ยุทธศาสตร์การจัดการความรู้ ดร.จิรัชฌา วิเชียรปัญญา

1. ยุทธศาสตร์การจัดการความรู้ดร.จิรัชฌา วิเชียรปัญญา กรมชลประทาน 19 พฤศจิกายน 2552

2. ความหมายของยุทธศาสตร์ความหมายของยุทธศาสตร์  แนวทางหรือเครื่องมือในการดำเนินงานให้ประสบผลสำเร็จ และบรรลุเป้าหมายภายใต้สภาพแวดล้อมที่เป็นอยู่ เป็นเครื่องมือเพื่อช่วยชี้นำการบริหารงานขององค์กรที่เกิดจาก การระดมสมองของผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องอย่างมีส่วนร่วมโดย ยึดหลักการวิเคราะห์สภาพแวดล้อม เพื่อชี้แนะเป้าประสงค์ (วิสัยทัศน์ พันธกิจ) และกลวิธีทางปฏิบัติที่สอดคล้องกับ สภาวะแวดล้อม

3. ความสำคัญของยุทธศาสตร์ความสำคัญของยุทธศาสตร์  เป็นเครื่องช่วยจำกัดขอบเขตของสิ่งที่เกี่ยวข้อง เพื่อเป็นพื้นฐาน สำหรับการวางแผนต่อไป เป็นกระบวนการสร้างสรรค์ที่มุ่งจะให้มีการใช้ความพยายามจาก ภายในและแรงผลักดันจากภายนอกที่จะทำให้เกิดผลดีมากที่สุด เพื่อที่จะทำให้องค์กรพัฒนาไปสู่เป้าประสงค์ที่วางไว้ได้ เป็นการกำหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ และวัตถุประสงค์ขององค์กร อย่างเป็นระบบเพื่อให้องค์กรมีทิศทางและเป้าหมายที่ชัดเจน

4. ประเภทของยุทธศาสตร์การจัดการความรู้ประเภทของยุทธศาสตร์การจัดการความรู้  Codification Strategy เป็นยุทธศาสตร์ที่เน้นในด้านการกำหนดรหัสและการทำให้เป็น มาตรฐาน และเก็บไว้ในฐานความรู้ซึ่งบุคลากรของหน่วยงาน สามารถเข้าถึงและใช้ประโยชน์ได้อย่างง่ายโดยใช้เทคโนโลยี สารสนเทศเข้ามาช่วย Personalization Strategy เป็นยุทธศาสตร์ที่เน้นในด้านการติดต่อสัมพันธ์ การแบ่งปัน ความรู้ระหว่างบุคคล รวมทั้งมีการใช้เทคโนโลยีการสื่อสาร เข้ามาช่วย

5. ลักษณะของยุทธศาสตร์การจัดการความรู้ลักษณะของยุทธศาสตร์การจัดการความรู้ 1. ยุทธศาสตร์ที่เน้นความรู้ (Classification By Knowledge)  Nonaka & Takeuchi’s Matrix of Knowledge Type 2. ยุทธศาสตร์ที่เน้นกระบวนการธุรกิจ (Classification By Business Process)  APQC International Benchmarking Clearinghouse McKinsey & Company 3. ยุทธศาสตร์ที่เน้นผลลัพธ์สุดท้าย (Classification By End Results) Treacy & Wiersema’s Value Disciplines  Zack’s Knowledge Strategy

6. 1. ยุทธศาสตร์ที่เน้นความรู้  Nonaka & Takeuchi’s Matrix of Knowledge Type เน้นถึงความสามารถในการเข้าถึงความรู้ และการเปลี่ยน รูปแบบของความรู้ผ่านการมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างความรู้ที่ชัดแจ้ง (Explicit Knowledge) กับความรู้โดยนัย (Tacit Knowledge)  Socialization  Externalization  Combination  Internalization

7. 2.ยุทธศาสตร์ที่เน้นกระบวนการธุรกิจ - 1 APQC International Benchmarking Clearinghouse  กลยุทธ์ความรู้ในฐานะที่เป็นกลยุทธ์ธุรกิจ  กลยุทธ์การจัดการทรัพย์สินทางปัญญา  กลยุทธ์ที่รับผิดชอบเกี่ยวกับทรัพย์สินความรู้ส่วนบุคคล  กลยุทธ์การสร้างความรู้  กลยุทธ์การเคลื่อนย้ายความรู้  กลยุทธ์ความรู้เกี่ยวกับลูกค้า

8. 2. ยุทธศาสตร์ที่เน้นกระบวนการธุรกิจ - 2 McKinsey & Company  การพัฒนาและการเคลื่อนย้ายวิธีปฏิบัติงานที่เป็นเลิศ (Best Practices) สร้างผลิตภัณฑ์หรือบริการใหม่จากความรู้ที่ฝังอยู่ใน องค์กร  การทำให้กลยุทธ์องค์กรเต็มไปด้วยความรู้  การสนับสนุนและทำให้นวัตกรรมเป็นการค้า  การสร้างมาตรฐานจากความรู้ที่ครอบครองหรือฝังอยู่ใน องค์กร

9. 3. ยุทธศาสตร์ที่เน้นผลลัพธ์สุดท้าย - 1 Treacy & Wiersema’s Value Disciplines  ยุทธศาสตร์การจัดการความรู้ที่เน้นลูกค้า (Customer Intimacy)  ยุทธศาสตร์การจัดการความรู้ที่เน้นความเป็นผู้นำ ผลิตภัณฑ์ (Product Leadership)  ยุทธศาสตร์การจัดการความรู้ที่เน้นการเป็น องค์กรที่มีการปฏิบัติเป็นเลิศ (Operational Excellence)

10. 3. ยุทธศาสตร์ที่เน้นผลลัพธ์สุดท้าย - 2  Zack’s Knowledge Strategy ✰ Core Knowledge เป็นความรู้ในระดับพื้นฐานที่ทุกคนในองค์กรต้องการเป็น ความรู้ที่ไม่ได้ให้ประโยชน์ต่อการแข่งขัน ✰Advanced Knowledge เป็นความรู้ที่ทำให้องค์กรไปสู่จุดของการแข่งขันได้ มีความเฉพาะเจาะจงซึ่งแตกต่างจากคู่แข่งขัน ✰Innovative Knowledge เป็นความรู้ที่จะทำให้องค์กรเป็นผู้นำทางการตลาด

11. สรุป...ลักษณะของยุทธศาสตร์การจัดการความรู้ - 1 1. ยุทธศาสตร์การจัดการความรู้ทั่วทั้งองค์กร 2. ยุทธศาสตร์การถ่ายทอดความรู้และวิธีปฏิบัติที่ดีที่สุด 3. ยุทธศาสตร์ความรู้เกี่ยวกับลูกค้า การจัดการความสัมพันธ์ กับลูกค้า 4. ยุทธศาสตร์ปัจเจกบุคคล เป็นกลยุทธ์ที่เน้นการจัดการความรู้ ระดับบุคคล และการถ่ายทอดความรู้ระหว่างบุคคลโดยผ่าน ระบบการสอนงาน (coaching) การเป็นพี่เลี้ยง (mentoring) และการพัฒนาตนเอง

12. สรุป...ลักษณะของยุทธศาสตร์การจัดการความรู้ - 2 5. ยุทธศาสตร์จัดการสินทรัพย์ทางปัญญาเน้นการจัดการเพื่อ เพิ่มมูลค่าของสินทรัพย์ สิทธิบัตร ขั้นตอนการทำงาน ลูกค้าสัมพันธ์ และสินทรัพย์เชิงโครงสร้าง การดำเนินการเน้น การประเมิน การจัดระบบ การตีค่า การรักษาความปลอดภัย การเพิ่มความพร้อมในการส่งมอบ 6. ยุทธศาสตร์สร้างความรู้และนวัตกรรม เน้นการสร้างความรู้ใหม่ โดยการยกระดับความรู้เดิม เครื่องมือที่ใช้คือ “เกลียวความรู้” เป็นยุทธศาสตร์ที่ต้องใช้นวัตกรรมและความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ วัฒนธรรม และความสัมพันธ์เป็นองค์ประกอบสำคัญ

13. การพัฒนายุทธศาสตร์การจัดการความรู้สู่การปฏิบัติ - 1 1. การรวบรวมสารสนเทศ (Information Gathering) 1.1 ข้อมูลพื้นฐานขององค์กร 1.2 ยุทธสาสตร์ทางธุรกิจ ขั้นตอนการดำเนินธุรกิจหลัก 1.3 โครงสร้างองค์กร อำนาจการดำเนินการ รวมถึงวัฒนธรรมองค์กร 1.4 นโยบาย เป็นนโยบายในด้านต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น การใช้ข้อมูล สารสนเทศ การบริหารทรัพย์สินเป็นต้น 1.5 ความรู้ที่จำเป็น เป็นการแสดงถึงความรู้อะไรที่จำเป็นสำหรับการ ดำเนินธุรกิจ หรือการพัฒนางาน 1.6 การดำเนินงานในปัจจุบันและแผนการเปลี่ยนแปลงในอนาคต 1.7 กิจกรรมเกี่ยวกับการจัดการความรู้ที่มี

14. การพัฒนายุทธศาสตร์การจัดการความรู้สู่การปฏิบัติ - 2 1. การรวบรวมสารสนเทศ (Information Gathering) - ต่อ 1.8 ความสามารถในการจัดการความรู้ขององค์กร 1.9 สารสนเทศที่มี และความรู้ด้านโครงสร้าง ที่แสดงให้เห็นถึงการใช้ สารสนเทศ 1.10 มุมมองและความคาดหวังของผู้ที่เกี่ยวข้อง 2. การวิเคราะห์และการวินิจฉัย (Analysis and Diagnosis) 3. การวางแผน (Planning and Approach) 4. การจัดทำรายละเอียดเอกสาร (Documenting the Detail) 4.1 บทสรุปของผู้บริหาร 4.2 ภูมิหลังเช่น กิจกรรม บุคลากร หรือเครื่องมือที่เกี่ยวข้อง

15. การพัฒนายุทธศาสตร์การจัดการความรู้สู่การปฏิบัติ - 3 4. การจัดทำรายละเอียดเอกสาร (Documenting the Detail) - ต่อ 4.3 กรณีศึกษาของการจัดการความรู้ เริ่มตั้งแต่การนิยามปฏิบัติการ โอกาส ประโยชน์และความสำเร็จของการจัดการความรู้ 4.4 สถานการณ์ของการจัดการความรู้ในปัจจุบัน 4.5 สิ่งที่ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียต้องการและความรู้ที่ต้องมี 4.6 วิสัยทัศน์ของการจัดการความรู้ 4.7 รายละเอียดของยุทธศาสตร์ ประกอบด้วยกิจกรรมและโครงการ ที่มีความหลากหลาย 5. การสื่อสารและสร้างการยอมรับ (Communicating and Gaining Acceptance)

16. Q & A Sawadee