقطار مطالعات انجام شده در این زمینه بسیار محدود میباشد ولی نتایج در دسترس بسیار امیدوار کننده است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که تشکیل گروههای حمایتی همقطار باعث افزایش حمایت اجتماعی درک شده در بیماران نارسایی قلبی شده است. ولی افزایش حمایت اجتماعی درک شده در مرحله پیگیری ثابت نبوده است. بنابراین نیاز به تداوم تشکیل گروههای حمایتی می باشد. الهام داوری دولت آبادی

15. پرستاران به عنوان درمانگران حرفه­ای حوزه سلامت باید نسبت به طراحی و تنظیم برنامه­های مراقبتی حمایتی و اثربخش توجه بیشتری نشان دهند و از این طریق در بهبود حمایت اجتماعی درک شده در این گروه از بیماران گام مؤثری بردارند. الهام داوری دولت آبادی

16. منابع • 1. Lindeman, C.A. and M. Mcathie, Fundamentals of Contemporary Nursing Practic. 1 ed. Vol. 1. 1999, USA: Saunders Company. • 2. Zamanzadeh, V., et al., Relationship Between Quality of Life and Social Support. Tabriz Medicine Sci University, 54-49. 29(1). • 3. Alliakbari, F., The Effect of Telephon Following up and Group Session on Quality of Life Patients With Heartbeat in Nursing & Midwifery Faculty. 1386, Isfahan: Isfahan. p. 110. • 4. Burg, M.M., et al., Low Perceived Social Support and Post–Myocardial Infarction Prognosis in the Enhancing Recovery in Coronary Heart Disease Clinical Trial: The Effects of Treatment • Psychosomatic Medicine, 2005. 67: p. 879–888. • 5. Allipuor, A., Social Support Correlation With Body Safety Indexs in Health People • 6. Hogan, B.E., W. Linden, and B. Najarian, Social Support Interventions Do they work? . Clinical Psychology Review 2002. 22: p. 381-440. • 7. Collea, T.J.F. and k.M. King, Peer support. An under-recognized resource in cardiac recovery. European Journal of Cardiovascular Nursing, 2004. 3: p. 211-217. الهام داوری دولت آبادی

17. با تشكر الهام داوری دولت آبادی