270 likes | 568 Views
POBUDLIWOŚĆ. To zdolność komórek do reagowania na zmiany w środowisku zewnętrznym lub wewnętrznym. Zmianę tą wywołuje BODZIEC. Pobudzenie . To zmiana właściwości błony komórkowej pod wpływem bodźca. Wnętrze komórki nerwowej jest otoczone półprzepuszczalną błoną działającą jak sito jonowe.
E N D
POBUDLIWOŚĆ To zdolność komórek do reagowania na zmiany w środowisku zewnętrznym lub wewnętrznym. Zmianę tą wywołuje BODZIEC
Pobudzenie • To zmiana właściwości błony komórkowej pod wpływem bodźca
Wnętrze komórki nerwowej jest otoczone półprzepuszczalną błoną działającą jak sito jonowe. • Wnętrze komórki ma większe stężenie jonów potasu (K), zaś na zewnątrz sodu (Na).
W stanie spoczynku między obszarem wewnętrznym i zewnętrznym istnieje napięcie elektryczne. • Aby wyzwolić impuls nerwowy musi pojawić się pobudzenie o odpowiedniej sile (tzw.pobudzenie ponadprogowe). • Przyczyną jego jest zakłócenie przepuszczalności błony komórkowej dla jonów. Na skutek pobudzenia polegającego na uwolnieniu energii mechanicznej, elektrycznej i chemicznej zostaje zwiększona przepuszczalność membrany dla jonów.
Przewodzenie • To zdolność rozprzestrzeniania się stanu pobudzenia
Pompa sodowo-potasowa • Utrzymuje stały potencjał czynnościowy komórki • Ona aktywnie transportuje sód na zewnątrz, a potas do wewnątrz komórki • Po zakończeniu repolaryzacji przywraca spoczynkowe rozłożenie jonów
Impuls nerwowy • To ładunek elektryczny przesuwający się wzdłuż błony komórkowej
Prędkość przewodzenia impulsu zależy: • Od przekroju poprzecznego neuronu • Istnienia osłonki mielinowej (stopnia mielinizacji)
Otoczka (inaczej osłonka) mielinowa, zwana także rdzenną - osłonka włókien nerwowych tworzona przez oligodendrocyty w ośrodkowym układzie nerwowym i przez komórki Schwanna w obwodowym układzie nerwowym.
Przekaźnictwo synaptyczne • Jest to struktura, która pośredniczy w przekazywaniu impulsów między neuronami
Neurotransmitery • Acetylocholina • Noradrenalina • Serotonina • Kwas gamma-aminomasłowy
Odruch (refleks) to reakcja przystosowawcza na bodziec zewnętrzny lub wewnętrzny zachodząca i kierowana przez układ nerwowy. Prosty niezamierzony ruch mięśniowy lub czynność gruczołu wywołana specyficznym bodźcem wyzwalającym
Odruch bezwarunkowy (wrodzony) • jest to bezpośrednia reakcja na podnietę, np. wydzielanie enzymów trawiennych w czasie jedzenia. Odruch ten jest podstawowy dla utrzymania życia. Z odruchami tymi przechodzimy na świat. Do odruchów takich należy np.: ssanie, wydzielanie śliny, mruganie oczami itd.
Odruch warunkowy (badania I.I Pawłowa) • jest wyuczony (uczenie się), np. z czasem już na sam widok pożywienia wydziela się ślina i soki trawienne (badania I.P. Pawłowa na psach). To samo może występować na dźwięk dzwonka, jeżeli wcześniej dźwięk ten poprzedzał podanie pokarmu.
Łuk odruchowy • to droga jaką przebywa impuls nerwowy od receptora do efektora. Łuk odruchowy stanowi strukturalny (anatomiczny) element reakcji odruchowej.
Składa się z 5 zasadniczych elementów: • 1) receptora, • 2) dośrodkowej drogi doprowadzającej neuronu czuciowego, • 3) ośrodka nerwowego (kora mózgowa, rdzeń kręgowy, móżdżek), • 4) odśrodkowej drogi wyprowadzającej neuronu ruchowego, • 5) efektora.
RECEPTORY • To wyspecjalizowane komórki czuciowe lub wolne zakończenia nerwowe. • Wśród receptorów można wyróżnić:
Podział receptorów ze względu na pochodzenie informacji: • Telereceptory (wzrok, węch, słuch), • Interoreceptory (baroreceptory), • Eksteroreceptory (ciepło, zimno, dotyk), • Proprioceptory (wrzecionka nerwowo-mięśniowe).
Proprioceptory • wysyłają do OUN informacje o stanie układu kostno- stawowo- mięśniowego oraz ruchu całego ciała. Przekazywane informacje dot. napięcia mięśni i ścięgien, ich stopnia rozciągnięcia oraz ucisku wywieranego na powierzchnie stawowe. W warunkach fizjologicznych, informacja leżąca poniżej progu świadomości nie jest odbierana z proprioceptorów.
Receptory te znajdują się: • we wrzecionkach nerwowo-mięśniowych w postaci: zakończeń pierścieniowato- spiralnych, ciałek zmysłowych (Ruffiniego), • w ścięgnach jako ciałka buławkowate (Goldiego), • na powierzchniach stawowych i w okostnej jako ciałka blaszkowate (Paciniego) oraz wolne zakończenia nerwowe.
Podział receptorów ze względu na rodzaj odbieranej energii: 1.mechanoreceptory – odkształcenie, ucisk, dotyk, grawitacja, wibracja 2.termoreceptory – zimno, ciepło 3.fotoreceproty – wrażenia świetlne 4.nocyreceptory – ból 5.chemoreceptory – chemiczne środowisko wewnętrzne, węch, smak