240 likes | 504 Views
Agnozite. Deficit ne perceptimin e formes dhe konfigurimit Deficit ne perceptimin ndijor Agnozi pamore Jo gjithmone shkaktohen nga demtime cerebrale. Agnozia e objekteve vizive.
E N D
Agnozite • Deficit ne perceptimin e formesdhekonfigurimit • Deficit ne perceptiminndijor • Agnozipamore • Jo gjithmoneshkaktohenngademtimecerebrale
Agnozia e objektevevizive • Mundtemarrinndijimetmbipjesetendryshmetefushesvizivepor, objektetqeshohinnukkaneasnjekuptim per ta
Simultaneoagnozia • Individinukeshte I aftetekushtojevemendje per me shume se njeobjekt
Agnoziahapesinore • Duket se shkaktohetngademtime ne lobin parietal • Veshtiresitemedha ne lidhje me ambientin e jetes se perditshme • Veshtiresi ne vizatimin e karakteristikavesimetriketeobjektevesimetrike
Prosopoagnozia • Demtimelobin temporal tedjathte • Kompromentim I rende I aftesise se njohjes se fytyravenjerezore • Me rastenuknjeh as veten e vet ne pasqyre
Leximi: perceptimidhekuptimi I tekstit • Telexuaritperfshin: • Gjuhen • Kujtesen • Mendimin • Inteligjencen • Perceptimin
Disleksia • Veshtiresi ne lexim, kuptimdhedeshifrimteteksteveteshkruar • Ne pervetesimin e telexuaritbejmenjohjen e dyproceseve: • Procesetleksikore • Proceset e kuptimit
Proceset • Procesetleksikoreperdoren ne identifikimin e shkronjavedhefjaleve • Aktivizojneinformacioneterendesishme ne kujtese per sa i perketketyrefjaleve • Proceset e kuptimitperdoren per t’Idhenenjekuptimtekstitsinje I tere
Procesetleksikore • Tefiksuarit • Shpejtesia e telexuarit
Procesetleksikore • Kurlexojmesytebejnelevizjesakadike, sekuanciale, me starte, duke u fiksuar ne pjesetendryshmetetekstit • Tefiksuariteshte I ndryshem, varetnganjohjaedhegjatesia e fjales • Koha e riepiloguttefjales: efekti I fjales se fundit
Hyrjaleksikore • Identifikimi I njefjaleqenalejontekemiakses ne kuptimin e fjales se depozituar ne kujtese • Procesinteraktiv, kukombinoheninformacionetenivelevetendryshmeteperpunimit
Modeli I aktivizimitinteraktiv • Rumelhart • McClelland • 1981 • Aktivizimi I elementevetevecanteleksikorendodh ne niveletendryshme • Aktiviteti I cdonivelieshteinteraktiv • Treniveleteperpunimittemetejshem
Modeli I aktivizimit interaktiv • Niveli I karakteristikave • Niveli I shkronjave • Niveli I fjaleve
Modeli I aktivizimit interaktiv • Informacioni per cdoniveleshte I paraqitur I vecuar ne kujtese • Informacionikalonnganjenivel ne tjetrin ne menyrebidireksionale • Perpunimieshteedhe I tipit bottom-up (ngatedhenatndijoredukaarritur ne nivelet me telartateperpunimit), edhe I tipit top-down (nisnganiveletkonjitive me telartaqeveprojnembinjohurite e meparshmedhembieksperiencatmbinjekonteksttedhene
Modeli I aktivizimit interaktiv • Perspektivainteraktive: perdorenjovetemndijimet e karakteristikaveteperceptuarateshkronjaveporedhenjohurite e meparshmembifjalet
Modifikim I modelit • McClelland • Rumelhart • Efekti I superioritetittefjales • Efekti I superioritetittepseudofjales
Efekti I superioritetittefjales • Shkronjatlexohen me lehtesishtkurbejnepjese ne njefjalesesakurjanetevecuaraosetegrupuara ne fjale pa kuptim • Cattell, Ebbinghaus: harxhojme me shumekohe per telexuarfjalet pa kuptim
Deficitet e perceptimit • Agnozia mangesi ne aftesine e perceptimit te informacionit shqisor
Teorite e perceptimit • Teorite e perfaqesimit permes shablloneve • Teorite e prototipave • Teoria e tipareve • Teoria e perceptimit ndertues • Teoria e perceptimit te drejtperdrejte • Teoria kompjuterike e perceptimit • Perceptimi degjimor • Teorite pasive • Teorite aktive
Perceptimi i leximit • Leximi eshte nje aktivitet kompleks ku hyjne ne skene perceptimi, shkronja individuale, fjale, fraza, por pjesa qendrore i perket funksioneve superiore, ne vecanti te folurit. • Teksti eshte i eksploruar me shkrepje, si imazhi. • Ne cdo fiksim shihet mire vetem nje tipar i vogel i rreshtit (span perceptiv). • Perceptimi i tekstit eshte i mos-vazhdueshem (eksplorimi eshte me kercime), selektiv (jo gjithe materiali i nje rreshti mund te shihet) dhe udhehiqet nga truri qe bazohet mbi te gjitha mbi nevojen per te pervetesuar kuptime. • Truri integron te dhenat fragmentare te mbledhura ne eksplorimin e tekstit duke u bazuar kryesisht tek kuptimet.
Perpunimi i informacionit nga njeriu • Ne perpunimin e informacionit, mund te dallojme 6 njesi te rendesishme qe jane aktive nderkohe qe nje njeri vezhgon nje objekt: • Receptoret ndijore • Regjistrat ndijore • Kujtesa e perhershme • Proceset e njohjes se konfigurimeve • Vemendja • Kujtesa e sherbimit
Konkluzionet Sistemi jone pamor operon vazhdimisht me krahasime dhe e ne lidhje stimujt e perceptuar ne menyre per t’i njohur dhe per t’i dhene nje kuptim. Cdo gje ka nje funksion: ngjyra, levizja, treguesit proprioceptive, treguesit e thellesise, lidhja ndermjet elementeve, segmentimi figure-sfond etj. Keto informacione (paralele) qe integrohen vazhdimisht na lejojne te jetojme ne nje ambient, qofte edhe sikur ta interpretojme ambientin si ne realitet nuk eshte.
Konkluzionet c c Informacionet integrohen vazhdimisht ne baze te asaj qe dime per boten (top-down) dhe asaj qe perceptojme (botom-up), ne menyre qe te bazohemi ne nje skeme. Integrimi i ketyre elementeve dhe i njohuriva te marra dhe te perpunuara na lejojne t’u japim nje kuptim modeleve pamore, si ato ne figure