Olimpia Markiewicz Dominika Milczarek-Andrzejewska PREFERENCJE I UŻYTECZNOŚĆ

1. Olimpia Markiewicz Dominika Milczarek-Andrzejewska PREFERENCJE I UŻYTECZNOŚĆ Mikroekonomia I

2. Preferencje • Wybór konsumenta zależy od: • ograniczenia budżetowego, które określa na jakie zestawy dóbr stać konsumenta; • preferencji, umożliwiających porównywanie ze sobą poszczególnych zestawów dóbr

3. Relacja preferencji • Konsument ściśle preferuje koszyk dóbr X = (x1, x2, ..., xn) względem koszyka dóbr Y = (y1, y2, ..., yn),jeżeli konsument woli mieć koszyk X (X Y ) • Konsument jest obojętny względem dwóch koszyków dóbr X = (x1, x2, ..., xn) i Y = (y1, y2, ..., yn), jeżeli koszyki te są dla niego tak samo dobre (X Y)

4. Aksjomaty racjonalnego wyboru • Kompletność konsument potrafi porównać ze sobą każde dwa koszyki dóbr i wskazać lepszy, bądź też stwierdzić ich jednakowość.

5. Aksjomaty racjonalnego wyboru • Przechodniość dla dowolnych koszyków dóbr, jeżeli X jest lepszy od Y, a Y jest lepszy od Z, to X jest lepszy od Z.

6. Aksjomaty racjonalnego wyboru • Monotoniczność analizowane dobra są przez konsumenta pożądane i im konsumuje ich więcej, tym lepiej, czyli nie mamy do czynienia z dobrem niechcianym (ze złem).

7. Paradoks głosowania • Nie przekładanie się aksjomatu przechodniości z poziomu indywidualnego na poziom zagregowany • Przykład: • Mama, Tata i Syn • Trzy możliwości: K - kino, H – hipermarket, O – opera • Tata: K  H  O • Mama: H  O  K • Syn: O  K  H

8. Paradoks głosowania • Demokratyczny wybór • K vs H: K  H • H vs O: H  O • O vs K: O  K • Zagregowana relacja preferencji rodziny • K  H  O  K • Kolejność głosowania ma znaczenie

9. Krzywa obojętności • Krzywa obojętności zbiór wszystkich koszyków dóbr pozostających ze sobą w relacji obojętności • Krzywa obojętności graficzna interpretacja preferencji

10. Krzywa obojętności

11. Różne gusty

12. Dobra doskonale substytucyjne

13. Dobra doskonale komplementarne

14. Dobro niechciane (zło)

15. Dobro neutralne (neutralne)

16. Błogostan

17. Dobra typu Cobba-Douglassa

18. Krańcowa stopa substytucji • Krańcowa stopa substytucji (MRS – marginal rate of substitution) • współczynnik kierunkowy stycznej do krzywej obojętności • mierzy nachylenie krzywej obojętności • mierzy subiektywną relację wymienną

19. Prawo malejącej MRS • prawo malejącej krańcowej stopy substytucji. • wraz ze wzrostem ilości posiadanego przez konsumenta dobra jest on skłonny oddać coraz mniej dobra za 1 jednostkę dobra • krańcowa stopa substytucji maleje

20. Funkcja użyteczności • Użyteczność odzwierciedla preferencje • Porównywanie wartości funkcji użyteczności ma na celu wskazanie koszyków lepszych i gorszych dla rozważanego konsumenta • Funkcja u: X  RnR, gdzie X – zbiór wszystkich koszyków spełniających zależność

21. Monotoniczna transformacja • Przekształcanie jednego zbioru liczb w inny zbiór przy zachowaniu kolejności liczb • Np. • f(u) = u + 17 • f(u) = 3u • f(u) = ub dla b>0

22. Funkcja użyteczności a krzywe obojętności

23. Przykłady funkcji użyteczności • Funkcja użyteczności Cobba-Douglasa • u (x1, x2) = x1c x2d (c, d > 0) • v (x1, x2) = ln (x1c x2d ) = c ln x1 + d ln x2 • Substytuty doskonałe • u (x1, x2) = x1 + x2 • u (x1, x2) = ax1 + bx2 • Dobra doskonale komplementarne • u (x1, x2) = min {x1, x2} • u (x1, x2) = min {ax1, bx2}

24. Użyteczność krańcowa • MU1 = U / x1 • MU2 = U / x2 • U = MU1x1 • U = MU2x2 • U = MU1x1 + MU2x2 = 0 • MRS = x1 / x2 • MRS = - MU1 / MU2

25. Krańcowa stopa substytucji • Typowa krzywa obojętności k=