ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ

1. ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ Optimed Hastanesi 2011

2. ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ • İşçi:4857 sayılı iş kanunun 1. Bölümünde yer alan ve tanımları veren Madde 2’e göre; “Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi” denir. Bu maddeye göre işçi geçerli bir anlaşmaya ve iş ilişkisine göre çalışan bireydir.

3. ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ • İşveren:Yine iş kanunun 1. Bölümünde yer alan Madde 2’de tanımlar başlığı altında verilen tanımlamaya göre; “Bir iş sözleşmesine dayanarak, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren” denir.

4. İşverenin Yükümlülükleri Free Template from www.brainybetty.com

5. İşverenin Yükümlülükleri • İş kanununa göre işverenin işçiye karşı borçları; • Ücret ödeme borcu • İşçiyi koruma borcu • İşçilere eşit davranma borcu • Sosyal Haklar Borcu (İzin, hafta tatili, çalışma belgesi verme • İşyerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirlerinin sağlanması

6. İşçinin Yükümlülükleri Free Template from www.brainybetty.com

7. İşçinin Yükümlülükleri • İş kanununa göre işçinin işverene karşı borçları ise; • İş yapma borcu • İşverenin emir ve talimatlarına uyma borcu • İşçinin işini sadakat ve iyi niyetle görme borcu

8. İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı denildiği zaman bir çok kanun, yönetmelik, tebliğ vb. yasal mevzuat önümüze çıkmaktadır. İş Ekipmanları Hakkında Yönetmelik Kimyasal Maddeler Hakkında Yönetmelik Kanserojen ve Mutajen Maddeler Yönetmeliği Asbestli Çalışmalar Hakkında Yönetmelik Gürültü Yönetmeliği Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği …………………. İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞÇİ SAĞLIĞI

9. İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞÇİ SAĞLIĞI • Ancak sağlık sektörü olarak baktığımızsa İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı 3 ana parçadan oluşmaktadır. • Hasta Güvenliği • Çalışan Güvenliği • Tesis Güvenliği. Bu üç parçanın doğru yönetilmesi ile etkin bir iş güvenliği ve işçi sağlığı sağlanır.

10. ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ • Sağlık sektöründe diğer sektörlerden farklı olarak doğrudan çalışanları ilgilen bir hasta ve çalışan güvenliği yönetmeliği bulunmaktadır. İlk olarak 2009 yılında Hasta ve Çalışan Güvenliği Tebliği yayınlanmış daha sonra 2011 yılında ise Hasta ve Çalışan güvenliği yönetmeliği haline getirilmiştir.

11. 1.İşe Giriş Muayenesi: Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliğine göre ; • İşçiler (kadınlar dahil) ile 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçilerin işe girişlerinde, işin niteliğine ve şartlarına göre bedence bu işlere elverişli ve dayanıklı olduklarının fizik muayene ve gerektiğinde laboratuvar bulgularına dayanılarak hazırlanan hekim raporu ile belirlenmesi zorunludur.

12. 1. İşe Giriş Muayenesi • İşin devamı süresince de bu işlerde çalıştırılmalarında bir sakınca olmadığının 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçiler için en az 6 ayda bir, diğerleri için de en az yılda bir defa hekim raporu ile tespiti zorunludur. Bu raporlar işyeri hekimi, işyeri ortak sağlık birimi,vb. kurumlar tarafından verilebilir.

14. 1. İşe Giriş Muayenesi S.B. HİZMET KALİTE STANDARTLARINA GÖRE İSE 44.Çalışanların sağlık taramaları yapılmalıdır. 20   • Sağlık tarama programı hazırlanmalı, o Program, bölüm bazında belirlenen riskler ve uzman hekimlerin görüşleri doğrultusunda hazırlanmalıdır. • Sağlık tarama sonuçları ilgili uzmanlar tarafından değerlendirilmelidir. • Çalışanlar sonuçları hakkında bilgilendirilmeli, o Sağlık taraması sonuçlarına ilişkin bilgi güvenliği sağlanmalıdır.

15. 2. Uygun Çalışma Ortamı • İşveren, çalışanlar için uygun çalışma ortamı sağlamalıdır.Uygun çalışma ortamı; • Uygun Temizlik • Uygun aydınlatma • Uygun termal konfor • Uygun gürültü sınırı(İşyerlerinde 80 dB) şartlarının sağlanması ile oluşur.

16. 2. Uygun Çalışma Ortamı • S.B. Hizmet Kalite Standartları bu konuda yetersiz olup, sadece bu konuyu temizlik ve düzen olarak ele almaktadır. 53.Hastanenin temizliğine yönelik düzenleme yapılmalıdır. 15 • Bölüm bazında temizlik planı bulunmalıdır. • Risk düzeylerine göre temizlik kuralları belirlenmelidir. • Temizlik malzemeleri ve malzemelerin kullanımı ile ilgili kurallar belirlenmelidir

17. 2. Uygun Çalışma Ortamı • Tüm kapalı ve açık alanların temizlikleri kontrol edilmelidir. o Kontrol aralıkları, o Kontrol sorumluları belirlenmelidir. • Hastanemizde temizlik işlemleri ile ilgili Hastane Temizlik Prosedürü, ilgili bölüm temizlik talimatları, hijyen planı vb. uygulamalar mevcuttur.

18. 2. Uygun Çalışma Ortamı • Hastanemizde ise S.B. Hizmet Kalite Standartları dışında hastanenin 32 farklı yerinden gürültü ve ışık ölçümü yapılmıştır. Bu sonuçlara göre hastane içinde standart dışı bir durum mevcut değildir. • Hastanemizde yakın bir zamanda da termal konfor ölçümü yapılacaktır. Termal konfor ölçümü ile hastanenin farklı yerlerinde ısı-nem –hava ölçümleri yapılacak çalışma ortamının uygunluğu karşılaştırılacaktır. Uygun termal konfor şartları taşımayan bölümlerle ilgili iyileştirmeler yapılacaktır.

19. 3. Meslek Hastalıkları • Meslek hastalıkları, mesleki etkilere bağlı olarak ortaya çıkan ve bu etkinin devamı halinde gittikçe artan ve bu nedenle belirli mesleklerde ya da çalışma gruplarında görülen hastalıklardır. • 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 11. maddesinde meslek hastalığı şöyle tanımlanmaktadır: “Meslek hastalığı sigortalının çalıştırıldığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple ya da işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici ya da sürekli hastalık, sakatlık ya da ruhi arıza halleridir.

20. 3. Meslek Hastalıkları • İşveren, işyerinde yaşanacak meslek hastalıklarını tespit edebilmeli ve bunlarla ilgili koruyucu önlemler alınmalıdır.

21. 3. Meslek Hastalıkları

22. 3. Meslek Hastalıkları • Sağlık kuruluşlarında meslek hastalığı olarak karşılaşılabilecek durumlar, • Radyoloji ünitesi ile ilgili hastalıklar • Bulaşıcı hastalık riskleridir. • S.B. Hizmet Kalite Standartları bu kavramı doğrudan meslek hastalıkları olarak ele almamıştır. Ancak bulaşıcı hastalık riskleri ile ilgili olarak İzolasyon önlemleri ve radyoloji güvenliğine atıf yapmıştır.

23. 3. Meslek Hastalıkları • İzolasyon önlemleriyle ilgili düzenleme yapılmalıdır. • Enfekte veya kolonize hastalara yönelik izolasyon önlemleri alınmalıdır. • İzolasyon odasının giriş kapısında uygulanan izolasyon yöntemini gösteren bir tanımlayıcı bulunmalıdır. • Solunum izolasyonunda sarı yaprak, • Damlacık izolasyonunda mavi çiçek, • Temas izolasyonunda kırmızı yıldız tanımlayıcıları kullanılmalıdır.

24. 4. Radyasyon Güvenliği • Radyoloji ünitesi Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliğine göre tehlikeli işler sınıfına girmektedir. Ayrıca konu ile ilgili olarak Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği bulunmaktadır. • Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları da bu konuda bir çok yerde atıf yapmıştır.Buna göre; • Radyoloji Ünitesinde bulunan tüm radyasyon yayan cihazlarla ilgili olarak TAEK’ den ruhsatı olması gerekmektedir.

25. 4.Radyasyon Güvenliği • Radyoloji Ünitesinde bulunan tüm radyasyon yayan cihazlarla ilgili olarak TAEK’ den ruhsatı olması gerekmektedir.

26. 4.Radyasyon Güvenliği • Radyoloji bölümünde çalışan personelin kişisel dozimetreleri bulunmalıdır. Bu dozimetreler 3 ayda bir değerlendirmek üzere TAEK’ e gönderilmektedir. Belirli doz aşımı olan personelin çalışmasına izin verilmemesi gerekmektedir.

27. 4.Radyasyon Güvenliği • Radyoloji ünitesinde çalışan personelin; • Altı ayda bir kez hemogram • Altı ayda bir kez periferik yayma • Yılda bir kez dermatolojik muayene olması gerekmektedir.

28. 4.Radyasyon Güvenliği • Radyoloji ünitesinde bulunan radyasyon korucuların (kurşun önlük) kontrolü en az 6 ayda bir yapılmalıdır. • Zarar görmüş kurşun önlükler kullanılmamalıdır.

29. 4.Radyasyon Güvenliği • Radyasyon Güvenliği Komitesi oluşturulmalı ve belirli aralıklarla toplanmalı uygulamaları kontrol etmelidir.

30. 5. Laboratuar Güvenliği • Laboratuar ünitesi Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliğine göre tehlikeli işler sınıfına girmektedir. Bu kapsamda bu bölüm ile ilgili önlemleri işverenin alması ve uygulaması gerekmektedir. • Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartlarında da bu konu ile ilgili bir Laboratuar Güvenlik Rehberi istemektedir.

31. 5. Laboratuar Güvenliği • Laboratuar girişi sınırlanmalıdır.Laboratuara görevli personel harici girmesi önlenmelidir. Laboratuar girişi özel kapı olmalıdır.

32. 5. Laboratuar Güvenliği • Laboratuarın biyolojik güvenlik seviyesine uygun olarak gerekli önlemler alınmalıdır.Bu önlemler; • Biyogüvenlik kabinleri • Uygun kişisel koruyucu donanımlar.. Vb.

33. 5. Laboratuar Güvenliği • Yangın güvenliğine karşı önlem alınmalıdır. • Elektrik güvenliğine karşı önlem alınmalıdır.

34. 6.Risk Analizi • İşverenler, işyerlerinde özel risklerden etkilenebilecek çalışanların durumunu da kapsayacak şekilde sağlık ve güvenlik yönünden Risk Değerlendirmesi yapmakla yükümlüdür. • İşveren risk analizi sonucuna göre alınması gereken koruyucu önlemlere ve kullanılması gereken koruyucu ekipmana karar verir.

35. 6.Risk Analizi • Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartlarında da; Çalışan güvenliği açısından düzenlemeler yapılmalıdır. • Bölüm bazında risk değerlendirmesi yapılmalı, o Risk değerlendirmesi asgari; radyasyon, gürültü, tehlikeli maddeler kanserojen/mutajen maddeler, tıbbi atıklar, enfeksiyon, alerjen maddeler, ergonomi, şiddet, iletişim konularını kapsamalıdır. • Bölüm bazında tespit edilen risklere yönelik çalışan güvenliği için koruyucu önlemler alınmalıdır. • Çalışanların maruz kaldığı olaylar kayıt altına alınmalı, o Gerekli düzeltici önleyici faaliyetler başlatılmalıdır.

36. 6.Risk Analizi • Hastanemizde bölümler bazında risk analizleri İş Güvenliği Uzmanı Sabahattin ÜNAL tarafından yapılmaktadır.

37. 6.Risk Analizi • Yapılan risk analizlerine göre yüksek risk olan ve önlem alınması gereken yerlerle ilgili gerekli önlemler alınmaktadır. • Laboratuara biyogüvenlik kabini alınması • Kişisel koruyucu donanım eğitimi verilmesi ve ilgili ekipmanların temin edilmesi

38. 7.Kişisel Koruyucu Ekipman Kullanımı • 4857 SAYILI İŞ KANUNU’ NUN BEŞİNCİ BÖLÜM İş Sağlığı ve Güvenliği İşverenlerin Ve İşçilerin Yükümlülükleri     Madde 77 - İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler. 

39. 7.Kişisel Koruyucu Ekipman Kullanımı • S.B. Hizmet Kalite Standartlarına göre; • Çalışanlar tarafından kişisel koruyucu ekipman kullanılmalıdır. • Bölüm bazında kullanılması gereken kişisel koruyucu ekipman belirlenmelidir. • Kişisel koruyucu ekipman çalışma alanlarında ulaşılabilir olmalıdır. • Kişisel koruyucu ekipman kullanımı konusunda çalışanlara eğitim verilmelidir.

40. 7.Kişisel Koruyucu Ekipman Kullanımı • Bu kapsamda personele gerekli eğitim verilerek farkındalık kazandırılmıştır. Ayrıca eksik kişisel koruyucu donanımın temin edilmesi yoluna gidilmiştir.

41. 8.Kazalara Karşı Önlemler • İşveren işyerinde yaşanabilecek kazalara karşı önlem almalıdır. • Sağlık kuruluşlarında bu konuda yaşanan kazalarda; • Düşme, burkulma • Delici Kesici yaralanmalar en çok yaşanmaktadır.

43. 7.1.Düşmeler • İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı mevzuatlarına göre; • İş yeri merdivenlerin standartları • Koruyucu trabzanlar • Düşmelerin önlenmesi için kaymaz bant vb. önlemlerin alınması zorunludur. • Islak zemin yazıları vb. İşyeri Bina ve Eklentileri Hakkında Yönetmelik İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü

44. 7.1.Düşmeler • Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları da konu ile ilgili alınması gereken önlemleri belirtmiştir. Ancak standartta daha çok hasta güvenliği bakımından ele alınmıştır.

45. 7.2. Delici Kesici Yaralanmalar • Sağlık kuruluşlarında en çok yaşanan kazalardan birisi olarak delici-kesici yaralanmalar ve bunda da büyük çoğunluğu iğne batmaları olarak göze çarpmaktadır. • İş güvenliği bakımından işveren bu konu ile ilgili önlemler almak zorundadır.

46. 7.2. Delici Kesici Yaralanmalar • Hastanemizde konu ile ilgili olarak Delici ve Kesici Yaralanmalardan Korunma ve İzleme Talimatı hazırlanmış ve uygulanmaktadır. • Ayrıca Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartlarına göre düşmelerle ilgili Güvenlik Raporlama Sistemi kurulmuştur. Delici Kesici ve Olay Bildirim Formu ile kayıt altına alınmaktadır. Gerekli durumlarda Düzeltici ve Önleyici Faaliyet açılmaktadır.

47. 8. Atık Yönetimi • İşveren gerek uymak zorunda olduğu Çevre yönetmeliklerinden gerekse İş Güvenliği yönetmeliklerinden dolayı çalışma ortamında atıkların uygun biçimde depolanmasından, kurum dışında transferinden sorumludur.

48. 8. Atık Yönetimi • Atık yönetiminde; • Cam, ambalaj atıkları • Kağıt atıklar • Evsel Atıklar • Tıbbi Atıklar • Tehlikeli Atıklar • Amalgam Atıklar uygun biçiminde toplanmalıdır.

49. 8. Atık Yönetimi • 2010 yılında Son Yayınlanan Çevre Mevzuatına göre 20 yataktan fazla sağlık kuruluşları bünyesinde Çevre Görevlisi bulundurmak zorunludur.

50. 8. Atık Yönetimi • Çevre Bakanlığından gerekli işlemler yapılmalı ve Çevre İzin Belgesi alınmalıdır.Çevre İzin belgesi olmayan kuruluşların faaliyetlerine izin verilmeyecektir.